Een zender kiezen

Discussie in 'Beginners' gestart door bdoets, 2 sep 2010.

  1. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Het onderstaande is bedoeld als antwoord op één van die typische beginnersvragen: Wat voor zender moet ik kiezen?
    Met in het achterhoofd de gedachte dat het misschien als FAQ kan worden ingesteld, stelden Arno888 en Bdoets onderstaande tekst op, waarover desgewenst gediscussiëerd kan worden; eventueel kunnen zaken die in die discussie ter tafel komen, nog worden toegevoegd of gewijzigd.

    Welke Zender?

    Stel jezelf om te beginnen de vraag: Wat ga ik ermee doen? En als het even kan ook: Wat wil ik er in de nabije toekomst mee doen?
    Ook als je budget beperkt is. Juist dan: anders loop je het risico over een jaar tot de ontdekking te komen dat je eigenlijk beter net wat anders had kunnen kopen. Vlieg je over een jaar nog steeds met dezelfde RTF set, of ben je dan net een complexe zwever aan het bouwen, of dacht je over een heli? Het antwoord op de eerste vraag speelt mee bij de volgende twee.

    1. wat wil ik ermee?
    2. Welk systeem, 35/40 Mhz of 2.4 Ghz *
    3. Welk merk*

    * In dit draadje svp geen technische discussie over wat beter is, het gaat simpel over de mogelijkheden.
    * De 35 Mhz is voorbehouden voor vliegtuigen.

    Ad.1 - Wat wil ik ermee?

    Simpel, een vliegtuig besturen. Om een vliegtuig te besturen heb je pakweg 4 kanalen nodig; motor, richtingsroer, hoogteroer en rolroeren. Om wat meer met de rolroeren te kunnen spelen (verschillende uitslagen) heb je hier eigenlijk 2 kanalen voor nodig, één voor links en één voor rechts zodat je op 5 kanalen uitkomt.
    Met een 5 kanaalszender kun je dus de meeste motorkisten (en zwevers) besturen. Ga je echter verder en wil je ook wel eens een keer een vleugel hebben met remkleppen, extra kleppen in je vleugel, een landingsgestel, een ontkoppelhaak etc. dan blijkt al relatief snel dat wat extra kanalen wel zo handig zijn.
    Houd er wel rekening mee dat het prijskaartje dat aan een set hangt meer dan proportioneel toeneemt naarmate je meer kanalen wil.
    Het is dus in mijn optiek echt wel zaak om jezelf de vraag te stellen: wat wil ik gaan doen. Dit alleen al om te voorkomen dat de o zo mooie zender die ik nu koop volgend jaar niet meer voldoet.

    Kenmerkend voor computerzenders is, dat je er meerdere modellen in kan opslaan, zodat je zender “weet” welk toestel je wilt besturen, welke funkties daarbij gebruikt worden en hoe de trimmers moeten staan. Ook zijn er mogelijkheden om verschillende functies te mixen. Hoe complexer de zender, des te meeer functies gekozen en/of gemixt kunnen worden, en des te meer toestellen je kan opslaan.
    Op een eenvoudige zender moet je de instellingen door middel van een paar schakelaars veranderen om er een ander model mee te kunnen besturen.
    Deze beperkte mogelijkheden willen overigens niet zeggen dat de functionele betrouwbaarheid van zo’n eenvoudige zender minder is.

    De manier waarop computerzenders geprogrammeerd worden kan nogal verschillen. Moderne systemen worden steeds toegankelijker, maar met name oudere computerzenders zijn soms knap ingewikkeld; dit kan een rol spelen als je kiest voor een tweedehands zender.

    Ad.2 - 35/40 Mhz of 2.4 Ghz

    Om hier een keuze te maken moet je eerst weten wat het verschil is tussen beide systemen. Kort gezegd komt het erop neer dat 35/40 Mhz eerder storing van buitenaf (of onder elkaar wanneer je samen vliegt) kan krijgen dan 2.4 Ghz. Ik zeg bewust eerder omdat een goed onderhouden en gebruikt systeem op 35/40 Mhz net zo goed voor veel vliegplezier kan zorgen.

    Vliegen op 2.4 Ghz betekent echter dat je je echt geen zorgen meer hoeft te maken dat iemand anders jouw vliegtuig omlaag kan halen door per ongeluk zijn zender (met hetzelfde kanaal) aan te zetten. Geen andere piloot kan jouw systeempje nog storen en wat zeker zo belangrijk is: jij kunt niemand anders storen! Dit kun je alleen zelf want net als bij 35/40 geldt ook voor 2.4 Ghz dat je je spullen goed moet onderhouden en netjes inbouwen! 2.4 ghz vraagt vooral wat extra zorg waar het gaat om de stroomvoorziening van de ontvanger.

    Veel mensen hebben de voordelen herkend van 2.4 Ghz en in modelvliegland wordt massaal omgeschakeld naar dit systeem. Er zijn dan ook hele leuke setjes te krijgen werkend op deze 2.4 Ghz. Ditzelfde geldt natuurlijk ook voor 35/40 Mhz; nieuw is er best nog het een en ander te krijgen maar ook op de tweedehandsmarkt is er veel aanbod.

    Een optie kan dan ook zijn een leuke zender op het 35/40 mhz systeem op de kop te tikken en deze te voorzien van een in- of opbouwmodule die zenden op de 2.4 Ghz mogelijk maakt, met alle voordelen van dien…

    Sommige mensen worden lid van een club, andere zoeken een leeg weiland op en gaan daar vliegen. Van dit “wild vliegen” zijn mee- en tegenstanders, en daar gaat het in dit draadje niet over. Maar één aspect van dit draadje heeft daar wél mee te maken:
    Als er, een paar weilanden verder, toevallig nog iemand anders hetzelfde aan het doen is, of erger nog, er is een modelvliegclub een kilometertje verderop, en jij gaat vliegen met 35 of 40 Mhz, dan heb je een levensgrote kans –je hoeft maar toevallig op hetzelfde kanaal te zitten- dat je iemand anders uit de lucht vliegt, of dat iemand anders jouw model uit de lucht vliegt. Daarom hebben wildvliegers een hele belangrijke reden om 2.4 Ghz te vliegen. Daarmee zal je niemand storen, en niemand stoort jou.

    ***
    Dit artikel is inmiddels al de nodige jaren oud, en de 35 en 40 Mhz worden vrijwel alleen nog gebruikt door een paar oude rotten die zo'n ding nou eenmaal al hadden... de moderne 2.4 Ghz systemen hebben wel erg veel voordelen en zijn zeker niet duurder dan die oude dingen met die sprietantennes...
    Eén van die voordelen is telemetrie; de meeste 2.4 Ghz systemen hebben de optie om ook een signaal van het modelvliegtuig terug te sturen naar de zender. Op die manier is het mogelijk om een variometer te gebruiken, of toerental of temperatuur van de motor bij te houden, en nog tal van andere mogelijkheden. Het kost natuurlijk wat extra, maar ook voor een beginner kan het handig zijn een zender te kiezen die eventueel later ook met telemetrie overweg kan.

    Ad 3 - Welk merk

    Bijna alle systemen aangeboden op de markt funktioneren (goed). Houdt hier echter op de eerste plaats ook weer rekening met waarvoor je het wilt gebruiken. Met het helikoptertje waarmee je in je woonkamer vliegt kun je geen sportveld overvliegen en met apparatuur waarbij staat “parkflyer” moet je geen zweefkist door de wolken heen willen jagen.

    Wanneer ik dan naar de merken ga kijken zijn er een aantal bekende merken (Graupner , Robbe, Spektrum, Futaba etc etc.) en een aantal minder bekende. In principe funktioneren alle systemen goed... waarbij ik wel de opmerking moet plaatsen dat veel modelvliegers ertoe geneigd zijn voor duurdere/speciale kisten ook de wat bekendere (merk) apparatuur in te zetten. Voor een model van duizend euro of meer wil je geen risico’s lopen door te bezuinigen op de zender.

    Wat zonder meer heel belangrijk is, is het gegeven dat op 35/40 mhz nagenoeg alle merken te combineren zijn (je kunt dus shoppen voor de mooiste/meest voordelige zender van merk X terwijl je als ontvanger de netste van merk Y kunt inzetten). Je kunt dus verschillende merken doormekaar gebruiken zolang er in zender en ontvanger maar een kristal met dezelfde frequentie zit.

    Bij 2.4 Ghz is dit niet het geval. De zender en de ontvanger moeten van hetzelfde merk zijn. Simpelweg omdat alle fabrikanten een andere “taal” gebruiken. Bij zender X ben je dus aangewezen op ontvangers van merk X!!!

    (Wel verschijnen er sinds kort enkele “clonen” op de markt, ontvangers van onbekend merk die te gebruiken zijn met zenders van een bekend merk, maar deze ontwikkeling is nog erg nieuw.)

    Een ander belangrijk iets dat mede de keuze voor een systeem bepaalt is het aanbod van die fabrikant. Als beginner heb je één toestel, maar een jaartje later kunnen dat er al een stuk of wat zijn, met elk hun eigen ontvanger. Dan is het wel handig te weten of die ontvangers los beschikbaar zijn en welk prijskaartje daar aan hangt.

    Een tweede reden om voor een bepaald merk te kiezen zijn de mogelijkheden die dat systeem biedt. Veel fabrikaten bieden met name een telemetrie optie aan zodat jij kan aflezen wat er in dat vliegtuig gebeurt; denk aan zaken als temperatuur (van de motor) snelheid, stroomverbruik en accuspanning. In de nabije toekomst zullen hier ongetwijfeld ook hoogtemeter- en variometer opties bijkomen, interessant voor zweefvliegers.
    Ook hier weer ff vooruitdenken wat je wil….. en checken hoe goed bepaalde spullen beschikbaar zijn.

    Een belangrijk punt is: welke zenders worden er op de vliegvereniging gebruikt? Als je nog moet lessen is het prettig als je je eigen zender kunt gebruiken. Die moet dan wel passen bij de leszender(s) van de instructeur(s). Ook kunnen bij het programmeren anderen sneller helpen als ze dezelfde zender hebben en zo zijn er nog wel meer dingen te noemen, waarbij het een voordeel is als anderen dezelfde apparatuur gebruiken.
    Hierbij hoort nog iets: de stickmode, dat wil zeggen welke sticks op de zender welke functies bedienen. We onderscheiden er vier:

    [​IMG]

    Als je eenmaal aan een bepaalde stickmode gewend bent is het (voor de meesten) niet meer te doen om iets anders aan te wennen. Daarom is het nuttig om, als je lid van een club wil worden, daar te informeren wat de gebruikelijke stickmode is.
    Op zich zijn ze allemaal goed (de meest populaire zijn 1 en 2) maar als je hulp nodig hebt kan iemand die een andere stickmode gewend is jou nauwelijks helpen. (Tenzij er gebruik wordt gemaakt van een leraar / leerling kabel; met zo'n kabel kan je ook twee zenders met elkaar verbinden die verschillende modes gebruiken.)


    Ten slotte: Niks is voor de eeuwigheid, op zich kan het ook geen kwaad om te beginnen met een eenvoudige of tweedehands zender, om die later, als je beter weet wat je gaat doen in de modelvliegerij, te vervangen door een zender die helemaal bij jou en je wensen past.

    Maar het kan zeker geen kwaad om, voordat je je eerste Euri’s aan deze hobby uitgeeft, eens goed na te denken over wat je nu eigenlijk wil !!

    Een aanvulling:
    Als je voor 2.4 Ghz gaat, zijn de ontvangers over het algemeen prijzig (tenzij je een Chinese zender kiest). Zeker omdat in de praktijk niet al je modellen heel hoog of ver hoeven te vliegen kan het erg aantrekkelijk zijn als je daar goedkope Chinese ontvangers voor kan kopen... en die zijn tot dusver te koop voor Spektrum en voor Futaba. Dat kan dus een overweging zijn om een van die twee merken te kiezen.
    Dus voor een zwever die je graag naar de wolken vliegt gebruik je dan liever de originele ontvanger, maar een depron grapje of een indoor model of zo kan prima met zo'n goedkope ontvanger.

    Nog wat aanvullingen:
    Het zelf importeren uit Engeland, Amerika, China of andere landen kan soms aantrekkelijk zijn. Bedenk wel dat je op een in Nederland gekochte zender altijd garantie zal hebben, en hoe dat uitpakt met zo'n eigen import moet je nog maar afwachten. Zelfs als je onder garantie geholpen wordt heb je extra verzendkosten en ben je de zender extra lang kwijt. Duitsland is doorgaans geen probleem.

    Duurdere zenders worden veelal geleverd kompleet met een (oplaadbaar) accupack. Budget-zenders hebben vaak een batterijvak waar een aantal (4-6) penlites in kunnen. Hoewel sommigen fel tegen het gebruik van losse cellen zijn (als de contactjes slap worden zou je een zenderstoring kunnen krijgen) heeft het ook een voordeel: stop er zowiezo oplaadbare cellen in, NMh bij voorkeur, en koop een extra set die je standaard bij je hebt. Je kan dan als dat zinvol is op het veld gewoon een verse set in je zender stoppen.

    Arno888
    bdoets
     
    Laatst bewerkt: 16 dec 2015
  2. jessedejong

    jessedejong

    Lid geworden:
    2 nov 2007
    Berichten:
    361
    Locatie:
    ruinerwold
    heel goed beschreven, hier hebben de beginners tenminste wat aan..
    1 foutje: frekwentie moet frequentie worden.:p

    MVG jesse
     
  3. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Je hebt gelijk - (ik dacht dat kw ook mocht maar van Dale is onverbiddelijk.
    Ik heb het gecorrigeerd - stond het woord er echt maar 1x in?
     
  4. markjuhh

    markjuhh Forum veteraan

    Lid geworden:
    4 jan 2009
    Berichten:
    7.294
    Locatie:
    Gilze
    Mooi stukje :thumbsup:

    Mag van mij sticky worden!

    Groeten
     
  5. Corrien

    Corrien In Memoriam Forum veteraan

    Lid geworden:
    28 okt 2003
    Berichten:
    12.626
    Locatie:
    Maasland
    Een belangrijk punt, dat nog kan worden toegevoegd is: welke zenders worden er op de vliegvereniging gebruikt? Als je nog moet lessen is het prettig als je je eigen zender kunt gebruiken. Die moet dan wel passen bij de leszender(s) van de instructeur(s). Ook kunnen bij het programmeren anderen sneller helpen als ze dezelfde zender hebben en zo zijn er nog wel meer dingen te noemen, waarbij het een voordeel is als anderen dezelfde apparatuur gebruiken.
     
  6. arno888

    arno888

    Lid geworden:
    12 mei 2006
    Berichten:
    3.469
    Locatie:
    Selfkant-Tüddern Duitsland
    Helemaal goed Jan; bedankt
     
  7. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Suggestie van Jan toegevoegd...
     
  8. Rogier

    Rogier Guest

    [mod]Bij deze als sticky gemarkeerd! Goed initiatief Bart! Dank!

    Eventuele suggesties naar bdoets, zodat hij de startpost up to date kan houden![/mod]
     
  9. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    En Arno natuurlijk hè... eigenlijk was die op het idee gekomen... :p
     
  10. stephan1986

    stephan1986

    Lid geworden:
    30 sep 2008
    Berichten:
    1.183
    Locatie:
    rosmalen
    is het mischien niet handig om van elke ferquentie zender 35 40 en 2,4 een paar voorbeelden bij te zetten?
    kan me voorstellen dat een beginner nu namelijk nog niks heeft aan een futaba 14mz maar beter een instap set kan pakken? bijv.ff7 of graupner mc12 oid

    mischien wat links van fabrikanten?

    gr,
    stephan
     
  11. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Dat soort gegevens wisselt per half jaar. Ik zou denken dat je dat eigenlijk niet hierbij moet zetten, dit is gedacht wat tijdlozer te zijn (voor zover dat tenminste kan in deze materie...)
     
  12. arno888

    arno888

    Lid geworden:
    12 mei 2006
    Berichten:
    3.469
    Locatie:
    Selfkant-Tüddern Duitsland

    Hallo,

    Zoals meen ik al gezegd is moet het hier geen technische discussie worden, daar is niemand en zeker de beginner niet, mee gebaat.
    Noem je hier een aantal zenders dan krijg je meteen een discussie in de trend van: en deze dan, en die, en die ... ???
    En die is veel beter en deze kan meer enz.enz.

    Weet je als beginner al een beetje wat je wilt, bijvoorbeeld aantal kanalen en 2.4 Ghz of een zender op 35 of 40 Mhz ben je al een heel end. Heb je dan een leuke zender gezien van een bepaald merk is het eenvoudig en wel zo handig om hier op het modelbouwforum de zoekfunctie te gebruiken. Van vrijwel elke zender of systeem wat in Nederland verkrijgbaar is, is hier wel info te vinden.......
    Op deze manier wordt dit draadje tenminste niet vervuild met eindeloze discussies over merk x en merk y wat nog beter is.;)

    Blijven er dan nog altijd vragen open stel ze hier dan en help je lotgenoten ....;)
     
  13. markjuhh

    markjuhh Forum veteraan

    Lid geworden:
    4 jan 2009
    Berichten:
    7.294
    Locatie:
    Gilze
    Hey

    Mischien nog even erbij zetten dat 35mhz alleen voor vliegtuigen is! Dit voor de mensen die de zender ook voor een auto of bootje willen gebruiken.

    Groeten
     
  14. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Goede suggestie! Ervan uitgaande dat Arno het daar ook mee eens is heb ik het meteen maar toegevoegd (helemaal bovenaan).
     
  15. Harold

    Harold PH-SAM

    Lid geworden:
    16 aug 2002
    Berichten:
    3.223
    Locatie:
    Almere
    Ook handig als je op een club gaat vliegen: Welke mode wordt gebruikt?
    Ik heb veel gasveertjes van van zenders omgezet, maar er zijn ook zenders die vanwege software van alleen als mode 1 of 2 gekocht kunnen worden.
    (edit: in geval van nood kan je een 2.4 zender ondersteboven houden om een kist in andere mode in te vliegen ;-) )

    Van belang voor ¨wat wil ik ermee¨ is niet alleen aantal kanalen, maar vooral ook de programeer mogelijkheden. Mixers, expo enzo. Voor heli heb je nog weer ingewikkelder dingen.

    Nu is het niet zo dat je meteen een uitgbreide zender moet kopen, maar kan wel handig zijn om te kijken naar de prijs en mogelijkheden van instap en profi zenders voor latere doorgroei.

    Vooral nu er steeds meer ¨weessystemen¨ komen met simpele (chinese) instap zendertjes. Maar bijvooorbeeld ook de goedkope futaba YF4 24GhZ is bijvoorbeeld geen fasst systeem.
     
    Laatst bewerkt: 26 sep 2010
  16. Jan Jaap

    Jan Jaap

    Lid geworden:
    16 jul 2009
    Berichten:
    667
    Locatie:
    IJsselmuiden
    Misschien juist wel. Het draadje blijft dan actueel. Ook een stickie moet ververst worden.
     
  17. comtheo61

    comtheo61

    Lid geworden:
    21 jan 2010
    Berichten:
    214
    Locatie:
    Huissen Gelderland
    Zender kiezen.

    Na 3 boten gebouwd te hebben wil ik eens wat anders, een beginners vliegtuig aanschaffen, heb al heel veel gelezen (snap niet alles) ben ook aan het kijken voor een zender.(Maar ik ga eerst simmen)maar daar heb ik enkele vraagjes over.
    Ik weet dat op de 35Mhz en op 2,4 zenders kunt (moet) vliegen, ik zie ook aanbieders met 2,4 zenders voor heli,s kun je daar ook mee een vliegtuig de lucht in krijgen? of zijn die anders bv andere kanalen.

    Ik zie op verkoop site,s beginners vliegtuigen staan als pakket met een 40 Mhz zender ,kan dat hier ook?

    In de buurt van mij zit een club,daar kan ik het ook vragen,maar hier kunnen jullie mij ook wel antwoorden op geven..toch.

    Bvd, Theo.
     
  18. Corrien

    Corrien In Memoriam Forum veteraan

    Lid geworden:
    28 okt 2003
    Berichten:
    12.626
    Locatie:
    Maasland
    Ik zou tóch eerst eens mijn licht opsteken bij die vereniging. Als je daar lid wordt is het om meerdere redenen gemakkelijk als anderen dezelfde zender hebben.

    Je mag op alle modelbouwfrequenties vliegen, dus ook op 40 MHz. De toekomst is echter 2,4 GHz, dus vermoedelijk is het verstandiger om die frequentie te kiezen.
     
  19. bdoets

    bdoets Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    6 aug 2006
    Berichten:
    9.322
    Locatie:
    Harderwijk
    Theo, je vraag word beantwoordt in het artikel aan het begin van dit draadje!
    Overigens, 35 mhz heeft ten opzichte van 40 mhz het voordeel dat het (wettelijk) voorbehouden is aan modelvliegen. Dat vermindert de kans dat er, als je aan het vliegen bent, een paar honderd meter verderop iemand met een boot of auto bezig is, met alle gevolgen van dien...
    Voor de 2.4 Ghz maakt dat helemaal niet uit, dus dat is natuurlijk helemáál op safe.
     
  20. comtheo61

    comtheo61

    Lid geworden:
    21 jan 2010
    Berichten:
    214
    Locatie:
    Huissen Gelderland
    Zender kiezen.


    En een zender voor helicopter, kan ik daar wat mee?

    Theo.
     

Deel Deze Pagina