Bouwverslag Dornier Do24K , schaal 1/10

Discussie in 'Vliegende schaalmodellen' gestart door Bart83, 26 okt 2015.

  1. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    Eindelijk is het dan zo ver , de start van het verslag over mijn Do24. Zoals vele van jullie weten heeft het project al een bewogen historie ,verder in deze post zal ik hier een samenvatting van doen.

    Tevens wil ik deze bouw opdragen als eerbetoon aan allen die tijdens wo2 op de Do24 hebben gediend. Zij hebben het zwaar te verduren gehad tijdens de verdediging van Nederlands Indië in het vroege stadium van het ''pacific theatre''
    Ik hoop dat dit verslag wat aandacht brengt naar dit vaak overheen gekeken of genegeerd stuk geschiedenis en dat ook de jongere generatie wat te weten komt over de strijd die daar ver weg heeft plaatsgevonden.
    Nu eerst een stukje over de Dornier Do24 zelf ,het toestel heeft een interessante historie.

    De Dornier Do24 voor de Marine Luchtvaartdienst :

    Sinds 1926 gebruikte de MLD Dornier Wal vliegboten om de uitgestrekte archipel te patrouilleren ,de afstanden waren soms groter als van de ene kant van Europa naar de andere. De prestaties van de Wal waren goed maar het toestel raakte al snel verouderd.
    In 1934 begon de Marine een onderzoek voor een vervanger voor de Wal vliegboten. Het nieuwe toestel moest groter zijn ,beschikken over drie motoren (geen duw prop) ,een maximum snelheid van 315km/h kunnen bereiken ,een geheel metalen constructie hebben en comfortabel genoeg voor lange vluchten.
    Met deze specificatie ging de marine naar een aantal fabrikanten zoals Fokker ,Sikorsky en Dornier.
    Alleen Dornier slaagde er in een ontwerp te maken wat in het beoogde tijdschema gereed kon zijn.
    in 1935 kwam Dornier met ontwerp P14 en later dat jaar kon er een gedetailleerd model aan de MLD getoond worden. In 1936 werd het eerste contract voor de levering van 6 toestellen getekend.
    In deze tijd was Duitsland zelf druk bezig met de herbewapening dus logischerwijs was er bij het Reichsluftfahrtministerium geen interesse om productie capaciteit aan Nederland af te staan. Zodoende werd de order geplaatst bij Swiss Aero-Metall A.G. in Zurich. Aero metall was het Zwitserse zuster bedrijf van Dornier. Het was gevestigd in Altenrhein aan de Zwitserse kant van de Bodensee.
    Do24V3 ,de eerste Nederlandse kist steeg 3 Juli 1937 op van de Bodensee. Do24V4 snel daarna. Een vereiste voor de toestellen wat dat er gebruikt gemaakt werd van dezelfde motoren als de Martin 139 bommenwerpers welke dienst deed bij het KNIL-ML ,de 887 pk sterke Wright R-1820-F52 Cyclone.
    De testresultaten waren zéér goed ,het toestel kon vanaf extreem ruwe zee nog starten en landen. Op 22 Juli 1937 werd een order geplaatst voor nog eens 12 boten.
    De MLD was erg enthousiast over de nieuwe vliegboten en er waren plannen om er 90 aan te schaffen. Van deze toestellen zouden er 30 door Dornier gebouwd worden (alleen de eerste twee in Altenrhein) en de overige toestellen in licentie door Aviolanda in Papendrecht. De X1 tm X36 waren van het Do24K1 en type en vanaf X37 het Do24K2 type , deze werd aangedreven door 1100pk sterke R-1820-G102 motoren.
    Op het moment dat Nederland onder Duitse bezetting viel waren er 37 Dornier Do24's naar Indië verscheept.
    Tijdens de verdediging van de kolonie lag er een zware taak bij de Do24 bemanningen. Zij moesten patrouilles vliegen, verkenning uitvoeren , aanvallen doen en reddingsmissies uitvoeren. Dit alles met een zeer hoge intensiteiten met gevaar voor eigen leven.

    Bronnen : Dornier24.com , The Dutch naval airforce against Japan door Tom Womack , Dornier Do24 , herinneringen aan een legendarische vliegboot door Prudent Staal & Pieter van Wijngaarden


    Ik zal in dit verslag zo nu en dan een stukje schrijven over gebeurtenissen mbt de Do24. Zo word het draadje een interessante afwisseling tussen het bouwen van een model en wat geschiedenis.


    Het model :

    Mijn interesse voor de Do24 is gewekt tijdens de bouw van mijn Short Empire vliegboot , lezend over de evacuatie van Java in 1942 waar beide toestellen een grote rol hebben gespeeld.
    In die tijd was ik druk bezig met het leren van tekenen met de computer (cad). Toen ik klaar was om aan een nieuw ontwerp te beginnen heb ik de Do24 als onderwerp gekozen. In deze periode werd het bijna een obsessie om alles 100% schaal te tekenen. Om dit te kunnen bereiken was er veel onderzoek nodig. Talloze uren zijn er besteed aan het bekijken van foto's ,tekeningen en doorspitten van handboeken.
    Via het Dornier archief heb ik een tekening gekregen waarmee de rompspanten konden worden berekend. Uitvogelen hoe deze tekening werkte was een uitdaging op zich.
    Tijdens het ontwerp heb ik meerdere malen de Do24T van toen nog het MLM bezocht. Na enige tijd was er een 3d model waar ik tevreden mee was.
    Tijdens de ontwerp fase leerde ik op RcGroups Jim kennen. Vanaf het begin toonde hij veel interesse voor het project en samen hadden we besloten dat hij het prototype zou bouwen. Hij heeft dit uitstekend gedaan , helaas had het ontwerp wat fouten en is het resulterende toestel te zwaar en zwak geworden. Tijdens de testen waren er problemen met het cg en met de enige vlucht was het toestel erg neuslastig waardoor het met de landing verloren is gegaan.
    Met alles wat we geleerd hadden met dit prototype ben ik aan de slag gegaan met een nieuw ontwerp. Inmiddels had ik meer ervaring opgedaan en is het nieuwe ontwerp een flinke verbetering. Het model word gebouwd uit laser gesneden balsa en triplex delen. Verder heb ik een mooie set van 4 tekeningen gemaakt.

    Zowel Jim als ik zullen een Do24K v2 bouwen. Jim heeft eerder dit jaar ons land bezocht en wij hebben toen samen het nmm bezocht en de Do24 van binnen mogen bekijken. Daar heb ik Jim de tekeningen persoonlijk overhandigd.
    Op RcGroups houd ik ook een verslag bij en Jim zal daar ook een verslag starten. We zullen beide een andere bouwvolgorde aanhouden waardoor het interessant is beide draadjes te volgen.
    De daadwerkelijke bouw zal ik in een volgende post starten.


    Voorafgaande aan de bouw wil ik wat mensen bedanken voor hun aandeel in het project :

    Jim Stuart(Parkcityskier): voor zijn imput tijdens het ontwerp en doorzettingsvermogen tijdens de bouw van het v1 prototype

    Gary Morgan (GLM) : voor zijn help in het productie proces en het leveren van de balsa delen.

    rc-europe.eu (Sebastiaan van Buiten): voor het leveren van de prachtig gesneden laserg esneden triplex delen en het evt in productie nemen van het ontwerp

    Prudent Staal : voor zijn gastvrijheid tijdens mijn bezoek en het delen van info over deze kist.

    Rolf Breitinger : voor het beantwoorden van al mijn vragen over zijn Do24T3 en zijn hulp met het verkrijgen van de tekening voor de romp

    Alfred Staarman : voor het mogelijk maken van het bezoek aan de Do24 in het nmm

    Arthur Shoenknecht : voor het mogelijk maken mijn 3d model in de rc-sim earofly rc7 te vliegen.


    Tonspit : voor het frezen van de 3mm alu delen voor deze kist

    En iedereen die imput heeft gegeven , ideën gedeeld en feedback heeft gegeven tijdens het ontwerp ,bouw en testen van het v1 prototype.


    Ik hoop dat jullie mijn verslag met plezier gaan volgen , voel je vrij om vragen te stellen en feedback te geven.

    Kleine huishoudelijke mededeling : Wil je in een reactie een foto of tekening laten zien wil je deze dan a.u.b als bijlage toevoegen aan je post.
    Zo word deze als thumbnail onder aan je reactie weergegeven. Ik zou graag de grote foto's alleen in mijn verslag postings zien.
    Op deze manier blijft het draadje netjes en overzichtelijk. Wil je een stukje over de historie van de Do24 plaatsen dan mag je daar natuurlijk wel een grote foto invoegen.

    Met vriendelijke groet ,

    Bart



    Filmpje van de Do24:




    Do24 ,X24 de ouwe lobbes :

    [​IMG]

    Hagelnieuwe X1 :

    [​IMG]


    X10 in aanbouw :

    [​IMG]


    X24 te rosebay Australië :

    [​IMG]

    Groepsvlucht met Fokker :

    [​IMG]

    Berekenen van de romp secties adv een originele tekening :

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]


    Pagina uit een handboek :

    [​IMG]

    Het 3d model :

    [​IMG]

    [​IMG]


    Jim''s v1 prototype even voor zijn enige vlucht :

    [​IMG]

    De Do24T in het NMM :

    [​IMG]


    Jim en ik in de cockpit van deze Dornier :

    [​IMG]


    Tekeningen :

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    cad ontwerp :

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    Snijbestanden :

    [​IMG]

    Tekening

    [​IMG]

    Laser"gesneden onderdelen :

    [​IMG]

    Rib :

    [​IMG]

    Gondel , even zonder lijm :

    [​IMG]

    Mijn 3d model in de rc sim Aerofly RC7 :

    [​IMG]

    [​IMG]
     
    Laatst bewerkt: 27 okt 2015
    AER en Demaic vinden dit leuk.
  2. Turbilence=NL=

    Turbilence=NL=

    Lid geworden:
    19 aug 2007
    Berichten:
    301
    Locatie:
    Alphen aan den Rijn
    Geweldig, heb het toestel gezien in Soesterberg, ik ga je draadje zeker volgen.
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  3. ramses

    ramses Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    21 sep 2008
    Berichten:
    5.107
    Locatie:
    N. Brabant
    .
    Zeer fraai, dit ga ik weer volgen, wordt weer smullen!
    Tof om het gisteren allemaal in het echt gezien te hebben.
    Was gezellig en je ontwerpt en bouwt erg mooie kisten!
    Goed doordachte constructies en zeeeer licht!!!
    Op de foto`s ziet het er al prachtig uit, in het echt nog beter.

    Succes en veel plezier met de bouw van je prachtige Do-24K

    Groeten, Ramses
    .
     
    AER en Bart83 vinden dit leuk.
  4. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    Bedankt heren ! leuk dat jullie het verlsag gaan volgen.

    Een begin is gemaakt met de staart. Als eerste al de benodigde onderdelen uit de plankjes verwijderd en alles netjes gesorteerd. Hierna de passing gecontroleerd ,dit naar volle tevredenheid.

    Een groot verschil met het v1 prototype is dat de bouwer nu zelf ook nog het één en ander moet uitvogelen , een voorbeeld hiervan is de plaatsing van de servo's voor richting en hoogteroer.
    Voor een model als dit leek het mij meer gepast enkele zaken open te laten , zo kan de bouwer het naar eigen smaak invullen.

    Cad ontwerp van de staart :

    [​IMG]


    Close-up op het lasergesneden balsa :

    [​IMG]


    Deze hoop onderdelen zal uiteindelijk de staart gaan vormen :

    [​IMG]


    Altijd leuk ,delen uit de plankjes tikken :

    [​IMG]


    Delen netjes gesorteed op de bouwplank :

    [​IMG]

    [​IMG]


    Hoogte roer wordt dmv een asje en kogellagertjes gescharnierd ;

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]


    Het stabilo even zonder lijm in elkaar gezet , alles past netjes :

    [​IMG]

    [​IMG]


    Deze servo's komen in de staart voor hoogte en richting roer :

    [​IMG]


    In het tekenprogramma alvast wat uitvogelen mbt de servo locatie :

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    Voor dat ik nu verder kan bouwen moet ik nog wat hout en hardware bestellen dus een volgende update laat nog even op zich wachten. . .

    Mvg,

    Bart
     
    AER vindt dit leuk.
  5. Henri Kaper

    Henri Kaper verslagschrijvers

    Lid geworden:
    25 nov 2006
    Berichten:
    3.240
    Locatie:
    Den Haag
    Zijn dat micro servo's? Het is toch géén kleine kist ... zijn die servo's wel sterk genoeg?
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  6. hoeby

    hoeby

    Lid geworden:
    20 jun 2010
    Berichten:
    979
    Een Savöx 256 is sterk genoeg. Het oogt misschien raar. Jaren terug had je de een standaard formaat servo, als je kracht nodig had. Maar tegenwoordig zijn er sterke micro servo's, dat die ruim voldoende zijn.
    En als 2e, Bart monteert ze in de staart, dus hoe lichter hoe beter.

    De specs van de savöx:
    Klassifizierung Micro
    Abmessungen LxBxH (mm) 22,8 x 12,0 x 29,4
    Betriebsspannung 4,8 Volt 6,0 Volt
    Stellzeit 60° (sek) 0,16 0,21
    Stellkraft (Kg) 4,6

    Ik vraag me tegenwoordig juist steeds meer af. Waarom men zo zware sterke servo's in kisten aan het bouwen is. Je hebt tegenwoordig servo's die met gemak 25kilo verzetten. Maar het is niet alleen de servo die dit dan moet kunnen. Ook de montage punten waar de servo aan vastgeschroefd is, moet dit kunnen verdragen. En dat vraag ik me wel eens af, of men daaraan gedacht heeft.

    Zet hem op Bart. De doos tissues staat hier al klaar, om het mondvocht op te vegen als de mooie plaatjes voorbij komen.
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  7. Phobos77

    Phobos77

    Lid geworden:
    8 jun 2010
    Berichten:
    104
    Locatie:
    Oss
    Hoi Bart. Je hebt het vast al een keer gezegd, maar in welk CAD programma ontwerp jij? Ikzelf werk met Creo. Oh ja idd weer een geweldig project en ontwerp.
     
    Laatst bewerkt door een moderator: 5 dec 2015
  8. max z

    max z Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM

    Lid geworden:
    4 dec 2009
    Berichten:
    2.289
    Locatie:
    Boskoop
    "Stellkraft (Kg)" voor een rotatie-servo? Zou een momentwaarde in Kg.cm moeten zijn.......

    En Bart maakt er zoals gewoonlijk weer (meer)werk van, servo's gemodelleerd compleet met stickertjes ;):koud:

    Max.
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  9. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    @Phobos77 : Het programme is Rhino3d

    @Henri Kaper , @hoeby : Ik heb goed gekeken naar de Do24T van Rolf Breitinger ,deze gebruikt voor alle vlakken Graupner DS3068 servo's. Deze kist heef al meer dan 270 (!) vluchter gemaakt. Ik denk dat de Savöx SH0256 sterk genoeg zijn.

    @max z : zoals je ooit gezegt hebt , ''Nu heb je er nog een hobby bij gekregen , virtueel modellen bouwen''

    De Dornier Do24 voor Aerofly RC7 is nu te downloaden op de site van ipacs. :
    Dornier Do24K (MLD , Dutch naval airservice)


    Mvg,

    Bart
     

    Bijgevoegde bestanden:

  10. tonspit

    tonspit

    Lid geworden:
    3 sep 2013
    Berichten:
    1.366
    Locatie:
    Stein
    Tegenwoordig krijg je voor een normale prijs al sterke servos.
    Maar nodig is het niet.
    Op mijn eerste Tiger Moth van TC zaten toen Simprop Contest servos.
    Dit waren 4 kg servos.
    Ook op mijn spitfire van 16 kg met een 60 ccm King motor had ik deze servos zitten.
    Op het hoogteroer zat er maar een , maar ik kon doen met de kist wat ik wilde hij bleef gewoon sturen,
    Een oude kennis had een 4 kg servo gebruikt om de trimvlakken te bedienen in zijn ultra light vliegtuig.
    Hij kon gewoon sturen met de trimvlakken.
    De eerste echt grote kisten in de jaren zeventig waren uitgerust met deze servos.
    Zolang de kist met ingeschakelde installatie stilstond kwamen de roeren niet neutraal , zodra je ging taxieen kwamen de roeren .

    Ik denk dat het veel belangrijker is om de servo aansluitingen mechanisch goed in orde te hebben en de roeren goed in orde te hebben.

    Ton
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  11. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    Enige tijd geleden werd met mij contact opgenomen door Michaël Klaversteijn. Ergens op het web had hij gelezen over dit project. Hij vertelde mij dat zijn oom gediend heeft op de Do24 ''X29''. Michaël heeft mij gevraagd een artikel wat hij heeft geschreven hier te posten. Dit doe ik natuurlijk graag :

    De laatste vlucht van de X-29


    Inleiding:

    Dit verhaal is gebaseerd op het verslag van de Heer A.J.C.Brekelmans.
    Hij was korporaal vliegtuigmaker aan boord van de X-29, een vliegboot van de
    Marine Luchtvaart Dienst (MLD).
    Deze dornier vliegboot maakte tijdens de 2e wereld oorlog deel uit van Groep
    VliegTuigen 6 (GVT6) in Nederlands Indië .
    Van December 1941 tot maart 1942 streden de bemanningen van de MLD met grote
    vastberadenheid tegen de japanse vijand.
    De X-29 verongelukte tijdens deze strijd in de nacht van 10 februari 1942 ter hoogte
    van Soerabaja voor de noordkust van java.

    [​IMG]
    Een dornier vliegboot op verkenning boven de gordel van smaragd.



    De verovering van Borneo

    Na de overval op Pearl Harbour op 7 Dec. 1941 zetten de japanse legers de aanval in
    op zuid oost Azië.
    Het grote en aan grondstoffen rijke eiland Borneo in Nederlands Indië was een van de
    eerste militaire doelen.
    In januari 1942 vielen de olieplaatsen Tarakan en Balikpapan op oost Borneo na een
    korte strijd in japanse handen.
    De japanse aanvallers zetten de omsingeling van Borneo langs de oost en de westkust
    in zuidelijke richting voort.
    Grondtroepen trokken te voet en per fiets door het oerwoud naar Bandjarmasin op
    zuid Borneo.
    Tegelijkertijd voer een japanse landingsvloot langs de kust om deze stad uit zee aan
    te vallen.


    De akties van GVT 6


    De belangerijkste taak van GVT 6 was het verkennen van de japanse opmars langs de
    westkust van Brits en Nederlands Borneo.
    In januari 1942 vlogen de bemanningen van de dorniers X-28, X-29 en de X-31 van
    GVT 6 dag en nacht patrouilles.
    De posities van de naderende vijand werden voortdurend doorgegeven aan de
    marineleiding op java.
    Op 24 januari evacueerde de X-29 vier russische zeelieden van het getorpedeerde
    s.s.Perekop van de Natoena eilanden.
    Op 25 januari bracht de X-29 rijst voor de hongerende bevolking naar de tambalan
    achipel .
    Op 26 januari schoot de X-29 een japans troepentransportschip dat langs de kust
    opstoomde in brand.
    Bij deze aanval werd door japans afweervuur aan boord van de X-29 één
    bemanningslid gewond en één gedood.
    Door de verovering van Borneo moesten de vliegboten van GVT 6 zich eind januari
    1942 terugtrekken op Java.


    De inname van Bandjarmasin


    Begin Februari 1942 was Bandjarmasin de laatste plaats op Borneo die nog in
    nederlands indische handen was.
    Luitenant kolonel Halkema had van de militaire leiding op Java orders om
    Bandjarmasin te verdedigen.
    Op 9 februari trok Halkema echter zijn KNIL troepen terug en liet de stad over aan de
    genade van de vijand.
    Bandjarmasin werd in de ochtend van 10 februari door een paar honderd man japanse
    grondtroepen bezet.
    Tijdens de inname zijn er onder leiding van japanse officieren oorlogsmisdaden
    gepleegd.
    Bewoners waaronder burgemeester Mulder van Bandjarmasin zijn daarbij
    mishandeld en gedood.
    Tijdens de oorlog heeft Halkema zijn acties voor een militaire krijgsraad moeten
    verantwoorden.


    De evacuatie opdracht


    De MLD kreeg van de marineleiding opdracht om militair en burger personeel uit
    Bandjarmasin te evacueren.
    Vlieger commandant J.A.C.Broesder gaf Luitenant ter zee P.L.G.Adriani orders om
    de evacuatie uit te voeren.
    Op korte termijn werden daartoe drie dorniers en bemanningsleden van diverse
    vliegtuiggroepen bijeengebracht.
    Het luchtruim boven oost Java was na hevige luchtgevechten echter sinds de eerste
    week van februari 1942 in japanse handen.
    Soerabaja en de dichtbij gelegen marinebasis Morokrembangan werden dagelijks
    door de japanse luchtmacht gebombardeerd.
    Bij alle gevaren van een evacuatie in bezet gebied bestond bovendien de kans op een
    ontmoeting met de vijand in de lucht



    De Dornier 24 vliegboot


    Het toestel werd in de dertiger jaren naar nederlandse specificaties door de duitse
    Dornier fabriek in Zwitserland gebouwd.
    De zogeheten X boot was bijzonder zeewaardig en geschikt om in de uitgestrekte
    indische archipel lange patrouilles te vliegen.
    Ieder bemanningslid kreeg een speciale opleiding en had specifieke taken aan boord.
    De bemanningsleden waren tijdens de patrouilles helemaal op elkaar ingespeeld en
    op elkaar aangewezen.
    De voortdurende oorlogsomstandigheden trokken een zware wissel op de machines
    en de bemanningen.
    De X-29 was tijdens de patrouilles boven Borneo door vijandelijk vuur beschadigd.
    Het toestel kwam begin februari 1942 juist uit reparatie en onderhoud en werd direct
    weer ingezet voor de operaties.


    De heenvlucht


    Om de japanse dagjagers te ontlopen werd besloten de evacuatie 's nachts uit te
    voeren.
    In de namiddag van 10 februari 1942 stegen de grote driemotorige vliegboten op
    vanaf het water richting bezet Borneo.
    De vlucht van oost Java naar de zuidkust van Borneo voerde over de uitgestrekte
    Javazee en duurde ruim twee en een half uur.
    In het donker navigeerden de drie dorniers door de moesson bewolking en om de
    tropische buien naar de monding van kali (rivier) Barito.
    Daar,een tiental mijlen landinwaarts niet ver van de rede van Bandjarmasin lag het

    ontmoetingspunt met de vluchtelingen uit de stad.


    De evacuatie

    Het plan was om de vluchtelingen in de buurt van de rede van Bandjarmasin op kali
    Barito aan boord van de vliegboten te nemen.
    Daartoe moest in de duisternis op de rivier worden geland en contact worden
    gemaakt met de evacuees op de wal.
    Commandant Adriani vloog de X-29 in het donker over de rivier om het
    landingsterrein te verkennen.
    De afgesproken lichtsignalen vanaf de wal werden echter niet ontvangen, in plaats
    daarvan werd de X-29 hevig beschoten.
    Het gebied was in handen van de japanners en de vijand was voorbereid op de komst
    van de vliegboot...
    Door direct te starten en in de moesson bewolking te vliegen kon de X-29 aan de
    beschieting ontkomen.


    De terugvlucht

    De dornier had door de beschieting schade opgelopen en direct werd teruggekeerd
    naar Java.
    Waarnemer Jan de Vries in de neuskoepel werd in zijn been geraakt en was gewond.
    Rond tien uur in de nacht kwam uiteindelijk het eiland Madoera, ten noorden van
    Java in zicht.
    Toen vielen ter hoogte van de westpunt van Madoera twee van de drie motoren uit.
    Waren brandstoftanks lek geschoten met als gevolg brandstoftekort of stopten de
    motoren door schade van de beschieting ?



    De noodlanding


    Plotseling moest een noodlanding worden gemaakt want door de uitval van de
    motoren verloor X-29 snel hoogte.
    Een nachtlanding is lastig omdat door gebrek aan referentie de hoogte boven water
    moeilijk is te schatten.
    Als bovendien de daalsnelheid niet gecontroleerd kan worden door het uitvallen van
    motoren is landen een hachelijke zaak.
    Daar kwam bij dat de bemanningsleden door het langdurig vliegen onder
    oorlogsomstandigheden oververmoeid waren.
    De samenloop van al deze omstandigheden maakten de noodlanding in de nacht op
    open zee bijzonder moeilijk.
    Er stonden golven en de X-29 landde zo ongelukkig dat ze direct na het neerkomen
    begon te zinken.


    De redding


    Vliegtuigmaker Brekelmans kon ondanks een gebroken pols via de staartkoepel
    achter uit het toestel klimmen.
    Hij kroop over de romp van de vliegboot naar voren en zag eerste vlieger Adriani
    gewond in zee liggen.
    Brekelmans redde zijn commandant uit het water en legde hem op de vleugel van het
    toestel.
    Ook korporaal vliegtuigmaker Bert van Ostayen had kans gezien uit de zinkende
    vliegboot te komen.
    Het lukte de twee mecaniciens om een reddingsvlot boven uit de vleugel te halen, op
    te blazen, en te water te laten.
    Ze legden Paul Adriani in het bootje en wisten zich met z'n drieën in veiligheid te
    brengen.

    Het ongeluk

    De X-29 zonk ondertussen weg in zee weg zonder dat de mannen iets voor hun maten
    in het toestel konden doen.
    De achtergebleven bemanningsleden waren:
    Sergeant vlieger Pieter de Ru
    Sergeant waarnemer Jan de Vries en
    Korporaal telegrafist Jan Woltjes.


    De afloop


    De volgende ochtend werd direct door twee dorniers een zoekaktie op touw gezet.
    Omdat de laatste positie van de X-29 bekend was, werden de drie overlevenden
    gevonden en gered.
    Paul Adriani overleed in de avond van 11 februari aan zijn verwondingen.
    Hij ligt begraven op de militaire erebegraafplaats Kembang Koening bij Soerabaja.
    Dré Brekelmans en Bert van Ostayen raakten na de capitulatie van Nederlands Indië
    in japanse krijgsgevangenschap.
    Na afloop van de oorlog zette Dré Brekelmans zijn loopbaan bij de koninklijke
    marine voort.

    Voor oom Paul en de bemanningsleden van de vliegboot X-29

    Michaël Klaversteijn

    Februari 2011




    literatuur:


    "Vleugels van de vloot" van L.Honselaar (1950)
    "Helden hazen en honden" van C. van Heekeren (1969)
    "Verkennen en bewaken" van N.Geldhof (1978)
    "The dutch naval air force against Japan" van T.Womack (2006)
    "De Borneo affaire” dossier in het nationaal archief

    [​IMG]
    De laatste positie van de X-29



    Adriani werd bij Koninklijk Besluit postuum begiftigd met het Vliegerkruis.

    [​IMG]



    Mvg,

    Bart
     
    Laatst bewerkt: 28 okt 2015
    AER vindt dit leuk.
  12. freekt

    freekt Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    9 mrt 2008
    Berichten:
    1.325
    Locatie:
    Den Haag
    Uiteraard ga ik dit bouwverslag weer volgen, ook even het draadje van Jim opzoeken. Veel plezier en succes!

    Freek
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  13. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    @freekt , leuk dat je het weer volgt. Jim's zal in November zijn draadje op Rcg starten.

    Mvg,

    Bart
     
  14. freekt

    freekt Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    9 mrt 2008
    Berichten:
    1.325
    Locatie:
    Den Haag
    Ik volg het bijzonder graag :).

    Ben zelf ook aan het tekenen geslagen aan een schaalmodel, om ooit nog eens te bouwen. Geinspireerd door jouw aanpak :). Niks professioneels of commercieels, gewoon lekker prutsen. Ik deel iig je waardering voor de lichte ontwerpen van Ivan Pettigrew, hoewel die ook kunnen impliceren dat er wat aan schaalgetrouwheid wordt ingeboet. In dit verslag vertel je ook over je fascinatie voor het exact schaal ontwerpen van deze Do24K, ben erg benieuwd hoe je hem zowel licht als schaalgetrouw weet te krijgen. Een vraag dan toch: zit naar jouw mening het verschil grotendeels in de electromotoren die minder trillingen geven, waardoor er lichter gebouwd kan worden?
     
  15. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    @freekt , Wat leuk dat je ook aan het tekenen bent geslagen. Op de website van Ivan Pettigrew staan een aantal interessante stukken over de achterliggende gedachte van zijn manier van ontwerpen.
    In mijn ogen is een electromodel zeker lichter te ontwerpen doordat er geen trillingen zijn zoals dat bij een brandstofmodel wel het geval is. Beide vormen van voortstuwing hebben voor en na delen.
    Ik ben benieuwd naar wat je zelf aan het tekenen bent.

    Mvg,

    Bart
     
  16. freekt

    freekt Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    9 mrt 2008
    Berichten:
    1.325
    Locatie:
    Den Haag
    Ik gebruik Draftsight (gratis versie, 2D CAD) om te tekenen, wellicht nog aangevuld met Profili of DevWing voor de vleugel. Ik heb nog geen goed gratis 3D CAD programma gevonden, wellicht FreeCAD. Het moet wel leuk blijven, wil nog geen 100en euro's besteden aan een tekenprogramma. Ik ben geen CAD tekenaar en moet alles nog leren, heb wel eens een depron laagdekker modelletje ontworpen en getekend met sketchup, en gebouwd . Is hier ook ergens een draadje over. Als ik wat verder ben ga ik zeker een keer bouwen en dan zal ik op dit forum uiteraard een draadje starten. Gaat om een brits toestel ;).

    Wil je draadje niet te veel vervuilen, back to the DO24 :).

    Gr,

    Freek
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  17. Bart83

    Bart83 verslagschrijvers

    Lid geworden:
    1 okt 2007
    Berichten:
    3.098
    Locatie:
    Sleen
    Weer verder met de bouw. Nu een echt begin gemaakt met het aan elkaar lijmen van wat hout. Ik probeer het tempo laag te houden en echt de tijd te nemen om tot een mooi resultaat te komen.
    Onderstaand een foto verslag van de bout van de richtingsroeren.


    Laser gesneden delen voor één richtingsroer

    [​IMG]


    Prachtg cnc gefreesde rudderhorn ( Ton , nogmaals bedankt ! )

    [​IMG]


    Hinge pocket uit laser gesneden deel

    [​IMG]


    De hinge pockets zijn bedoeld voor Robart 1/8'' pin hinges

    [​IMG]


    De hinge pockets worden dichtgemaakt met balsa

    [​IMG]


    Klaar om te monteren

    [​IMG]


    De robart scharnieren gaan door de daarvoor bestemde gaten in de lijst van het richtingsroer

    [​IMG]


    Het scharnier word gebruikt om de hinge-pocket te positioneren alvorens het vast te lijmen

    [​IMG]


    De drie hinge-pockets op hun plaats gelijmd.

    [​IMG]


    Kleine spantjes in de neuslijst

    [​IMG]


    het framewerk voor één roer

    [​IMG]


    In het begin had ik gedacht de achterlijst te maken door de beplanking te verlijmen op een balsa tussenstuk maar ik realiseerde mij dat dit niet het gewenste resultaat kon geven.

    [​IMG]

    [​IMG]


    Voorbereiden van het beplanken

    [​IMG]


    Beplanking aan één zijde verlijmd

    [​IMG]


    De beplanking zo bevestigd dat er nog een klein randje overblijft om de beplanking van de neuslijst te kunnen bevestigen

    [​IMG]


    Het laser gesneden balsa deel word nu gebruikt om de vorm het het roer op de beplanking af te tekenen

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]


    En vervolgens met de beplanking op maat gesneden

    [​IMG]


    Dit alles moet natuurlijk 2 keer gedaan worden

    [​IMG]


    De eerder genoemde balsa achterlijst wil ik maken d.m.v een 0.4mm triplex strip tussen de beplanking te verlijmen zodat er een mooie scherpe achterlijst geschuurd kan worden.

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]


    Na het inlijmen van de 0.4mm triplex versterking kan de andere kant ook worden beplankt

    [​IMG]


    Vervolgens heb ik de neuslijst beplankt met 1.5mm balsa. Dit het ik ''voorgevormd'' d.m.v ammonia

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]


    De boven en onderkant van het roer worden gevormd door balsa blokken.

    [​IMG]
    [​IMG]


    Ruw in vorm gezaagd , klaar voor verder schuren


    [​IMG]


    Achterlijst voor het schuren

    [​IMG]


    Één roer in vorm geschuurd , de andere moet nog gedaan worden

    [​IMG]


    Achterlijst na het schuren

    [​IMG]

    [​IMG]

    [​IMG]

    Volgende keer verder met de rest van de staart . . .

    Mvg,

    Bart
     
    AER vindt dit leuk.
  18. freekt

    freekt Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    9 mrt 2008
    Berichten:
    1.325
    Locatie:
    Den Haag
    Ik lees ergens iets over het tempo laag houden :).

    Ziet er top uit hoor.

    Freek
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  19. Christiaan Vis

    Christiaan Vis

    Lid geworden:
    5 sep 2004
    Berichten:
    1.123
    Heel mooi; indrukwekkend om ook de 1:1 gebeurtenissen en historie te lezen. Geeft een extra dimensie.
     
    Bart83 vindt dit leuk.
  20. jan brilman

    jan brilman PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    27 sep 2002
    Berichten:
    12.491
    Locatie:
    groningen
    Er komen weer allerlei mooie constructie-details langs . . .

    Hogeschool van het modelbouwen. :worship:


    jan.
     
    Bart83 vindt dit leuk.

Deel Deze Pagina