40's Jasco Sailwing

Hallo, tijd voor een volgend project, ik heb zojuist mijn humbrol sirocco min of meer afgerond, op de verlijming van de vleugeldelen na omdat ik hem bij mijn volgende reis naar Sri Lanka wil meenemen in mijn bagage. Voor geinteresseerden, zie link: humbrol-sirocco. Volgend project zet ik toch maar weer onder de rubriek vrijevlucht, misschien minder bezoekers, maar wel meer interesse en terugkoppeling omdat het uiteindelijk toch om vrijevluchtzwevers gaat met wat RC erin.

Ik zit al langere tijd te kijken naar het ontwerp dat stamt uit de jaren '40 en wel de vliegende vleugel van pioneer Frank Zaic himself. Echter op internet is er weinig tot niets te vinden over gebouwde exemplaren, laat staan voorzien van RC. Nauwkeurige kopieen van de bouwtekening zijn er wel gelukkig. Zie: Outerzone : Sailwing 50 plan : download free vintage model aircraft plan
Het origineel heeft een spanweidte van 50 inch, ongeveer 125cm. Ik wil het ontwerp echter opschalen, maar het moet ook nog praktisch en haalbaar blijven. Opschalen naar 100 inch of meer zou denk ik een prachtig model opleveren, maar laten we niet overmoedig worden en het bij 100 inch houden. Waarschijnlijk kan ik het dan ook houden tot latjes van max. 1 meter

Er zijn een paar zaken die spelen:
- In het origineel bestaat de vleugel uit 1 geheel, bij 250cm wordt dat onpraktisch. Dus ik moet de vleugel opsplitsen en een constructie bedenken.
- In het origineel is de romp, als je daarvan mag spreken, slechts een platte plaat in de vorm van een druppel. Ik moet RC kwijt, maar de 2 servo's zullen echter ergens ter hoogte van de rol/hoogteroeren in de vleugeluiteinden komen. Dus er is slechts ruimte nodig om de ontvanger en accu in de romp te plaatsen. Ik zat te denken aan een druppelvormige holle romp. Het zou ook nog evengoed mogelijk zijn de ontvanger en accu in holle delen van de vleugel(s) zelf te plaatsen en dus niet in de romp.
- Dan opschalen, is de hoogte/lengteverhouding van het vleugelprofiel dan nog wel in orde? Opschalen van ontwerpen wordt volgens mij wel vaker gedaan waarbij men het vleugelprofiel laat zoals het is. Maar wellicht dat daar nog wat zinnigs over gezegd kan worden.
- Ik moet hoog/laag combineren met de rolroeren, maar volgens mij moet dat op mijn DX6i geen probleem zijn.

Als je het model bestudeert, zie je dat de wingtips onder een hoek gepositioneerd zijn ten opzichte van de hoofdvlegel. Dit veroorzaakt een invalshoek op de hoofdvleugel, zoals een stabilo dat ook doet. Verder zijn er 2 stabilisators (staartvinnen) om zijdelings glijden (slip) te reduceren. Richtingsroeren hebben hier geen gewenst effect. Het vleugelprofiel is "plane convex" niet "reflex" zoals bij andere plank zwevers. Het model schijnt (hierdoor?) best snel te zijn, maar lijkt me ook erg snel te reageren op stuuracties en is goed uitbalanceren dan ook erg belangrijk.

En dan nu de plaatjes:


De bouwtekening verkleind. Op de tekening zijn allerlei kanttekening geschreven door Frank Zaic die het ontwerp van het model toelichten. Ook wordt gevraagd naar vliegervaringen van bouwers.


Niet een Jasco Sailwing, maar een soortgelijk ontwerp uit dezelfde periode denk ik.


Een schetstekening van het model.

 

Vandaag het ontwerp factor 2 vergroot uit laten printen. Moest in 4 delen, maar dat maakt niet zo heel veel uit. Tja, en dan er maar eens goed naar kijken met een kop koffie hoe we dit gaan aanpakken.
Ik denk dat het erg lastig gaat worden de vleugels goed uitgelijnd te krijgen. De hoofdliggers lopen door de ribben heen, dus de positionering van de rechthoekige openingen in de ribben waardoorheen de hoofdliggers moeten komen dient erg nauwkeurig te zijn. Dat is voor laser uitgesneden ribben niet zo'n probleem, maar wel wat lastiger als je ze met hand moet gaan vervaardigen. Maar we zullen zien, anders is er ook geen uitdaging.
De ovale vorm van de romp lijkt me erg hoog, weet nog niet hoe de romp er in mijn versie uiteindelijk gaat uitzien. Een druppelvormige holle romp lijkt me wel wat.



Bij de geschiedenis van het ontwerp wordt geschreven dat zonder de middenvin (romp) het model zich gemakkelijk liet optrekken, maar in vlucht snel last had van spin. Dat de ovale vorm op de tekening erg hoog is, heeft dus met stabiliteit van het model in vrije vlucht te maken. Aangezien het model van RC gaat worden voorzien, kunnen dergelijke instabiliteiten gecorrigeerd worden. Dus een platte romp die dient als vin lijkt me dan ook niet nodig, wel de staartvinnen.

 

Ik heb de zaak eens goed bekeken en loop natuurlijk tegen een aantal dingen aan. Doordat het geheel een factor 2 is opgeschaald, dient de constructie van de vleugels, die immers gebasseerd is op 125cm spanweidte aangepast te worden om een spanweidte van 250cm aan te kunnen. Overigens is de 250cm misleidend, want door de grote pijlstelling zijn ze ieder feitelijk bijna 150cm lang. Dus mag je gerust zeggen dat het model een spanweidte heeft van 300cm en dient ook de constructie daaraan aangepast te worden.

In het origineel wordt er gebruik gemaakt van 2 1/8 inch brede balsa hoofdliggers. De voorste hoofdligger loopt van 5/8 taps toe naar 3/8 inch. Als ik dit opschaal zit ik straks met een hoofdligger van omgerekend een 3cm in hoogte naar een 2cm hoogte. Dat lijkt me niet passend voor deze schaal. Ik kan ze dunner maken en met meerdere hoofdliggers werken, echter, de constructie van de hoofdliggers door het midden van de ribben in het origineel dienen ook om een verdraaiing aan de vleugeltips te kunnen geven. Als de hoofdliggers aan de onderzijde van de ribben lopen, kun je ze, in verband met de tipverdraaiing, niet door laten lopen en verbinden met de hoofdliggers van de vleugeltips. Deze tips verspringen namelijk -8 graden tov de hoofdvleugel.

Balsa voor de hoofdliggers is geen optie, ze zullen van sparrenhout moeten zijn, of zijn er nog andere alternatieven? Ik ga maar eens bij de plaatselijke doe het zelf zaak kijken wat ze hebben aan latjes. Daarover trouwens nog een vraag, het lijkt me sterker een hoofdligger van deze orde grootte en welke taps toe moeten lopen, op te bouwen uit meerdere dunne liggers op en over elkaar heen gelijmd. Op deze manier bespaar je hout, maar aan de andere kant zijn meerdere dunne latjes waarschijnlijk duurder dan 1 dikkere, maar kun je gemakkelijker eventuele spanningen al van te voren uit de liggers halen nadat ze met elkaar verlijmd zijn dan wanneer je slechts met 1 dikkere ligger werkt.

Dan de verbindingsconstructie van de 2 vleugels. 2 pinnen denk ik? Ook zit ik nog met een druppelvormige holle romp waardoorheen of waarin de vleugeldelen moeten steken. Zou ik de hoofdliggers kunnen laten doorlopen en in een schacht in de romp laten vallen, of is het beter parallel aan de hoofdliggers bussen te verlijmen, diep de vleugel in en deze te gebruiken om de 2 vleugeldelen met elkaar te verbinden dmv stalen pennen? Vrij basic vragen, maar ik heb weinig ervaring met dit soort constructies en zeken niet als het om "scratchbouw" gaat. De achtervleugelconstructie van mijn Humbrol Sirocco met plastic rietjes en carbonfiber stangetjes door een bronzen busje is aardig gelukt, maar daar komen nauwelijks krachten op.

Zijn er trouwens ideeen of mogelijkheden om met carbon fiber te werken in de vleugel? Op zich houd ik daar niet zo van omdat het een klassiek model betreft, maar in de verbindingsconstructie voor de 2 vleugeldelen zou het eventueel wel mogen.

 

Ik ben bij de plaatselijke doe het zelf zaak geweest en verkopen mooie, zelfs 240m latjes in verschillende bruikbare maten. Diktes varierend van 4 en 6mm, breedtes van 4, 6, 12, 18, 25mm enz.
Echter geen sparrenhout maar pine. Of dit nu grenen of vuren is weet ik niet. Is dit aan te raden, of heb je toch echt sparrenhout nodig? De sterkte leek me best in orde. Sparrenhout (Spruce) ben ik in de gauwigheid op internet enkel in korte lengtes tegengekomen.

 

Wow, goed bezig (waarom nog zo weinig reacties?). Ga dit draadje goed bestuderen!

Wat de vraag aangaande de hoofdligger betreft... Het ligt er aan wat je ermee wilt gaan doen, dus hoeveel krachten je erop uit gaat oefenen. Een zoom-launch gaat het neem ik aan niet worden? De vleugel draagt in feite zichzelf, tenzij je extreem gaat vliegen. Hier en daar verstevigen met carbon-roofing vind ik persoonlijk een prima optie. Her en der GFK-weefsel is dit ook en iets minder zichtbaar.

 

Ha, de eerste reactie binnen
Ik vind de manier waarop de hoofdliggers in/door de ribben liggen niet tof. Ten eerste is het uitlijnen van de liggers die "ergens" door het midden van de ribben lopen erg lastig wanneer je de ribben met de hand moet uitsnijden. Daarnaast, en dat is op onderstaande snapshot van de bouwtekening te zien, lopen de liggers van de hoofdvleugel en die van de tips welliswaar netjes naast elkaar, maar zijn de liggers van de tip deels verschoven in hoogte. Een goede lijmverbinding krijg je dan niet.

Ik ben bezig de liggers opnieuw in te tekenen zodat ze niet meer naast elkaar liggen en in hoogte verschoven, maar juist boven elkaar en in elkaar overlopend.

De voorste hoofdligger (schetstekening heb ik al) wordt waarschijnlijk in tweeen gesplitst (1 aan de onderzijde en 1 aan de bovenzijde van de ribben) en lopen ieder taps naar de tip toe (ieder 6mm breed en ieder in hoogte van 12mm naar 6mm taps aflopend naar de tip toe).

Aangezien de vleugeltips -8 graden verdraaid zijn tov de hoofdvleugels, ligt de achterlijst van de vleugeltips hoger dan die van de hoofdvleugel. Dit creeert ruimte en kunnen de liggers van de vleugeltips bovenop en tussen die van de hoofdvleugel gelijmd worden. De voorste liggers van de vleugeltips zullen ook ieder 6mm breed zijn en ieder in hoogte van 6mm naar 3mm? taps naar de tip toe aflopen.

Vwb de achterste hoofdligger komt er iets soortgelijks, moet dat nog uitwerken, maar weet nog niet of deze hoofdligger ook in tweeen gesplits gaat worden.
(schets)tekeningen van de nieuwe situatie volgen hopelijk nog.



Oude situatie:
Ribben 10-12 maken deel uit van de hoofdvleugel. Vanaf 13 maken ze deel uit van de vleugeltip. Stand van de hoofdliggers is dan ook verdraaid. Je ziet in ribben 12, 13 en 14 de overlap van de hoofdliggers, die in hoogte tov elkaar zijn verschoven en zo geen goede lijmvlakken creeren.

Als reden voor de door het midden van de ribben lopende hoofdliggers wordt op de bouwtekening aangegeven dat het de vleugels bestander maakt tegen het kromtrekken/verdraaien na het bespannen van de vleugels met papier en spanlak. Ik citeer: "Wing Structure was designed to obtain rigid & true line-up and minimize warps. Hence the use of mid-spar position to neutralize the pull of paper."

Het ontwerp van de sailwing is vooral experimenteel geweest en moeilijk te bouwen blijkt wel nu. Ze zijn wel in kit beschikbaar geweest, maar waren vele malen minder populair dan de thermic gliders van Jasco en nog steeds blijkt uit de weinige informatie die erover op internet te vinden is.

 

Ik ben maar alvast begonnen met het uitknippen en overtekenen van de ribben van de hoofdvleugel op balsa. Alle uitsparingen nog weggelaten, die komen later nadat het ontwerp voor de hoofdliggers uitgekristalliseerd is.

Voor de ribben van de hoofdvleugel ga ik 3mm dik balsa gebruiken. Voor de ribben van de vleugeltips 2mm. De geslecteerde kwaliteit plankjes is vrij hard, dus sterk.

Aangekomen bij de ribben van de vleugeltips kom ik tot de ontdekking dat de hoogte van de ribben nauwelijks hoger is, ook aan de achterzijde van de ribben. Aangezien de achterlijst van de vleugeltips breder is (langer doorloopt) dan die van de hoofdvleugels, krijg je een soort van knik in het profiel van de ribben ter hoogte van de overgang van de ribben naar de achterlijst. Lijkt me niet helemaal correct. Uit de verbindingsrib (SP op de tekening) kun je wel zien dat hiermee rekening is gehouden, want diezelfde knik zie je terug aan de bovenzijde van rib SP. Dus maw, was bekend in het ontwerp. De vraag is of ik het zo laat, of dat ik de ribben lichtelijk ga aanpassen zodat er een mooiere overgang onstaat. Maar ik moet oppassen dat ik niet het gedrag van de vleugeltips teveel verander, immers, zoals het ontwerp nu is, is het effect van de vleugeltips in balans met de hoofdvleugels en zorgt voor de gewenste invalshoek voor de hoofdvleugel.

 

Het wordt een hele klus, maar de ribben van de hoofdvleugel zijn overgetekend en uitgesneden. Ik heb eerst de achterlijsten op maat gemaakt en van uitsparingen voorzien en op de bouwtekening vastgezet.

Alle uitgesneden ribben geplaatst in de uitsparingen in de achterlijst (niet vastgelijmd) en ben toen begonnen met het uitlijnen van alle ribben.

Ze vertoonden namelijk nogal wat verschillen in hoogte. Ik gebruik daarvoor een lange stalen lineaal (die echt recht is) en leg die haaks op de ribben. Zo kun je die ribben identificeren die te hoog of te laag liggen en weet je waar je de ribben kunt bijwerken door ze te schuren. Ik heb ze nu ter hoogte van beide hoofdliggers zover dat ze allemaal uitgelijnd zijn. Ter hoogte van de voorlijst nog niet. Daar valt nog wel wat bij te schuren, maar dat komt later nadat de voorlijst is uitgelijnd, uitsparingen uitgetekend en uitgesneden op de ribben en voorlijst is aangebracht.

De nauwkeurigheid van de uitgetekende ribben op het bouwplan is niet helemaal optimaal. Er staat op de bouwtekening dan ook geschreven dat ze een beetje overmaats zijn en trimming noodzakelijk is. Ja, dat klopt dus. Beter iets te ruim dan te krap.

Eerstvolgende stap wordt waarschijnlijk het vervaardigen van de voorste onderste hoofdligger en fixeren op het bouwplan. Dan de bijbehorende uitsparingen uittekenen op de ribben en uitsnijden en over de voorste onderste ligger plaatsen, nog niet verlijmen. Dan komt de achterste onderste hoofdligger enz. Zo krijgt de vleugel stap voor stap zijn uiteindelijke constructie. Aangezien de vleugel een behoorlijke pijlstelling heeft, moeten alle uitsparingen ook onder dezelfde hoek uitgesneden worden om een optimale lijmverbinding te krijgen tussen hoofdliggers en ribben.

Dus geduld is een schone zaak in deze.






Hierboven kun je aan de rechtervleugel zien dat de ribben ter hoogte van de voorlijst nog niet helemaal zijn uitgelijnd.

 

Ik heb de voorste onderste hoofdligger inmiddels voormekaar. Ik was van plan deze van 6mm breed x 12mm hoog uit te laten lopen naar 6x6mm naar de tip toe. Nu heb ik nog slechts enkel 6x6 gebruikt. Ik weet nog niet of ik vasthoud aan het eerste idee, kan dat nog altijd doen. Maar als ik er 4 van dergelijke hoofdliggers aanbreng, dan lijkt me de vleugel al sterk genoeg en is makkelijker aan te brengen dan hoofdliggers te gebruiken die een verloop hebben. Ik heb, ik neem aan, grenen gebruikt. Deze zijn bij de plaatselijke doe-het-zelf-zaak te verkrijgen in lengtes van 240cm. Wel zijn ze uit 2 of 3 delen aan elkaar verlijmd dmv een vingerlas, maar doen niets af aan sterkte op die punten.

Ik heb overigens eerst de hoofdligger op het plan vastgezet, toen de rib erop gelegd en zachtjes aangedrukt zodat je een afdruk van de hoofdligger in de rib verkrijgt. Je hebt dan met de afdruk tevens ook meteen de juiste hoek waarop de ligger door de rib heenloopt afgedrukt. Dan precies op de afdruk met een groentemesje met kartels de uitsparing uit de rib gesneden. Wel niet te diep, maar met een stukje hoofdligger kun je goed de diepte bepalen. Rib voor rib zo gedaan en over de hoofdligger en in de achterlijst op de bouwtekening gelegd.

 

Zoals gezegd, de achterste onderste hoofdliggers zijn aangebracht op dezelfde manier als de voorste. Alles nog steeds ongelijmd, maar je merkt dat er een verband begint te onstaan die de sterke aan de vleugel zal geven. Aan het einde zie je op de foto's de verbindingsrib tussen de hoofdvleugel en vleugeltips. Deze zorgt voor een verdraaiing van -8 graden.





De truuk gaat hem worden in de verbinding van de hoofdliggers tussen die van de vleugeltips en de hoofdvleugel. Op de onderste voorste hoofdligger komt eenzelfde hoofdligger die als onderste voorste hoofdligger voor de vleugeltips gaat fungeren. Op dezelfde manier zal er op de bovenste voorste hoofdligger een hoofdligger komen die als voorste bovenste hoofdligger voor de vleugeltips gaat fungeren, maar ik moet ook gaan nadenken over de constructie van de rol/hoogteroer combinatie op de vleugeltips.

Ook heeft iedere vleugel een staart bovenop de verbindingsrib. In principe zonder roer, maar weet nog niet of ik daar wel roeren in ga aanbrengen.

 

Michel,
Wat weet jij toch mooie ontwerpen uit te kiezen! Ik weet niet of jouw vraag over spruce en pine al is beantwoord, maar het hout uit de bouwmarkt is sparrenhout, dus spruce. Pine is grenen en dat bevat meer hars dan spruce. Dat maakt het lastiger te lijmen, maar wel duurzamer. Die duurzaamheid heb je niet nodig, maar dat lijmen wel.

Wat betreft de positie van de liggers, jouw methode bouwt natuurlijk veel makkelijker, maar kan bij bespannen problemen gaan opleveren. De spankracht zal zorgen dat de vleugel aan de bovenzijde in elkaar wordt getrokken, waardoor de vleugel krom wordt. Ik zou adviseren om aan de bovenzijde van de vleugel ook twee liggers te plaatsen. Die mogen best wat dunner zijn dan de hoofdligger. Wil je de vleugel heel stevig heben dan kan je webbing aanbrengen tussen de onderste en bovenste liggers: dun balsa met de nerfrichting verticaal wat tegen de liggers wordt gelijmd. Als je dat aan de voorzijde en achterzijde van de ligger doet krijg je een doosligger die zeer stevig is. Dan moet je wel eerst de verdraaiing in de vleugel hebben zitten.

 

Hallo Wout, ik zat al te wachten op je reactie.

Het is inmiddels een complex verhaal en ik kan begrijpen dat men daar niet letter voor letter doorheen leest, maar er komen inderdaad nog 2 liggers aan de bovenzijde van de vleugel. Wordt zo'n beetje de volgende stap in de bouw, maar aangezien de ribben ter hoogte van de voorliggers en achterliggers ook nog uitgelijnd en geschuurd moeten worden, verwacht ik dat ik de ribben ter hoogte van de hoofdliggers ook nog verder (opnieuw) moet bijschuren. Daarom zijn de bovenste hoofdliggers nog niet aangebracht. Kan dat wel alvast doen en later wederom corrigeren. Zo gaat de bouw van de gehele vleugel eigenlijk, stap voor stap en weer opnieuw verder uitlijnen en schuren. Dat maakt de moeilijkheidsgraad van dit model erg hoog.

De verdraaiing in de tips vind overigens enkel (in 1 keer) plaats bij de overgang van de hoofdvleugel naar de tip. Dus niet stapsgewijs, wat overigens wel enorm mooi zou zijn.

Wordt vervolgd

Even gegoogled: Vuren is hetzelfde als sparrenhout, goedkoper en minder duurzaam dan grenen, maar weer beter doordringbaar voor verf en lijm.

 

Ik heb antwoord gekregen op een mailtje dat ik gestuurd heb naar de leverancier van het betreffende hout in de bouwmarkt, en ze bevsteigen dat het echt pine, dus grenen is. Ik heb ook een testje gedaan en twee 6mm latjes, zo'n 4cm elkaar overlappend, met pva lijm aan elkaar gelijmd en een nachtje tussen klemmen laten drogen, mooi dat ik ze niet van elkaar afkreeg en de latjes braken enkel naast de lijmverbindingen. Dus ik ben er niet zo bang voor dat het hout zich te slecht zou laten verlijmen. De tijd zal het leren.

 

De voorste, bovenste hoofdligger is inmiddels ook uitgelijnd en uitsparingen in de ribben aangebracht. Nog steeds alles ongelijmd. Het begint nu tijd worden voor de overgang en constructie naar de vleugeltips toe. Dat wordt nog een lastige klus denk ik omdat de ribben van de wing tips symetrisch zijn en niet zomaar plat op de bouwtekening gelegd kunnen worden. Ze zijn niet plat aan de onderzijde zoals die van de hoofdvleugel. Ook dien ik rekening te houden met de verdraaiing van -8 graden met de hoofdvleugel.

 

Ik heb nu de ribben op de 2 onderste hoofdliggers en achterligger verlijmd.

!!! Het bleek dat de afstand tussen de 1e en 2e ribben per vleugel verschillen. Geen probleem, want rib 1 wordt pas later verlijmd. Wel de hoofdliggers, die dus in lengte verschilden, aangepast. !!!

Nu komen ribben 1 en 2 iets dichter bijelkaar te liggen dan alle overige ribben. Niet zo'n probleem, maar kan er verder niets aan veranderen.

Ook heb ik de onderste voorste hoofdligger van de vleugeltips inmiddels op de onderste voorste hoofdligger van de hoofdvleugel verlijmd. Langzaam gaan we richting de constructie van de vleugeltips, een, in mijn optiek, erg lastige klus wegens het uitlijnen van de vleugeltip. De ribben van de vleugeltips zijn symetrisch, dus ik kan ze niet even plat op de bouwtekening leggen. (Ik herhaal mezelf merk ik, maar goed)

Ik ga in plaats daarvan eerst de onderste hoofdliggers van de vleugeltips aanbrengen, uitlijnen en zorgen dat ze een hoek van -8 graden maken tov de hoofdvleugel. Daarna komen de ribben van de vleugeltips eroverheen.






Hier kun je zien hoe de voorste hoofdligger van de vleugeltip op die van de hoofdleugel verlijmd is. Het uiteinde van de hoofdligger schuin afgewerkt zorgt dat spanningen verdeeld worden over de verbinding. Aan de andere zijde van de hoofdligger van de hoofdvleugel gaat dat niet, maar daar komen 3 ribben te zitten die hopelijk voldoende op kunnen opvangen.

 

Mooi om op deze klassieke bouwwijze een vliegtuig als het ware te zien ontstaan. Dit gaat zonder meer prima vliegen.

 

Jazeker, klassiek bouwen vind ik nog altijd het leukst.
Ik heb nu uitsparingen op de ribben aangebracht om de achterste bovenste hoofdligger aan te brengen. Deze ligger is horizontaal gepositioneerd zodat hij aan de bovenzijde "afgeschuind" dient te worden.
Ik heb onlangs een mini schaaf aangeschaft voor een paar pond op ebay. Werkt fantastisch voor harder hout.


Hier zie je markeringen waarlangs de ligger afgeschaaft en geschuurd gaat worden. Schaafje zie je rechts.




Ik weet niet of het goed zichtbaar is, maar hier zie je de hoek ontstaan van de wingtip, in feite de 2 onderste liggers waarop/overheen de ribben van de wingtips komen te liggen. De 2 groene gradenbogen laten dat hopelijk zien.


Deze foto laat het beter zien.

 

Prachtig! Dat schaafje bedoel ik dan, he. Maar die vleugel mag er ook wezen.

 

Via ebay.nl wel te bestellen. Zoeken op mini block plane.
Het schaven van de bovenzijde van de bovenste achterste ligger was een peuleschilletje. Hij sluit nu mooi aan, niet helemaal goed te zien op onderstaande foto.

Nu aan de slag met de onderzijde van de vleugeltipliggers. De achterste moet zowieso afgeschuurd worden, de voorste hoofdligger wellicht maar weinig. Wordt zo'n beetje de volgende stap, want het schuren van de liggers met ribben gemonteerd is vragen om problemen.

 

Elevons

Een klein beetje off topic aangezien dit een vrijevluchtforum is. Op mijn DX6i kun je instellen dat rolroeren en hoogteroer gecombineerd zijn, ook wel elevons genoemd. Echter, wanneer je enkel hoogteroer stuurt (laten we zeggen: volledig hoog), heb je slechts een halve uitslag, pas wanneer je rolroeren gaat bijvoegen, begint 1 van de elevons, afhankelijk of je rechts of links geeft, pas verder uit te slaan. Voor laag geldt precies het omgekeerde. Voor enkel links/rechts op je elevons ook het zelfde. Eerst halve uitslag, dan pas een van de elevons volledig als je hoog of laag toevoegd.

Mijn conclusie is dat je met elevons eigenlijk maar op halve roeruitslagen werkt. Kan wellicht niet anders, maar toch iets om rekening mee te houden.
Je zou ook flaps kunnen toevoegen op de hoofdvleugel en deze als hoogteroer gebruiken, maar daar zit ik constructiegewijs eigenlijk niet op te wachten.

Zoals het er nu uit gaat zien, worden de elevons groter dan enkel de achterlijsten zoals op de bouwtekening aangegeven. Ik ga de elevons waarschijnlijk ophangen aan de achterste ligger van de vleugeltips.

Dit heeft als gevolg dat het effect van de elevons groter is bij het sturen omdat ze immers een groter oppervlak hebben en het uittrimmen van het model ook slechts met een kleinere uitslag hoeft, zodat het vleugelprofiel minder verstoord wordt.