Aeroclub Kennemerland (ACK); bouwproject Begin'air

Discussie in 'Verenigingen' gestart door pieter.peereboom, 25 okt 2018.

  1. JHvdK

    JHvdK

    Lid geworden:
    15 okt 2006
    Berichten:
    1.028
    Locatie:
    Haarlem
    Ron en Dries,
    Volgens mij gaat het over de vleugeltips (winglets). Niet over de V-stelling van de buitenste vleugeldelen. Voer voor aerodynamici…...
     
  2. flyingdries

    flyingdries

    Lid geworden:
    9 jun 2004
    Berichten:
    157
    Locatie:
    Noord-Holland
    De tips, gemonteerd volgens de foto, dragen wel degelijk bij aan de V-stelling van de vleugel. De arm tov de langsas is groot, elke kracht opgewekt door deze tipjes zal dus tot een redelijke bijdrage aan het rolmoment leiden.

    Om effect te hebben als winglet is de hoek weer veel te klein.
     
  3. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Hoi Andries!

    JHvdK,
    De buitenste delen van de vleugel van de BeginAir zijn geen winglets maar gewoon tips die iets omhoog staan.
    Als ik hem met rolroeren zou bouwen zou ik de V-stelling flink terugbrengen tot 1 graad en dan de tips wel iets omhoog laten staan dan is hij wat speelser te sturen maar door de opstaande tips nog redelijk stabiel.

    Gert-Jan
     
  4. JHvdK

    JHvdK

    Lid geworden:
    15 okt 2006
    Berichten:
    1.028
    Locatie:
    Haarlem
    Sorry Gert-Jan dan heb ik het verkeerd begrepen.
     
  5. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Winglets staan meer rechtop en zijn vaak kleiner.
    Bij snellere modellen worden ze vaak gebruikt om turbulentie rond de vleugeltips op te heffen.
    Andries hoort dat beter te weten dan ik maar ze zorgen voor minder weerstand (turbulentie is weerstand) en verhogen de efficientie en lift, het schijnt dat het gelijk staat aan het vergroten van het vleugeloppervlak.

    GJ
     
  6. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Bedankt voor de reacties!

    Ik heb voor de duidelijkheid hieronder een stukje van de bouwtekening weergegeven.
    Begin'air040.JPG

    De binnenvleugel heeft een V-stelling van 3,5 graden ten opzicht van de horizon.
    Bij de 2-assige uitvoering is er een V-stelling van 7 graden tussen de binnen- en de buitenvleugel.
    Bij de 3-assige uitvoering is er geen V-stelling tussen de binnen- en de buitenvleugel.
    De ontwerper heeft voor beide uitvoeringen een V-stelling van ongeveer 20 graden tussen de vleugeltip en de buitenvleugel bepaald.

    Uit de anwoorden valt af te leiden:
    De buitenkant van de vleugel is een vleugeltip is geen winglet.
    De V-stelling van de vleugeltip is kennelijk door de ontwerper nodig gevonden voor stabiliteit en/of bestuurbaarheid.
     
  7. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Verder met bouwen

    De linker binnenvleugel is inmiddels in elkaar gezet en gelijmd. De bijzonderheden met betrekking tot de onderindekking en rib W1 zijn al eerder toegelicht. Als de linker binnenvleugel zo ver af is zoals op de foto hieronder staat dan wordt de rechter binnenvleugel gebouwd. Rib W1, de koperen vleugelbussen en de bovenindekking worden later vastgelijmd.
    Begin'air042.JPG

    Bij de rechter binnenvleugel eerst weer alles zonder te lijmen in elkaar passen en de linker binnenvleugel ernaast leggen zodat je geen vergissingen maakt!
    Begin'air043.JPG
    Nog even voor de goede orde de volgorde van bouwen:

    1. onderindekking B9 aan onderachterlijst B9 lijmen

    2. Rib W2 vastlijmen aan onderindekking B9 en aan onderachterlijst B9 (niet aan de onderste liggerlat, niet aan L3 en niet aan onderindekking B8)

    3. Rib W11 alleen aan de onderachterlijst B9 vastgelijmen

    PS L3 en de onderste liggerlat worden gebruikt als mal om de ribben goed te positioneren en worden pas later vastgelijmd.

    Dit is de door mij gekozen volgorde. Men kan hier naar eigen inzicht van afwijken!
    Begin'air045.JPG
     
    Laatst bewerkt: 17 nov 2018
  8. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Als de ribben W2 t/m W12 aan B9 gelijmd zijn dan wordt L3 en de bovenste liggerlat vastgelijmd. Na het drogen wordt de onderste liggerlat en de voorlijst L1 gelijmd. Tijdens het drogen van de lijm wordt de vleugel met gewichten vlak op de bouwplaat gehouden.

    De onderste achterlijst en de voorlijst L1 worden op de zelfde manier passend/verlopend geschuurd zoals dit bij de buitenvleugels is gedaan.

    Begin'air047.JPG
    De ruimte tussen de openingen van de wortelribben W1 zijn zeer klein (op 1 plek minder dan 1 mm). Beide ribben zijn bij het oppakken gebroken. Ik heb dit gerepareerd met 90 minuten epoxy en een fijn glasmatje dat ik aan beide zijden heb aangebracht. Zo hebben deze ribben weer verband en kunnen ze gemakkelijk aan de vleugel vastgelijmd worden. De epoxy aan de buitenkant wordt weggeschuurd als de ribben aan de vleugel vast zitten. Dit is nodig omdat de wortelribben bij het plaatsen van de vleugeldelen op de romp tegen elkaar aan liggen.

    Begin'air046.JPG
     
    ron van sommeren vindt dit leuk.
  9. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Problemen met Wortelrib W1

    Ik had het idee dat het repareren van de gebroken wortelribben, zoals in de foto hiervoor is weergegeven, de goede oplossing zou zijn. Niet dus! Tijdens het inpassen in de vleugel braken de ribben opnieuw omdat ze niet lekker tussen de liggerlatten pasten. Moet ik het nu nog zwaarder repareren? Ik had hier geen zin in en ik heb eerst alleen het achterste gedeelte van de ribben aan de vleugel vastgelijmd met een glasmatje en epoxy onder de benodigde hoek van 3,5 graden. Misschien iets te stevig maar beter zo dan te zwak.

    Begin'air048.JPG

    De verstevigingsklosjes voor de vleugelbevestiging R2 (2 stuks) en R3 worden aan elkaar gelijmd en op maat geschuurd. Na het vastlijmen van de klosjes heb het bovenste gedeelte van de achterlijst B4 vastgelijmd. Zo komt er wat meer stevigheid in de achterzijde van de vleugel.

    Begin'air049.JPG
    Ik weet dat niet iedereen gecharmeerd is van het gebruik van klinkers als gewicht, maar ik had er nog wat over en het gebruik ervan bevalt mij goed! Ze zijn echt lekker zwaar.

    De volgende stap is om de voorzijde, het afgebroken stuk, van de wortelribben W1 passend te maken op de middenvleugel. Deze stukken worden onder de juiste hoek met CA-lijm op hun plek geborgd en later met epoxy en een glasmatje definitief vastgezet.

    De vleugels heb ik hierbij met plankjes iets hoger geplaatst zodat de uitstekende voorkant van W1 boven de bouwplaat uit komt. Zie de foto’s. Bij het gebruik van CA-lijm gebruik ik vaak een vochtig wattenstaafje om het hout bij de lijmverbinding na het lijmen licht vochtig te maken. CA-lijm is 2-componentenlijm die uithard met waterdamp uit de lucht.

    Begin'air050.JPG

    Begin'air051.JPG

    Andere bouwwijze wortelrib W1

    Niet iedereen binnen het bouwproject is al aan de binnenvleugels begonnen. Daarom naar aanleiding van mijn bouwervaringen het volgende:

    Bij het bouwen van de binnenvleugel kunnen rib W1 t/m rib W12 het beste in één keer worden gelijmd. Omdat W1 onder de bouwplank uit steekt moeten B8 en B9 precies op de rand van de bouwplaat uitkomen, op de zelfde manier zoals in de 2 foto’s hiervoor te zien is.

    In de bouwbeschrijving staat dat je voor het lijmen van wortelrib W1 twee latjes onder de vleugel moet leggen nadat rib W2 t/m W12 vastgelijmd zijn. Hierbij is naar mijn idee te veel speling (verdraaiing) mogelijk en kun je daarom beter de rand van de bouwplank gebruiken voor het hoogteverschil.
     
  10. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Vleugeltips

    De vleugeltips zijn samengesteld uit een aantal onderdelen die aan elkaar gelijmd worden. Niet alles paste mooi en er moest wel wat geschuurd worden, zeker ook om de benodigde V-stelling mogelijk te maken.

    Begin'air052.JPG

    Op de vleugeltip lijm ik als extra een triplex rib van 1 mm dik om de tip te versterken op de plek waar de aileron zit.

    Begin'air052a.JPG
    Het inlijmen van de vleugelbussen

    De 2 koperen vleugelbussen worden in de vleugels gestoken en de vleugels worden in elkaar gezet met de stalen vleugelpen. Deze is bij de Begin’air 7 mm dik. Wel wat zwaar.

    De vleugels worden vastgezet met behulp van plakband en lijmklemmen, zodat de beide vleugeldelen goed uitgelijnd zijn.

    Tussen de 2 originele wortelribben komt aan iedere vleugel een extra triplex rib van 1 mm dik omdat de originele ribben gebroken zijn geweest.

    Begin'air053.JPG

    De vleugeldelen worden rechtop gezet en de koperen bussen worden geborgd met een druppeltje CA-lijm.

    Begin'air054.JPG
    Vervolgens worden de vleugeldelen van elkaar losgemaakt en weer rechtop gezet. Daarna wordt de ruimte bij de bussen opgevuld met 24-uurs epoxy met toevoeging van glaspoeder en microballoons. Een weinig verwarmen met een heteluchtpistool om de epoxy mooi te laten vloeien.

    Op dit moment kun je pas de indekking van de binnenvleugels aanbrengen. Daarna kun je niet meer bij de vleugelpennen komen. Op de eerste 3 ribben na is er ook bij de binnenvleugel geen onderindekking. De volgende stap is het latje voor de neuslijst lijmen.
     
  11. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Hieronder een paar foto's van andere bouwers. Zo zie je dat de een sneller bouwt dan de ander en dat ook de volgorde van bouwen per deelnemer kan verschillen.

    WhatsApp Image 2018-12-07 at 13.52.04.jpeg
    WhatsApp Image 2018-12-07 at 13.52.18.jpeg

    WhatsApp Image 2018-12-07 at 14.30.12.jpeg
     
    Ariel vindt dit leuk.
  12. Henk van der Meer

    Henk van der Meer

    Lid geworden:
    8 apr 2017
    Berichten:
    70
    Locatie:
    Lippenhuizen Friesland
    Ziet er mooi uit allemaal. Krijg er ook zin in.
     
  13. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Mijn volgende stap is om de binnenvleugel aan de buitenvleugel te lijmen met als versterking de triplex latjes nr L5. In de handleiding wordt geadviseerd om eerst de aparte vleugeldelen te voorzien van krimpfolie en dan pas de delen aan elkaar de lijmen. Een vreemde werkwijze. Ik vind het handiger om de vleugel pas van krimpfolie te voorzien als deze in zijn geheel is samengesteld.

    Begin'air059.JPG
    Het lukte mij niet om alles perfect aan te laten sluiten onder andere omdat L5 aan de korte kant is, maar het is wel stevig genoeg.

    Begin'air062.JPG

    Op de volgende foto zie je de extra aangebrachte triplex wortelrib (omdat de originele gebroken was) en de triplex versterking van de overgang van de binnenvleugel naar de aileron. Dit stukje triplex is maar 0,4 mm dik maar beschermd wel goed tegen beschadiging van de dunne balsa eindlijst.

    Begin'air064a.JPG
     
  14. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Het maken van neusmallen

    Ik wilde uitzoeken of het mogelijk was om een 5-tal neusmallen voor de vleugel te laten frezen. Een van de leden van ACK wilde dit wel voor mij doen. Daarvoor heb je een bestand of tekening van het betreffende profiel nodig. Volgens de gegevens van de leverancier is gebruik gemaakt van het profiel Selig 3021, maar dan wel gemodificeerd. Dit kan betekenen dat de fabrikant er niet op wil aangesproken worden als het profiel op de tekening niet helemaal overeen komt met het originele profiel. Het kan ook zijn dat het inderdaad gemodificeerd is.

    Via internet gezocht en ik kwam uit op profiel S3021 bij Airfoiltools.com. Ik heb dit profiel binnen gehaald als pdf. Het probleem is nu hoe ik dit omzet naar een voor mij werkbare tekening. Ik heb toen een schermafdruk gemaakt en dit geïmporteerd in Microsoft Publisher. Vervolgens bijgesneden en via de liniaal van Publisher de lengte van de rib op de juiste maat van rib W7, 203 mm, vastgelegd. Ik heb geen idee of door de omzettingen de nauwkeurigheid erg achteruit gaat maar ik heb geen andere mogelijkheden. Vervolgens heb ik met een inktjetprinter het bestand geprint op normaal papier.

    Door projectlid Fred was de bouwtekening in kleur gedownload van de site van Topmodel. Ik heb daaruit een uitsnede van rib W7 gemaakt en ook deze geïmporteerd in Publisher. Op de zelfde manier op 203 mm gemaakt. Dit bestand heb ik met de inktjetprinter uitgeprint op overtrekpapier. Dit gaat prima, alhoewel de inkt iets langer moet drogen.

    Op de foto hieronder is te zien dat het originele profiel S3021 afwijkt van het profiel dat op de bouwtekening staat weergegeven. Het is inderdaad gemodificeerd. Dit is aangegeven met pijltjes. Het uitgeprinte profiel S3021 is op gewoon papier met een rode lijn weergegeven. W7 is op overtrekpapier in het zwart uitgeprint.

    Begin'air056.JPG
    Ik ga de neusmallen handmatig maken. Ik heb niet de mogelijkheid om van een tekening een freesbestand te maken. Ter controle heb ik rib W7 (uitgeprint op overtrekpapier) op mijn eigen bouwtekening gelegd. Zoals te verwachten kwam dit 100 % overeen.

    Vervolgens heb ik de rib W7 in Publisher 4 keer gekopieerd, op maat gemaakt voor Rib 1, 12, 17 en 20 en voorzien van het juiste ribnummer. Daarna (inclusief rib W7) uitgeprint op gewoon papier zoals hieronder weergegeven.

    Begin'air057.JPG

    PS Bij het vergroten of verkleinen van de afbeeldingen zijn ook de maten van de liggers veranderd. Dit maakt in deze situatie niet uit omdat voor de neusmallen alleen de omtrek wordt gebruikt.

    De voorzijde van de ribben worden uitgeknipt en op triplex geplakt

    De omtrek van de ribben wordt uitgezaagd en geschuurd. Zo worden de 5 neusmallen handmatig gemaakt. Dit is niet zo nauwkeurig als frezen maar nog wel bruikbaar.

    Begin'air066.JPG
    Daarna worden de vleugels in het juiste profiel geschuurd. Dit is een heel werk omdat de neuslijsten rechthoekig waren aangeleverd. Hierbij gebruik ik steeds na zo’n 30 seconden voorzichtig schuren de bouwstofzuiger. Daarna het resultaat controleren met tegenlicht, een stalen liniaal en de neusmallen. Ik doe het schuren van neuslijsten van de vleugels niet in één keer en ga tussendoor alvast aan de volgende bouwfases beginnen.
     
  15. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Bedankt Henk. Maak je ook een verslag als je gaat bouwen? Zo kunnen we van elkaar leren.
    Pieter
     
  16. Henk van der Meer

    Henk van der Meer

    Lid geworden:
    8 apr 2017
    Berichten:
    70
    Locatie:
    Lippenhuizen Friesland
    Pieter, als het zover is hoor je van me.
     
  17. Henk van der Meer

    Henk van der Meer

    Lid geworden:
    8 apr 2017
    Berichten:
    70
    Locatie:
    Lippenhuizen Friesland
    Hoi Pieter,
    Dat van die neusmallen is een heel verhaal. Zou je ze willen bewaren, zodat ik ze straks ook kan gebruiken? Stuur ik ze je na de tijd weer terug.
    Groet, Henk.
     
  18. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Bij het schuren van de vleugels heb ik wel wat weg moeten schuren van de bovenindekking. De indekking stak ook boven de ribben uit. Achteraf gezien had ik hier naar moeten kijken voordat ik de ribben had vastgelijmd. Je kunt dan de keuze maken of je iets van de ribben schuurt of dat je later de indekking op maat schuurt. Ik zie dit toch als een onnauwkeurigheid van de onderdelen in de bouwdoos.

    Het bouwen van het hoogte- en richtingsroer

    Het hoogteroer en het richtingsroer worden samengesteld uit de daarvoor bedoelde onderdelen. Ik heb bij het hoogteroer als extra versterking een aantal balsa driehoekjes aangebracht met de nerf evenwijdig aan de lange zijde van de driehoek.

    Begin'air061.JPG

    Op de clubavond van ACK kreeg ik nog het advies om driehoeken in de vleugel aan te brengen bij de overgangen waar de ailerons zijn aangebracht. Dit ga ik ook zeker doen.

    Het bouwen van de romp

    De onderdelen worden uitgesneden en uitgelegd om een overzicht te krijgen van alle onderdelen. Het lijkt wel een puzzel.

    Begin'air068.JPG

    Als eerste heb ik de 2 rompzijkanten F3 en de 2 de verstevigingen F3bis aan elkaar gelijmd. Daarna is F3bis op F3 gelijmd en wel zodanig dat je een linker en een rechter romphelft krijgt. Ik heb de spanten er los ingezet om te kijken of alles mooi aansluit. Ook hier is dat niet het geval. Aan de bovenzijde van de romp, waar later de vleugel op komt te liggen, sluit F3bis niet mooi aan; er blijft een randje van 1 mm over. Spant C4 steekt aan de onderzijde 1 mm uit. Dit is te schuren maar toch niet zo netjes geleverd.

    Begin'air067.JPG
     
  19. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    De cockpit is aan de voorzijde smaller en is aan de bovenzijde rond. De plankjes van de bovenzijde en de 2 zijkanten zijn daarom natgemaakt met water en daarna met gewichten onder spanning in de gebogen vorm vastgezet. Na het drogen buigen ze gemakkelijker en de betreffende delen zijn met een balsa latje en het triplex achterplaatje aan elkaar vastgelijmd. Op de rompzijkanten zijn F3ter en de balsa latjes van 4x4 mm gelijmd.

    Begin'air069.JPG
    Aan spant C4 wordt overeenkomstig de handleiding een verstevigingsklosje (C4R) gelijmd. Spant C5 zit ter hoogte van de achterzijde van de vleugel in de romp. C5 is van balsa en dit vond ik niet sterk genoeg omdat op deze plek de vleugel met 2 breekbouten aan de romp wordt bevestigd. Ik heb C5 verstevigd door er een plaatje triplex van 1 mm op te lijmen. Spant C6 en C7 zijn ook van balsa. Deze twee heb ik verstevigd door er een plaatje triplex van 0,4 mm op te lijmen. Spant C8 was al van triplex gemaakt.

    Begin'air073.JPG

    Op de foto hieronder zie je de verstevigingsplaatjes van spant C5, C6 en C7 en aan de vleugel zie je de extra driehoeken van balsa bij de ailerons.

    Begin'air070.JPG

    De twee zijkanten van de romp zijn aan elkaar vastgezet met de buitenzijde tegen elkaar. Zo kun je zien of de twee exact gelijk zijn. Dit wijkt altijd wat af. Daarna zijn de raakvlakken voor de boven- en de onderzijde van de romp mooi gelijk en vlak geschuurd.

    Begin'air071.JPG

    Omdat de spanten C5 tm C7 zijn voorzien van een triplex versteviging zijn ze niet meer open in het midden en moesten er gaatjes worden geboord voor de stuurkabels en tevens een gaatje voor ontluchting. Alles even zonder te lijmen gepast en op maat geschuurd.

    Begin'air072.JPG
     
    ron van sommeren vindt dit leuk.
  20. pieter.peereboom

    pieter.peereboom

    Lid geworden:
    26 dec 2014
    Berichten:
    249
    Locatie:
    Middenbeemster
    Een van de andere projectleden is al een stuk verder met de Begin'air. Zie de foto's hieronder.

    Begin'air077.JPG
    Begin'air078.JPG
    Alle lezers fijne feestdagen toegewenst.
     
    Henk van der Meer en Ariel vinden dit leuk.

Deel Deze Pagina