Bouwverslag Kolderstok VOC Retourschip Batavia 1628

En we bouwen gestaag door. Vandaag de achterste stag maar eens gemaakt.

Als eerste een stuk draad voorzien van een klein lusje, en een blok erlangs gezet. Vervolgens goed meten hoe lang het overige eind moet zijn alvorens het touw om de mast te slaan en een tweede lus door de eerste heen te knopen.


Vervolgens kan dit hele gebeuren netjes aan de mast gehaakt worden en door het gat in het dek gevoerd worden.


Bij de bezaansmast boven werd er een lus en een muis geknoopt, en nadat alles door de mars heen werd gevoerd en in elkaar was gestoken kon er onder ook een blok aan gezet worden.


De twee blokken konden vervolgens met talrepen aan elkaar gezet worden en de stag strak getrokken.


En op zijn geheel ziet het er dan zo uit.


Nu kan ik wél verder aan het staand want van de grote mast.

 

En vandaag heb ik de eerste weeflijnen gemaakt. Erg eentonig klusje, nu al...

 

De masten waren nog niet helemaal klaar, er ontbraken nog wat metalen strips rond de ezelshoofden die in het echt de masten vasthouden tegen de ezelshoofden, en in het geval van de grote mast en de fokkemast ook dienen om een deel van het lopend want te geleiden. Met de vlaggenstok meegerekend waren er in totaal 11 ezelshoofden die voorzien moesten worden van beslag.

Ik heb deze strips gemaakt van een oud messing etsplaatje dat ik nog had liggen uit de tijd dat ik de Hachette Bismarck aan het bouwen was.

Hier is te zien hoe de messing strips rond de ezelshoofden van de bezaansmast gebogen en gelijmd zijn.


En hier zoals de strips zitten op de twee grootste ezelshoofden. Aan de achterzijde zijn de sleufjes nog wat verdiept voordat de strips er overheen gingen. Deze sleuven dienen om straks het lopend want door te voeren waarmee de ra's neergelaten kunnen worden.



Het nadeel van het gebruik van etsplaat is dat er vaak een blanke lak overheen zit die oxidatie tegen moet gaan. Als je deze er niet vanaf schuurt kun je ze dus ook niet zwarten met patina. Aangezien schuren op dit formaat niet te doen was heb ik alle strips antraciet geschilderd.


Nu is de ruwbouw van de masten echt klaar. Helaas ontkom ik er nu niet aan om verder te gaan met het staand want.

 

Netjes hoor en oog voor detail!

 

Jouw Batavia word mooi Danny.

 

Heel mooi, en tot in de kleinste details afgewerkt.

 

heel mooi man.

 

Hallo Danny, Leuk je ontmoet te hebben in Museum De Delft en jouw Batavia heb kunnen bewonderen !. Ik loop ver achter op mijn bouw...ik heb al je verslagen maar afgedrukt , voor alle zekerheid. Maak graag een groot compliment voor je fotowerk en beschrijvingen . Groet Fred

 

Danny and Hans
Again, sorry for not using Dutch but I follow this build closely.
I looked for the items on Shapeways and could not find them.
I would like to get some, Can you help me?

Best regards

John Seminew

 

Hi John,

Not all of them are available due to an agreement between me and Hans. Which ones are you looking for?

Danny

 

Er bestaat bij enkele bouwers van de Batavia wat verwarring over welke onderdelen van de spiegel en het galjoen nu als 3D print beschikbaar zijn, en welke niet.

Korte uitleg:
- De spiegel is door Danny aan de hand van de Kolderstok tekeningen tot een 3D element getransformeerd en geprint. Van deze 3D prints zijn gietmallen gemaakt voor de ornamenten die in de bouwdoos zitten. De gegoten reproductie in de doos is voor 99% gelijk aan het originele 3D ornament, en de (originele) 3D-ornamenten zijn ook niet beschikbaar op Shapeways. Het betreft hier:
* De gordijnen met engeltjes
* Het wapen van Amsterdam (het grote schild)
* Het bovenste open hakkeboord
* De rij met koppen direct onder het grote schild
* Het VOC schild op het bolle verwulft
Dus: de kwaliteit in de doos is (nagenoeg) gelijk aan de originele 3D prints.

- Het boegornament in de doos is een lasergesneden houten element. Hiervoor is als alternatief een 3D print gemaakt (die niet gegoten kan worden door haar dubbele geprofileerde zijkant). Dit element is via de website van Kolderstok te bestellen, wanneer een bouwer geen gebruik wil maken van het lasergesneden deel. Omdat dit element eigendom is van zowel Kolderstok als Danny Mulders hebben we hier afspraken over gemaakt qua (niet) beschikbaarheid op Shapeways

- De staatshouten (de lange elementen aan de zijkant van de spiegel) zijn recent door Danny geprofileerd en gemaakt. In alle nieuwere dozen (levering vanaf begin Juli dit jaar) zitten deze staatshouten als gietelement van het origineel. Ik weet niet of deze staatshouten als beschikbaar op Shapeways staan (Danny?), maar we kunnen ze ook als gietelementje leveren.

Graag een PB als iemand hierin geïnteresseerd is - dit kan tegen portokosten en geringe vergoeding toegestuurd worden. Mocht je het origineel 3D geprint element hebben dit graag even aangeven dan. Mail: kolderstok at gmail punt com

 

Vanuit mijn kant zijn op Shapeways enkel de staathouten en de scharnieren voor de luiken beschikbaar gezet, omdat die uit volledig eigen ontwerp gemaakt zijn. Voor alle andere delen geldt dat je daarvoor contact op moet nemen met Hans omdat het intellectuele eigendom van de ontwerptekening bij hem ligt.

 

En langzaamaan gaan we weer verder met het staande want.

Ditmaal als eerste een begin aan het staande want van de grote mast.


Boven bij de grote mars werd dit één groot spinnenweb. Ik ben niet helemaal tevreden met hoe het er hier uitziet, maar aanpassen gaat niet meer zonder het gehele staande want weer los te halen, en daar heb ik geen zin in.


Omdat ik er nog niet veel voor voelde om nu weer enkele honderden knoopjes te moeten leggen voor de weeflijnen ben ik verder gegaan met het maken van de grote stag. Bij het eerste begin hieraan bedacht ik me dat het vervolgens heel lastig zou worden om de penterbalken achteraf nog mooi te monteren. Het was eerst het idee dat ik deze pas achteraf zou plaatsen zodat ze niet in de weg zouden zitten bij het knopen van de weeflijnen van de fokkemast, maar ik denk toch dat het makkelijker is om ze nu te plaatsen, omdat rond de penterbalken moeilijkere knopen zitten die haast niet meer te maken zijn als het staand want er voor hangt. Dus als eerste de penterbalken gelijmd, en er naar eigen inzicht wat knopen omheen gelegd om ze aan het dek te "bevestigen". Een deel van de stag hangt hier al op zijn plek en zat nu al flink in de weg, ondanks dat hij al wat hoger om de mast geslagen was.



Vervolgens heb ik op dezelfde manier als bij de bezaansmast de stag aan de grote mast bevestigd. Het touw loopt aan de voorkant om de boegspriet heen, door het rooster van het galjoen, en wordt door een gat in de kiel gevoerd om zo weer terug naar boven te gaan.


En tot slot weer de welbekende overzichtsfoto.

 

Danny, daar waar de stag over de rand van de luizenplecht loopt kun je de beide touwdelen met een woeling bij elkaar binden. Dit geeft een wat strakkere loop van de stag. En daar waar de stag om de fokkemast heengaat kun je nog een dun stukje leer achter het touw aanbrengen om doorschuren tegen de mast te voorkomen.

 

Ondanks dat het vroeger wel zo werd gedaan ga ik beide tips niet toepassen op mijn model, omdat ik de replica in Lelystad nabouw en die ze ook niet zo uitvoert. Maar wel bedankt voor het meedenken.

 

Uiteindelijk toch maar de weeflijnen aan stuurboord gemaakt. 430 knoopjes in twee dagen tijd. Nu toch maar weer even een pauze inlassen, anders word ik scheel gok ik...

 

heel mooi geworden

 

Zo strak krijg ik niet voorelkaar, het word erg mooi.
gr Ton.

 

Dat ziet er inderdaad mooi strak en zeer regelmatig geknoopt uit.
vgr Marc

 

Over deze kant ben ik zelf ook erg tevreden, ik heb zelfs overwogen het staande want van de bezaansmast er weer af te knippen, er zit nu wel echt een duidelijk kwaliteitsverschil in tussen de bezaansmast en de grote mast. Uiteindelijk laat ik het toch zoals het nu is. In ieder geval weer bedankt voor de complimenten!