Follow along with the video below to see how to install our site as a web app on your home screen.
Nota: This feature may not be available in some browsers.
Nog even een praktijkscenario, nu van een geheel andere categorie:
brandweer verhaal....
Met vriendelijke groet,
Sander Sassen.
Vriend Opstelten geeft in diverse media aan dat voor hulpdiensten icm zoals hij ze noemt 'drones' andere wet- & regelgeving zal gelden. Als zijn uitspraak juist is heeft je verhaal hier geen betekenis...
Positioneer je verhaal is in de rol van de Journalistieke vrijheid. Daar heb je wel een punt daar binnen deze doelgroep de inzet van een RPAS vrijwel onmogelijk is als het bijv een brand betreft...
Drones filmen zeilwedstrijd op Friese meren
Een klein mediabedrijf uit Grou (Friesland) werkt vaak voor lokale, of de publieke, omroep en verzorgt beeldmateriaal voor nieuwsbulletins, documentaires en dergelijke. Het is een klein bedrijf, waar drie man werkzaam zijn. Ze hebben de beschikking over een multicopter met een AUW (all up weight) van <5kg. Deze multicopter is voorzien van een HD camera op een pan/tilt/zoom mount die vanaf afstand bestuurbaar is en waarvan ook het beeld wordt doogestuurd naar de grond. De multicopter is ook voorzien van een forward facing camera voor de piloot. Deze camera opereert los van de pan/tilt/zoom HD camera, zodat de piloot naast zicht op het model, ook het perspectief vanuit het model kan zien (via een LCD scherm b.v.).
Dit mediabedrijf is gevraagd om opnames te maken van een zeilwedstrijd op het Snitser Mar. De bedoeling is dat men feitelijk vlak boven, of tussen, de zeilers gaat vliegen zodat er live beeld van de koploper e.d. beschikbaar is. Dit evenement wordt dan ook live uitgezonden via het regionale TV kanaal en trekt veel kijkers en belangstellenden.
De inzet van een full scale helicopter is onmogelijk omdat de rotorwash uiteraard niet combineert met een zeilboot. Ook is het zo dat er niet altijd op zicht gevlogen kan worden omdat de zeilboten zich op een afstand van de rand van 't meer bevinden waar orientatie onmogelijk wordt, de multicopter bevindt zich dus soms buiten zichtbereik en dan wordt remotely piloted via de forward facing camera.
Het is natuurlijk gekkenwerk en volstrekt onveilig om vanuit het perspectief van een piloot aan de rand van het meer tussen de zeilboten door te laveren. Het perspectief vanuit de camera op de multicopter heeft deze beperkingen echter niet en zo kan er wel veilig gevlogen worden in de nabijheid van de zeilboten. Dit is dus een veiligheid verhogende feature.
Zoals gezegd wordt er dus op sommige momenten gevlogen buiten zichtbereik, echter de hoogte is wel beperkt. Het heeft weinig zin om op 100m boven de zeilboten beelden te schieten, da's niet het perspectief waar men naar op zoek is. De maximale hoogte zal daarom niet meer dan enkele tientallen meters, maximaal 50, bedragen.
Als ik kijk naar de eisen voor de regelgeving zal ook dit mediabedrijf uit Grou ettelijke tienduizenden, zo niet honderduizenden euro's, moeten gaan investeren. Wederom lijkt mij dit gezien 't feit dat het hier een kleine, lichte (<5kg) multicopter betreft die nimmer een vlieghoogte bereikt waarmee deze in conflict kan komen met full scale luchtvaartuigen behoorlijk buitenproportioneel.
Ik gooi d'r nog een scenario tegenaan, deze keer een mediabedrijf uit Grou:
Friessche meren scenario
Met vriendelijke groet,
Sander Sassen.
Een geheel ander, doch gerelateerd, onderdeel van de discussie betreft de wet- en regelgeving waar ik mij nog 't meeste aan stoor is het volgende:
In het tot stand komen van deze wet- en regelgeving is op enig moment een weging van argumenten en een risicoanalyse geweest om tot bepaalde eisen te komen aan de hand van deze veiligheidseisen. De vraag die dan bij mijn rijst is of en hoe deze weging heeft plaatsgevonden?
Is dit op basis van eigen inzichten vanuit het ministerie? Op basis van informatie uit bronnen uit ministeries van andere (Europese) landen? Op basis van bronnen uit de industrie (c.q. de gebruikers)? En minstens zo belangrijk, is deze informatie op basis van statistiek? Zo ja, op basis van welke statistische gegevens en hoe zijn deze geïnterpreteerd naar de situatie in Nederland? Als er sprake is van beargumentering a.d.h.v. risicoanalysis en/of modellen vraag ik mij af hoe en waar dit is vertaald naar de praktijk?
In mijn contacten met IlenT is men tot nu toe in gebreke gebleven hier invulling aan te geven, deze vragen staan dus allemaal nog open. Feitelijk zou e.e.a. gewoon uit de grote duim gezogen kunnen zijn.
Kortom, ik mis een stuk inzicht in het proces dat leidt tot deze afweging van eisen en risico's dat uiteindelijke mede de wet- en regelgeving vormt. Daarnaast mis ik een kwantificering van het concept 'veiligheid' waar steeds mee geschermd wordt. Waar heeft men 't nu feitelijk over? Zolang dit (de kapstok) niet helder is kan je d'r ook geen eisen (kleding) aan hangen.
Los daarvan mis ik in de huidige wet- en regelgeving nog een belangrijk stuk regelgeving wat zich dient te richten op situaties waarbij alles NIET volgens plan verloopt. Zoals de regelgeving er nu voorligt gaat men ervanuit dat alle systemen aan boord van een UAV/UAS naar behoren functioneren. Da's uiteraard iets wat men graag wil, echter dat is een redelijk utopische visie omdat in de praktijk er zaken fout kunnen en zullen gaan.
Ik denk in eenvoudige gevallen dan bijvoorbeeld aan een UAV/UAS die een midair heeft met een vogel, of die vrolijk een insect spiest met z'n pitot tube zodat de airspeed absoluut niet meer klopt met de werkelijke airspeed of een autopilot of servo die er de brui aan geeft, etc. etc.
Wat is wettelijk gezien de eis voor het zogenoemde 'plan B', wanneer letterlijk en figuurlijk geldt: when shits hits the fan. En liggen daar zowieso eisen? Als ik de regelgeving erop nasla kan ik daar niks specifieks over vinden.
Het lijkt mij toch dat juist in het geval dat het misgaat er duidelijk moet zijn wat de failsave mechanisme's zijn. Immers er is GEEN ander punt waarbij de veiligheid meer in het gedrang komt als dan wanneer e.e.a. spaak loopt. Juist daar zou men expliciet eisen moeten neerleggen om in dat geval letsel en schade te voorkomen, dit is m.i. nog belangrijker dat de operationele eisen.
Om even uit mijn eigen ervaring te putten. Het zal niemand verbazen dat ik ook vlieg met multicopters. Een aantal daarvan zijn uitgerust met een parachute. Simpelweg omdat op het moment dat de autopiloot uitvalt, of één van de motoren geeft er de brui aan, dan is er geen besturing meer mogelijk en komt de multicopter als een baksteen naar beneden. In dit geval wordt na het omhalen van een schakelaar, of het uitblijven daarvan (in het geval de besturing weigert) automatisch een parachute geopened en zal de multicopter dus met een relatief lage snelheid naar beneden komen en zodoende schade en letsel beperken.
Ik had graag gezien, aangezien veiligheid hier een groot goed is, dat zeker bij UAV/UAS systemen met een gewicht groter dan 2.5kg er toch rekening gehouden wordt met calamiteiten en dat men bijvoorbeeld voorziet in een kill switch die remote (via de besturing) of automatisch in werking treedt en waarna de UAV/UAS bijvoorbeeld via een parachute een redelijk zachte landing kan maken.
Als ik kijk naar de 150kg gewichtslimiet voor UAS dan bekruipt mij het angstzweet als ik een 100kg wegende UAS met 70 knopen ongecontroleerd naar beneden zie komen boven een woonwijk.
Als men dan praat over de risico's voor de luchtvaart door het gebruik van UAV/UAS systemen dan mag men vooral dergelijke scenario's niet uit het oog verliezen, immers, ook letsel en schade op de grond kan zeer ernstig zijn.
Maar goed, ook bovenstaande heb ik gecommuniceerd met IlenT waar men er weer 't zwijgen toe deed, jammer genoeg.
Met vriendelijke groet,
Sander Sassen.
Je verwijst naar ILenT maar die maken de wet toch niet? Dat doen voor zo ver ik weet de beleidsmakers. ILenT is slechts een handhaver voor zo ver ik weet.
...immers als handhaver dien je wel te weten op welke gronden je de handhaving pleegt....
....De regelgeving zoals deze er nu ligt heeft op meerdere vlakken een (zeer) hoog paarse krokodil gehalte, iets wat ik als ingezetene van een UAS werkgroep al in Februari 2012 heb aangekaart. En wat blijkt nu wederom? De betrokken ambtenaren geven een hele dikke vinger richting de belanghebbenden die veel tijd, moeite en expertise hebben gestoken om de overheid in deze te informeren...
...5) Hoe wordt de vliegwaardigheid van piloot en machine getest? Even een rondje om 't veld vliegen en de RTH controleren? Ik mag toch hopen van niet.
Gáááp... Dat refrein wordt echt slaapverwekkend. Als iedereen zo vaak zijn titel/kunde in berichten zou verwerken als jij, moet Robert er snel behoorlijk wat serverruimte bij huren.SanderFPV zei:Als ingenieur in de microelektronica...
Interessant...
Je bent op een uiterst vakkundige wijze jouw en de belangen van mede-vliegers door toilet aan het trekken met deze en soortgelijke uitspraken. Als jij voor "vol" aangezien wilt worden bij die commissie waar je schijnt aan te zitten en je rol als "adviseur" serieus neemt, is dit niet de beste wijze om je te profileren.
Er is een spreekwoord wat iets roept over vliegen vangen met azijn of met stroop, en welke resultaten dat geeft.
Ik zal niet alle uitspraken van je citeren waarin je betrokken ambtenaren, ministeries en in ieder geval één minister beticht van absolute onkunde en tekenen van seniliteit, want dan wordt dit wel een erg lang verhaal. Maar het zijn er aardig wat.
m.b.t. het brandweerscenario: Zoals Ron terecht opmerkte met zijn latijnse spreuk: Wat Jupiter mag, mag de stier nog niet.
Waarom mag dezelfde brandweer bij een uitruk met beduidend hogere snelheden van de openbare weg gebruik maken dan jij en ik?
Omdat ze op dat moment onder vastgelegde voorwaarden ontheffing hebben van de diverse snelheidsbeperkingen die op het Nederlands wegennet van kracht zijn.
De huidige wet- en regelgeving betreffende het UAS gebruik is te vergelijken met de eis een rijbewijs te behalen als je met de plastic trapauto van je 3-jarige zoon in je eigen achtertuin rondjes wilt gaan rijden.
Aanvulling:
De plastic trapauto hoeft niet enkel te voldoen aan kindveilige eisen (die behoorlijk zijn), maar moet een kenteken krijgen, en moet jaarlijks gekeurd worden.
Bovendien, en dit is misschien nog wel het belangrijkste.
De voordelen van lichte onbemande vliegtuigjes zijn dat ze minder gevaar opleveren dan reguliere luchtvaart, minder vervuiling, minder kosten, verantwoord op plekken kunnen komen waar niets anders kan komen etc etc.
Als een maatschappij (wetgever) in een pavlovreactie zegt: ''Oehh, nieuw en onbekend, dus gevaarlijk, dus strenge regels'' Dan worden veel van die voordelen de nek om gedraaid en de volle potentie nooit gehaald. Juist alle kansen zo veel mogelijk openhouden zorgt ervoor dat je als maatschappij sneller in een situatie komt waar je wilt zijn: de nieuwe mogelijkheden van onbemande vluchten veilig benutten.
Wat me wel opvalt is, dat alle tegenstanders van de nieuwe wetgeving er nu ineens klakkeloos van uit gaan dat personen die wel een certificaat willen halen automatisch niet kunnen vliegen. Waar komt dat opeens vandaan? Ik kan me niet herinneren dat dit tot pak-hem-beet 2 maanden geleden automatisch werd aangenomen?
Nee, zo generaliserend is het niet. Feit is wel dat veel mensen die ingestapt zijn in deze tak van sport (multicopter voor foto/video opnames vanuit de lucht) geen modelbouwachtergrond hebben en vaak dus niet kunnen bogen op vliegervaring. Niet zelden zie ik dergelijke mensen vrolijk met een multicopter rondvliegen op de atti of GPS mode, want manual, da's eng.
Kortom, het punt wat gemaakt wordt is m.i. heel valide. Eenieder die deze certificering krijgt moet kunnen aantonen ook de UAS zonder elektronische hulpmiddelen (zoals atti of GPS) volledig onder controle te hebben, bij elke oriëntatie. Verzuimen dit te doen is dus blind vertrouwen op de atti en GPS of andere elektronische hulpmiddelen en da's gezien 't feit dat alle gecertificeerde bedrijven hobby-grade apparatuur gebruiken natuurlijk absoluut niet wenselijk.
Verzuimen de manual mode te vermelden in de communicatie met het keuringsinstituut vind ik overigens ook niet goed te praten!
Daarmee wijs ik wederom met een belerend vingertje (als Roel 't mag, mag ik 't ook toch?) richting het ministerie en het keuringsinstituut, letten jullie even op? Zo moet het dus niet!
Met vriendelijke groet,
Sander Sassen.