Zelf schroefas maken - lager aan propellerzijde?

Discussie in 'Bouwtips varende modellen' gestart door setsunakaede, 19 aug 2015.

  1. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Omdat Graupner en Robbe assen wat slecht verkrijgbaar worden - en omdat het kan - wil ik mijn eigen schroefassen gaan maken. Ik zit te denken aan een glijlager aan schroefzijde (natte kant) en mogelijk een kogellagertje aan de motor-zijde.
    Eerder heb ik dit gedaan voor roerkokers met een stukje messingpijp in een grotere messing pijp solderen, maar ik heb ook dingen gelezen over sinterbrons, lagerbrons etc.
    Nu heb ik twee vragen:
    -Kan ik gewoon messing gebruiken en wat heeft dat voor gevolgen bij gebruik? Slijtage?
    -Waar kan ik geschikt sinterbrons of lagerbrons (wat is het verschil?) kopen om lagertjes van te draaien in de draaibank?
    Ik heb op internet al even gezocht naar sinterbrons of lagerbrons maar de links die daar vandaan kwamen waren niet heel briljant nuttig helaas. Vandaar dat ik jullie hulp nu inroep.

    Alvast bedankt!
     
  2. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.040
    Locatie:
    Oostvoorne
    Zomaar even een gedachtenspinsel. Op mijn zeilboot zat aan de schroefkant op de askoker een bronzen bus met rubber voering geschroefd. Is zoiets al eens in de modelbouw toegepast? De kunst is natuurlijk om een passend stukje rubber slang te vinden. Aan de binnenkant zal dan in een afdichting moeten worden voorzien, evenals een stuwlager. Technisch allemaal uitvoerbaar, maar wel een stuk complexer natuurlijk. Als je niet teveel draaiuren maakt zou ik gewoon messing bussen nemen, of bronzen bussen uit een sloopmotortje. Voor brons zou je eens op een ( scheeps) sloperij kunnen vragen naar een oude spindel uit een afsluiter. Of misschien een loodgieter in de buurt, die een paar afvalafsluiters voor je heeft. Gr. Klaas.
     
  3. EJJK

    EJJK

    Lid geworden:
    9 feb 2012
    Berichten:
    197
    Locatie:
    stedum
    Ik heb mijn schroef assen van rvs gemaakt en de lagers uit oude kachel ventilatoren (auto).
    Als afdichting gebruik ik klepsteel keerringen van auto motoren, deze kun vast wel krijgen bij een revisie bedrijf.
    Aan de binnenzijde monteer je een dicht kogel lager en op de as buis maak je aansluiting voor een slang waar door je de buis kan vullen met olie.
    Hier een foto van de keerring

    [​IMG]

    [​IMG]


    vgr EJJK.
     
  4. Roel van Essen

    Roel van Essen Forum veteraan

    Lid geworden:
    13 jul 2002
    Berichten:
    13.622
    Locatie:
    Betuwe
    Diede, ik weet niet wat voor schip (schepen) je hiermee gaat voortstuwen, maar hier wat ervaring met zelfgemaakte schroefassen:
    3 Schnellboote (elk 3 assen)
    Assen: 2mm messing
    Lagers: 3mm buitendiameter, 2mm binnendiameter messing buisjes, elk 2cm lang.
    Schroefaskokers: 4mm buitendiameter, 3mm binnendiameter
    Lagers op de as plaatsen, as in de schroefaskoker, lagers vastsolderen.
    Smeerpijpje op de schroefaskoker solderen, vullen met (jawel, daar is 'ie weer!) uierzalf.
    Motoren: varierend van Speed 500 als middenmotor, speed 480 en speed 400 tot en met Brushless Robbe Roxxy (in de diverse Boote)
    Schroeven: 25mm 3blads messing schroef van Raboesch en 30mm carbon raceschroef van Graupner.
    1 x per jaar assen trekken en nieuwe uierzalf er in. Bij een Boot ondertussen de assen vervangen; bij 3 achterlagers was er zand in gekomen, waardoor de assen ruw waren geworden. Bij geen van de assen lekkage, ondanks dat ze (zeker met de BL-motoren) best hoge toeren draaien. Verlies per as ongeveer 10%.
    1 Schnellboot is na een diensttijd van 4 jaar gesloopt, 2 Schnellboote zijn verkocht; de een na een jaar, de ander na 3 jaar. Varen ondertussen in Duitsland met nog steeds dezelfde aandrijving.

    IJN Yamato: (4 assen)
    Zelfde type assen/kokers. Motoren: Speed 400. Vaart ondertussen 18 maanden zonder problemen.

    Torpedoschnellboot Zobelklasse: (3 assen)
    Zelfde as-concept, maar doorsnede as is 4mm, lagers binnen 4, buiten 5, schroefaskoker binnen 5mm. Motoren: 3 x BL met 800KV (Middenmotor) en 1300 KV (Buitenste motoren). Vaart nu ruim een jaar naar volle tevredenheid. Snelheid (gemeten via GPS) 18km/uur.
     
  5. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.040
    Locatie:
    Oostvoorne
    In mijn inmiddels 50+ jaren oude tankertje zit nog steeds de originele Graupner askoker. De hardstalen 2 mm schroefas was al eens vervangen en een jaar of 3 geleden is die weer vervangen door een RVS exemplaar. De koker wordt voor het varen altijd gevuld met olie. Inmiddels krijgt het achterste lager wat speling. Eigenlijk zie ik er bij dit oude modelletje tegenop om de installatie te vervangen door een nieuwe. Eerst maar eens kijken of Roel zijn uierzalf methode de standtijd nog iets kan verlengen. En kijken of er ergens nog een askoker zwerft waarvan het achterlager kan worden overgezet. Van achteren weinig ruimte omdat het roer in de weg zit en van binnen zit de koker met smeerpunt ver onder de opbouw. En door de jaren heen is er best wel wat olie in het balsahout getrokken. Een nieuwe lagerbok inlijmen zal daardoor een uitdaging worden. Maar ik dwaal een beetje af. Gr. Klaas.
     
  6. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Bedankt zo ver, ik kan dus waarschijnlijk gewoon messing voor de lagers blijven gebruiken. Dat is een hele geruststelling!

    @ Roel: Het hangt er een beetje van af, waarschijnlijk gaat er wel wat "snel spul" mee aangedreven worden maar dan zonder kogellager aan motorzijde (kogellagers schijnen een max RPM te hebben). De assen met kogellager dacht ik vooral voor langzamere boten (7-8000rpm max) te gebruiken.

    Blijf ik me een beetje afvragen waar je dan aan sinter/lagerbrons kan komen, je zou denken dat het toch wel verkrijgbaar zou moeten zijn als het op grote schaal voor glijlagers gebruikt wordt...
     
  7. Roel van Essen

    Roel van Essen Forum veteraan

    Lid geworden:
    13 jul 2002
    Berichten:
    13.622
    Locatie:
    Betuwe
  8. Baggeraar

    Baggeraar

    Lid geworden:
    31 jan 2010
    Berichten:
    15.448
    Locatie:
    H&NF
    Heb hier nog steeds iets van 300 kg gietbrons liggen waar men vroeger glijlagers van maakte in machines.
     
  9. MikeMohawk

    MikeMohawk

    Lid geworden:
    26 nov 2014
    Berichten:
    547
    Locatie:
    Groningen
    Luister naar Roel; ik heb ze ook zo gemaakt en ze werken super :)
     
  10. FreekS

    FreekS

    Lid geworden:
    17 jul 2008
    Berichten:
    937
    Locatie:
    Baarn, Nederland
    Op de site van Norbert Bruggen kun je bronze lagers kopen. Heb ik voor O-1 gebruikt, drie stuks en bevalt prima.

    http://www.modelluboot.de

    Freek
     
  11. Richardcj

    Richardcj

    Lid geworden:
    18 jul 2004
    Berichten:
    1.967
    Locatie:
    onder de ruik van amsterdam
  12. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Zo hee, die prijzen voor kant en klaar lagertjes zijn pittig. Die ontlopen de kogellagers nauwelijks!

    Ik blijf voorlopig wel gewoon messing bussen met RVS assen. Binnenkort maar eens wat lengtes 2 en 4mm dia inslaan.

    Zou ik ook gewoon brons staf materiaal kunnen gebruiken, of is dat wezenlijk anders dan sinter/giet/lager brons?

    [Edit] dankzij Harm`s opmerking over gietbrons het volgende gevonden:
    http://www.bronstotaal.nl/technische-informatie.html
    Daar kan ik weer verder mee zoeken!
     
    Laatst bewerkt: 22 aug 2015
  13. Macrabbit

    Macrabbit Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    16 mei 2010
    Berichten:
    2.353
    Locatie:
    Julianadorp
    Kogellager aan motorzijde, kogellager aan schroefzijde. Vóór dit lager een simmerring. 100% waterdicht en geen onderhoud. Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat ik wel met minimaal 4 mm assen ( zilverstaal of Rvst) werk.
     
  14. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.780
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Maak je daar maar geen zorgen over: Die toerentallen hangen ruwweg van de diameter af voor normale lagers, en om aan een max van 8000 RPM te komen, praat je al over lagers met tegen de 35 of 40 mm binnendiameter. De lagertjes die jij eventueel nodig zou hebben houden moeiteloos meerdere tientallen KRPM uit.... mischien niet 40.000 uur, maar dat is irrelevant. Als ze het 100 uur uithouden kun je er al meerdere seizoenen mee varen, en kogellagers zijn relatief makkelijk te vervangen.

    Groet, Bert
     
  15. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    35mm diameter gaat inderdaad een beeeeetje woest worden in een modelboot :D
    Goed om te weten, ik houd het in mijn achterhoofd. Eerst maar eens op jacht naar fatsoenlijk recht RVS rondstaf enzo ;) Ik had al een stapeltje kogellagertjes uit spleetogenland besteld, binnenkort maar eens wat gaan spelen.
     
  16. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.780
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Sowiso praat je dan nog steeds over "rated" toerental, het toerental waarbij de levensduur nog acceptabel is. Daar boven zit nog een heel groot gebied waarin de lagers niet kapot gaan, maar gewoon minder lang meegaan.

    Nogmaals, geen zorgen over maken....

    Maar van goedkope Chinese lagertjes, daarvan durf ik weinig te zeggen.... die kunnen heel goed zelfs binnen hun specs al voortijdig de geest geven....
     
  17. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Tsja.. we gaan het zien. Voor de prijs kan je in ieder geval moeilijk sukkelen, ik heb er nu 20 voor de prijs van 1 SKF lager hier in NL. En echt belast gaan ze ook niet worden...
     
  18. Jan Blonk

    Jan Blonk

    Lid geworden:
    27 aug 2014
    Berichten:
    958
    Locatie:
    Nieuwpoort (Z-H)
    Al enige deccenia werk ik bij een van de grootste lagerfabrikanten in de wereld en ik vind dat ik daarom met enige kennis van zake kan reageren. In mijn dagelijkse werk heb ik ook te maken met industriele toepassingen van miniatuurlagers. En ik durf te stellen dat hobby modelbouwers zoals wij toch vrijwel allemaal zijn, gewoonweg niet de technische middelen hebben om ooit aan de werkelijke limiet te komen van kogellagers . De lagers van de bekende merken kunnen allemaal al veel meer als wat wij denken. Zowel in radiale als in axiale richting.

    Maar laten we eerlijk blijven:
    In de industrie worden alle lagerconstructies berekend en daarbij worden alle technische factoren meegenomen. Denk aan de passingen, toerental, de belastingen, smeering, werk en omgevings temperaturen, zuiverheid van de as uitlijning enz. enz.
    En wij doen wij: Wij kiezen een lager op basis van de diameter van de assen die we "toevallig" al hebben....,Dan nemen we later nog een smeermiddel in de tunnel dat we kiezen omwille van de waterdichtheid van de as, en dan toch doen we net alsof we op de limiet van het lager construeren.
    Goede kogellagers in onze hobby gaan ook niet snel stuk onder "normale" passende gebruiksomstandigheden. Wel door verkeerd gebruik.
    En eigenlijk zijn de goede lagers al zo goed dat we ze vaak ook probleemloos kunnen inzetten. Hierdoor stijgt ook ons ego als constructeur....
    .
    Nu een paar feiten gerelateerd aan onze hobbypraktijk.:
    In de afmetingen voor asdiameters van 2 tot pakweg 8 mm kunnen goede standaard kogellagers toerentallen aan tot 40.000 omw/min. Dat geldt eigenlijk ook voor de naaldlagers met dezelfde asmaten Dat is allemaal al veel meer als wat wij nodig hebben. (maar die reserve geeft ons juist meer levensduur...)

    Een goede passing van de lagers op de as en in het huis (schroefaskoker) en het goed uitlijnen van de lagers op een as is een vereiste. Maar bijv.. een iets kromme as geeft al heel veel extra belasting en verkort de levensduur . Daarnaast kans op veel vibratie en geluid.
    Lagers zijn nooit waterdicht. Ook niet de uitvoeringen met rubber seals. Maar met aparte afdichtingen wel degelijk onderwater te gebruiken.

    Echte Keramische lagers zijn niet haalbaar voor een doorsnee modelbouwer. Deze zijn ontwikkeld voor hele speciale toepassingen. Voor onze hobby te duur en technisch niet nodig.

    Lagers worden soms aangeboden met C3 toevoeging. Dat is geen tweede- of hoogwaardige soort , maar deze worden bewust gemaakt met meer interne speling voor bepaalde toepassingen . Ga voor modelbouw voor de standaard uitvoeringen .

    De meeste lagers in deze miniatuur afmetingen worden al gemaakt in RVS, maar navragen bij aankoop kan geen kwaad, maar verwacht niet te veel info.... Maar er zijn grote materiaal verschillen per leverancier en goede chroomstalen lagers zijn voor ons vaak ook al goed genoeg.

    Ik gebruik in voor mijn huidige project ook gewoon kogellagers zowel aan motorzijde als bij de propellor.
    Maar zeker geen goedkope chinese lagers op plaatsen die moeilijk bereikbaar zijn...zoals schroefaslagering...

    Jan
     
    Laatst bewerkt: 2 sep 2015
    kaapstander vindt dit leuk.
  19. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Dank je voor de uitgebreide technische beschrijving! Dat geeft de modelbouwer iets om mee te werken.
    Ik ga in ieder geval eerst maar eens experimenteren met de bestelde lagertjes en wat RVS staf, kijken hoe ver ik kom.
     
  20. setsunakaede

    setsunakaede

    Lid geworden:
    19 jun 2011
    Berichten:
    2.488
    Locatie:
    Zoetermeer
    Ik ben de afgelopen avonden even lekker aan het knutselen geweest aan iets dat aan bovenstaande vraag raakt; namelijk een systeem om netjes sleufjes te kunnen zagen in een propnaafje, om de bladen in vast te kunnen solderen. Het resultaat is een contraptie om een dremeltje in de snelwisselhouder van mijn draaibank te kunnen fixeren, sleufhoek in stappen van 15 graden van 0 - 45 graden in te stellen:
    [​IMG]

    Dan het naafje naar een soldeermalletje waar de blaadjes al klaar lagen:
    [​IMG]

    En dan heb je, na wat (zacht...)solderen en voorzichtig met een tangetje bijbuigen, een mooi schroefje:
    [​IMG]

    E.e.a. behoeft nog wel wat verfijning, maar het werkt in ieder geval zo "best redelijk" al. Stapje op weg naar semi-onafhankelijkheid ;)
     
    Laatst bewerkt door een moderator: 20 nov 2015
    kaapstander vindt dit leuk.

Deel Deze Pagina