Prins Willem 17de eeuws VOC schip

Het is gelukt Ton

De ankers zijn opnieuw geschilderd, ik ben hierbij uitgegaan van het patroon en het aantal nagels dat op de ankers van het model van de Prins Willem in het Tropenmuseum in Amsterdam gebruikt is.
De talies van de pardoens van de fokkenmast zijn klaar en de vlaggenmast is op het boven kampanje dek vastgelijmd. Daarmee is alle tuigage klaar op de touwen na die naar de onderhoeken van de zeilen van de blinde ra, de fokkenra en de grote ra lopen. Deze zijn al wel aangebracht maar nog niet vastgemaakt omdat ze me anders waarschijnlijk in de weg zitten bij het aanbrengen van de luiken van de geschutspoorten.


Voor de aardigheid een paar foto's:







Tijd dus voor nadenken over de volgende fase van de bouw,
Het plan voor de luiken van de geschutpoorten:
De luiken worden uit 2 lagen planken die haaks op elkaar staan opgebouwd zodat er een profiel aan de randen ontstaat die overeenkomt met het kozijn rondom de geschutpoorten. De scharnieren van Corel zijn veel te grof daarom worden ze vervangen door imitatie scharnieren van zwart geschilderd fineer.
Tussen de 2 lagen worden 2 oogbouten gelijmd zodat er aan de scharnierkant 2 pennetjes uitsteken, deze pennetjes worden in de juiste hok gebogen zodat ze in de in de romp geboorde gaatjes passen en het kuiken onder de juiste hoek boven de geschutpoort zit.
Het luik zal ook nog voorzien worden van een touwtje om het open en dicht te trekken.

Andy

 

Andy even een vraag.

Waarom zijn er 2 verschillende ankers qua maatvoering.
Heeft dit te maken met het weer of de zeegrond?

 

wordt al een heele mooie boot andy , ik doe het je niet na

 

Uit het bouwverslag van Hans (Batavia)
Er zijn 5 ankers aan boord te weten:
- Plechtanker
- 2 x dagelijks anker (was 1/6 lichter dan het plechtanker)
- Tuianker (was weer 1/6 lichter dan het dagelijks anker)
- Werpanker (was 1/4 van het gewicht van het plechtanker)
Eén van de dagelijkse ankers werd als reserve aangehouden en opgeslagen in het ruim.
Ankerkabel was links geslagen en ongeveer 110 - 120 vadem lang.
Een vadem of vaam (Engels: fathom) is een oude lengtemaat, die vooral werd gebruikt om de vaardiepte voor schepen aan te duiden. Het eenheidssymbool is fath. Op sommige Engelse zeekaarten wordt de diepte nog steeds in vadems uitgedrukt.
De lengte van een vadem is 6 voet ofwel 1,8288 meter. Dat is ongeveer zo lang als de spanwijdte van de armen van een niet te kleine volwassen man.
Men kon dus de diepte meten door het touw tussen de handen aan gestrekte armen binnen te halen (ookwel opvamen genoemd)
Moest het ankertouw langer zijn, dan werd er een nieuw stuk ankertouw met een korte splits aangezet.
Vandaar een verdubbeling in dikte, met een lange splits heb je geen touw verdikking. In touw van 15 – 19 duim krijg je nog moeilijk een halve steek of platte knoop.
Wegens die verdikking moet natuurlijk het kluisgat ook groot genoeg zijn.


Plaats van de ankers
[FONT=Arial,Arial][FONT=Arial,Arial]Aan de SB rust kwam het plechtanker.
Aan de SB kraanbalk kwam het tuianker.
Aan de BB rust kwam het dagelijks anker of boeganker.
Aan de BB kraanbalk kwam het werpanker[/FONT][/FONT]

De functies van de ankers verschilden afhankelijk of het schip in de haven lag of meer in volle zee. Soms werden meerdere ankers tegelijk gebruikt.

Verder veel complimenten voor je schip, Andy. Ik volg je al lange tijd en het ziet er goed uit.

Paul

 

Dank je Paul,
Ik was nog op zoek naar de juiste plaats van van de ankers omdat die op de schilderijen wel eens wisselen van plaats.

Andy

 

de ankers

Het ophangen van de ankers wordt op de schilderijen uit de 17de eeuw verschillende afgebeeld:

Twee ankers naast elkaar:


(mij onbekende schilder)


(mij onbekende schilder)

of twee ankers achter elkaar:


(Willem vd Velde Nederlandse oorlogsschepen op kalme zee)

Ik ga de situatie met 2 ankers achter elkaar proberen na te bootsen.

Bij het uitzoeken van het touwwerk aan de kraanbalk kwam ik een mij onbekende constructie tegen:




De getallen in potlood zijn de diameter maten in mm van de touwen zoals opgegeven door Corel, touw 945 wordt aangegeven als 0,5 mm maar moet 1,2 mm zijn.

Touw 952 was ik nog niet eerder tegengekomen bij het bouwen van een model, omdat dit touw ook te vinden is op de tekeningen in Historische Scheepsmodellen W. zu Mondfeld (blz 180) breng ik het wel aan.

Andy

 

952 lijkt wel een extra (dik) touw voor het hijsen van het anker. Loopt het door een extra schijf in de kraanbalk? En waar wordt het belegd?

 

Het gaat door een kardinaalshoed (rode onder kabeldoorvoer = nr 160a op de tekening van Corel) )in het schot van het bakdek en wordt daarachter belegd.

Andy

 

Het is en antwoord op de vraag "waarom verschillende maten ankers?" wat eerst door Hans beschreven was in zijn bouwverslag van de Batavia, Paul verwijst ernaar en geeft Hans zijn bericht weer.

Waarschijnlijk was het aantal en de maat van de ankers gebaseerd op ervaring en traditie en het feit dat deze schepen jaren onderweg waren zonder de mogelijkheid ankers bij verlies te vervangen. In verband met de lange reis was de tuigage ook 30% zwaarder uitgevoerd als schepen die in de Europese weten bleven.

Andyc:

 

Op het Beagle forum werden enkele vragen gesteld bij de correctheid van de ankerboeien zoals Corel die tekent.

Ik heb zelf geen ankerboeien gezien op schilderijen of prenten, in de "Prins Willem" van H. Ketting staan ze ook niet, en Historische Scheepsmodellen van Zu Mondfeld is een wel erg algemene bron om te gebruiken.
Maar de ankerboeien staan wel in "Der Holländische Zweidecker von 1660-1670" van H. Winter (afb 39) afgebeeld.
Otto Blom tekende deze precies na in zijn reconstructie van de Zeven Provinciën (gepubliceerd op internet):

Copyright Otto Blom


Ik zal de boeien van der Holländische Zweidecker namaken en niet zoals Corel ze afbeeld.

Andy

 

k heb nog een paar eigentijdse afbeeldingen van ankerboeien gevonden:

in "Der Holländische Zweidecker von 1660-1670"


De Wiiliam Rex in het Rijks Museum:


Ik heb het einde made de kraanbalken aangepast, eerst eindigde de balk met een open schijf, ik heb de kraanbalk verlengd zodat de schijf nu in de balk zit en de talie er niet meer af kan lopen.
Voor de aardigheid heb ik het einde van de kraanbalk versierd met een kopje afkomstig van een overgebleven beeld.
Dit soort versieringen wordt wel vaker op kraanbalken gezien, historisch misschien niet correct maar wel mooi.



Andy

 

Het kostte wel wat gepuzzel en wat tijd maar nu is het zover: Het eerste anker hangt


Op de voorgrond de andere ankers en de ankerboeien

en nog een foto van wat lager en neer van voren:


Iedereen een zalig Kerstfeest en een gezond en gelukkig 2015 roost:

Andyim:

 

De ankers hangen, vooral het bevestigen van de touwen van de ankerboeien aan het wand viel niet mee (weinig ruimte, grote handen etc.).
Ik heb ervoor gekozen om het model van 4 ankers te voorzien (Corel gebruikt 2). De grootte van de ankers is conform de opgaven van H. Ketting (in Prins Willem,1979)

Hier de foto's van het resultaat:





De boeien zijn afgeleid van de boeien die in " de Hollandse Tweedekker 1660-1670" (H.Winter) van zijn afgebeeld en Otto Blom ook gebruikt voor zijn "Zeven Provinciën".



En nu op naar de luiken beginnend aan de achterzijde:



Volgens mij zijn het 4 geschutspoorten en 2 ventilatieluiken (de bovenste) maar voor alle zekerheid zal ik hier nog nader naar kijken.

Andy

 

Je schiet al lekker op Andy.

 

Ziet er erg indrukwekkend uit

 

Wat 'n werk, ziet er zeer mooi uit
gr Ton

 

Netjes Andy.

 

mooi en erg netjes andy

 

Indrukwekkend, Andy.
Een vraagje over de touwen: op sommige plekken maken de touwen, waar ze door de blokken lopen, een flauwe bocht, op andere plekken staan ze mooi strak. Dit heeft ongetwijfeld met de stugheid van het garen te maken. Laat je het zo of weet je een manier om het strak te krijgen, bv met behulp van verdunde houtlijm of haarlak?
Gr. Paul