Ventilator sturing.

Discussie in 'Model elektronica' gestart door pompebled, 16 jun 2019.

  1. pompebled

    pompebled Forum veteraan

    Lid geworden:
    1 nov 2004
    Berichten:
    9.659
    Locatie:
    Sneek
    Voor een buurman ben ik een HenLong slepertje aan het ombouwen naar proportionele besturing, so far, so good.
    Uit ervaring weet ik dat de standaard 380 motor bij langere vaartijd dan op het originele 9,6V 1000mAh NiCad pakketje, onbehoorlijk heet wordt.
    In mijn eigen slepertje was de boel na de eerste vaart dusdanig heet geworden dat de plastic motorhouder uit model was geraakt en de aandrijving niet meer vluchtte, daar zit nu een 555 motor in met een kleine fan er boven, daar wordt nu niks meer te warm.

    Bij buurmans sleper, met 385 motor, heb ik er ook een fan boven gezet, een 12V exemplaar dat pas bij ruim half gas (schokkerig) aanloopt en dus bij lage toeren stil staat, niet ideaal.

    Om nu de fan rechtstreeks op de 2S Lipo te zetten, zodat 'ie continue loopt, vind ik niet zo'n goed idee omdat buurmans spruiten er ook mee zullen gaan varen en die vergeten nog wel eens de stroom er af te zetten na de vaart, voor een NiCad niet zo dramatisch, maar voor een Lipo wel.

    Bestaat er een schakeling, die reageert op het gas (stroom naar de motor) en dan een relais of transistor aanstuurt dat de fan koppelt aan de 2S vaaraccu zolang er gevaren word en afvalt als er een poosje geen gas gegeven wordt? Op die manier wordt de motor gekoeld tijdens en na een (langere) vaart vol gas, als er gesleept wordt.

    De meeste schakelingen die ik vind, zijn voor 12V, temperatuur gestuurd, en de boordspanning is maar 7,4V.

    Groeten, Jan.
     
  2. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.768
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Een zelfregelend fannetje kost weinig, maar je zult weinig vinden onder de 12V standaard spanning, ben ik bang.
    Daarom draait het systeem van mijn "pokkebootje" op 3S LiPo met een spanningsregelaar er tussen.
    Maar... wat voor zender is het? Er valt zo veel te doen met alleen al een paar extra functies of eventueel telemetrie o.i.d.
    Maar zelfs "mechanisch" is er al heel veel op te lossen door via een Y-kabeltje een microservo van 5 euro een microschakelaartje te laten bedienen boven half gas (ik noem maar wat).

    Ik kan me zelfs voorstellen, als het een simpel borstelmotortje is en er voldoende aslengte voorhanden is, dat je op een of andere manier een fannetje mechanisch door de motor aan laat drijven....

    Ik kan me zelfs voorstellen dat je een water-pick-up achter de schroef plaatst, en een spiraalbuisje om de motor wikkelt en er waterkoeling van maakt.

    Zo veel oplossingen....
     
  3. Roelof

    Roelof Moderator Moderator team Forum veteraan

    Lid geworden:
    20 aug 2003
    Berichten:
    29.463
    Locatie:
    Sassenheim
    Gewoon een RC switch gebruiken.
     
  4. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Een 5 Volt fan met een 7805 spanningregelaar ervoor?

    GJ
     
  5. pompebled

    pompebled Forum veteraan

    Lid geworden:
    1 nov 2004
    Berichten:
    9.659
    Locatie:
    Sneek
    1) Een robbe Attack-4 FP-T4NBL

    2) Dat is wat er nu gebeurt; de ventilator zit parallel aan de motoraansluitingen, ik wil dat de fan direct aanloopt en een naloop heeft als het gas wegvalt, of er achteruit wordt geslagen. Hetzelfde idee als een ventilator in het toilet of douche die een instelbare nalooptijd heeft.

    3) De 385 vijfpool borstelmotor heeft maar een relatief korte as, bovendien is er in de standaard opstelling in zo'n HenLong sleper maar iets van 30 mm ruimte tussen achterzijde motor en schroefaskoker.

    4) Vermits de sleper een buisroer heeft, wordt dat een hele toer.
    Ik heb al een vierkanaals schakelmodule aan boord voor de verlichting, daarvan zou ik een kanaal de fan kunnen laten aansturen, maar ik wil het graag 'idiotensicher' hebben, als je de fan vergeet aan te zetten stook je de motor (op den duur) op.
    Daar had ik nog niet aan gedacht; een 7805 heb ik liggen, de 5V fan helaas (nog) niet.
    Maar dan heb ik nog geen inschakeldetectie en naloop.

    Groeten, Jan.
     
  6. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.768
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Tsja.... dan moet je even met bijvoorbeeld HMeijdam contact opnemen... Ik ben er van overtuigd, dat die relatief simpel een printje voor je kan maken wat (via een Y-kabeltje op het ontvangerkanaal voor vooruit/achteruit) het fannetje kan starten zodra het signaal uit de middenstand weg is (vermoedelijk kan "hoever uit de middenstand" ook nog wel instelbaar gemaakt worden) en het fannetje met een instelbare tijdsvertraging weer stopt als het signaal terug komt in de middenstand.
    Voor mij is het abracadabra, maar voor mannen als Hans is dat een peuleschil, en vermoedelijk kan dat printje nog rechtsstreeks een paar honderd mA schakelen ook, dus geen gedoe met relais etc etc.
     
  7. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Is een naloop echt nodig want als dat nodig is zou ik toch eens beter naar de aandrijving gaan kijken want dan belast je de motor en/of regelaar veel te zwaar.
    Als je motor in bedrijf zo'n 40 graden wordt, wat een normale temperatuur is, dan zal hij niet veel verder doorwarmen dan 50 graden.
    Al zou hij 50 graden zal hij maximaal 65 graden worden, dat is allemaal nog binnen de grenzen.

    Als ie heter wordt dan moet je echt wat met de schroef doen want dan is die gewoon te groot.
    En dan kan je er een enorme fan opzetten, de motor gaat er dan toch vroeg of laat aan.

    GJ
     
  8. pompebled

    pompebled Forum veteraan

    Lid geworden:
    1 nov 2004
    Berichten:
    9.659
    Locatie:
    Sneek
    In de originele configuratie met de 1000mAh NiCad wordt de boel ook ongezond warm, maar dan is de vaartijd te kort om (veel) schade aan te richten, je hebt maar één accu, en die wordt met de standaard lader langzaam geladen zodat de boel tijd genoeg heeft om af te koelen.
    De gebruikte onderdelen zijn hierop afgestemd; gebruik je een grotere capaciteit accu, dan wordt de zaak érg warm, getuige het feit dat de plastic motorhouder in mijn eigen boot bij de maidentrip volledig uit model smolt.

    Daar de buurman wil gaan slepen, lijkt me extra koeling geen overbodige luxe.

    Om mezelf het extra werk te besparen, wil ik het installeren van een grotere motor, die geen moeite heeft met de standaard drieblad Ø45 mm prop, hiermee voorkomen.

    Gelukkig is de motor het enige onderdeel dat warm wordt, de regelaar (Volksregler Typ 2) geeft geen krimp.

    Groeten, Jan.
     
  9. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Als plastic smelt dan zijn de magneten al overleden.
    Dan gaat de motor nog meer stroom trekken en wordt ie nog heter.
    Dus eigenlijk is nu je hele motor al om zeep.
    Een grotere motor is dus geen luxe en je nieuwe motor mag dus niet heter worden dan een graad of 40-50 na een minuut of 10 varen.Hij zal niet veel verder opwarmen na 10 minuten.

    Ik verwacht nu eigenlijk wel een post van Ron over magneten en de vicieuze cirkel van verhogen van stroom.

    GJ
     
  10. ron van sommeren

    ron van sommeren Forum veteraan

    Lid geworden:
    31 aug 2002
    Berichten:
    29.332
    Locatie:
    halverwege Tiel & Nijmegen, tussen Maas & Waal
    Ik neem aan dat deze Speed xyz motor ferriet-magneten heeft. Daarvan ligt Curie-temperatuur veel hoger dan van Neodymium-magneten.


    Ik denk dat iedereen in dit draadje dat bericht al eens heeft gezien ad nauseam wellicht. Maar ... u vraagt, wij draaien :)

    ... overheating magnets causes de-magnetizing (irreversible! [​IMG]), which in turn results in higher Kv. Motor wants to run faster. Motorcurrent is proportional to Kv³ [​IMG] , and resistance losses in the copperwire are proportional to current². Therefore resistance losses are proportional to Kv⁶!!!
    Higher current → hotter motor → weaker magnets → higher Kv → higher current → hotter motor → weaker magnets → higher Kv → higher current etcetera etcetera, temperature runaway, major conflagration [​IMG]
     
    Laatst bewerkt: 16 jun 2019
  11. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.038
    Locatie:
    Oostvoorne
    Jan, heb je geen 12 Volt relais dat je met de spoel op de motoraansluitingen kan zetten. Meestal trekken die bij 5 volt of minder al aan. Met het relais de fan vanuit de vaaraccu schakelen. Kijk maar of je hier iets mee kan. Gr. Klaas.
     
  12. Roel van Essen

    Roel van Essen Forum veteraan

    Lid geworden:
    13 jul 2002
    Berichten:
    13.621
    Locatie:
    Betuwe
    Een andere optie, die het hele oververhitting-probleem bij de bron aanpakt is:
    een BL-motortje en idem regelaartje, liefst eentje met Lipo-afslag.
    Qua ruimte moet dat kunnen (BL-motoren zijn meestal kleiner dan borstelmotortjes) ze zijn efficiënter (lager verbruik bij dezelfde vaart) en worden minder warm.
    Ja, dan zul je een andere motormount moeten knutselen, maar da's voor jou geen probleem.

    Vergelijking: in de Multi jetboat van Graupner zaten af-fabriek twee Speed 600's. Voor zo'n klein scheepje best zwaar, hoogst inefficiënt (bloedheet) en ze gaven het scheepje niet de pit die ik verwachtte.
    Vervangen door twee BL-motoren met (onbelast) iets hogere toeren dan de Speed 600.
    Gevolg: een verdubbeling van de vaartijd, de bemanning kan nu geen tostie meer bakken op de motoren en omdat het achterschip 100 gram lichter is. ligt het scheepje nu veel beter op het water...
     
  13. pompebled

    pompebled Forum veteraan

    Lid geworden:
    1 nov 2004
    Berichten:
    9.659
    Locatie:
    Sneek
    Hallo Klaas,

    Ik heb zelfs relais liggen met een 9V spoel, die zou nog eerder moeten aantrekken, ik zal het eens proberen.
    Hallo Roel,

    In de OP heb je kunnen lezen dat het een boot voor de buurman betreft, voor hem is de leerkurve al behoorlijk steil, ik wil 'm (nog) geen borstelloze aandrijving in de maag splitsen, hoewel dat op zich natuurlijk de betere oplossing is.
    Dat is inmiddels gebeurd, Hans maakt een mini module met naloop.
    Ik realiseer me terdege dat dit inmiddels valt in de categorie: 'omdat het kan', maar ik houd wel van zulk soort gadgets...

    Groeten, Jan.
     
    Roel van Essen vindt dit leuk.
  14. hmeijdam

    hmeijdam

    Lid geworden:
    29 jan 2010
    Berichten:
    1.884
    Locatie:
    Barneveld
    En zo'n moduletje ziet er dan zo uit.
    Omdat het ding toch twee schakelkanalen onafhankelijk kan sturen hebben we maar besloten er een zomer- en winternadraaitijd op te zetten. Die je kunt kiezen door de ventilator op A of op B te prikken.
    zoals Jan zegt: 'omdat het kan'.

    [​IMG]

    De afmeting van de print is 20x25mm
     
  15. F2B

    F2B

    Lid geworden:
    19 jul 2006
    Berichten:
    794
    of ebay moduul, zoek op: Automatic Temperature Control CPU Fan Speed DC Controller 12V PWM
     
  16. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.768
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Om eerlijk te zijn: ik vind dit soort dingen het principe van "omdat het kan" allang voorbij, en gewoon nuttig....
    Hoewel er met een taranis ontzettend veel kan, ben ik ondertussen toch behoorlijk liefhebber van "de printjes van Hans" om het maar zo even te zeggen.
     
  17. ron van sommeren

    ron van sommeren Forum veteraan

    Lid geworden:
    31 aug 2002
    Berichten:
    29.332
    Locatie:
    halverwege Tiel & Nijmegen, tussen Maas & Waal
    Kan het zijn dat de magneten door hogere temperaturen al de geest hebben gegeven waardoor nog hogere stromen?
    Welke stroom loopt er?
    Prop die maatje minder belast?
    Thermostaat?
    Buurman moet sowieso door leercurve. Dan maar meteen brushless i.p.v. nu borstel en later alsnog borstelloos?
     
  18. pompebled

    pompebled Forum veteraan

    Lid geworden:
    1 nov 2004
    Berichten:
    9.659
    Locatie:
    Sneek
    Hallo Ron,

    De boot in kwestie is een Henlong sleper; die wordt standaard geleverd met een driepool 380 motortje die nét een acculading kan lopen zonder dat de boel te heet wordt.
    De ventilatiesleuven aan de voorzijde van de motor zijn afgedekt door een koelplaatje en de motorsteun. Deze sleuven open maken scheelt al een slok op een borrel daar de warmte nu gemakkelijker weg kan, de motorsteun loopt echter helemaal onder de motor door, dus stralingswarmte afvoer is daar prut en de boel warmt met een grotere capaciteit lipo lekker door.
    Het 40 x 40 fannetje boven de motor zorgt voor voldoende luchtomwalsing om kritische motortemperaturen te voorkomen.
    De driepool is gewisseld voor een vijfpool exemplaar die zich veel mooier laat regelen onderin.
    1) Er is dus nog niks te heet geworden, het topic betreft het aansturen van de fan.
    2) Ik heb (nog) niks gemeten, maar na een uur vol gas varen kan ik iets van 800mA terugladen in de 3300mAh lipo...
    3) Met deze prop kom ik nét op rompsnelheid, kleiner wordt een tamelijk langdradig verhaal.
    4) Heb ik over nagedacht, maar de sensor zal op het motorhuis moeten, waar de luchtkoeling overheen blaast, dat zal geen geweldig regelgedrag geven, denk ik.
    Buurman heeft de grootste lol in het varen met z'n slepertje, voorlopig komt er in wat ik wil, als hij er verder mee wil en borstelloos gaat vind ik dat best.
    Hij moet het per slot van rekening zelf betalen...

    Groeten, Jan.
     
  19. GJVO

    GJVO Forum veteraan

    Lid geworden:
    23 dec 2003
    Berichten:
    16.869
    Locatie:
    Weidenbach in de Eifel
    Wat kost een fannetje en de sturing en wat kost een nieuw motortje en regelaar.
    Je MOET het bij de bron aanpakken vind ik.
    Dus er zit iets niet goed in de setup, prop te groot, motor te klein of spanning te hoog.
    En ik blijf er bij, als het plastic motorsteuntje al gesmolten is dan is de motor ook overleden.

    En de leercurve van de buurman, wat is er moeilijker aan een brushless setup?
    3 draden ipv 2.
    Maar alles blijft dan koeler, je hoeft geen rekening te houden met of het fannetje wel of niet werkt.
    Het lijkt mij juist makkelijker en betrouwbaarder worden.

    GJ
     
  20. brutus

    brutus Vriend van modelbouwforum.nl PH-SAM Forum veteraan

    Lid geworden:
    18 nov 2008
    Berichten:
    27.768
    Locatie:
    Oldeberkoop
    Oh, jawel hoor... alleen je moet het voelertje enigszins afschermen tegen de luchtstroom.
    Ik heb in pokkebootje ook een thermostaatgestuurd koelfannetje zitten, waarbij de voeler tussen de koelribben geplaatst is, in de "luwte". Werkt goed.
    Ik heb het regelingetje zo aangepast, dat hij vanaf 85 graden begint op te regelen, en tevens een separate voeler plus schakelaar die de fan beneden 85 graden geheel afschakelt.
    Regelt goed, en staat niet te "oscilleren". Fannetje begint bij 85 graden op minimum snelheid te lopen, en regelt mooi op bij toenemende temperatuur, en zakt ook weer keurig af als de temperatuur daalt. Onbelast zo tussen de 86 en 88 graden, volbelast net boven de 100. Keurige temperaturen voor een luchtgekoeld brandstofmotortje.
     

Deel Deze Pagina