Restauratie Sperwer Billing Boats

Hallo Jan,

De Sperwer zoals hij er nu bij ligt in het Zuiderzeemuseum heeft een rijke historie.
Ze is ooit gemaakt in 1886 en behoorde toe aan de eigenaren gebroeders Jurrjens. Zij waren wedstrijdzeilers en met dit schip behaalde zei behoorlijke successen in die jaren.
Hierna kende dit schip verschillende eigenaren waarvan de bekendste mischien wel Merlin Minschall is geweest. Deze avonturier zou een Britse spion geweest zijn. Tijdens zijn reizen met de Sperwer( deze heette toen de "Hawke") bespioneerd hij de groeiende nazi-activiteiten en raporteerde dit aan engeland met name aan Ian Flemming. Die later de James Bond boeken schreef. Als codenaam werd er voor Merlin 007 gebruikt.
Op deze personage zijn alle bondfilms gebaseerd waarin het jammer is natuurlijk dat de Sperwer nooit zelf in een film is vertoond.
Uiteindelijk hebben verschillende eigenaren behoorlijke veranderingen aangebracht waaronder de ronde patrijspoorten. Door de eigenaar Rosseels is veel hersteld en heeft de Sperwer weer in de oorspronkelijke uitvoering teruggebracht. Uiteindelijk komt de Sperwer dus in het Zuiderzeemuseum terecht.
Vandaar dat er in modellen subtiele verschillen worden getoond.
Hier de uitvoering met de originele raampjes aan de voorzijde.

 

Het dak is nu ook korter en smaller gemaakt. Onder het overstek is een lijst gezet.

 

Ondertussen heb ik wat plaatjes fineer op elkaar gelijmd om het roer uit te zagen. Dit gaat nog niet echt goed aangezien dit alle kanten op trekt.
Ik zal hier toch een kern van triplex moeten nemen en dit gaan fineren.

 

Deze Sperwer wordt heel mooi Hans, als je die dingen nu plakt, en daarna voor langere tijd klemt, zodat ze niet een kant op kunnen tijdens droging??

 

De oorzaak van het krom trekken is de hoeveelheid lijm die je gebruikt, het gulpt er langs alle kanten uit. fineer op fineer moet je lijmen met zo weinig mogelijk lijm en met je vinger egaal op het fineer aanbrengen zodat er een heel dun filmpje van lijm opzit, eigenlijk zo dun dat je de lijm bijna niet meer ziet, dat is ruim voldoende en komt nooit meer los. Probeer maar eens, dan zal je zien dat het niet meer krom trekt.


A, een druppel lijm op één kant aanbrengen. B, de lijm helemaal met je vinger verdelen over het fineer. C, de lijm is bijna niet te zien zo dun is het. D, op elkaar plakken (klemmen is niet eens nodig)
E, trekt niet krom omdat de lijm die zeer dun is aangebracht snel droog is en weinig vocht bevat. (komt echt nooit meer los)

 

Dat klopt Piet........veul lijm zelfs. Ik ga direct een nieuwe maken!
Zal vast wel weer goed komen.

 

Hans ik zou evengoed het roer niet maken van fineer, want fineer is vrij vatbaar voor lucht vochtigheid en droogte en kan met de tijd evengoed nog krom gaan trekken. Raadzaam is om er een stukje massief hout tussen te leggen dan ben je altijd zeker dat het recht blijft.

 

We hebben genoten van je deurtjes en kompas Hans!
De rest is ook een plaatje maar dat sprong er uit.

 

Mijn model is ongeveer 60 cm lang

 

Ik heb uiteindelijk toch een triplexplaatje gebruikt als kernplaat. Hier heb ik 1.6mm fineer op aangebracht met een dunne lijmlaag nu. Het geeft wel een zichtbare tussenplaat maar de onderzijde van het roer wordt geschilderd en daarboven komt een metalen band over te liggen. Het is in ieder geval mooi vlak. Totaal heeft dit roer nu een dikte van 4mm ongeveer en zo was het ook de bedoeling.

 

Het roer in aanbouw. Er moeten nog planken in worden gekerft en uiteraard komt er nog wel wat meer op maar het begin is er.

 

Deze foto van de Sperwer gebruik ik o.a. om het roer na te bouwen.
Maar ook Anton Pieck vond het een aardig scheepje en tekende hem na. Hier zitten dus ook wel details in die te gebruiken zijn.

 

Snotverdulleme, dat begint toch een mooi schuitje te worden zo Hans, zal je zwager best blij mee zijn en ook de historie zoals je het allemaal omschrijft is leuk om te volgen, chapeau

 

Leuke historie! Fijn dat je wat referentie materiaal hebt. Persoonlijk zou ik het roer, net als wat Piet schrijft, van vol hout maken. En dan samengesteld zodat de naden er niet in gekerfd hoeven worden maar direct zichtbaar zijn. Maar het is jouw schip hoor Hans. Ben benieuwd hoe je die sperwer gaat maken.

 

Het is ook zeker iets wat ik hebt overwogen. Zoals je ziet, op bovenstaande afbeeldingen van het roer zie je dat er een periode is geweest met drie planken en zoals nu in het museum met twee planken.
Maar dat is nog niet de belangrijkste reden. Veel onderdelen zoals de kiel bestond al uit triplex wat ik opnieuw hebt gefineerd. Dit heeft dus een eigen kleur gekregen. Ik ben bang als ik het roer weer uit ander materiaaal zoals planken gaat maken dat er een bonte mengeling van houtkleuren zouden gaan ontstaan. Ook de roef is namelijk uit het gefineerde triplex. Daarnaast gaat het roer onder de waterlijn ook weer het donkerbruin krijgen en zie je steeds minder van het gefineerde roer.
Maar! ik ga mijn best er op doen om mooie naden te snijden & kerven. Over de kopse kant komt tevens een soort van metalen slijtband dus het kopse triplex zie je straks ook veel minder.

 

Het roer schiet aardig op. Nu zie je ook de strip over de rug van het roer. Deze is geknipt uit een plaatje messing en gekleurd tot ik dit oke vond. De strip is vast gezet met messing spijkers. De roerpennen moeten nog worden gemaakt en de scharnierbladen nog worden verlengd. Maar hier dus een eerste indruk.

Boven op het roer komt straks dus de Sperwer zelf te staan.

 

En een totaal overzicht.

 

Het voorste gedeelte van de helmstok is trouwens een veel gebruikt "iets" op een oorlogsschip in de VOC tijdperk.

 

Een draaibas?

 

Het is inderdaad net een draaibas en bijna goed dus. Maar het is een insteek-kanon. in de voorzijde is een messingdraad gestoken met een hoedje er op. Vond het wel aardig staan.