Wisboom stoomgemaal

Nu de andere Jan aan het schilderen is begonnen heb ik de injecteur, die nu helemaal gereed is, ook een kleurtje gegeven. De leiding rechts bovenin is de stoom toevoer. De bovenste links de zuigleiding. Daaronder de overstort waaraan is te zien of de injecteur goed werkt. Rechts onderin de afvoer naar de ketel voedings leiding.



Groet, Jan Walpot.

 

Je weet dat het heel klein is, maar het zou zomaar echt kunnen zijn.
Heel mooi !!!
Groet, Ruud.

 

Dat gaat mooi staan tegen de room- witte muren….. prachtig.

 

Weer een stapje verder met de ketels en de mantel.
Op de ketels de rijen klinknagels gezet, en daarna de zichtbare delen van de ketels mat zwart gespoten.
Alles is “koud” gemonteerd.
Voor de foto ook maar even de handwielen erop gezet, evenals de mangaten en de manometers op de bovenrand.

Toch twijfel ik nog over een paar dingen.
bijv. Of ik er nog roestsporen op moet zetten zoals ik aanvankelijk van plan was. Denk nu dat dit waarschijnlijk hier niets toevoegt omdat de zichtbare delen bovenop naar verhouding klein zijn.
Maar ook of dat ik het zichtbare onderste gedeelte van de eerste ketel niet juist wit moet maken. Niet dat dit wit zal zijn geweest, maar om de ketel wat meer aandacht te laten trekken (maar dat kan altijd nog….dus nu maar even laten rusten).





gr. Jan Blonk

 

Mooi resultaat Jan.
Met de lichtinval als op de onderste foto’s denk ik dat zwart toch het mooist is voor het onderste gedeelte van de ketel.

Groet, Jan.

 

En nu?
Als isolatie bovenop alles met zand afdekken?
Nee toch?
Willum

 

Je brengt ons wel op een gedachte …

 

Je brengt ons wel op een paar gedachte …

Ik was al foto's aan het zoeken van 1:1 voorbeelden.
Een heel bed van (gezeefd) metselzand.
Moet nog even verder zoeken.
Kan zijn dat deze op CD zijn weggezet.

Willum

 

"Leeg laten lopen" is een beetje zwak uitgedrukt. Spuien wordt onder druk gedaan, en moet regelmatig gebeuren om de concentratie van zouten in het ketelwater niet te hoog op te laten lopen. De spuiafsluiter moet snel volledig geopend worden, om te voorkomen dat de klepzitting erodeert, waarschijnlijk is dit de reden dat de afsluiter een handle heeft, inplaats van het gebruikelijke handwiel, en zal dus wel een kwart-slag type afsluiter geweest zijn.

Maar in het begin van dit draadje werd de voedingswatertoevoer beschreven als geplaatst op de bovenkant van de ketel, met een binnenpijp leidend naar de onderste waterketel(s). Komt dit nog in het model?

Max.

 

Roetsporen in die tijd?
Dat werd niet geaccepteerd. Destijds werd er veel tijd gespendeerd aan schoonmaken.
Een ketelhuis was destijds schoner, dan menig restaurantkeuken in de huidige tijd.
Henk.

 

De leidingen komen er natuurlijk allemaal nog op. Maar wij houden het in het ketelhuis bij de leidingen die boven de ketels zitten.
Dus het is niet voorzien om bijv. de waterketels deels open te maken zodat die binnenpijp zichtbaar in de ketels zou zijn.
De aanvoer van het voedingswater zit bij de achterste aansluitingen op de ketel. Dat zijn op zichzelf al gecompliceerde aansluitingen waarvoor we waarschijnlijk toch wat moeten laten 3D printen. Zoals we dat ook bij de bochten met de flenzen in het leidingwerk hebben voorzien.
Voor het monteren van de onderdelen boven op de ketel zijn wel al pasgaten voorgeboord.

Henk, het is niet de opzet om er een “roestige” boel van te maken…wij nemen aan dat er zeker goed onderhoud werd gepleegd, maar een beetje hier en daar kan de boel wel wat levendiger laten lijken. Zo kan ik met een heel klein roestkleurig streepje bijv. de platen waaruit de ketel was samengesteld een beetje imiteren. Maar zoals ik al schreef is dat heel weinig en is het de vraag ofdat het nog wel zichtbaar zal zijn.
Verder zal in de ruimte voor de ketels bij de vuurfrontjes toch ook wel de nodige kolenstof wat sporen achtergelaten hebben….Ik zou toch niet graag van die vloer willen eten…(en trouwens ook niet van de vloer in een restaurantkeuken…)..
Gr. Jan

 

Vandaag als bouwteam weer bij elkaar geweest.
De grondplaat de stoominstallatie en de ketels in de ketelmantel bij elkaar gezet om een aantal vervolgactiviteiten af te stemmen.

Zo is de maquette in de basis opgebouwd vanaf NAP.
Dat niveau werd in de oude ontwerptekeningen gebruikt als de basis. En daarom is ook ons 3D model vanaf die zelfde basis opgebouwd.
Maar straks zullen wij het werkelijke waterniveau van de lage kant als basis nemen. Zoals we nu voorzien zullen we op het maquette onderstel het lage water niveau direct op de bodemplaat aanbrengen en daarop dan het hele gebouw op tafel verder opbouwen.
Dat betekent dan dat van onderkant van ons NAP niveau zo’n 4 cm af moet. Daarmee zakken de niveaus van de vloeren van de ketelruimte en van de machineruimte dus met die 4 cm.
Practisch probleempje daarbij is dan wel dat de elektrische aandrijving van de machine en vanzelfsprekend natuurlijk de schepraderen onder dat waterniveau uitkomen. In de definitieve opstelling zullen we in de grote grondplaat daarvoor dus ruimte moeten maken, maar in onze bouwopstelling is dit nu eigenlijk nog helemaal niet handig.
Daarom zijn in onze bouwopstelling de vaste ondersteuningen nu met 4 cm verlaagd, en vervolgens tijdelijke pootjes toegevoegd om het geheel weer op NAP niveau te tillen.
Hieronder is dat goed te zien.
Alle ondersteuningen zijn korter en in het midden en aan de einden zijn er de tijdelijke bouw verhogingen aangezet. Nu hebben we beide referentieniveau’s en kan Olaf verder met het uitwerken van de wandpanelen.
De zuidelijke wand (hier de achterkant) wordt geheel gesloten. De eerste delen daarvan, gemaakt als pas-sjabloon, voor het beoordelen van de raampartijen en de positionering van de schepradbehuizing, pasten precies…
De voorste lange kant, i.e. de noordkant, wordt straks grotendeels opengewerkt en geeft dan bijv. ook het zicht op de ketel.


Olaf ontdekte daarbij dat de ramen en de dubbele deur van de voorgevel op het ontwerptekening afwijken van de foto’s van het gebouw. Dus gaan we komende week even meten hoe het werkelijk is…..en dat dan als maatgevend nemen.

In het 3D model schiet het ontwerp van de schepraderen en de behuizing intussen al lekker op.. Zie hieronder.
En hier is ook het waterniveau aan de aanvoerkant (via en langs de boogjes) aangesneden zoals we dat straks willen opbouwen.
Zichtbaar is dat de schepraderen onder dat niveau uitkomen en dat daarvoor in de grondplaat ruimte moet komen.
Je ziet ook de dubbele schepraderen, waarvan de buitenste, de smalle, afgekoppeld kan worden. Het mechanisme dat daarvoor op de “dam” tussen de twee raderen wordt opgesteld heeft Jan al hiervoor beschreven.
Zo’n set van twee raderen zit aan de beide lange zijkanten van het gemaal.

Zodra het materiaal daarvoor binnen is gaat Jan (Walpot) aan de slag om daarvoor de eerste onderdelen, t.w. de flenzen voor de 4 schepradnaven te maken.
Deze schepraderen zijn technisch wel een uitdaging.
Ze zijn smal en op de flenzen van naven zitten de schoepen onder een bepaalde “afwaterende” hoek gemonteerd.
En zijn dan verder aan de zijkanten gesteund met twee dunne smalle cirkelvormige verbindingen.
Dat alles moet dan zonder noemenswaardige slingering in de behuizing (hier doorzichtig lichtbruin weergegeven) kunnen draaien…..



Wordt vervolgd…

 

Omdat we de functie en werking van het gemaal uitbeelden omvat de presentatie ook deels een stukje van de directe omgeving rond het gemaal. Het overgrote deel daarvan is natuurlijk ook functioneel, zoals bijv. de kolenopslag en ook de kroosvangers in de waterlopen. Maar er staat ook een schuurtje. Dat was nl. het tuinschuurtje van de machinist. Die mocht, als onderdeel van zijn beloning, een stukje moestuin aanleggen.
En omdat we eerder deze week toch bij het gemaal waren om de voorgevel op te meten, hebben ook gelijk maar het schuurtje meegenomen.

Hier een foto van het schuurtje….zoals dat gerestaureerd/ herbouwd is en nu in gebruik is als opslag van de plaatselijke visclub.


Op zich is zo’n gepotdekseld schuurtje natuurlijk niets bijzonders, maar toch…..het heeft nl.een zogenaamd ”vlooiendak”.
Dat houdt in dat onder de dakpannen (nb. de grijze zijn de originele en dezelfde als op het gemaal), tussen de verticale panlatten, een isolerende rietlaag is aangebracht. Op de foto is dat ook goed te zien.
Op basis van de constructie lijkt het waarschijnlijk dat de rietlaag er pas later is tussen gelegd.
Toch weer een detail…..

Bij de restauratie zouden de oude constructiedelen zoveel mogelijk gebruikt zijn, maar in hoeverre dit voor het uiterlijk geldt is niet meer te achterhalen. Bij de de restauratie is nl. wel rekening gehouden met “ modern” gebruiksgemak.
De gemetselde laag is nl. 20 cm hoger gemaakt……en dat heeft zeker invloed gehad op de hoogte van de deur (is nu 2.10 mtr en was misschien oorspronkelijk maar 1,90 mtr) en op de vlakverdeling van het potdekselwerk.
Ik denk dat wij ons hiervoor een beetje constructieve vrijheid kunnen veroorloven. Afgezien dan van het rietlaagje …..

Jan Blonk

 

Tuinschuurtje van de machinist

Pannen op een rieten dak.
Dus geen poppen.
Goede isolatiedeken op deze manier.
Normaal gebakken rode
en gesmoorde zwarte holle dakpannen.
Deze holle dakpannen hebben een slechte sluiting vandaar het riet of strooi.
En foto's van de oude staat van het gebouwtje waren er niet meer.
Ook niet bij (de gebruiker de visclub) die de herbouw gedaan heeft.

Veel modelbouwplezier,
Willum

 

Inderdaad geen poppen (nb. dat zijn bosjes stro bij alleen de overlappingen van de pannen).
Bruikbare oude foto’s van dit gemaal hebben we niet. (En daarvoor hebben we best moeite gedaan).
Een enkele oude foto laat het gemaal zien, maar in de verte en dan te korrelig om iets te vertellen.
Dus nuttige foto’s van het schuurtje van vroeger hebben al helemaal niet.
De restauratie/ herbouw is gedaan door SWEK en de hengelsportvereniging is nu alleen gebruiker.
Maar het bestaande schuurtje is ook wel voldoende voor ons projectje.
Gr, Jan Blonk

 

Afgelopen dagen kregen we de gelazerde muurfrontjes van de noordelijke muur binnen. Deze lange muur is in drie delen voorbewerkt en daarmee kunnen we nu verder met de volgende stappen.
Olaf heeft de delen al provisorisch aangebracht voor de passingen en het aftekenen van de ramen. Die gaan we overnemen over op de multiplex wanden erachter.

Het grote onbewerkte vlak vooraan wordt later bedekt door de penanten / behuizing van het waterrad. De onderste 40 mm van de wanden gaan we er in een later stadium nog afhalen. Zoals al eerder is aangegeven is dit het verschil tussen de nul-maat van alle tekeningen waarop we bouwen en de werkelijke waterstand aan de lage kant ( hier is dat links) dat we gebruiken als basis op de maquette bodemplaat.
Wij hopen dat het metselpatroon straks kenmerkend op zal vallen bij de bogen boven de ramen en bij de waterdoorvoeren. De test met de basis van de schoorsteen geeft ons goede hoop..
Zodra alle wanddelen beschikbaar zijn en zijn afgewerkt gaan we deze tegen de multiplex wanden zetten. De overgangen van de aparte wanddelen kunnen we dan vrijwel onzichtbaar verbergen achter een regenpijp.

We willen aan de 4 spanten in de machinekamer en aan het spant boven de stookplaatsen lampen aanbrengen. Dit waren vroeger olielampen, maar wij doen dat met leds.
De aansluitingen daarvoor werken we weg in groeven onder in de spanten en in de wand. Daarvoor hebben we nu ook de groeven in de muur gefreesd waarin we de bekabeling kunnen wegwerken. Later komt toch de valse muur met het metselpatroon ertegen.
Onderin hebben we verzamel/verdeelpunt voor de led aansluitingen. Dit deel zal later verborgen zijn achter de penanten/steunmuur van waterrad-as.
En omdat dit hele bovendeel van wanden en dak afneembaar moet blijven willen we onderin dit verzamelpunt twee verende contacten maken voor de aansluiting op de bodemplaat.


Van de voor- en achtermuur heeft Olaf de tekeningen intussen gereed voor het lasersnijden. En daarvan zijn ook sjablonen gemaakt voor de passing op ons houten skelet.
Hier de muur aan de (oostelijke) voorkant.
Dit is de hoofdingang met o.a. de dubbele deur, de verzonken ramen en de naamplaat in de muur..
We willen deze verzonken delen , incl kozijnen, ramen en het naambord, apart lasersnijden en dan kunnen inleggen in uitgefreesde openingen of verdiepingen.
Onder de ramen komt dan nog een rand over de hele breedte.



Verder is de noordelijke muur ook opengewerkt. Deze geeft het zicht op het inwendige van het gemaal.
Hieronder zoals dat nu is voorbewerkt met daarbij de projectie van een waterrad. Deze komt weliswaar nog een stukje van de muur af, maar wat nu wel opvalt is dat zo’n groot waterrad mogelijk toch veel zicht op het inwendige, waar Jan zijn mooie stoommachine staat, wegneemt.
Dit is wel zoals het was, maar we zullen nog even moeten zien hoe dat straks uitpakt als het waterrad er tegen staat. Misschien valt het nog mee, anders kunnen we nog wat doen met bijv. de uitsnijding van het machinistenkamertje.
In het midden, tussen de dwarse middelste muur en het lage opstaande stukje muur komt nog een kozijn en deur. Die deur is de toegang naar de werkvloer van de stokers. Belangrijk voor de uitleg over de werking van het gemaal, want door die deur werden met kruiwagens de kolen aangevoerd.



Inmiddels ook begonnen met de detaillering van de vuurplaatsen.
Op de vloer is een strookje tegels weggehaald en daarin zijn “ijzeren” platen gelegd. Die waren wegneembaar omdat daaronder de spuileiding lag.
Verder was natuurlijk iedere ketel voorzien van een peilglas en kranen voor het min. en max niveau.
De eerste peilglazen zijn gemaakt en “koud” geplaatst. Ze zijn gemaakt van een stukje doorzichtig buis van D= 1,5 mm (gehaald uit een parfumflesje) dat is opgesloten tussen ingeboorde staafjes van 2 mm aan een pennetje van 1 mm.
Dit is wel zo’n beetje het kleinste dat ik met mijn grove handen kan bewerken….en nu moeten de kraantjes nog….
Klein detail….in de ingang van de vuurmond en op de vloer liggen een paar gemorste “kolen….”



gr. Jan Blonk

 

Ziet er weer super uit.

Grt John

 

Zeer realistisch.
Mooi...

Veel modelbouwplezier,
Willum

 

Jan,
misschien is het wat om als alles klaar is en ook de borden met eventuele aanwijzingen klaar zijn, om daar een QR-code op te zetten, zodat meer geïnteresseerde dit mooie verhaal wat jullie schrijven, kunnen lezen!

 

Waren de peilglazen al een beproeving voor mijn grove knuisten, de kraantjes waren ook een klusje waar ik tegenop zag.
Naast ieder peilglas zaten twee kraantjes.
Ter hoogte van het hoogste en laagste niveau van het waterniveau in de ketel.
(Nb. Omdat de peilglazen van dunne buis is, zouden ze deels worden opgevuld om een waterniveau aan te geven.)

Uiteindelijk toch wel redelijk gelukt. Zo heb ik ze gemaakt.
Op de draaibank.
Gemaakt uit een staaf rond 3 mm en daarvan een stukje van ca. 8 mm terug gedraaid naar 2 mm. (Dat wordt de bevestiging in het “pasgat” van 2 mm in de wand). Afzagen en aan dikkere eindje een bolletje van 3 mm draaien Dan een gat erin van 1 mm…..en bovenop een een klein plat stukje vijlen.
In de opening een 1 mm staafje gestoken (was mijn houvast voor het plaatsen onder de boorkolom) en in het afgevlakte facetje ook een gat van 1 mm . Daarin ook een stukje 1 mm.
Alles in een keer solderen en de 1 mm stukjes in vorm buigen en op lengte maken..
Op de muur van het front ziet dat er dan zo uit….de messing kranen blijven verder onbewerkt.



Tegen het muurtje, helemaal aan linkerkant komt later nog een trapje, en tussen de vuurhaarden komen nog de bedieningen en contragewichten van de trekschuiven. Die details moeten nog worden uitgewerkt, dus het frontje is voor nu even klaar….
Gr. Jan Blonk