Boom voor de fok, of niet?

[danny56]

Ik heb een vraag.

Op veel moderne modelzeilboten zie je een boom onder de fok. Deze boom zit uit het midden naar voren toe vast aan het dek.
Waarom is dit anders dan bij normale zeilschepen? Die hebben hun fokkeschoot gewoon aan het zeil en het zeil zit aan de voorstag.

Vanwaar die boom?
Kan het ook zonder? Ik vind het eerlijk gezegd geen gezicht op een Jklasse-boot.

 

[ISOLA2]

Met een boom heb je een zelf kerende fok, je hebt dan maar 1 lijn nodig om je zeil te trimmen, bij een echt schip heb je 2 lijnen (schoten) deze moet je bij het overstag gaan lossen en aan de andere kant aanhalen.
Dit kan ook bij een modelboot maar het is ingewikkelder en trager bij het overstag gaan.

 

[DutchRC]

Dit is bij veel RC zeilboten zo, om na overstag gaan / gijpen gewoon verder te kunnen varen, zonder 1 touw van de fok los, en de andere vast..
Wanneer je dit op wilt lossen zonder boom heb je ook een 2e zeilservo (winch) nodig.. Uiteraard kan dat allemaal.. Er zijn ook zeilbootjes met seperate genoa die dat op de manier oplossen zoals je bij een normale fok verwacht:

 

[danny56]

Zou je de fok niet kunnen bedienen met een enkele servo en een dubbele trommel?
Dan viert de ene lijn terwijl de andere aangetrokken wordt?

 

[DutchRC]

Lijkt me mogelijk ja.. maar dan dus nog: je hebt dan 2 zeil servo's nodig.. Terwijl je met zo'n fokkeboom opstelling af kunt met 1 zeilservo.

 

[Roel van Essen]

Zou je de fok niet kunnen bedienen met een enkele servo en een dubbele trommel?
Dan viert de ene lijn terwijl de andere aangetrokken wordt?

Dat zou dan een schootlier moeten zijn... Geen standaard servo. Op zich kán een standaard servo (met een lange arm) wel, maar dan zul je heel vaak een klapperende fok hebben als je overstag gaat.
En dat houdt in: tijdverlies = snelheidsverlies.
En je hebt dus 3 kanalen nodig op je installatie:
Roer - grootzeil - fok.
Met een fokkeboom kun je je grootzeil en je fok met één servo bedienen. Oké, je kunt dan je fok niet helemaal exact trimmen zoals 1:1 zeilers, maar je komt een heel eind.

 

[danny56]

Twee servos voor de zeilen is op zich geen probleem. Ik bedien de zeilen nu met een draaiknop op de zender. Er zit nog een knopje boven dus dat kan in één beweging.

 

[bram1324]

Twee servos voor de zeilen is op zich geen probleem. Ik bedien de zeilen nu met een draaiknop op de zender. Er zit nog een knopje boven dus dat kan in één beweging.

Het lastige van het bedienen van een genua-inrichting is dat je 80% van je servo-uitslag gebruikt om de fok van de ene kant naar de andere kant te krijgen en 20% om het zeil te trimmen. Dat maakt trimmen lastig.
Zelf heb ik dat opgelost door 2kanalen (1voor overstag en 1 voor trim) te gebruiken op mijn zender. De arduino aan boord vertaalt dat naar een signaal voor de servo. Veel hippere zenders kunnen dit soort mixen zelf ook.

 

[bram1324]

Ben het er trouwens mee eens dat een fokkeboom op een J-klasse niet echt mooi is. Ik vind het uberhaupt niet echt mooi, maar als je fijn en/of snel wil zeilen wel praktisch.

 

[Erik van Nes]

Verder zijn er zeilschepen (platbodems) die een giek in de fok hebben. Bijna hetzelfde voordeel als op het model, simpeler bediening van de fok op het voordek maar wel minder trim mogelijkheden.
Op een platbodem is het heel gebruikelijk om een overloop op het voordek te hebben. Als je dan de schoot op het onderste blok vastzet heb je een zelfkerende fok bij het overstag gaan. Is wel een luie oplossing, actieve bediening geeft hoogte en snelheidswinst.

groet,

Erik

 

[Dazzler]

Danny,

Als je met een winch werkt, moet je ten allen tijden zorgen dat er spanning op de lijn (trommel) blijft staan anders loopt het touw van de trommel af. Dat wil dus zeggen dat je het losse eind van de lijn met een elestiek onder spanning moet houden, of - in de meeste gevallen - met een closed loop moet werken.

Gewoon 2 lijnen op een dubbele trommel en die naar je zeil, dan liggen ze van de trommel af voor je boot 1 meter verder is.

Robbe heeft trouwens een "genoa module" waarbij je dmv een 3-standen schakelaar en een potschuif, dit kan bedienen. Een handleiding van robbe met tekeningen en uitleg staat bvb hier:
http://kraakmodelbouw.com/diversen/Genua_module.pdf
(dank u wel Jan )

Ik heb deze module op m'n FC16 zitten maar nog geen kans gehad om ze te testen. Principe is: schakelaar regelt het zeil naar bakboord/stuurboord, de schuif regelt de zeiltrim.

 

[Imre68]

Danny,
Ik weet niet hoe goed je Duits is maar op de site van www.minisail classic.de staat en artikel met tekeningen en foto's voor een constructie die je zou kunnen gebruiken.
www.minisail-classic.de dan naar Werft dan fernsteuertechnik en dan modifizierte umlaufschot.

Succes

 

[ahcling]

Verder zijn er zeilschepen (platbodems) die een giek in de fok hebben. Bijna hetzelfde voordeel als op het model, simpeler bediening van de fok op het voordek maar wel minder trim mogelijkheden.

Hoezo minder trimmogelijkheden.......

Dat zou dan een schootlier moeten zijn... Geen standaard servo. Op zich kán een standaard servo (met een lange arm) wel, maar dan zul je heel vaak een klapperende fok hebben als je overstag gaat.

Op een van mijn MM's heb ik een standardservo gebruikt om een Genua te kunnen varen, deze gaat zo snel van de ene naar de andere zijde, dat dit bijna niet leuk meer is.
Daarna eenje gebouwd met een winchje erin, schoten op een omloopschoot gebonden en dit werkt goed. Afhankelijk van de snelheid van je winch duurt dit iets of gaat weer snel.
Een lange arm geeft wel weer krachtverlies, dus dan wel een voldoende krachtige servo plaatsen.


Ramoser heeft op zijn SprintaRC een Genua zitten welke met het grootzeil op een winch zit. (Ramoser.de) en dan verder zoeken naar de SprintaRC.

 

[danny56]

Wat een informatie. top jongens.

Ik ga zo de minisailsite even bekijken.

Dennis, ik heb een goedkope zeilwinch met gesloten trommel op een kant-en-klare boot van hobbyking. Ik gebruik nu Dacron Climax touw. Dat wil haast niet in de knoop komen en blijft machtig mooi in de trommel.
Zelf als ik de trommel helemaal uitdraai en het touw erin laat, rolt het zich ook zo weer netjes om de trommel als ik hem indraai. Dit touw is zeker niet te vergelijken met het standaard garen wat erbij zit.
Een ding is zeker, het komt de trommel nooit uit, en het heeft nog nooit in de knoop gezeten in de trommel.

Dus wat dat betreft wil ik de uitdaging wel aan gaan. Ik denk dan eventueel zelf een trommel te maken op de draaibank van aluminium en zet deze op een krachtige, snelle zeilservo. Aangezien ik de grote van de trommel zelf kan bepalen, kan ik de uitlooplengte aanpassen aan de boot. De boot is immers 200cm lang dus een aardige lengte zal gewenst zijn.

HK heeft een mooie turnigy servo met 14,5kg torque en is programmeerbaar tot 6 turns misschien is dat iets. deze kan al 2x 67cm draad opwinden met de standaard trommel. Stel dat je twee servo's programmeert aan één knop, dan je beide voorzeilen trimmen met één knop.
Is dit een idee?

 

[Dazzler]

Die servo moet ik eens opzoeken Danny.

Verder hangt eea af van je zender. Op een computer zender waar je kanalen op kan programmeren is het inderdaad perfect mogelijk om een mix in te stellen, waarbij je 2 servo met 1 kanaal bedient. Die mix is in dat geval 100% maar je stelt het kanaal van de 2° servo op "reverse" in. Desgewenst kan je dat zelfs achterwege laten, door de lijn langs de andere kant op de trommel te wikkelen, zodat lijn 1 afrolt terwijl lijn 2 oprolt, zelfs als beide servo's dezelfde kant opdraaien.

Maar zoals ik al eerder zei, momenteel gaat al mijn aandacht nog de plug/mal/romp, en heb ik nog niet erg veel nagedacht over de techniek en functies die ik later moet gaan bedienen
(kortweg kom ik op:
1) roer
2) schroef/motor
3) grootzeil
4) genua (met overhalen dus)
5) bakstagen (BB + SB)
+ nog eventuele extra's voor fijntrim, zoals bvb onderlijkspanner, neerhouder,... maar ben nog niet zeker of dat wel nuttig is....)

 

[danny56]

Ik had het zelfde idee Dennis. Daarom wil ik de trommels zelf maken. Als de lijnen aan dezelfde zijde van de trommel eruit komen, rolt de ene af terwijl de andere oprolt.
Dan nog, kun je de standaard kunststof trommeltjes ook natuurlijk simpel aanpassen.
De onderlijkspanner wil ik handmatig aanpasbaar maken. Het komt zo weinig voor dat je deze wilt trimmen.
Ik denk zelfs dat de bakstagen ook handmatig aanpasbaar worden.
Allemaal dingen om nog verder over na te denken.

Ik zal hierover in het juiste bouwtopic verder schrijven.