Bouw Thundercat II

Omdat een stuntpiloot niet zonder kist kan, en de voorraad inmiddels bedenkelijk was geslonken (nog één crash en Bruno moet de Blue Pearl weer inleveren) ben ik zodra ik weer wat hobbelen kon van mijn stonde opgestaan en heb mij naar de bouwkamer begeven voor de bouw van THUNDERCAT II!. Ik heb al doende foto's gemaakt, die ik met jullie wil delen.
Ik hoefde gelukkig niet helemaal van nul af te beginnen, want er hadden een paar ondedelen van de oude T'cat de crah overleefd. Deze onderdelen (waar onder het gehle stabilo) zullen in de bouw van de nieuwe worden gebruikt, zodat het in feite een replica wordt.
De bouw van een stunter begint traditioneel met de vleugel, die ik volgens de zgn 'Detroiter methode' met ribstroken ipv volle ribben maak. De eerste foto is van de ribstroken, die met een scalpel langs een triplex mal (van de Juno + uit 1984!) uit 1.5 mm balsa worden gesneden.



Vervolgens worden de voor- en achterlijst en de hoofgdligger uitgesneden. De hoofdligger is van 8mm, de achterlijst van 10 mm, de hoofdligger van 3mm balsa. Alle onderdelen worden een paar mm te breed uitgesneden. Meestal trekken ze dan krom. Vervolgens wordt de gewenste breedte afgetekend en opnieuw agesneden zodat je kaarsrechte latjes overhoudt. Alle onderdelen vorden gemerkt met een middellijn, en van uitsparingen voor de ribstroken. De oude T 'cat besturing wordt weer gemonteerd, maar me kakelverse lead-outs!



Alle lijsten worden op balsa blokjes boven de tekeening geplaatst. Met een stalen lineaal wordt uitgebreid gecontroleerd of alle middellijnen wel op de zelfde hoogte boven de -uiteraard volkomen vlakke- bouwtafel zijn. Als alles klopt, is het tijd om de eerste ribstroken toe te voegen.




Daar hebben we het later verder over.

 

Dit is gaaf om te zien hoe deze methode werkt,heb nog niet eerder iets van de Detroitermethode gezien .
hoop dat je nog meer plaatjes laat zien tijdens de bouw .

 

Nadat de voor- en achterlijst en de hoofdligger zorgvuldig zijn uitgelijnd en dmv de driehoekige steunen gezorgd is dat de niet uitgebogen kunnen worden, worden de ribstroken gemonteerd. Op de eerste foto zijn een aantal van de ribstrken in het midden van de vleugel al gemonteerd, de andere zijn alvast op hun plaats gelegd.



Omdat alle ribstroken op de zelfde lengte zijn uitgesneden, en de vleugel taps is, wort elke ribstrook aan de achterkant afgesneden zodat hij op z'n plaats past. Omdat de ribstroken 10 mm hoog zijn, passen ze ook qua hoogte niet, en moet er aan beide zijden een spietje afgesneden worden. De worden op 1,5 mm onder de bovenkant van de voor- en achterlijst gemonteerd, om straks ruimte over te hebben voor de indekking.



De ribstroken moeten precies pas worden gemaakt. Als ze maar iets te lang zijn, raken ze krom en bouw je spanning in de vleugel in, als ze iets te kort zijn passen ze helemaal niet...



Tijdens het plaatsen van de ribstroken heeft de hoofdligger de neiging om iets acherover te gaan leunen; dit moet dmv een driehoek gecontroleerd worden.

 

Henk, ik zie dat jij niet meer je pianodraad-met-messingstrip scharnieren gebruikt, maar plastic scharnieren. Is dit de eerste keer dat je dit doet, of heb je dat al vaker gedaan? Wel merk en type scharnieren is het?

 

ik hoop dat er geen bezwaar tegen is maar ik maak gelijk van dit draadje een bouwverslag op www.lijnbesturing.nl zie:

bouwverslag Thunderbird II

 

PP, de scharnieren zijn Robert 1/8 in. steel pin hinge points. Ze zijn zonder meer beter dan mijn eigen alustrip/messing gebust/pianodraad scharnieren, omdat ze na verloop van tijd minder makkelijk los raken. Ik heb ze af en toe vaker gebruikt (bijvoorbeeld aan het stabilo van de Thundercat I, terwijl de flaps mijn eigenouw scharnieren hadden!)
Marco, ga je gang, als je maar de juiste bronvermelding geeft!

 

waar kun je deze scharnieren kopen? moet eerlijk zeggen heb ze nog niet eerder gezien :roll:

 

Na enige noeste arbeid zijn alle ribstroken dan gemonteerd. In het vleugelmidden wordt een 3mm dikke halfribstrook (van voorlijst tot ligger) gelijmd om de naad van de indekking te ondersteunen.



Dan is het tijd voor de indekking. Deze wordt uit een plank 1,5mm balsa van ongeveer 15 gram en een mooie rechte nerf gesneden. De plank wordt met de voorkant tegen de voorlijst gezet, en eerst wordt in het vleugelmidden de zijkant in de juiste hoek gesneden (parallel met de middenrib.) Dan wordt met een speld gaatjes geprikt om aan te geven hoe breed de indekking moet worden (door met een speld door de plank heen te prikken en dan de indekking over de ribben te buigen kun aan de onderkant van de plank zien of je goed zit). Dan wordt de indekking overlangs uitgesneden, waarbij het overblijvende smalle stuk wordt gebruikt voor de achterlijst indekking.



De voorrand van de indekking wordt zorgvuldig schuin afgeschuurd zodat hij mooi tegen de voorlijst past; als de voorlijst toch niet helemaal kaarsrecht was geworden moet soms nog wat meer geschuurd worden tot de passing goed is. Dan worden alle ribstroken tot aan de ligger, de ligger zelf en de voorrand van de indekking met medium cyano ingesmeerd, en wordt de voorrand van de indekking in de juiste hoek tegen de voorlijst gezet.



Als deze verbinding hard is, wordt vanuit het midden met beide handen de indekking tegen de ribben en de ligger 'gevleid'. Druk zachtjes met je volle hand op de indekking om zeker te zijn dat alle ribben geraakt worden, en hou vast totdat de verbindingen hard zijn. Loop daarna met je vingers de verbinding met de ligger na. Druk niet te hard om de vleugel niet te vervormen. Vervolgens kan de zelfde operatie aan de andere kant van de vleugel worden uitgevoerd, en kan de achterlijst indekking en de middenindekking worden aangebracht. Tegenwoordig dek ik ook de buitenste twee ribben achter de ligger in om de torsiestijfheid van de hele vleugel te bevorderen.

 

Geweldig Henk, ik denk dat je hiermee de 'bouwkundigheid' van de stunters hier op het forum geweldig bevordert. Ik heb ooit getuige bij je mogen zijn van bouwen van een vleugel op deze wijze, maar op deze wijze is dat iedereen gegund. Wat mij elke keer weer opvalt als ik jou bezig zie of zo'n verslag van je lees, is dat ik meteen gedachten krijg van "zo moeilijk is het dus niet, dat kan ik ook", en ik weet zeker dat jij ook vindt dat het wij dit ook kunnen, maar feit is dat je het toch maar even moet doen. Ik hoop in ieder geval dat er een hoop mensen zij die dat nu ook gaan doen! (en dat ik zelf weer de geest krijg om die Noblervleugel die jij toen, met een klein beetje medewerking van mijn kant, voor me gebouwd hebt, af te maken en van een romp etc. te voorzien, het is schandelijk dat er sindsdien, nu al weer een jaar of 4, 5 geleden, niets meer mee gebeurd is.

Een tweede reden voor deze post is dat jij cyano gebruikt. Niet alleen klikt het niet zo tussen mij en cyano, het lijmt altijd als ik het niet wil en lijmt niet als ik het wel wil, maar ik weet van het samen bouwen van die Nobler vleugel ook nog dat ik met niet lekker voelde na een halve dag boven de bouwplank te hebben gehangen door de dampen van de uithardende cyano. Ik ben nog steeds een grage gebruiker van ouderwetse witte houtlijm. Goedkoop, houdbaar, als je de juiste versie koopt toch vrij snel drogend en hij trekt niet. Alleen gaat het schuren ervan niet goed. Het werkt ook anders. Bij jouw bouwwijze zet je de boel eerst droog in elkaar, checkt of het recht is, en voegt dan pas op elke verbinding een druppeltje cyano toe. Dat kan niet met houtlijm, die je op het contactvlak moet aanbrengen voor je de onderdelen samenvoegt. Als je echter voor de ribben geen snelle houtlijm gebruikt kun je de rest van de dag nog corrigeren, je gaat lekker slapen en de volgende dag is de vleugel droog voor de volgende bewerking. OK, kost iets langer, maar als je de tijd hebt ...

Vooral voor de indekking wilde ik een methode aan de hand doen die ik inmiddels zelf al eens gebruikt heb. Nogmaals, kost wat, of eigenlijk best een hoop meer tijd dan de supersnelle cyano methode, maar toch. Als volgt: maak het stuk indekking op maat en teken op de onderkant ervan, dus waar die in contact komt met de ribben, nauwkeurig de plaats van die ribben af met een potlood. Leg vervolgens dunne lijntjes houtlijm op die strepen die de ribben aangeven, en met een oud pasje of visitekaartje schraap je het meeste weer weg, zodat je alleen een heel dun laagje houtlijm overhoudt. Doe hetzelfde met de bovenkant van de ribben. dun rupsje houtlijm er op en met een pasje vrijwel alles er weer vanaf 'aaien'. Laat dat enkele uren drogen. Het mag volledig droog zijn.

Vervolgens lijm je de voorzijde van de indekking tegen de ligger zoals dat ook op de foto van de Thundercat gebeurt. Dat kun je beter doen met een schuurbare lijm als cyano, UHU Hart of aliphatische lijm (gele houtlijm, de Amerikaanse variant op onze witte houtlijm). Als dat droog is zet je een strijkijzer op de hoogste stand en strijk je de indekking over de vleugel alsof het een stijve bekledingsfolie is. Door de hitte lossen de lijmlaagjes op de indekking en de ribben blijkbaar zover op dat ze met elkaar versmelten. Het zit meteen vast en laat niet meer los. Om dit te laten lukken moet er natuurlijk wel lijm aanwezig zijn, maar moeten de laagjes zo dun mogelijk zijn. Dat betekent ook dat de verbinding niet onnodig zwaar wordt. Deze methode is ook te gebruiken om rompzijkanten over gebogen spanten, bijvoorbeeld bij de bovenkant van een romp, te lijmen.

Ik heb het zelf gelezen en tot nog toe tweemaal gebruikt, voor de middenindekking van een stunttrainertje, en het werkt prima.

 

Als de neusindekking, de achterlijstindekking, de middenindekking (met een opening voor de stootstang) en de capstrips aangebracht zijn, is het tijd om de spelden los te maken, en de vleugel om te draaien. Dit is een zeer spannend moment! Als de omgekeerde vleugel weer precies op de steuntjes past, is de vleugel tot nu toe recht. Mocht de vleugel een beetje krom zijn, dan is het zaaks om een beetje tegengestelde verbuiging in te bouwen. Stel dat na het omkeren de binnenste achterlijst aan de tip 1,5mm boven het betreffende steuntje zweeft, speld je dit secuur vast, en leg je een 1,5mm plaatje onder de buitenste voorlijst aan de tip. Als je dan de onderkant dan de vleugel bouwt , is er een grote kans dat de vleugel uiteindelijk recht wordt.

Vervolgens worden net als bij de bovenkant alle ribstroken gemonteerd en vastgelijmd. Natuurlijk hoeft dit niet, zoal PP aanvoert, met cyano te geeuren, maar cyano is wel het gemakkelijste. Je kunt ook witte outlijm met water verdunnen (tot koffiemelkdikte) en het dan met een kwastje op elke verbinding aanbrengen (dus net als met cyano NADAT alle onderdelen zijn gemonteerd. Je moet dan alleen wat langer wachten tot de lijm droog is. De indekking kan ook met witte houtlijm, maar ik zou op alle ribben, de voorlijst en de ligger een rupsje lijm aanbrengen, dan de indekking tegen de voorlijst plaatsen en over de ribben heen wrijven, zodat op alle vlakken lijm zit. Dan laten drogen en volgens de PP methode met de strijkbout aanbrengen.
Voordat de onderse indekking geplaatst wordt, is het nodig om de onderstel bevestigingsdelen te monteren, omdat je anders automatisch een model met een romponderstel zit te bouwen!
In mijn geval gebruik ik 1,5 mm dural landingspoten, die aan een dural stubje gebout zitten. Deze stubjes worden op hun beurt na het spuiten van de kist in een sandwich van 1,5mm balsa met aan weerskanten 1mm triplex gelijmd. Twee van die sandwiches worden met de ribmal gemaakt, zodat ze tegen de ribstroken op de plaats waar de triplex liggerversteviging ophoudt, gelijmd kunnen worden. Om te zorgen dat de poten niet bij een harde landing uitgescheurd worden, verstevig ik de onderstel sandwiches met een aantal 5mm balsa driehoeken. Twee steunen de sandwiches af op de voorlijst, en een viertal (aan weerskanten van de rib, en onder en boven de ligger) steunen de sandwiches af op de ligger en de indekking. Deze driehoeken worden aan de vlakke kant conform de kromming van de ribstrook geschuurd.

Als de onderste indekking op z'n plaats is gelijmd, wordt met een speld gevoeld waar de opening voor de onderstelpoten in de indekking met worden gesneden. Zoals gezegd worden de onderstelpoten pas na het spuiten van het model vastgelijmd. Vervolgens wordt de vleugel verder afgebouwd: Neusindekking, achterlijst indekking, middenindekking, capstrips.

Als dat allemaal gedaan is, rest nog het aanbrengen van de vleugeltips. Deze worden eerst los van de vleugel gebouwd (de binnenste met een dubbel verstelbare lead-out guide en de buitenste met een loodkastje (beide gered uit de oorspronkelijk Thundercat). Nadat de tippen in de vleugel zijn gemonteerd, worden ze met 3mm balsa tipribben aan de ligger afgesteund. Deze ribben worden als rechthoeken op maat gesneden en vastgelijmd, en daarna met davidschaaf en schuurklos in de juist stroomlijnvorm gebracht.

Hiermee is de constructie van de vleugel in essentie af en kunnen de flaps proef worden gemonteerd.

 

Oh, nog even vergeten: voordat de onderste middenindekking wordt geplaatst, worden een aantal 1,5 mm balsa verstevigingslatjes (afval van de op maat gesneden ribstroken) verticaal tussen de ribstroken in het vleugelmidden gelijmd, om te voorkomen dat de vleugel in het midden ingedrukt kan worden. Geef in de binnenvleugel de leadouts voldoende ruimte! Zie foto.

 

Als volgende onderdeel is de romp aan de beurt. Het begint met het vinden van een tweetal goede plankjes 3mm balsa; kwartiers gezaagd hout van ongeveer 30 gram per plankje is ideaal. Voor deze kist is het niet gelukt om kwartiers hout te vinden, helaas! Maar, intussen is Gerben zo vriendelijk geweest om twee erg mooie plankje, die hij in Engeland op de kop had getikt, te leveren. Bedankt Gerben! Die gaan een mooi plekje vinden in de VOLGENDE kist.
Maar, terug naar de T'cat II. De rompzijkanten worden uitgesneden (de opening voor de vleugel wordt 'half' doorgesneden zodat het later alleen een kwestie is van de snede volgen om de vleugelopening vrij te maken. Vervolgens wordt de binnenkant van elke rompzijkant gedeeltelijk geglast. Om een juist verloop van sterkte te krijgen, krijgt de neus (het motor/tank compartiment) 3 lagen 20 grams glasdoek, het deel tot het hoogste punt van de vleugel 2 lagen, en het deel tot pakweg 5 cm achter de vleugel 1 laag. Het deel onder het stabilo krijgt ook 1 laag glas. Ik knip alle stukken glasdoek uit; leg het kortste stuk onder, het middellange stuk daar bovenop, en het langste stuk bovenaan. Dan meng ik ongeveer 15 gram langzaam hardende lamineerepoxy (lekker dun spul) en giet een flinke rups over het glas. Met plaatjes 3mm balsa veeg ik de epoxy over het hele oppervlak van het glasdoek uit zodat alles goed doordrenkt raakt, op het laatst wordt het meer schrapen, zodat er geen overtollige epoxy blijft zitten. Het oppervlak moet mat zijn, niet glimmend. Als de epoxy de volgende dag hard is, worden de randen van de rompzijkanten bijgewerkt, en kan de vleugelopening uitgesneden worden.
Het volgende onderdeel zijn de motorbokken. Deze worden met de betreffende rompschotten tot een unit gebouwd, die later tussen de rompzijkanten wordt gelijmd. Het is belangrijk dat de motor goed stevig vastgeschroefd kan worden. zonder dat het hout van de motorbokken ingedrukt wordt, of door indringende olie verzwakt kan worden. Ik gebruikt hiervoor metalen inserts, die in de motorbokken geschroefd worden, afgedekt door alu plaatjes. De inserts worden gemaakt uit messing M5 boutjes, die op de draaibank (met dank aan Hans) in de lengte doorboord worden en van M3 schroefdraad worden voorzien. Vanwege het gewicht wordt de kop van elk boutje afgedraaid tot een dunne flens.

De motorbokken worden op de juiste plaats voorzien van M5 schroefdraad gaten, waar de inserts in geepoxied worden. De inserts steken door de alu plaatjes heen, en worden vlak met de plaatjes gevijld.
De volgende foto toont de motorbok unit van een vorig model, met traditioneel hangend ingebouwde motor. Het voorste rompschot is erg laag, omdat de tank van voren in de romp wordt geschoven. Op deze manier kan een zo klein mogelijke motorkap worden gebruikt, wat de stabiliteit van de romp ten goede komt.

Bij the T'cat II wordt de Rozenberg motor echter op z'n kant ingebouwd. Dit is vanwege de achteruitlaat; bij een hangende inbouw is er relatief weing ruimte voor de tank boven de uitlaat; het ontwerp van de motor gaat uit van een 25mm dikke metalen tank. Ik ben echter erg verknocht aan plastic tanks, uitgerust met een dubbel klunk uniflow systeem, en die tanks zijn 38mm dik.

Op de foto is de T 'cat II romp te zien met de motorbok unit, en de klaarliggende mallen voor de rompbovenkant, en de 3mm balsa plankje die straks nat over de mallen heen gebogen worden. De motorbok unit bestaat uit de boven elkaar geplaatste motorbokken, die in de tankruimte afgeschuurd zijn om meer ruimte voor de tank te geven, de rompschotten die op alle vlakken waar ze aan de rompzijkanten gelijmd worden voorzien van driehoekslatjes, en de 3mm onder en bovenkant van het tankcompartiment. Deze 3mm plaatjes zijn gesneden uit het hout wat uit de vleugelopening in de rompzijkanten komt. Zo zijn ze meteen al geglast! Achter aan het achterste neusschot zit het 10x10 mm beuken latje waar straks de voorste vleugelbevestiging aan komt, al gelijmd en gebout.

 

De rompzijkanten en de motorbok unit en het achterste vleugelophangschot worden boven een tekening van het rompbovenaanzicht samengebouwd. Met balsahouten driehoeken wordt gezorgd dat deze basisromp recht wordt (de rompzijkanten lopen bij de neus evenwijdig, en naar achteren gelijkmatig taps). Als dit gelukt is, is het tijd om de vleugel op de romp uit te lijnen. Omdat de motor liggend wordt ingebouwd, steekt de motorbok unit boven de rompzijkanten uit, de neus wordt daarom over de rand van de bouwtafel gehangen. Om de romp te stabiliseren, wordt achter op de romp een gewicht gelegd.

De vleugel wordt in de rompopening gelegd, en zorgvuldig uitgemeten of alles recht zit, dwz dat de voorlijst en de achterlijst precies even hoog vanaf de bouwtafel zijn, en of de vleugel precies parallel met de bouwtafel is. Zonodig wordt de vleugelopening zorgvuldig wat uitgeschuurd tot de vleugel precies uitgelijnd is. Dan wordt de vleugel met vier dotjes epoxy, twee op de voorlijst en twee op de achterlijst, tijdelijk vastgezet. Nu kan het romponderstuk onder de vleugel worden opgebouwd. Dit bestaat uit twee rompzijkantjes, een paar 3mm verstevigingsschotjes en de 3mm multplex vleugelbevestigingstongen.

Op de foto zie je 5mm balsa rompdubbelaars, en een 10mm balsa stukje wat op de voorlijst afsteunt. De vleugelbevestigingstong is nog niet geplaatst. Bij de T'cat II is de voorste romp/vleugel verbinding extra stevig uitgevoerd vanwege de liggend ingebouwde motor (waardoor de trillingen overdwars werken); bij een hangende motorinbouw pas ik geen rompverdubbelaars toe. Als de bevestigingstongen zijn geplaatst, worden de gaten voor de vleugelbevestigingsbouten geboord, en kan de romp weer van de vleugel worden losgebroken (voorzichtig!). Tenslotte worden aan de voorkant M3 inslagmoeren in het 10x10 beuken latje aangebracht; aan de achterkant gebruik ik een dural plaatje waar op de juiste plaats M3 in is getapt. Dit plaatje wordt met epoxy wordt aan de binnenkant van de ophangtong achter in de romp gelijmd.
Als dat eenmaal gelukt is, moet het stabilo worden uitgelijnd. Hiervoor wordt de vleugel aan de romp geschroefd, en het model weer op de bouwplank uitgelijnd totdat de vleugel parallel met de bouwplank is en de voor- en achterlijst weer op dezelfde hoogte zijn. Het model wordt met steuntjes in de juiste stand gehouden.

Onder aan het stabilo wordt de 3mm multiplex montageplaat geschroefd (in dit geval een onderdeel uit de T'cat I!), die ruim tussen de rompzijkanten moet passen. Vervolgens wordt het stabilo op dezelfde manier als de vleugel, uitgelijnd. Er wordt een latje op het stabilo gelegd zodat je beter kunt zien of het stabilo geen instelhoek krijgt, en met een ander latje wordt gekeken of het stabilo van bovenaf gezien parallel met de vleugel zit. Als je tevreden bent over de positie van het stabilo leg je een laagje plastic tussen het stabilo en de bevestigingsplaat en lijm je de plaat met epoxy in de romp. De ruime passing wordt wel door de epoxy opgevuld. Hiermee is de meest kritische fase van de rompbouw klaar.

 

De romp moet nog van een onder- maar vooral bovenkant worden gezien. Op een tweetal mallen-zelf ook van balsa gemaakt- worden voorgesneden 3mm balsa platen nat gebogen. De balsa platen worden een half uurtje in heet water met een scheut amonia geweekt. Het is niet nodig om daarvoor je hele bad vol te laten lopen, een plastic plantenbak oid is ook geschikt. De natte platen worden met verband strak om de mallen gewikkeld en mogen dan twee etmalen drogen. Inmiddels wordt 10mm balsa romponderkanten met drupjes cyano gelijmd; als de romp compleet is wordt de buitenkant in vorm geschuurd. Daarna wordt de romponderkant weer losgesneden en uitgehold om zoveel mogelijk gewicht te sparen.

Als ze droog zijn, zullen ze niet helemaal passen.

Ze moeten worden voorzien van binnenschotjes van 3mm balsa, en pas worden geschuurd. Dat laatste gaat het beste op een lange strook schuurpapier. Inmiddels wordt de achterkant van de romp voorzien van kruiselingse latjes 5mm balsa, om de torsiestijfheid te verbeteren.

Let ook op de 'vleugelzadel' in de romp; dit is gemaakt van dwars geplaatst 1,5mm balsa om de vleugelopening af te dekken. Het gaat verder naar achteren omhoog om ruimte te geven voor de besturing. Als de rompbovenkanten klaar zijn, wordt eerst nog de opening voor de motor uitgesneden.

Tenslotte wordt in de rompbovenkant delen ruimte voor een cockpit uitgesneden.

Voordat de rompbovenkanten worden vastgelijmd, wordt eerst de vleugel weer aan de romp geschroefd om kromtrekken van de romp tegen te gaan.

De volgende taak is het maken van het rompachterstuk met het kielvlak.

 

Om de besturing van de hoogteroeren te kunnen verstellen, en om het stabilo losneembaar te kunnen maken, wordt het kielvlak samen met het rompachterstuk ook losneembaar gemaakt. Dit rompachterstuk wordt opgebouwd uit een 10mm balsa onderkant, en 3mm balsa zijkanten die als een verlengstuk van de romp worden uitgelijnd.

De voorkant van de romp is hierbij ondersteund zodat de achterkant vlak op de bouwtafel rust. Het stabilo wordt weer gemonteerd, en het bovendeel van he rompachterstuk wordt uit 10mm balsa ogebouwd en alvast in de ruwe vorm geschaafd.

Vervolgens wordt het kielvlak op zijn plaats gelijmd. Het kielvlak is uit een mooie plank 6mm kwartiers gezaagd balsa van 52 gram gesneden. Het motto hier is "hoe lichter hoe beter!"

Het romp achterstuk wordt op z'n plaats gehouden met een klein stukje rondhout aan de bovenkant, en een boutje M3 aan de onderkant. In de romponderkant wordt een 2mm dural tongetje gelijmd, waar M3 ingesneden is; het boutje rust tegen een triplex tongeje in het romp achterstuk. De bovenkant van het romp achterstuk is zoveel mogelijk uitgehold.

In feite zit nu al het hout aan het model, maar de uiteindelijke rompvorm moet er nog ingebracht worden. Hiervoor geldt een uiterst eenvoudig principe: haal alles weg wat geen vliegtuig is!

Als de buitenkant naar je zin is, kan (moet!) er nog gewicht bespaard worden door de romponderkant uit te hollen.

Hierbij wordt ook de rompneus niet vergeten.

 

heeft het model nu een ander kielvlak gekregen?

 

Jawel, ik heb de styling van de romp iets aangepast; andere romprug, canopy en kielvlak. Het wordt dus wel een technische, maar niet een optische replica!

 

Nu al het hout een plaatsje heeft gekregen, moet nog enige aandacht aan het uiterlijk van het model gegeven worden. Nu houdt ik niet van dichte, opgeschilderde cockpits, dus moet er een doorzichtige canopy en een pilootje komen...

De canopy (ofwel het cockpitkapje) is gesneden uit een 10 inch SIG druppelcanopy. Hij is een kleurbadje van DYLON textielverf lichtblauw gemaakt, om het zicht op het minimale cockpitje wat te vertroebelen! De piloot, een Williams Brothers Sportsman is met Humbrol verf op kleur gebracht. Er zijn ook kant en klaar geverfde pilootjes verkrijgbaar, maar die zijn meestal nogal zwaar. De cockpit ruimte en de romp onder de canopy zijn met een spuitbus zwart gespoten. De piloot en de canopy zijn met epoxy op hun plaats gelijmd; weinig dingen zijn zo irritant als pilootjes die los rammelen! Vervolgens is het tijd om de hele zaak eens in elkaar te steken om te kijken hoe het lijkt.

Vervolgens moet het model aan alle kanten gecontroleerd worden of de vorm in orde is, dat er geen plekken zijn die nog met de schuurklos mooier of gelijkmatiger in vorm gebracht moeten worden. Ben je tevreden over de vorm, dan is het zaaks om het model glad af te werken. Ik begin met korrel 380, een geel gekleurd, vrij open schuurpapier. Hiermee worden alle vlakken van het model met een schuurklos zo glad mogelijk gemaakt. Dit hoort flinke stofwolken op te werpen! Dan worden alle gebogen delen van het model met ditzelfde schuurpapier uit de losse hand geschuurd. Tegelijk worden alle kleine spleetjes dichtgesmeerd met Model Lite balsa plamuur, en weer gladgeschuurd. Model lite is een waterverdunbare plamuur op basis van microballoons, super licht. Ben je tevreden over het effect van deze schuurbeurt, dan moet je alles nog eens dunnetjes overdoen met schuurpapier van korrel 600. Voelen alle onderdelen lekker glad aan en zijn geen onvolkomenheden meer te ontdekken, dan is het tijd voor de afwerking.
De afwerking is in drie fasen. Eerst worden de voorste helft van de romp tot achter de vleugel, de romp onder het stabilo en het middendeel van de vleugel met dun glasdoek (20 gram per vierkante meter) en epoxy bekleed. De epoxy is lamineerepoxy, een mooi dun materiaal wat na 24 uur uitgehard is.

Het gladoek wordt zo glad mogelijk over de te bekleden oppervlakte uitgespreid. Doordat glasdoek erg los geweven is, is het mogelijk om het doek zo te vervormen dat het zich over behoorlijk ingewikkelde curves laat vleien. Vervolgens wordt er een 'rups'van vloeibare epoxy over het model uitgegoten, wat met balsa spatels en een stug kwastje door het doek heen over het balsa verspred word. Met de balsa spatels wordt uiteindelijk over het glasdoek gescraapt om zoveel mogelijk epoxy te verwijderen. Het oppervlak van het beklede deel moet mat ogen; als het glimt zit er teveel epoxy op.

Als de volgende dag de epoxy is uitgehard, kunnen de uitstekende stukjes en randen glasdoek met een scherp mesje en schuurpapier worden verwijdered en het glas doek voorzichtig gladgeschuurd.
Dan komen de eerste lagen spanlak. Het hele model krijgt een laag nitrocelluloselak ofwel spanlak. Om te voorkomen dat er onderdelen kromtrekken wordt de lak geplastificeerd. Dit betekent dat er per jampotje spanlak (het is sowieso gemakkelijker om de lak van het literblik per portie in een jampotje te doen) een twaalftal druppels wonderolie toegevoegd en goed doorgeroerd. Alleen de capstrips van de vleugel krijgen geen spanlak, omdat ze anders kromtrekken. Na de eerste laag worden alle gelakte delen met schuurpapier korrel 600 glad geschuurd, en krijgt alles een tweede laag, die ook weer wordt geschuurd. Nu is het model klaar voor de volgende bekleding.

 

We gaan nu de open vlakken van de vleugel met dunne zijde bekleden(16 gram per vierkante meter, van het merk KDH). Ik gebruik voor een lichte maar toch sterke bekleding op de open delen een 2 laags bekleding: eerste dunne zijde, dan dun tissue er overheen. Het voordeel is de sterkte van zijde met de gladheid van tissue. Dikkere zijde is even sterk, maar in de loop van de tijd heeft de lak de neiging te barsten omdat zijde altijd wat flexibel blijft; het tissue er bovenop 'fixeert' de zijde. En alleen dik tissue is op zich sterk genoeg, maar gevoelig voor beschadigingen; je prikt er gemakkelijk doorheen.
De zijde wodt nat opgebracht, met spanlak. Eerst wordt een stuk zijde op maat gesneden met een scalpel langs een stalen lineaal, of zoals ik het doe langs een aluminium T profiel. De maat wordt rondom aan de ruime kant genomen.

De zijde wordt vervolgens nat gemaakt

en dan langs de stoelleuning glad uitgehangen; het mag wat uitdruipen.

De zijde wordt op de vleugel gelegd en eerst in de lengte glad getrokken

Vervolgens wordt de zijde naar voor en achter strak getrokken, waarbij er op gelet moet worden dan de schering en inslag min of meer haaks op elkaar blijft en de draden min of meer recht blijven lopen om kromtrekken van de vleugel tegen te gaan. Dan wordt de zijde rondom het open gedeelte met spanlak vast gezet; dus op de achterlijst, de midden indekking en de vleugelindekking en de vleugeltip.

Als de spanlak de volgende dag droog is, worden de overhangende randen met een scalpel weggesneden.

Ten slotte worden nog de resterende delen van de tippen op dezelfde manier bekleed.

Dan krijgt de zijde twee lagen spanlak, waarbij je de eerste laag met een bijna droge kwast in kleine stukjes moet opbrengen om te voorkomen dat er druppels lak aan de binnenkant van de zijde blijven hangen. Ik ken ook mensen die voor de eerste laag de vleugel boven hun hoofd houden en lakken om die druppels te voorkomen, maar dat lijkt me nogal wat gedoe. Na de eerste laag spanlak wil de zijde wel eens wat rimpelen omdat je de zijde in de lengte harder strak hebt getrokken dan in de breedte, maar deze rimpels verdwijnden bij de tweede laag spanlak, die wat dikker opgebracht kan worden, en dus echt als SPAN lak werkt.

De volgende stap is het bekleden van het model met dun tissue.

 

Hier is het ontbrekende foto'tje van het wegsnijden van de randjes zijde....