Bouwverslag Statenjacht (Billing Boats)

Discussie in 'Bouwverslagen historische schepen' gestart door Matthias Noback, 1 jun 2022.

  1. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Na het afronden van vikingschip "Skuldelev 3", een model van Billing Boats uit de jaren 70 (zie https://www.modelbouwforum.nl/threads/skuldelev-wrak-billing-boats.281027/) zat ik wat op Marktplaats te kijken en daar vond ik nog een mooi model van Billing Boats - een Statenjacht - compleet in de doos, nog niks gemaakt.

    21ce39b8-0cd9-407c-91a6-9b8869d8337b.jpeg

    Dat leek me toch een hele leuke uitdaging. Het Statenjacht van Kolderstok vind ik ook erg mooi, maar het uitzoekwerk rondom zo'n oude doos en de duik in het modelbouwverleden spreken me ook erg aan, dus heb ik toch besloten om aan deze versie te beginnen. Met als nadeel dat hij wel weer relatief groot is, zo'n 70 cm lang en maar liefst 110cm hoog. De relatief grote hoogte doet vreemd aan, je zou denken dat zo'n jacht daar enigszins instabiel van zou kunnen worden, maar ik heb geen verstand van zeilen dus dat weet ik niet zeker.

    Zouden scheepsmodellen vroeger sowieso groter zijn geweest dan nu? Of komt het omdat ik begonnen ben met Kolderstokmodellen? Die zijn toch erg handzaam qua formaat. Het resultaat is een verzameling leuke scheepjes op de piano. Het Statenjacht zal er niet meer bij passen, dus we zullen zien waar die eindigt.

    Een wat beter plaatje van het beoogde resultaat:

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.10 AM.jpeg

    Een blik in de doos:

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.11 AM.jpeg

    Wat opvalt is dat de spanten al zijn uitgezaagd, en ook de "valse kiel". Er zit veel fineer in, waarmee het triplex wordt bekleed. Er zitten geen blokken in de doos, en ook geen beslag. Wel touw van verschillende diktes en zeildoek. Ook de leeuw ontbreekt. Op de rand van de doos staat dit wel vermeld:
    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.12 AM (3).jpeg
    Ik ga eens kijken of zo'n setje accessoires nog ergens te krijgen is, en anders zal ik toch zelf wat moeten gaan sprokkelen.

    Er is een rijke set tekeningen in schaal 1:1 bijgevoegd. Met name handig lijken de 3D-overzichten van specifieke onderdelen.
    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.11 AM (1).jpeg

    Een paar leuke details: de hand die wijst in welke richting men het onderdeel moet bewegen, en op verschillende plaatsen zien we een pijp-rokend mannetje dat wellicht enigszins representatief is voor de doelgroep ;) Hier staat hij op het dek en is daarmee een indicatie van de schaal, in tegenstelling tot de reuzenhand...

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.12 AM.jpeg

    En hier is hij weer! Of is het iemand anders? Misschien een heel team van scheepsbouwers.

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.12 AM (1).jpeg
    Alvorens echt te beginnen ben ik eerst orde op zaken aan het stellen in de gereedschapskist. Tot nu toe alles op een hoop gegooid in een plastic bak van de Hema, maar dat leverde veel frustratie op bij het zoeken naar specifieke tools, en ook het risico om in een scherp mes te graaien. Ik heb recent de Proxxon FET tafelzaag aangeschaft en daarmee ben ik van hout dat ik nog had liggen een gereedschapskisttorentje aan het maken. Hier een werk-in-uitvoering plaatje:

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.35 AM.jpeg

    Als uitgangspunt voor de maatvoering heb ik een snijmat genomen, die ook dient als schuifdeksel:

    WhatsApp Image 2022-06-01 at 10.30.35 AM (1).jpeg

    Ik heb zin in weer een nieuw schip! Ondertussen ga ik ook met de Duyfken verder (https://www.modelbouwforum.nl/threads/bouwverslag-duyfken-kolderstok.280815/). Daar is het momenteel vooral monnikenwerk rondom de tuigage, dus het is fijn om ter afwisseling zaag en mes in hout te kunnen zetten.
     
    Jaques, TIMBERWOLF, pietsan en 2 anderen vinden dit leuk.
  2. Stephan Kertész

    Stephan Kertész

    Lid geworden:
    5 jul 2019
    Berichten:
    7.748
    Locatie:
    Ittervoort
    Ben je marktplaats leeg aan het struinen? Veel plezier met dit pakket
     
  3. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Haha, ja het is wel verleidelijk. Er zijn nog wel meer pakketjes te koop hier en daar, ook van Authentic Ship Models, die zien er ook "vintage" uit! Ondertussen lees ik ook jouw verslag van het Spaans galjoen nog eens door. Ik denk dat er wel overeenkomsten zijn.
     
    Stephan Kertész vindt dit leuk.
  4. Jinny

    Jinny

    Lid geworden:
    26 jul 2009
    Berichten:
    839
    Locatie:
    Aan boord, in Nederland hoogstwaarschijnlijk
    Ik zit op de eerste rij...
     
    Matthias Noback vindt dit leuk.
  5. Bouke van der Voet

    Bouke van der Voet

    Lid geworden:
    31 jan 2020
    Berichten:
    496
    Locatie:
    Almelo, Nederland
    Mooi Matthias! Ik zit er klaar voor :)
     
    Matthias Noback vindt dit leuk.
  6. Mees Ippel

    Mees Ippel

    Lid geworden:
    6 jun 2006
    Berichten:
    1.690
    Locatie:
    Werkendam
    Ritje naar Volendam plannen voor wat inspiratie?
     
    Matthias Noback en Stephan Kertész vinden dit leuk.
  7. JanZMC

    JanZMC

    Lid geworden:
    6 jan 2007
    Berichten:
    2.120
    Locatie:
    Roosendaal
    Er komen bij mij weer goede herinneringen terug . Heb jaren terug dezelfde gemaakt, ook minimale info. Heb de leeuw indertijd gevonden in de winkel van scheepvaartmuseum in Amsterdam.
    Heb daar ook ooit verslag van gemaakt, echter foto's staan niet meer online. Ik kan je op verzoek nog wel foto's delen van mijn bouw.
     
    Matthias Noback en Stephan Kertész vinden dit leuk.
  8. Stephan Kertész

    Stephan Kertész

    Lid geworden:
    5 jul 2019
    Berichten:
    7.748
    Locatie:
    Ittervoort
    Als ik de bouwtekeni g van jou zie krijg ik ook leuke herinneringen, precies hetzelfde getekend als bij het Spansk Galeon.
     
    Matthias Noback vindt dit leuk.
  9. JanZMC

    JanZMC

    Lid geworden:
    6 jan 2007
    Berichten:
    2.120
    Locatie:
    Roosendaal
  10. *Hans*

    *Hans* Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    30 okt 2012
    Berichten:
    6.771
    Locatie:
    Dordrecht
    Het Statenjacht van Billing Boats was het eerste schip wat ik gemaakt heb. Ik heb overigens een gietmal van de originele leeuw, en kan deze dus altijd opnieuw gieten.
     
  11. TIMBERWOLF

    TIMBERWOLF Forum veteraan

    Lid geworden:
    28 aug 2008
    Berichten:
    12.570
    Locatie:
    noord-holland
    veel success met deze boot
     
    Matthias Noback vindt dit leuk.
  12. Pingu57

    Pingu57 Forum veteraan

    Lid geworden:
    14 dec 2014
    Berichten:
    8.176
    Locatie:
    Leeuwarden
    Veel plezier met je Statenjacht Matthias :):)
     
    Herby63 en Matthias Noback vinden dit leuk.
  13. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Mensen, nog bedankt voor jullie leuke reacties! Het is voor nu nog virtueel, maar het voelt als een heel gezelschap! Ik kijk er naar uit een deel van jullie te ontmoeten in september, en zit ook te broeden op een plan om eens een excursie te organiseren voor de geïnteresseerden, ik zat te denken aan Amsterdam, maar Volendam lijkt dus ook een goede optie, @Mees Ippel !

    @JanZMC Ik ga je verslag nog eens bekijken, leuk!
    @Stephan Kertész Ik vind die tekeningen ook echt leuk. En in veel opzichten toch ook handig, met goede dwarsdoorsneden, en waar nodig een 3D-overzicht. Er staan zelfs een paar foto's op.
     
    Stephan Kertész vindt dit leuk.
  14. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Dat is super, Hans, ik stuur je binnenkort even een berichtje! Maar, heb je nu je eigen Statenjacht gesloopt om een mal te maken of heb je dat indertijd al gedaan?
     
  15. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Het begin van de bouw, eerst maar eens de bouwbeschrijving doorgelezen. Alles vrij herkenbaar volgens de "bouwdoosmethode". De teksten zijn vrij summier, en alleen sporadisch krijgen we aanwijzingen hoe iets het beste te doen. Een leuke uitdaging denk ik dus. De laatste bladzijde van de Nederlandse vertaling zegt: "Wij wensen U veel succes!"

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.54 PM.jpeg

    De valse kiel is al uitgezaagd, daarop heb ik vast de stukjes fineer gelijmd. Wat mij opviel is dat het middenschot niet zo hoog is als bij Kolderstok-modellen. Waarom is mij niet duidelijk, dit geeft wel minder stevigheid zo.

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.17.12 PM.jpeg

    Ik had recent een schotelschuurmachine gekocht, en dat was heel bruikbaar bij het schuren van de kopse kant van de kiel en stevens. Erg strak zo:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.53 PM (2).jpeg

    Een ronding aan de buitenkant kan je ook goed schuren, maar aan de binnenkant helaas niet. Had ik nou toch beter voor een bandschuurmachine gekozen>

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.53 PM (3).jpeg

    De spanten waren ook al uitgezaagd, en ik heb ze voor proef even geplaatst om wat gevoel te krijgen voor de vorm van de romp. Spant 4 springt er gelijk in negatieve zin uit ;)

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.53 PM.jpeg

    Het is een vreemde eend in de bijt. De gleuf onderaan is te ruim gezaagd, dus hij valt gelijk om. Er staat ook een krulletje op, hij is van ander triplex gemaakt (je ziet op de foto dat de middelste plaat wat lichter van kleur is), en... er is een stukje afgebroken:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.53 PM (1).jpeg

    Dit soort zaken intrigeert mij. Is de vorige eigenaar aan dit model begonnen, was het spantje kapot en hebben ze een nieuwe gemaakt, die ook brak?

    Eerst dus maar eens deze spant hersteld. Gelukkig zijn spanten symmetrisch (of geacht dat te zijn!):

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.07.54 PM (1).jpeg
     
    boris279, pietsan, Stephan Kertész en 2 anderen vinden dit leuk.
  16. *Hans*

    *Hans* Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    30 okt 2012
    Berichten:
    6.771
    Locatie:
    Dordrecht
    Mijn Statenjacht is van 1974 en heeft wat restauratie nodig. Hert boegbeeld zat ook los, dus ik kon het makkelijk verwijderen voor een mal (en dit was dan weer voor iemand anders die een Statenjacht aan het opknappen was).
     
    Herby63 en Matthias Noback vinden dit leuk.
  17. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Ik was al bijna een bouwplank aan het maken, maar ik heb een verstelbare en daar past dit schip gewoon in, dus dat scheelt weer. Na het maken van de kiel komt komen nu de spanten. De uitleg hierover is wat vaag, maar vooral onhandig lijkt me; de spanten ZEER SPAARZAAM lijmen lijkt me niet fijn. De reden is dat de uiteinden wel goed moeten vallen in de uitsparingen in het (valse) dek.

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.17.12 PM (1).jpeg

    Welja, meteen uitzagen dan maar, en steeds even passen:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.50 PM.jpeg

    Haaks op de kiel plaatsen gaat goed met het tooltje dat bij de bouwplank zat, maar scheefzakken is een risico. Ik heb dus overal een soort "schraplijn" gezet, om de spanten uit te kunnen lijnen. Ik gebruik voor dit soort dingen graag een geodriehoek want dan kan je heel makkelijk visueel het midden vinden:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.50 PM (1).jpeg
    Nog een aanwinst (ik ben all-in gegaan ;)) is de figuurzaagmachine. Prachtig, ook deze, en met de vele onderdelen die gezaagd moeten worden hartstikke fijn. Het is ook makkelijk de zaag door een gat te halen en dan van binnenuit een stuk te zagen:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.51 PM.jpeg

    De volgende stap, ook vrij traditioneel, is de spiegel. De verbindingsstukken zijn slecht gezaagd, er was dus in het algemeen veel aan te schuren.

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.50 PM (2).jpeg

    Wederom bekleden met fineer:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.51 PM (3).jpeg

    De lijnen geven aan hoe de latjes moeten worden geplaatst. Met uitsparingen voor kanonsluiken (hoewel ik me afvraag of die daar staan bij een Statenjacht):

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.51 PM (2).jpeg

    Ik besloten deze niet op dit moment uit te snijden, maar pas bij de volgende laag.

    Op zoek naar de latjes realiseerde ik me: ik heb nog geen inventarisatie gedaan. Alles gemeten en uitgezocht, en het enige wat ontbreekt is celluloid voor de ramen, en een stukje messing. Geen slechte score!

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.51 PM (1).jpeg
    Dit wordt al weer leuk:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.52 PM.jpeg

    Vervolgens een begin gemaakt met wat dacht ik het holle wulft heet, en nepluikjes gemaakt van kleine strookjes:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.30.52 PM (1).jpeg
     
  18. Matthias Noback

    Matthias Noback

    Lid geworden:
    4 feb 2022
    Berichten:
    304
    Locatie:
    Zeist
    Verder in een volgende post, want het maximum aantal plaatjes was bereikt. De kleur van het hout is vrij gelijkmatig, maar door de reflectie van het licht lijken het wel twee verschillende houtsoorten:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.43.08 PM.jpeg

    Ter vergelijking: de luikjes die in het pakket zaten:

    WhatsApp Image 2022-06-10 at 9.43.08 PM (1).jpeg

    De opening voor de achtersteven is al passend gemaakt, en dry-fit staat het al best netjes. Na bevestiging op de kiel zijn er wat verstevigingsbalkjes in de lengterichting van het schip. En dan zijn binnenkort de dekken al weer aan de beurt.
     
  19. Pingu57

    Pingu57 Forum veteraan

    Lid geworden:
    14 dec 2014
    Berichten:
    8.176
    Locatie:
    Leeuwarden
    Een mooie start Matthias :):)
     
    Herby63 en Matthias Noback vinden dit leuk.
  20. Bouke van der Voet

    Bouke van der Voet

    Lid geworden:
    31 jan 2020
    Berichten:
    496
    Locatie:
    Almelo, Nederland
    gaat mooi zo Matthias!
    mijn geodriehoek is ondertussen zo versleten en beschadigd dat het tijd wordt voor een nieuwe :)
     
    Matthias Noback vindt dit leuk.

Deel Deze Pagina