De bouw van de ADAMAS

Dat ziet er idd indrukwekkend uit!
250 gram voor een vleugelpennetje .... Wow!
Helaas ben ik nog niet zo ver.

Toch nog een vraagje:
Wat is dat rare streepje aan de onderkant? Een deukje, een bobbel, ...?
Consequenties voor de sterkte?

Dirk.

 

Hars lekkage op de deling in de mal, V-stelling. Let wel: op de foto is de verbinder te zien zo uit de mal. Dus nog niet nagepoetst!

nee.

 

Ik zie het draadje nu pas.

Gaaf project jongens! Alle succes ermee.
Patrick

 

Ik was eigenlijk van plan om grote stappen van het bouwen gedetailleerd te plaatsen. Van dat voornemen komt geen zak terecht. Het zou de suggestie kunnen wekken dat ik zelfverzekerd, zonder aarzeling, zo recht op mijn doel af steven.

Niks is minder waar.

Het is een glipperig pad, zo'n project, dat ik al wijfelend afloop, richting een onzeker eindresultaat......


Tastbaar resultaat zijn in ieder geval de verbinders. Met name van de middenverbinder krijg ik elke keer weer een grijns, als ik hem vast heb. De buitenste verbinders zijn beschaafder.

Alledrie de verbinders bij elkaar zijn goed voor 143200mm roving.

Het einige werk dat ik er nog aan heb is wat na schuren om ze helemaal recht en op maat te krijgen. Linker en rechter identiek maken, en er voor zorgen dat ze heel licht taps toe lopen. (1-2 tiende mm) om een goede passing in de huls te krijgen.

Om dit voor elkaar te krijgen heb ik waterproof schuurpapier op een glasplaat geplakt. Het wordt wel een beetje kliederen zo. Echt een klusje voor buiten. Tuinslang er naast met een heel dun straaltje water en schuren maar. Ik heb nog geen zin in dat klusje, dat komt wel. De spullen liggen vast klaar.



Nu moeten de capstrips gemaakt worden, en daarmee moet dan ook de vrijwel definive V-stelling vast gesteld worden. En keuzes maken is niet mijn sterkste kant.........

v-stelling-hoe-belangrijk-dat-om-relaxed-te-cirkelen


Anyway, na er eens een biertje op te hebben gedronken, en een 1:1 bestudering van de situatie is het besluit gevallen:

Vanuit het midden van de vleugel:
1.3° over 690mm
2° over de volgende 690mm. (die 0.7° extra, op dit punt van de spanwijdte had behoorlijk invloed in de berekening van Sailplane Calc)
5.7° over weer 690mm (verbinder met 3.7°)
8.1° voor het laatste deel van 690mm.

Dan zit de tip 205mm boven de wortel:





Vooraanzicht is dan:



En om een idee te krijgen hoe dat er dan circelend uit komt de zien:



( O ja, staart zou nog wel een kunnen wijzigen. Die van de Shark XL vindt ik toch eigenlijk wel erg stoer. Bovendien zit het stabilo dan veel hoger, wat met landingen in heide en hoog gras veel minder kans op schade op levert. Maar gelukkig kan ik dat besluit nog lang voor mij uitschuiven!)

 

1. Ja, nog effen mee wachten. Het nat schuren gaat buiten nog lekkerder als het vriest .... ;-)

2. Ik heb mijn V-stelling ook nog aangepast: minder oplopende V-stelling, en een grotere hoek aan de vleugelwortel. Dat maakt idd. uit.
Ik heb nu: 2,0 / 3,3 / 4,8 / 6,5 graden.
Dat is een tip die 217 mm hoger staat dan de wortel (op een kist van 6 meter span).
Het levert een spiral-stability van 2,26 op.
Niet slecht!

3. Moooi dat plaatje!!! kwijlen en dromen maar ... Ik heb daar ook last van ....

Dirk.

 

voorzieningen:

Ik moet nog even melding maken van het volgende. Nadat Dirk mij fantastisch heeft geholpen om voor mij mijn computer probleem op te lossen, bleek dat mijn "studentenversie" van Acad niet meer wilde werken met mijn huidige Windows. De Acad versie die er eerst opstond kon ik niet meer vinden. Dus had ik een probleem. En dat heeft Prop-er dan weer opgelost door me te wijzen op progeCAD.

En daar ben ik erg blij mee.

progeCAD Smart! Downloads

Om een project als dit te runnen moet je fatsoenlijk kunnen tekenen, en vanuit XFRL5, via Profili, DXF files kunnen verwerken. progeCAD lijkt zeer veel (voor mij dan) op Acad, waarmee bovenstaande mogelijk is.

Wat mij betreft een aanrader! En je kunt er ook nog eens een goed doel mee steunen, als je een creditcard hebt.

Overigens teken ik de ADAMAS helemaal uit. Dus als er tzt iemand belangstelling voor de tekening heeft, geef maar een seintje.

 

Geprint...

Ik heb vandaag de vleugeltekening 1:1 uit laten printen.

Mijn collega's vroegen zich af, toen ik de tekening uitgerold had op de vloer (en ik er glimlachend om heen liep) of het niet in mijn bol geslagen was. Ze verwachten ook huwelijksproblemen op korte termijn.

Mwa, mijn tegenwerping dat het slecht 4 paneeltjes van 1390mm lang zijn, werd niet echt begrepen.

[edit]

Morgen eerste, van de acht, capstrips soppen.

 

De cap strips

De 8 cap strips zijn gereed. Ik heb hiervoor 24K HTS roving gebruikt, een ‘standaard’ kwaliteit carbon. Toegepaste epoxy en harder zijn: H/L285.

De cap strips hebben per stuk de volgende opbouw, middenpaneel:



Tippaneel:



De cap strips hebben een V-stelling, en zijn stuk voor stuk gemaakt in een mal.

De cap strips voor het buitenpaneel hebben in de laatste halve meter 2 rovings meer dan eigenlijk nodig. Maar je hebt altijd wat verlies op de randen van de strips, dat schuur je er dan deels weer af. Bovendien moet het stripje wel een beetje handelbaar blijven. Daar heb je wat extra dikte voor nodig.



De mal is als volgt opgebouwd:
1 Scharnierbare basis plaat (2 stuks, dmv scharnier verbonden)
2 verstelbare randplaat (4 stuks) voorzien van sleufgaten.
3 boutje verzonken kop + ring/moer
4 brede tape (goedkope variant pack tape)
5 strook los schildersfolie
6 pakket rovings
7 houten strip (breedte van de capstrip, en dik genoeg om gelijk met of net boven de randplaten uit te steken)

Je kunt er op de volgende manier mee werken:

Dmv het scharnier kun je de gewenste V-stelling instellen. Met de vier verstelbare randplaten kun je de gewenste breedte van de cap strips instellen. Er ontstaat zo een gleuf waarin je de rovings kunt soppen. Op de bodemplaat en om de randen van de randplaten plak je brede packtape. Epoxy hecht hier nauwelijks aan. Het packtape op de randplaten kun je het beste wel met wax behandelen. Dat maakt makkelijk schoon.
Voordat je de randplaten vast schroeft leg je eerst een losse strook schildersfolie op de grondplaat. Op deze schildersfolie sop je de rovings. Op de gesopte rovings leg je weer een losse strook schildersfolie. Dan de houten (of ander stevig spul) strook op de rovings.





Het soppen:

Het soppen van de rovings doe ik als volgt. (De rovings liggen allemaal op lengte geknipt klaar, keurig op een rijtje) Op de schildersfolie in de gleuf breng ik eerst epoxy aan met de kwast. Dan gaan de eerste rovings er op. Met de kwast leg ik de roving vast. Ik strijk de roving vanuit het midden naar links en rechts glad en recht. Breng weer epoxy aan. Volgende laag roving erop. Dan met een rechte lat de droge roving op de natte rovings strijken. Zo absorbeer je de epoxy van de onderlaag op, en strek je de roving zo veel mogelijk. Dit proces blijf je herhalen tot alle rovings in de gleuf gesopt zitten.

Ik kan op deze manier 20 gram aangemaakte epoxy verwerken. In de cap strips voor de binnenpanelen gaat 35 gram epoxy. Dan maak ik dus een tweede keer epoxy aan. Voor de cap strips buitenpanelen heb ik per strip 12 gram epoxy nodig gehad.

Als alles gesopt is komt een belangrijke stap. Met de fohn worden de rovings verwarmt. Met een rechte houten latje vervolgens de rovings nogmaals nagestreken. Zo verdeel je epoxy, leg je de rovings recht en vlak en laat je door de warmte de epoxy diep in de rovings door dringen.



In de zak:

Direct nadat de rovings zijn verwarmt en na zijn gestreken gaat er strook schildersfolie op, met daarachter aan de houten strip. Die houten strip zorgt er voor dat onder vacuum de cap strip mooi vlak blijft aangedrukt.

Over de moeren/ringen en uitstekende boutjes leg ik een strook keukenzeil. Dit voorkomt dat de folie van de vacuümzak scheurt op deze plekken.

Ik gebruik tegenwoordig als zak een stuk folie, die ik dubbel sla, en afdicht met acrylkit. De slang vanaf de pomp zit ook door de kit. Werkt prima!



Uit de zak, en schoonmaken:

De cap strip komt zo uit de mal:



Overtollige epoxy is weggezogen zoals je ziet. Helaas gaat er ook wat roving mee de spleetjes van de mal in. Dit is echter vloeidun, als de passing van houten strip en randplaten/bodemplaat goed is. De randen van de cap strips kun je makkelijk strak schuren. Even een schuurlatje er langs en klaar is de ‘home brew’ cap strip!

En dan even het eindresultaat netjes bij elkaar:



Verbinders 143200 + cap strips middenpaneel 150720 + cap strips buitenpaneel 45960 = 339880mm roving, eindgewicht 819.7gram.

Het geschatte totaal gewicht van de ADAMAS zit, nu met 11 bekende onderdelen op +/- 6.2kg.

Wat nu volgt, productie:
- Glasplaten maken voor de verbinder hulzen
- Glasbuisjes voor de torsie staafjes
- M’n voorraad balsa (niet zo groot) bekijken om te zien of er nog eindribben van te maken zijn.

Uitzoeken:
- Glaswikkeling van de ligger
- Balsa dan wel schuimkern van de ligger uitpuzzelen.
- Nadenken over wat er rondom de verbinders gebeurt als ik een harde landing heb en de vleugels drukken naar voren.
- Vleugelverbinding met de romp.

Maar eerst, NOG meer rovings verwerken. Er staan nog een tweetal hellingkistjes op het programma, die ik samen met vliegmaat Meylink ga bouwen. Daar maak ik de capstrips en verbinders voor. Als dat klaar is ga ik pas echt verder met glas.

De vleugels voor deze hellingzwevers wil ik eens ietsiepietsie anders baggen, om te zien hoe ik zo nauwkeurig mogelijke neuslijsten kan maken met dikkere lay-ups. Die ervaringen wil ik gebruiken bij de ADAMAS vleugel.

 

Daar willen we meer van weten

Een apart bouwdraadje?

 

Nee Wubbe, hiér wil ik meer van weten!!! ;-)
Want Berrie en ik hebben al wel uitgebreid gediscussieerd over manieren om de vleugelneus in één klap zo nauwkeurig mogelijk te maken. Met zo min mogelijk nabewerking dus. Maar meer dan een "Ik denk dat ik een methode weet" heb ik ook nog niet uit Berrie gekregen ... ;-(

Dirk.

 

weer wat vooruitgang...

Een onbeduidende stap, maar toch nodig. De hulzen voor de verbinders en de torsie pennen:



De huls voor de torsiepen is gemaakt door de torsiepen met vaseline in te smeren. Dan een laagje huishoud folie eromheen gewikkeld. Daarop een laagje glas/epoxy gewikkeld. Om het strak te laten uitharden heb ik dan uiteindelijk plakband (binnenste buiten) om gewikkeld. Al met al een 'ingewikkeld' klusje.

De vierkante verbinders, alle met V-stelling, heb ik iets ander gemaakt:

- op een glasplaat (oud deurtje van een stereo meubel) een plaatje glasdoek gesopt en onder vacuum uit laten harden.
- In stroken snijden, een millimeterje breder dan nodig.
- met drupjes secondenlijm deze strookjes aan elkaar lijmen, met gebruikmaking van de verbinder. Ik geloof dat ik bij huls nummer 4 doorhad hoe dit snel uit te voeren..... Je moet in ieder geval erg alert zijn als het glas donker kleurt. Dan zit de secondenlijm onder het glas en lijmt de verbinder vast aan de huls. Dat wil je echt niet! Als alles vast getipt zit, een schuurlatje langs de uitstekende randjes en omwikkelen met kevlar om de huls bij elkaar te houden.

Inmiddels is er hout en voldoende epoxy om de ligger te maken. Voldoende schuim voor de vleugel is op voorraad. Ik hoef alleen maar 18 schuimblokken te snijden en 10 setjes snijmallen. Maar daarvoor wil ik eerst ervaringen verzamelen bij de vleugels van de snellere hellingzwever.

 

Als gevolg van dit draadje heb ik eens mijn 6 meter versie van Adamas in XFLR5 doorgerekend met profiel HN-507 ipv. MH32. In de grafieken staan beide kisten. Rood is MH32, geel is HN-507.

Nou heeft de Adamas versie MH32 niet doorlopend MH32 over de vleugel, maar een MH32 gemodificeerde set profielen. Dus heb ik een nagenoeg identieke gemodificeerde reeks van HN-507 gemaakt. Richting tip dezelfde verschuiving naar voren van dikte en welving.
Buiten de profielering is alles 100% identiek aan beide versies!

Er zijn geen flaps ingezet. Dit is puur op basis van het profiel.



De gevolgen laten zich als volgt samenvatten:

• De minimale daalsnelheid daalt bijna 1 cm/s extra (van 27,2 cm/s naar bijna 26,2 cm/s)
• Het beste glijgetal verbetert van 38,2 naar 38,8
• De hoogste snelheid (voordat negatieve lift wordt bereikt) neemt af van 51,5 m/s naar 45,3 m/s (185 km/u naar 163 km/u)

In mijn ogen is dat een onevenredige afname van de topsnelheid die wordt uitgeruild tegen een beetje meer glijhoek en iets betere minimal sink.

De grafieken:

Daalsnelheid:


Glijgetal:


Vmax:

 

Misschien toch ook eens doorrekenen met negatieve flapuitslag? Ik merk in de praktijk dat negatief welven op mijn Fantasy (met MH32) niets brengt, daar gaat hij echt niet harder van. Berrie vertelde mij dat jullie dat in de berekeningen ook hadden gezien. Misschien werkt een negatieve flapuitslag bij een HN507 wel goed. Dan gaat de balans wellicht richting HN507 uitslaan.

 

Ik ben veel nieuwsgieriger wat een "echt" HN 507 doet ten opzichte van het door jullie gemodificeerde MH32. In mijn optiek kun je niet meer over een HN507 praten wanneer je gaat rommelen met dergelijk belangrijke profielparameters. Het verschuiven van dikte en welving is niet "niks" .......
Vergelijk dus eens eerst het gemodde MH met het echte HN want dit zegt mij in elk geval niets

 

Ge-mod is er slechts op de laatste meter tot de tip. En heel geleidelijk aan. Het effect ervan is een duidelijke toename van de Re-vriendelijkheid tov het origineel.

Ten tweede is niet modden wel een theoretische optie maar geen reële mogelijkheid. Minder dan 12% dik aan de wortel is niet mogelijk tenzij ik een ligger bouw van 50 mm breed (HN-507 is van origine 8.15% dik). En dan denk ik dat ik niet meer is staat ben de profielvorm goed te benaderen.

Tot slot: de MH32 heeft eenzelfde soort modding ondergaan.

Hier de boel nog eens bij elkaar. Rood en Zwart zijn de originele profielen.
Daarna de ge-modde versies in een aangepast Re-gebied.

De verschillen zijn marginaal:

• MH32lijkt een tikkie vriendelijker te overtrekken.
• MH32 is iets breder in zijn Cl/Cd (glijhoek)
• MH32 heeft wat een kleiner moment

Mogelijk dat dat laatste een rol speelt, er wordt iets minder verlies geleden door de noodzakelijke arbeid van het stabilo.

Cl-Cd polaire:


Cl over alfa:


Glijhoek en Cm:

 

Dirk,

Ik heb gemerkt dat Vmax behoorlijk veel hoger kan liggen, door alpha in hele kleine stapjes te vergroten.

Zo reken ik eerst het model globaal door met alpha -2 tot +8, met stapjes van 0,1°. Nu vindt ik Vmax bij zeg -1,5°.
Nu doe ik een extra ronde met alpha -1,6 tot -1,5 in stapjes van 0,01°, en ligt Vmax veel hoger bij -1,59°.

Werk jij ook op die manier?

Vincent

 

Dit is wel heel leerzaam om te volgen.

Een vraagje: Is het niet makkelijker/directer om per Cl te rekenen ipv per alpha?

 

In principe wel, maar 't wordt best lastg uitvoeren als het programma de optie niet geeft ... ;-)

 

Ach, stom van me. Ik heb het door elkaar gehaald met de XDirect settings bij de 'XFoil Direct Analysis'. Ik had ff XFLR kunnen opstarten voor ik ging reageren.

 

Nu steeds van de snellere hellingzwever vleugeldelen in de zak zitten komt er tijd vrij om verder te gaan met de ADAMAS.

Tijdens een griepweek begin januari overdacht ik voor de miljoenste keer waar ik dingen had laten liggen in het ontwerp traject. Aan het twijfelen gebracht door het artikel over het MH32 profiel:

MH 32 - Am I Dreaming?

vroeg ik me af of er sinds 1991 niets beters op de markt was gekomen. Ik las ook een Aufwind artikel waarin een andere bouwer zich de zelfde vragen stelde. Waarom terug grijpen op een HQ, NH, MH of SA serie? En dan ook nog eens met je eigen gelimiteerde kennis een keuze maken? Natuurlijk, we hebben ervaring, maar weten (lang) niet alles. Eén kaart bleek nog niet uitgespeeld: navraag doen bij Dirk Pflug. Er is weinig over hem te vinden op internet, alleen het rijtje modellen waar zijn profielen in zitten spreekt tot de verbeelding. O.a.:
Tomahawk
Estrella
Kinetic 100 DP
Kung FU
Vampire F3B
CERES F3F
Cyril

En dan is daar nu ook de ADAMAS bij gekomen. Nadat ik het huidige MH 32 ontwerp had besproken en de doelstelling van de zwever duidelijk had gemaakt was het antwoord van Dirk Pflug. Niet slecht, maar het kan beter, o.a. Op onderstaande punten:

Wendbaarheid, zeker bij deze spanwijdte
Verbeterde flapwerking
Kleinere cirkel diameter
Betere acceleratie
sneller
etc, de mail met alle punten heb ik al weggedaan..

Toegegeven, de geboden dienst was niet voor niets. Maar verdeeld over twee bouwers niet onoverkomelijk. En we willen er jaren mee vliegen, dan moet het wel het beste zijn wat te pakken kunnen krijgen.

En eindelijk had ik dan echt vrede over het gekozen profiel.

XFRL5 vertoonde ook idd de betere flapwerking. In de thermiekstand verbeterd naast de daalsnelheid ook het glijgetal! Dat had ik nog nooit gezien. Speedstand doet ook wat het moet doen. Puur op Cl/CD kwam het profielserietje er net niet beter uit, maar dat kan ook makkelijk te wijten zijn aan het feit dat het DP profiel niet helemaal scherp was aan de achterzijde.

Maar volgens mij is er meer te zeggen over een profiel dan alleen wat ik/we nu weet. Jammer genoeg heb ik geen uitgebreide informatie en uitleg bij de profielen gekregen. Het zij zo.

Nadat de DP profiel serie met XFRL5 in de vleugel was verdeeld bleken de bestaande koordes gewoon goed te zijn.

Eindelijk echt bouwen dus!!!

De 18 schuimblokken zijn klaar om de vleugelstukjes uit te snijden.


Er is gelukkig genoeg pertinax (mijn plaat is niet echt pertinax. Het is spul waar je bijvoorbeeld en keukenblad mee kan beplakken. Ik vergeet steeds hoe het echt heet.) op voorraad om de snijmallen te maken.



(voor de mensen die gaan tellen hoeveel snijmallen het zijn. Er mist nog ééntje op de printjes)

Het maken van de snijmallen is een aardig karwei. Gelukkig draai ik op routine..
1) 2 sets tekeningen plotten.
2) 1 set om op het pertinax te plakken.
3) 2e set om de snijmal op te leggen, en zo exact mogelijk de contour te schuren.
4) In dit geval heb ik de huiddikte van 0,25mm van de originele profielen af getrokken.
5) Rechthoek ter grootte van de snijmal uit pertinax snijden.
6) Snijmal uit de print snijden. Onderzijde, dat wat straks op de werkbank komt te staan langs een stalen lineaal uit snijden.
7) Met pritstift op het pertinax plakken. Tegen een vlakke kant aan, waardoor onderkant snijmal papier/pertinax al goed samen vallen. Belangrijk:door het vocht in de pritstift werden het papier ruim 10% langer!!!!!!!
8 ) Snijmal uit zagen met figuur zaag. Zelf heb ik bij de plaatselijke gereedschapzaak voor juweliers hele fijne zaagjes gekocht. Werken super! Deze schijnen ook werkelijk fantastisch te zijn: Laubsägeblätter für Metall Antilope Laubsägen div. Grössen 1A Qualität | eBay
9) Met schuurlat EN VINGERTOPPEN de snijmal countourvlak maken.
10) Aluminium profiel op de tweede print plaatsen met lijmklemen vast op de werkbank. Onderzijde betreffende snijmal is te zien als de halve breedte van de printstreep. (zie ook foto)
11) Onderzijde van de snijmal met schuurlat schuren totdat je, als je 'm past op de tweede print tegen de aluminium rand, de bovencountour op een willekeurige plek een half printstreepje laat zien.
12) Dan het snijcountour bijwerken totdat je overal het halve print streepje ziet. Dan is de snijmal zover klaar.

Gaatjes boren en even napolijsten komt nog.