De Lutine - het goudschip dat verging bij Terschelling

*Hans*

*Hans*

Vriend van modelbouwforum.nl
Forum veteraan
In het Maritiem magazine van de vereniging van oud-leerlingen van de zeevaartschool op Terschelling – de Cornelis Douwes – stond een interessante boekbeschrijving van het boek “Lutine – de spannendste Nederlandse Goudjacht ooit” – geschreven door Martin Hendriksma.

Het verhaal van de Lutine heeft de gemoederen van vele mensen lang bezig gehouden (en doet dit nog steeds).

Het verhaal begint eigenlijk als volgt:

In de nacht van 9 op 10 oktober 1799 strandde de Lutine op een zandplaat schuin boven Vlieland en Terschelling, maar 3 zeemijl uit de kust (ruim 5 kilometer). Aan boord van de Lutine bevond zich een enorme goudschat, zilver en muntgeld, dit om Hamburgse handelaren van een bankroet te redden. Waarom het Britse schip zo dicht aan de kust voer was niet duidelijk. Tijdens die storm verging het schip met man en muis, en van de 270 bemanningsleden kwamen er 269 om. Slechts één persoon overleefde de ramp en deze wist te vertellen dat de Lutine een enorme goudschat vervoerde, waarde toendertijd ruim een miljoen Pond Sterling, nu vele tientallen miljoenen euro’s.
Het zaadje voor een ware goldrush was daarmee gepland.

Het oorspronkelijke verhaal van de goudjacht op de Lutine was er een van aannames, veel moeite, ruzies en teleurstellingen. Op internet lees je het nodige hierover, bijvoorbeeld via de website geschiedenis24 (ik citeer letterlijk):

In 1799 vervoerde het fregat de Lutine een grote lading goud en zilver ter waarde van bijna een miljoen pond van Engeland naar Hamburg. Een aantal notabelen reisde mee, onder wie de notaris J. Schabracq uit Londen. In de nacht van 9 op 10 oktober verging de Lutine in een storm tussen Vlieland en Terschelling. 269 van de 270 opvarenden kwamen om. De enige schipbreukeling die de ramp overleefde, was de notaris. Deze kon vertellen wat de lading aan boord was, en zo begon de goudkoorts.

Talloze pogingen werden ondernomen om de schat te bergen. In de negentiende eeuw werden tientallen goudstaven gevonden. Engelse expedities tussen 1894 en 1911 leverden echter geen goud meer op en Nederlandse rederijen vonden begin jaren dertig slechts één gouden munt en een kanon. In totaal hadden de vondsten een waarde van ruim een miljoen gulden, nog niet de helft van wat er in het wrak aanwezig geweest had moeten zijn. Men vreesde dat het wrak zijn lading verloren was en deze onvindbaar verspreid lag over en in de zeebodem.

Wordt vervolgt…
 
Enkele afbeeldingen/schilderijen via Google afbeeldingen:

full


full


En een kaartje van de ligplaats:

full
 
Laatst bewerkt door een moderator:
La Lutine - Frans voor kwelgeest

ln het jaar 1779 werd in Frankrijk het fregat La Lutine voor de marine
gebouwd. Een kleine tien jaar later werd het schip bij Toulon door de Engelsen buitgemaakt en daarna opnieuw uitgerust als een fregat met 32 stukken. Ze werd ingedeeld bij de Engelse marine en kreeg als nieuwe naam Lutíne.

Oud zeemansbijgeloof schreef voor dat de naam van een schip nooit veranderd mocht worden, dat bracht ongeluk.

De lengte van de Lutine over de kiel was 118,6 voet (36 meter), over het kanonnendek 143,3 voet (43 meter); de breedte was 38,10 voet (11,40 meter) bij een diepte van 12 voet (3.60 meter) en een inhoud van 950 ton. Voor die tijd was het een schip van gemiddelde grootte.

Het oorspronkelijke verhaal (dus niet hetgeen Hendriksma in zijn boek uiteindelijk als nieuwe theorie aandraagt) gaat als volgt:

In oktober 1799 richtten kooplieden in Londen een verzoek aan Lord Duncan,de toentertijd bevelvoerende admiraal over het Noordzee-eskader.
Zij verzochten de marine een grote lading goud- en zilverstaven over te
brengen naar Hamburg. De Lutine werd als goudschip aangewezen.
Het fregat vertrok uit Yarmouth onder bevel van kapitein Lancelott
Skynner. Aan boord waren zilveren en gouden munten ter betaling van soldij van de Engelse troepen bij Texel (het was de tijd van de Russisch-
Engelse invasie) en de ingeladen goud- en zilverstaven dienden handelsdoeleinden in Hamburg. De handel maakte een hevige crisis door, die verschillende Hamburger bankiers aan de rand van faillissement bracht.



Hendriksma schrijft (en citeert o.a. Gerald de Weerdt, oud-directeur van museum ’t Behouden Huys):

…eind vorige eeuw was de naam van de enige overlevende boven water gekomen – matroos John Rogers – en was er een nieuwe theorie over de stranding ontvouwd. Na alle oorlogsinspanningen van de voorgaande weken had de Lutine bemanning op dit veredelde plezierreisje volgens de Weerdt niet scherp genoeg opgelet. Was er geen groot feest aan boord geweest, de avond voor vertrek? Ja, vooral lichtzinnigheid werd de Lutine fataal. Psychologisch leek het plausibel, maar was die lichtzinnigheid ook te bewijzen? John Rogers, de enige overlevende, had er na de ramp in zijn summiere verklaring van 6 regels niets over losgelaten. Bij de scheepsverzekeraars, die de arme matroos voor nadere uitleg meteen in Londen hadden ontboden, kwam de arme jongen nooit aan. Vreemd.

De uit de scheepsjournalen gescheurde pagina’s bewezen volgens de Weerdt dat de Britse admiraliteit iets te verbergen had. Dit was een doofpot. Alleen zo kon de Britse marine ervoor zorgen dat verzekeraar Lloyd’s snel uitkeerde en niet de kans kreeg om de marine vanwege op zee gemaakte fouten voor de miljoenenschade aansprakelijk te stellen.


Wordt vervolgd…
 
In de ochtend van 10 oktober was er weinig meer te zien van de ramp die die nacht had plaatsgevonden.

Het rapport van de Engelse vlootvoogd op de rede van Texel meldt, dat het voor vissersschepeenn andere vaartuigen niet mogelijk was geweest hulp te verlenen. Toen het dag werd, waren er van het schip slechts wrakstukken te zien.
De berichten over de precieze waarde van het goud en zilver stemmen niet alle overeen, hoewel algemeen van een zeer kostbare lading wordt gesproken.
De totale waarde van de lading werd geschat op ruim een miljoen
pond, ofwel ca. 12.000.000 gulden. De exacte gegevens zijn in 1838 bij de grote brand van het Londense beursgebouw waarin ook de kantoren van verzekeringsmaatschappij Lloyd’s gevestigd waren,verloren gegaan.

Hendriksma:

…Een ander ‘Lutine’ expert – de Harlinger tandarts Ane Duijf vond de theorie van De Weerdt wat voorbarig.
Dat kapitein Skynner en zijn officieren door De Weerdt impliciet de schuld van de Stranding in de schoenen geschoven kregen zat Duijf niet lekker, en wilde hij – als voormalig stuurman ter zee – graag de zeer ervaren Lutine bemanning rehabiliteren.

(..) De oorspronkelijke inhoud van de Lutine had de ondergang veroorzaakt. Door de haast waarmee het schip uit Yarmouth had moeten vertrekken – elke dag vertraging liep het aantal faillissementen in Hamburg verder op – had Skynner het schip volgens Duijf niet goed op trim kunnen brengen. De kolossale goudlading in het achterschip had de boeg van het fregat omhooggestuwd. Daardoor was de Lutine onderweg verlijerd en bij Terschelling een aantal mijl zuidelijker uitgekomen dan gepland. Dat was de oorzaak van de stranding volgens Duijf.

C. Blaauboer schreef in 1999:

De Lutine en de kostbare lading vervielen volgens oorlogsrecht aan het
Nederlandse rijk. Onder rijkstoezicht werd in de jaren 1800-1801 voor de
staat voor een waarde van f 669.240 geborgen. De berging werd door verzanding zeer bemoeilijkt.
Toch slaagde men er nog in met behulp van primitieve middelen zoals tangen, haken en schepnetten een aardige hoeveelheid munten
op te halen. Het gelukte zelfs om nog 59 goud- en 35 zilverstaven te
bemachtigen. Maar het wrak verzandde meer en meer en bij gebrek aan
duikers, zuigers en dergelijke was men genoodzaakt de bergingspogingen tenslotte te staken.

Het wrak raakte diep onder het zand en voor de Lutine betekende dit een
Rustperiode die duurde tot 1857.

Wordt vervolgd…
 
Blaauboer:

Toevallig werd in het jaar 1857 ontdekt, dat door veranderde stromingen veel zand van het wrak was weggespoeld en nader onderzoek op 20 juli van dat jaar leerde, dat het wrak aanmerkelijk onder de waterspiegel op de bodem van een nieuw gevormde geul lag. Voor- en achterschip, dekken en zijstukken waren geheel weggeslagen Slechts de kiel met zaathout (zware balk ter versteviging over de bodem in de lengterichting)
en enige daaraan verbonden inhouten (ribben) waren overgebleven.
Die rustten op een harde veenlaag en waren klaarblijkelijk door het
gewicht van de daarover verspreide roestkorst op hun plaats blijven liggen (..)

Het onderzoek werd uitgevoerd door een onderneming die beschikte over een bij Koninklijk Besluit in 1821 al verstrekte concessie tot 'Redding van de schatten van de Lutine' . Opperstrandvonder P. Eschauzier was de verantwoordelijke man. Hij was tevens burgemeester van Terschelling, waar hij op 2l juli 1837o verleed. Hij had enkele malen geprobeerd een deel van de lading naar boven te halen, maar met weinig resultaat. De concessie ging over naar de nabestaanden van Eschauzier en naar de onderneming.
De sinds kort bij de onderneming in dienst getreden ir. Louis J.M. Taurel
kreeg de leiding. Na een laatste algemeen onderzoek op 5 augustus 1857
werd diezelfde dag besloten en ook schriftelijk vastgelegd opnieuw bergingspogingen te doen.
Taurel had zich verzekerd van de medewerking van een groep Egmondse
Duikers, behorend tot enkele Egmondse reders die al jaren een grote ervaring hadden in het bergen van wrakken en op dat gebied een grote ervaring hadden.

(.)…Voor de volledigheid moet ik hier nog melden, dat de in 1821 op Terschelling opgerichte onderneming van koning Willem I het exclusieve recht had ontvangen het bergingswerk uit te voeren; maar op voorwaarde, dat de helft van de opbrengst de staat zou toekomen. Dit recht op het staatsdeel is een paar jaar later aan de regering van Engeland geschonken, die het weer heeft overgedragen aan het verzekeringsbedrijf Lloyd's.

Wordt vervolgd...
 
Al gauw werden de eerste munten naar boven gehaald. In hoofdzaak Louis
d'or en Pilaar piasters (Spaanse matten). Toen bekend werd, dat de buit
kennelijk zo voor het grijpen lag, kwamen concurrenten opdagen. Dat leidde
er zelfs toe dat er tussen 15 en 26 september niet gewerkt kon worden,
doordat onbevoegden gewelddadig de arbeid verhinderden.
Er vielen harde woorden tussen de Egmonders en Urker concurrenten.

Ook de opperstrandvonders van Terschelling en Vlieland meldden zich als
gegadigden voor een deel van de opbrengst. Met burgemeester en opperstrandvonder
A. Swaan van Terschelling kwam weldra een financiële regeling tot stand.
Vlieland organiseerde zelf een duikersexpeditie. Maar een op verzoek van
Eschauzier en de zijnen na 1 oktober opgeroepen kanonneerboot zorgde
voor de handhaving van de rechten van de onderneming. Vanaf dat moment
kon de berging ongestoord doorgang vinden.
Er werd door de Egmondse duikers doorgewerkt tot eind oktober, toen het
slechter wordende weer het werk steeds meer bemoeilijkte. Ruim tien
weken waren de mannen ter plaatse geweest. Er kon alleen bij stilstaand
getij twee tot drie uur lang gedoken worden. De duikers hadden voor fl. 20.311
aan goudstukken naar boven gehaald. Daarvan ontving Lloyd's dus de
helft. De andere helft was voor de deelnemers.

Wordt vervolgd...
 
Hoeveel goud zat er nu werkelijk in het ruim van de Lutine?

Martin Hendriksma kon door de opkomst van internet heel wat meer informatie “boven water” halen (ik citeer):

…Duijf had zich vooral op onderzoek op de zeebodem gericht, maar het bleek ook dat hij cruciale informatie voor de onderbouwing van zijn theorie aan krantenberichten had ontleend. En die waren ook toen al niet altijd betrouwbaar. Zeker in oorlogstijd drukten deze veel propaganda af. En dat bleek. Op een aantal punten weken de krantenberichten opvallend af van de originele documenten die via internet voor het eerst in Britse archieven opgespoord konden worden. Klopte het bijvoorbeeld dat er voor een huidige waarde van ruim 1,2 miljard euro aan goud aan boord van de Lutine was? Het is domweg niet te rijmen met de verkoopbon van het goud, het zilver en de munten zoals die zich in het archief van de Bank of England bevindt.
Daarin staat dat de kooplieden die het initiatief tot de redding van Hamburg namen op 8 oktober 1799 – een dag voor de afvaart van de Lutine - de volgende middelen van de Bank kochten: voor 133.500 pond sterling aan goudstaven, 65.000 pond sterling aan zilverstaven en 80.700 pond sterling aan Spaanse matten (de euro van die tijd). Totaal nog geen 280.000 pond sterling. Omgerekend naar huidige waarde nog steeds een slordige 60 miljoen euro, maar zeker niet het royale miljard van Duijf.
Hendriksma kan door verschillende documenten te vergelijken een vrij nauwkeurige conclusie trekken over de grootte van de goudschat van de Lutine. Enkele punten:

- Gezamenlijke verzekeraars die zich in 1821 tot de Britse regering wenden spreken over een schadebedrag van tussen de twee- en driehonderdduizend pond
- Twee andere marineschepen hadden ook een deel van de lading naar Hamburg vervoerd, en dit kon worden afgetrokken van de Lutine-lading

Dit gaf het volgende plaatje:
- 195 goudstaven van 5,5 kilo
- 150 zilverstaven van ca. 25 kilo

Totaal dus ca. vijf ton edelmetaal, beslist geen gewicht waar de Lutine met haar totaalgewicht van ca. 1000 ton snel van koers zou kunnen raken. De ervaren bemanning van de Lutine kan dus niet aan het gewicht van de lading ten onder zijn gegaan. Waaraan dan wel? Lichtzinnigheid?

Wordt vervolgd….
 
Spijkertje zei:
Boeiend verhaal! Ik moest er even rustig voor gaan zitten, maar je hebt m'n aandacht getrokken 8O.
Maakt het bouwen van het schip straks des te leuker.
Klik om te vergroten...

Vind ik dus ook!!!

Het verhaal gaat verder:


In het voorjaar van 1858 maakten de Egmonders weer alles reisklaar om op
24 aprll weer naar Terschelling te vertrekken. De gehele meimaand was het echter slecht weer en was het niet mogelijk te duiken. Pas op 29 mei werd de bom (een speciale schuit gebruikt bij de berging) boven het wrak geplaatst. Er werd acht keer gedoken maar zonder resultaat.

Op 1 juni was men gelukkiger: reeds bij de tweede afdaling vond helmduiker Gerrit Wijker de eerste zilveren staaf. Er volgen die dag nog vier stuks.
Twee dagen later bracht dezelfde Wijker ook de eerste gouden staaf naar
boven. Tot en met 14 juni werden 62 zllveren en 31 gouden staven geborgen. In juli kwamen er nog vier gouden staven bij. De helmduiker Piet Zwart was daarbij wel bijzonder fortuinlijk: hij bracht 34 zilveren en 17 gouden staven naar boven. Zwart vond tijdens zijn werkzaamheden
op het wrak ook nog een gouden horlogeketting, die hij graag als souvenir wilde behouden. In het veen ziet men niet op een turfie, nietwaar?!
Hij wist de ketting langs de controleurs te smokkelen door deze bij zijn pruimtabak in zijn mond te stoppen. De gouden ketting is nog altijd in
bezit van nabestaanden van de duiker in Egmond.

De gedachte leefde, dat nu de hoofdschat was aangeboord. Het was weliswaar een rijke ader, maar toch niet de hoofdader. Die zou nooit worden gevonden.

Tenslotte werd de opbrengst zo onbeduidend dat Taurelo p l8 juni zelf als helmduiker naar het wrak afdaalde. (Of deed hij dit uit wantrouwen vanwege de hardnekkige geruchten, dat de Egmonders onder de bodem van de bom een bergruimte hadden bevestigd om een extraatje voor henzelf weg te stoppen...) Op 2 augustus ging Taurel nogmaals zelf beneden een kijkje nemen. Maar het bleef bij piasters. Duiker Zwan gaf dan ook te kennen, dat naar zijn mening de visserij wel gestaakt kon worden. Toch wilde de Terschellinger ondememing haar geluk nogmaals proberen. Een tweede vaartuig werd tot de visserij toegelaten. Op 23 september vond een dubbele duiking plaats. De nieuwe helmduiker was echter niet gelukkiger en hij vond het zulk moeilijk werk dat hij het bij deze eerste poging liet.

Die dag bracht een Egmondse duiker nog een gouden staaf naar boven. Maar dat was voor het jaar 1858 ook de laatste.
Er waren van begin mei tot en met 23 oktober 36 gouden en 62 zllveren staven, een partij Spaanse matten en wat goud geld naar boven gehaald met een gezamenlijke waarde van fl. 447.316,-

Wordt (wederom) vervolgt...
 
Dit stukje ontbrak nog aan de vorige post:

1859 bracht weinig succes. Weliswaar leverde de eerste dag,7 mei, na zesmaal duiken een zilveren staaf en twee piasters op, maar het hele verdere seizoen leverde niet meer dan vier gouden staven, nog een zilveren staaf enmunten op. Van de 63 pogingen in mei en juni bleven er 40 zonder resultaat.

Er lag nog een stuk wrakhout als een soort kap op de bodem over Taurels zogenaamde 'schatkamer'. Op de uiteinden gingen de helmduikers wel
eens zitten uitrusten. Toen deze kap werd weggebroken kwamen weer vier gouden staven en een zilveren staaf tevoorschijn, terwijl het aantal piasters dat geborgen werd meer dan 3500 bedroeg. Toen de duikers de kap zo ver als zij konden hadden verwijderd en de daarmee blootgekomen stukken hadden geborgen, scheen de geldbron uitgeput.

Het laatste verslag van 1859 luidde: "Zaterdag 5 oktober’s morgens acht
uur zeilden bom en schuit (controleschip, CB) met een zuidoostelijk koeltje
naar de 'Lutine', kwamen ten elfden ure op de merken, vertuiden de bom,
plaatsten ladder en ging neder. Gerrit Wijker was zo 20 minuten onder en kwam door het invallende getij naar boven, rapporteerde niets te hebben gezien of kunnen vinden en zeide de ladder op dezelfde plaats als vorige keren had gestaan, moest toen de ebbe uitleggen, daar wij niet konden op werken. Met de voorvloed ligten wij de dreggen en zeilden naar de haven, alwaar wij ten 8 ure aankwamen en bragten het verslag aan dupo (lees depot, CB)." Prachtig maritiem proza.

Wordt vervolgd…
 
De ontknoping nadert...

Wat is nu de ware oorzaak van de schipbreuk?

Uit het verhaal van Hendriksma:

In de summiere verklaring van John Rogers, kort nadat hij door Vlielander loodsen opgevist was zegt hij iets opvallends. De Lutine was vroeg in de ochtend uit Yarmouth aan de Britse oostkust vertrokken, ‘bound for the Texel’. Met deze aanduiding kon hij niks anders bedoelen dan de voormalige ankerplaats bij Den Helder. En dat was iets heel anders dan Hamburg. Maar dit gegeven was echter ook bekend. Al twee eeuwen ging het verhaal dat de Lutine op doorreis naar Hamburg eerst bij Den Helder soldij voor het Britse leger had moeten afleveren. Het Britse leger probeerde in het najaar van 1799 de Franse bezetter uit Noord-Holland te verdrijven.

Dit verhaal werd echter niet logisch gevonden, want enkele dagen daarvoor was het Britse fregat de Amethyst al op dezelfde missie geweest, en de soldij was er dus allang. Dit verhaal klopt, maar is niet volledig. Door een in Den Helder gelegerde Britse generaal – Henry Motz – was nl. geschreven dat de Amethyst slechts twee van de bestelde drie ton aan soldij had afgeleverd. Er moest dus nog met spoed nog 100.000 pond sterling komen.

Hoe kon de Lutine – op weg naar Den Helder – dan bij Terschelling stranden?

Kijkende naar de zeekaarten en de weersomstandigheden van die 9e oktober 1799 (met dank aan zeezeiler en maritiem historicus Ton Pronker) ontstaat een vermoeden wat er die avond moet zijn gebeurd. Het schulpengat doorsteken, de normale zeeroute naar Den Helder betekende die stormachtige avond pal wind tegen en dus onbezeilbaar. Daarom had Kapitein Skynner het eerstvolgende zeegat opgezocht waar hij zijn lading wel kon overdragen aan de voor anker liggende Britse schepen: dat tussen Vlieland en Terschelling.

Die poging werden hem en de Lutine fataal....

En al het goud dat maar nooit gevonden werd?

In het verhaal van Blaauboer uit 1999 wordt aardig uit de doeken gedaan wat er zoal gevonden is..

Wordt vervolgd….
 
Er is bijna een einde gekomen aan mijn korte verhaal betreffende de Lutine.

Over de diverse bergingspogingen van het vele goud schrijft Blaauboer:

Na 1860 zijn er nog vele bergingspogingen ondernomen. Maar ze waren alle tot mislukken gedoemd. Voor de volledigheid hieronder de jaartallen, bergers en opbrengsten van de officiële pogingen op een rijtje:

1800-1801: Vissers van Terschelling, Katwijk en Scheveningen bergen fl 669.240,-
1814-1821: Opperstrandvonder. P.Eschauzier nihil
1856-1861: Egmondse duikers onder leiding van Ir. Taurel Fl .529.487,-
1886: Stoomschelpenzuigers Tijd en Friesland fl 8.232,-
1887: Idem fl 2.147,-
1888: idem fl 720,-
1910-1914: Een Engelse onderneming met Lyons nihil
1924-1925: De hydraulische grijper van Van Hecking, Colenbrander
en Van der Wallen nihil
l928-I933: Schelpenzuigers van Rederij Doeksen op enkele munten na nihil
1933-1934 Frans Beckers met een duiktoren nihil
1938: Billiton Mij. met tinbaggermolen Karimata één staaf goud fl 15.000,-

Officieel is dus fl.1.224.826,- geborgen. Hoeveel met name de eerste jaren op minder officiële wijze is opgediept, is niet meer na te gaan.

De conclusie die je kunt trekken uit het geheel is dat zeer waarschijnlijk niet zoveel goud en zilver in de Lutine zat als dat er op basis van de wilde verhalen die de ronde deden verondersteld was, en dat de goudkoorts die tot twee eeuwen na de schipbreuk heerste rond de Lutine belangrijker was dan een stukje respect voor het zeemansgraf van bijna 270 mensen.

Van de Lutine zelf is met name door de laatste zoekpoging met de tinbaggermolen Karimata niets meer over…

In 1858 werd de ruim 50 kilogram zware scheepsbel – 44 cm in doorsnede - geborgen.
De inscriptie op de bel is ST. JEAN - 1779. Aangezien de luidklok eigendom van Lloyd's was, werd deze opgehangen in de grote hal van de toenmalige vestiging, en later in de drie opvolgende Lloyd's-gebouwen. De bel van de Lutine werd tot circa 1980 eenmaal geluid bij slecht nieuws, en tweemaal bij goed nieuws. Thans is de bel gescheurd en wordt ze niet meer geluid. (Wikipedia).

Bij het overlijden van Thatcher is nog overwogen de bel te luiden, maar dit is bij mijn weten niet gedaan.

Er komt nog een laatste toegift.
 
Bronvermelding

Zoals ik in het begin van dit kleine topicje al schreef: de inspiratie voor dit verhaal komt uit een artikel uit de Cornelis Douwes nr 197 van maart 2014 - het maritiem magazine van de vereniging van oud leerlingen.
Hierin staat een Boekbespreking van het boek Lutine - de spannendste Nederlandse goudjacht ooit. Schrijver Martin hendriksma - uitgeverij de Geus waaruit ik geciteerd heb.

Verder heb ik geciteerd uit een pdf bestand van de website Stichting Historisch Egmond - een verhaal uit 1999 waarin C. Blaauboer (één van de nazaten van een Egmondse duiker die bij de Lutine gezocht hebben) een gedetailleerd verslag doet van de duikpogingen. Voor de liefhebbers:
www.historischegmond.nl/Lutine.pdf‎

Verder uiteraard veel info via Wikipedia.

Alle lezers alvast bedankt voor hun interesse - er volgt nog een toegift in twee delen:)
 
Toegift

Er is een volksverhaal over het 18e-eeuwse fregat La Lutine.

In een bankiershuis in Londen komt een wazige gestalte binnen, het is geen deftige heer. De man draagt een zonderlinge mantel en enkel omdat de bankier graag clientèle wil opbouwen, vraagt hij waarmee hij de bezoeker kan dienen.
De heer wil de directeur zelf spreken en gaat mee naar een klein kantoor. De bankier moet een brief bewaren en krijgt een goudstuk voor deze dienst. De man wil zijn naam niet vertellen en zegt ook niet hoe lang hij de brief in de bank wil bewaren.
Als de man nooit terugkeert, mag de brief nog niet geopend worden. Als de bankier hem zal lezen, zal ongeluk toeslaan, waarschuwt hij nog. De bankier ziet hoe de man verdwijnt, er blijft een grijze nevelsliert achter.

De bankier bergt de envelop op en in de volgende maand krijgt hij veel klanten. Het lijkt alsof het geld zijn kantoor binnenrolt en al snel groeit het kleine zaakje uit tot een schatrijk bankiershuis. Op een dag zijn de zonen van de bankier zelf succesvol en hij vindt dan de oude brief in zijn kast.
Hij denkt terug aan de jaren dat hij nog een jongeling was en hij glimlacht als hij de zegels verbreekt.
Hij kan de tekens echter niet lezen en een kou kruipt door zijn lichaam naar zijn hart....

Slot van dit verhaal in de volgende post...
 
De zonen vinden hun vader dood, met zijn gezicht op de brief. Ze maken zich geen zorgen om de onleesbare oude brief en ze houden alles bij het oude. De Franse Revolutie zet Europa echter op zijn kop en Engeland en Frankrijk raken in oorlog. De Lage Landen worden bezet door de Fransen en in 1799 willen de Engelsen Noord-Holland bevrijden. Er is veel geld nodig en er wordt goud naarHamburg verscheept in een schip dat in 1793 op de Fransen is veroverd. De matrozen verheugen zich op zwieren op de Reeperbahn en niemand denkt eraan dat lutin een kwelgeest is. La Lutineis een vrouwelijke, dus nog honderdmaal erger dan een lutin.

Zeemansbijgeloof schrijft voor dat de naam van een schip nooit veranderd mag worden, dit zou ongeluk brengen....

In oktober gaat de bemanning in de kwelgeest de Noordzee op, maar wordt overvallen door een storm op de hoogte van Terschelling. Op de Westergronden is het fregat vergaan met man en muis. De inval in Noord-Holland liep uit op een nederlaag en de bank ging failliet.

La Lutine met haar goud blijft rondspoken in het hoofd van lieden die snel rijk willen worden. De Karimata had een officiële baggerpartij en wilde een einde maken aan de praatjes over een onmetelijke goudschat. Er kwam slechts één goudstaaf naar boven. Men zegt dat er voor ongeveer 1,2 miljoen gulden is geborgen en zo'n 9 miljoen clandestien opgevist is.

Men hoort soms een Frans gegiechel over de Westergronden, de kwelgeest met het goud wacht….


Dank voor uw aandacht, De Lutine wacht.
 
Mooi!!!
Ik ga het boek maar eens lezen denk ik.
Mijn nieuwsgierigheid is gewekt:cool:
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top