Graupner ST16 brushless
Deze review op voorhand naar Toemen Modelbouw gestuurd met het het verzoek deze ook naar hun Graupner vertegenwoordiger/ salesrep te versturen. Met de vraag te reageren, nu twee weken geleden, heden geen reactie.
1/16 truggy, 4wd, metalen lagers, kant en klare lexaan body, gespoten/ bestickerd.
25A continu/ 30A maximaal ESC, niet programmeerbaar, eenvoudige set-up procedure (whitelabel/ merkloos).
4200KV brushless motor, 1300mA lipo 3-cell 11,1v, 15C accu (whitelabel/ merkloos).
220v 2c en 3c lipolader, laadvermogen: onbekend, ingebouwde balancer (whitelabel/ merkloos).
Gereedschappen: geen.
Site Graupner, ST16: https://shop.graupner.de/webuerp/servle ... =90152.RTR
De Graupner st16, de doos doet een beetje vermoeden dat dit een ‘chinees’ ding is, weinig Graupner, hoog speelgoed gehalte. Uitpakken maar, eerste indruk. Het ziet er allemaal wat prullerig uit... Misschien ben ik wat verwent met Kyosho en Team Losi, maar in de budget sfeer kunnen zenders en laders er prima uit zien, met aandacht voor detail in het algemeen (technische kwaliteit, assemblage, afwerking etc). De lader, er zit nergens een sticker op, geen specs/ verklaring van de lampjes en deze worden ook niet beschreven in de handleiding. De zender, erg ‘plastic’, o.a.. door de naden die niet aansluiten. Verder ok, alles er op wat er op moet zitten, prima te gebruiken. Schakelaars groot genoeg, goed te bereiken/ logisch gepositioneerd. De handleiding, voldoet, compleet met exploded views en onderdelen lijst. Wel raar, er staat op de voorkant geen afbeelding van de (GM) truggy en bij de introductie staat: ‘Thank you for buying the Mini B16 by GM-racing” (??).
De auto. Ik wilde perse een Graupner ipv de andere chinese varianten van o.a. Acne en Nitrotek. Met het idee dat het Graupner licentie bouw garant staat voor net even betere onderdelen, meer controle bij productie = een net even betere auto. En is dat het geval? Lees verder. In vergelijking met de foto’s op de Graupner site, de afbeeldingen op de doos zitten er nagenoeg geen van de beeldmerken van GM racing (stickers) op de auto en het chassis. De motor is blauw ipv paars/rood. De bodemplaat en het koeling op de ESC zijn blauw (ipv Alukleurig). En daarmee is er nauwelijks/geen visueel onderscheidt met de andere merken. Zou dit niet gewoon de ‘Buggy B16 zijn waar een truggy-kap op gerommeld is?? Waarom? De genoemde kleurstelling van het chassis en er zit een buggyspoiler bracket achter op het chassis. De vleugel die er in de doos los bij zit hoort bij de Buggy B16 en past eigenlijk niet op een gemonteerde truggy kap. Met geweld krijg je de spoiler er wel op vast maar staat een beetje vreemd, de hoek klopt niet. En….er staat 'buggy B16' op de spoiler! Om de kap er toch op te krijgen is er uit de kap, met de hand een stuk uit gesneden om ruimte te maken voor de spoiler bracket. Toemen gebeld, die op hun beurt de vertegenwoordiger van Graupner hebben gebeld. Alles is zo als het hoort, zo worden ze geleverd (??). Nauurlijk kan er een verschil zijn tussen de afbeelding op de doos en op de site van Graupner. Maar Graupner, dit is toch een beetje te veel van het goede en kan naar mijn menig niet door de beugel.
We gaan verder. In de handleiding staat dat alle schroeven nagelopen moeten worden. Een must, zo uit de doos rammelt er aardig wat. Opvallend, geef de wielen een draai, wat zijn de wielen krom! 2 wielen maken een slingering van ca. 2 mm (velgen gewisseld, het zijn de velgen die slingeren). De banden hebben een mooi profiel en zijn zeer slijtvast. De wielstanden zo uit de doos is goed voor elkaar, goed bruikbaar en geven goede basis rijeigenschappen. Eén stabilisator verbinding heeft te veel ruimte op de koppeling van de verbindingsarm, niets aan te doen. Slordig, de rear shocktower loopt links en rechts aan tegen de beide outdrives (‘kruiskoppeling’ aan het kardan, links en rechts). De maatvoering van de outdrive rechts is niet goed, te krap. De aandrijfas loopt vast en dat is goed merkbaar bij het in veren, op gladde ondergrond begint het rechterwiel daardoor te slepen. Al wat tijd besteed om het op te lossen maar dat is lastig aangezien het gehard staal betreft. Een beetje vet en misschien krijgt het op termijn wat meer ruimte anders toch maar een nieuwe regelen (garantie?). De kwaliteit van de kardans. Voor heeft links en rechts gelijke weerstand en daarmee evenveel power op de wielen, achter zit er duidelijk een verschil in, met gedemonteerde assen voel je dat rechts duidelijk veel zwaarder draait, verder nog niet onderzocht wat daar de reden van is (na een paar ritten is dit nog steeds het geval).
Het chassis, de rest van de onderdelen is degelijk. De olie gevulde schokdempers zijn van kunststof maar geven alle 4 netjes dezelfde demping (losgenomen en geprobeerd, niet de juiste methode maar het geeft een indicatie). De olievulling is netjes gelijkmatig afgevuld, dempers functioneren goed, beter dan verwacht. Maar voor hoelang, het blijft kunststof. Zoals gemeld, alles is naar je hand te zetten, de auto is compleet ‘vierkant’ uit te lijnen als het gaat om wielstanden en schokdemping. De schokdempers zijn op vele manieren te positioneren door vele montage mogelijkheden op de shocktowers voor en achter. De voertuighoogte onafhankelijk in te stellen middels de inbus draadbussen in de onderste draagarmen. De verbinding van servo naar het eerste scharnier punt had wat tuning nodig, de steering trim moest bijna uiterst rechts gezet worden om recht uit te gaan (throttle trim staat netjes in het midden maar dat heeft denk ik te maken met calibratie bij inschakelen). De servo blijft niet goed op zijn plek zitten tijdens wilde ritten maar dit is niet direct merkbaar, misschien dat dit op langere termijn problemen kan geven.
Uit de doos staat de auto erg laag, waarschijnlijk met het oog het voorkomen van crashes tijdens de eerste ritten. Bij off-road gebruik moet hij toch wat hoger ‘op de poten staan’, het gaat goed maar hij schuift eigelijk vaak met zijn buik over onregelmatigheden in het wegdek. On-road, prima set-up. Zoals bij veel buggys en truggys een ongelofelijk stabiel platform met laag zwaartepunt en met een nagenoeg 50/50 gewichtsverdeling. Hoge bocht snelheden, stabiliteit gegarandeerd!
Elektrisch.
Netjes opgebouwd en voorgemonteerd. De verbindingstekkers zijn niet afdoende afgeschermd, blank metaal zichtbaar. Accu stekkers in elkaar steken, zender aanzetten, auto aanzetten. Jawel, vrolijk gepiep, zoals vermeld in de handleiding. De ESC is klaar voor gebruik, dus het set is echt een RTR set. De 1400ma lipo is een ‘white label’, merkloos exemplaar. Ik had hier wel enige Graupner/ GM vermelding verwacht. De motor en de ESC zijn wederom merkloze exemplaren, de motor is volgens de onderdelenlijst een 4200kv exemplaar, dunner en langer dan de meeste (aftermarket) exemplaren. Het voltage staat er niet bij vermeld, de ESC is tot 16,8v, zou de motor ook 4c cellen kunnen hebben? Dat vraag je je dan toch af maar volgens Graupner is niet mogelijk. De motor is uitgerust met een messing tandwiel is gemonteerd met inbus. De rest van de tandwielen uitgevoerd in kunststof, de cardanas tussen voor en achter is van aluminium. Net als het totale chassis en de rest van de (al dan niet kunststof) onderdelen bestand tegen off-road gebruik. Het gebruik van de verschillend cruciale merkloze onderdelen versterkt het gevoel niet met Graupner ‘licensie’ bouw te maken. En tja, waarom betaal je dan zomaar een 35% (!) hogere prijs in vergelijking tot de ‘Chinese’ broertjes?
Het rijden.
Daar gaat het tenslotte om. Dat dit niet een standaard electro auto is na de eerste meters duidelijk. Dit is een echte brusshles/ lipo ‘knaller’. Opvallend bij wegrijden is het gerammel en geratel van de metaalhuishouding, rijdt de auto wat sneller, staat de aandrijflijn onder spanning dan valt dat niet meer op. De geluiden worden mede veroorzaakt door de ESC die moeite met heel rustig wegrijden/stapvoets rijden. Aan de andere kant, wat maakt dat nou uit! Zo’n soort auto schaf je om te knallen en niet voor parcourtje rijden of precisie parkeer oefeningen binnenshuis. En ‘knallen’, dat doet hij goed! De ST16 schiet overal over en doorheen en gaat erg hard op elke ondergrond. Je hoeft je geen zorgen te maken over oververhitting of mechanische problemen, onder andere door het koellichaam op de ESC. Dat deze auto te verkrijgen is Nitro auto welke gebruik maakt van dezelfde onderdelen onderbouwd dat het allemaal veel kan hebben. De rijtijd is goed, de accu is goed voor ca. 30 minuten gooi en smijtwerk bij een laadtijd van ca. 2,5 uur.
Conclusie.
Een goed alternatief voor de benzineauto, hoog ‘fun’-gehalte en betrouwbaar. De 4200kv is een goede keuze, een mix van bruikbaar koppel en topsnelheid. Het gaat hard maar geeft niet de ‘total out of control’ beleving waar je niets aan hebt zoals je vaker ziet bij brushless. Nog een keer, een goede, bruikbare match. Heb je nog geen brushless of nitro ervaring dan staat dit garant voor schrikbarende prestaties en ongekend ‘valeu for money’, zo uit de doos. Is het een (eerste) auto voor een jonge rijder, overweeg dan een ‘trainings’ accu van 7,4v. Dit is een serieuze 1/16. En uitstekkend in staat zich zelf in een hoop losse onderdelen te veranderen bij een onfortuinlijke confrontatie met een stilstaand object. De geclaimde 60- 65 km per uur heb ik (nog) niet kunnen nameten maar lijkt iets aan de optimistisch kant maar dat hij (te-) hard gaat is zeker. Maar…., of er GM of Graupner op de doos moet staan? Wil Graupner wel op dit niveau de markt op en met deze kwaliteit geassocieerd worden? Als serieuze fabrikant moet je je dat toch ernstig afvragen. De meerwaarde in vergelijking met truggy’s’ die onder de andere merken van de band af rollen heb ik niet kunnen ontdekken. Bespaar je het verschil en koop ‘chinees kwaliteits’-product!
Mijn ervaring met andere auto’s/ voertuigen, alle electro. Robbe trike, Team losi Micro-t (lipo, brushless + diverse tuning), Mini-z AWD (lipo+ diverse tuning). Verder met vele auto’s/ set up’s van collega RC enthousiasten meegekeken, een stuk gereden.
Deze review op voorhand naar Toemen Modelbouw gestuurd met het het verzoek deze ook naar hun Graupner vertegenwoordiger/ salesrep te versturen. Met de vraag te reageren, nu twee weken geleden, heden geen reactie.
1/16 truggy, 4wd, metalen lagers, kant en klare lexaan body, gespoten/ bestickerd.
25A continu/ 30A maximaal ESC, niet programmeerbaar, eenvoudige set-up procedure (whitelabel/ merkloos).
4200KV brushless motor, 1300mA lipo 3-cell 11,1v, 15C accu (whitelabel/ merkloos).
220v 2c en 3c lipolader, laadvermogen: onbekend, ingebouwde balancer (whitelabel/ merkloos).
Gereedschappen: geen.
Site Graupner, ST16: https://shop.graupner.de/webuerp/servle ... =90152.RTR
De Graupner st16, de doos doet een beetje vermoeden dat dit een ‘chinees’ ding is, weinig Graupner, hoog speelgoed gehalte. Uitpakken maar, eerste indruk. Het ziet er allemaal wat prullerig uit... Misschien ben ik wat verwent met Kyosho en Team Losi, maar in de budget sfeer kunnen zenders en laders er prima uit zien, met aandacht voor detail in het algemeen (technische kwaliteit, assemblage, afwerking etc). De lader, er zit nergens een sticker op, geen specs/ verklaring van de lampjes en deze worden ook niet beschreven in de handleiding. De zender, erg ‘plastic’, o.a.. door de naden die niet aansluiten. Verder ok, alles er op wat er op moet zitten, prima te gebruiken. Schakelaars groot genoeg, goed te bereiken/ logisch gepositioneerd. De handleiding, voldoet, compleet met exploded views en onderdelen lijst. Wel raar, er staat op de voorkant geen afbeelding van de (GM) truggy en bij de introductie staat: ‘Thank you for buying the Mini B16 by GM-racing” (??).
De auto. Ik wilde perse een Graupner ipv de andere chinese varianten van o.a. Acne en Nitrotek. Met het idee dat het Graupner licentie bouw garant staat voor net even betere onderdelen, meer controle bij productie = een net even betere auto. En is dat het geval? Lees verder. In vergelijking met de foto’s op de Graupner site, de afbeeldingen op de doos zitten er nagenoeg geen van de beeldmerken van GM racing (stickers) op de auto en het chassis. De motor is blauw ipv paars/rood. De bodemplaat en het koeling op de ESC zijn blauw (ipv Alukleurig). En daarmee is er nauwelijks/geen visueel onderscheidt met de andere merken. Zou dit niet gewoon de ‘Buggy B16 zijn waar een truggy-kap op gerommeld is?? Waarom? De genoemde kleurstelling van het chassis en er zit een buggyspoiler bracket achter op het chassis. De vleugel die er in de doos los bij zit hoort bij de Buggy B16 en past eigenlijk niet op een gemonteerde truggy kap. Met geweld krijg je de spoiler er wel op vast maar staat een beetje vreemd, de hoek klopt niet. En….er staat 'buggy B16' op de spoiler! Om de kap er toch op te krijgen is er uit de kap, met de hand een stuk uit gesneden om ruimte te maken voor de spoiler bracket. Toemen gebeld, die op hun beurt de vertegenwoordiger van Graupner hebben gebeld. Alles is zo als het hoort, zo worden ze geleverd (??). Nauurlijk kan er een verschil zijn tussen de afbeelding op de doos en op de site van Graupner. Maar Graupner, dit is toch een beetje te veel van het goede en kan naar mijn menig niet door de beugel.
We gaan verder. In de handleiding staat dat alle schroeven nagelopen moeten worden. Een must, zo uit de doos rammelt er aardig wat. Opvallend, geef de wielen een draai, wat zijn de wielen krom! 2 wielen maken een slingering van ca. 2 mm (velgen gewisseld, het zijn de velgen die slingeren). De banden hebben een mooi profiel en zijn zeer slijtvast. De wielstanden zo uit de doos is goed voor elkaar, goed bruikbaar en geven goede basis rijeigenschappen. Eén stabilisator verbinding heeft te veel ruimte op de koppeling van de verbindingsarm, niets aan te doen. Slordig, de rear shocktower loopt links en rechts aan tegen de beide outdrives (‘kruiskoppeling’ aan het kardan, links en rechts). De maatvoering van de outdrive rechts is niet goed, te krap. De aandrijfas loopt vast en dat is goed merkbaar bij het in veren, op gladde ondergrond begint het rechterwiel daardoor te slepen. Al wat tijd besteed om het op te lossen maar dat is lastig aangezien het gehard staal betreft. Een beetje vet en misschien krijgt het op termijn wat meer ruimte anders toch maar een nieuwe regelen (garantie?). De kwaliteit van de kardans. Voor heeft links en rechts gelijke weerstand en daarmee evenveel power op de wielen, achter zit er duidelijk een verschil in, met gedemonteerde assen voel je dat rechts duidelijk veel zwaarder draait, verder nog niet onderzocht wat daar de reden van is (na een paar ritten is dit nog steeds het geval).
Het chassis, de rest van de onderdelen is degelijk. De olie gevulde schokdempers zijn van kunststof maar geven alle 4 netjes dezelfde demping (losgenomen en geprobeerd, niet de juiste methode maar het geeft een indicatie). De olievulling is netjes gelijkmatig afgevuld, dempers functioneren goed, beter dan verwacht. Maar voor hoelang, het blijft kunststof. Zoals gemeld, alles is naar je hand te zetten, de auto is compleet ‘vierkant’ uit te lijnen als het gaat om wielstanden en schokdemping. De schokdempers zijn op vele manieren te positioneren door vele montage mogelijkheden op de shocktowers voor en achter. De voertuighoogte onafhankelijk in te stellen middels de inbus draadbussen in de onderste draagarmen. De verbinding van servo naar het eerste scharnier punt had wat tuning nodig, de steering trim moest bijna uiterst rechts gezet worden om recht uit te gaan (throttle trim staat netjes in het midden maar dat heeft denk ik te maken met calibratie bij inschakelen). De servo blijft niet goed op zijn plek zitten tijdens wilde ritten maar dit is niet direct merkbaar, misschien dat dit op langere termijn problemen kan geven.
Uit de doos staat de auto erg laag, waarschijnlijk met het oog het voorkomen van crashes tijdens de eerste ritten. Bij off-road gebruik moet hij toch wat hoger ‘op de poten staan’, het gaat goed maar hij schuift eigelijk vaak met zijn buik over onregelmatigheden in het wegdek. On-road, prima set-up. Zoals bij veel buggys en truggys een ongelofelijk stabiel platform met laag zwaartepunt en met een nagenoeg 50/50 gewichtsverdeling. Hoge bocht snelheden, stabiliteit gegarandeerd!
Elektrisch.
Netjes opgebouwd en voorgemonteerd. De verbindingstekkers zijn niet afdoende afgeschermd, blank metaal zichtbaar. Accu stekkers in elkaar steken, zender aanzetten, auto aanzetten. Jawel, vrolijk gepiep, zoals vermeld in de handleiding. De ESC is klaar voor gebruik, dus het set is echt een RTR set. De 1400ma lipo is een ‘white label’, merkloos exemplaar. Ik had hier wel enige Graupner/ GM vermelding verwacht. De motor en de ESC zijn wederom merkloze exemplaren, de motor is volgens de onderdelenlijst een 4200kv exemplaar, dunner en langer dan de meeste (aftermarket) exemplaren. Het voltage staat er niet bij vermeld, de ESC is tot 16,8v, zou de motor ook 4c cellen kunnen hebben? Dat vraag je je dan toch af maar volgens Graupner is niet mogelijk. De motor is uitgerust met een messing tandwiel is gemonteerd met inbus. De rest van de tandwielen uitgevoerd in kunststof, de cardanas tussen voor en achter is van aluminium. Net als het totale chassis en de rest van de (al dan niet kunststof) onderdelen bestand tegen off-road gebruik. Het gebruik van de verschillend cruciale merkloze onderdelen versterkt het gevoel niet met Graupner ‘licensie’ bouw te maken. En tja, waarom betaal je dan zomaar een 35% (!) hogere prijs in vergelijking tot de ‘Chinese’ broertjes?
Het rijden.
Daar gaat het tenslotte om. Dat dit niet een standaard electro auto is na de eerste meters duidelijk. Dit is een echte brusshles/ lipo ‘knaller’. Opvallend bij wegrijden is het gerammel en geratel van de metaalhuishouding, rijdt de auto wat sneller, staat de aandrijflijn onder spanning dan valt dat niet meer op. De geluiden worden mede veroorzaakt door de ESC die moeite met heel rustig wegrijden/stapvoets rijden. Aan de andere kant, wat maakt dat nou uit! Zo’n soort auto schaf je om te knallen en niet voor parcourtje rijden of precisie parkeer oefeningen binnenshuis. En ‘knallen’, dat doet hij goed! De ST16 schiet overal over en doorheen en gaat erg hard op elke ondergrond. Je hoeft je geen zorgen te maken over oververhitting of mechanische problemen, onder andere door het koellichaam op de ESC. Dat deze auto te verkrijgen is Nitro auto welke gebruik maakt van dezelfde onderdelen onderbouwd dat het allemaal veel kan hebben. De rijtijd is goed, de accu is goed voor ca. 30 minuten gooi en smijtwerk bij een laadtijd van ca. 2,5 uur.
Conclusie.
Een goed alternatief voor de benzineauto, hoog ‘fun’-gehalte en betrouwbaar. De 4200kv is een goede keuze, een mix van bruikbaar koppel en topsnelheid. Het gaat hard maar geeft niet de ‘total out of control’ beleving waar je niets aan hebt zoals je vaker ziet bij brushless. Nog een keer, een goede, bruikbare match. Heb je nog geen brushless of nitro ervaring dan staat dit garant voor schrikbarende prestaties en ongekend ‘valeu for money’, zo uit de doos. Is het een (eerste) auto voor een jonge rijder, overweeg dan een ‘trainings’ accu van 7,4v. Dit is een serieuze 1/16. En uitstekkend in staat zich zelf in een hoop losse onderdelen te veranderen bij een onfortuinlijke confrontatie met een stilstaand object. De geclaimde 60- 65 km per uur heb ik (nog) niet kunnen nameten maar lijkt iets aan de optimistisch kant maar dat hij (te-) hard gaat is zeker. Maar…., of er GM of Graupner op de doos moet staan? Wil Graupner wel op dit niveau de markt op en met deze kwaliteit geassocieerd worden? Als serieuze fabrikant moet je je dat toch ernstig afvragen. De meerwaarde in vergelijking met truggy’s’ die onder de andere merken van de band af rollen heb ik niet kunnen ontdekken. Bespaar je het verschil en koop ‘chinees kwaliteits’-product!
Mijn ervaring met andere auto’s/ voertuigen, alle electro. Robbe trike, Team losi Micro-t (lipo, brushless + diverse tuning), Mini-z AWD (lipo+ diverse tuning). Verder met vele auto’s/ set up’s van collega RC enthousiasten meegekeken, een stuk gereden.
Laatst bewerkt:
)