Herstart na 20 jaar.

over de instellingen die je gemaakt hebt:
je servo's lopen de goede kant op. zeg je.
je hebt pitch.

dat is toevallig een functie die je in zijn eentje in kan stellen.
maar wat doet elevator en aileron?
gaan die ook de goede richting op?

bij een 3 punts instelling moeten 3 servo's de goede kant op gaan.
en pitch is 1 van de functies die met zn 3en gedaan moet worden.
aileron en elevator zijn de andere 2.. en die lopen nog wel eens verkeerdom.
meestal heeft een zender een functie ergens waarbij je die mixen in kunt stellen.
bij futaba heet dat menu swash, hoe dat menu bij een ander merk heet...

let ook op dat vol pitch en vol elevator/aileron de swash niet vastloopt.
een servo kan daar niet zo goed tegen.
 
Heb geprobeerd dat uit te knobbelen en voor mijzelf uit te leggen. Snappen jullie wat ik bedoel, maar klopt het ook?

maar wat doet elevator en aileron? gaan die ook de goede richting op?
Dat doen ze, en dat was bij de "oude" servo's niet anders, vandaar mijn redenering tav de heli opbouw. Daarom had ik in de zenderinstellingen van daarvoor dit niet veranderd. Mijn uitgangspunt was (en is) dat het wel raar zou zijn als twee servo's van hetzelfde type, van dezelfde fabrikant een verschillende draairichting (=polariteit) zouden hebben. We hebben het wel over een massaproduct en niet over handwerk. Controleren moet je dat natuurlijk altijd, maar ik probeer het wel te snappen. Volgens mij zit het zo: alle swash servo's zitten natuurlijk met hun as naar de rotor-as toe. De standaarddraairichting van mijn servo's is vanuit centre: naar links is "up" naar rechts is "down". De elevator-servo zit vóór de rotor-as met zijn as naar bínnen in het mechaniek en moet dus voor "up" naar rechts draaien, "Reverse" dus (klopt). De aileron-servo zit áchter de rotor-as rechts met zijn as naar búíten en moet dus voor "up" naar links draaien, "Normal" dus (klopt). De pitch-servo zit ook achter de rotor-as met zijn as naar buiten, maar dan línks in het mechaniek en moet dus voor "up" naar rechts draaien, "Reverse" dus (klopt). De instelling in de zender heeft dus niets te maken met de servo zelf, maar alles met de plaatsing ervan. Dat zijn dan de servo's.

meestal heeft een zender een functie ergens waarbij je die mixen in kunt stellen.
bij futaba heet dat menu swash, hoe dat menu bij een ander merk heet...
Dan de swash-plate (in de KDS: PLA). Als ik het goed zie is dit de mix-instelling van alle stuurfuncties van de swash-plate en de deelname daaraan van de betrokken servo's. (dan hebben we het over "assen" van de heli; "Z" boven-onder, "X" voor-achter en "Y" links-rechts) Het gaat dan over "zuivere" stuuropdrachten van de zenderknuppel, dus zonder dat er verder iets verandert. Bij mij gaat het om een 120 graden-opstelling met de elevator voor, pitch links en aileron rechts. Voor pitch (up en down) is het simpel (niet voor niets "collective"): up is elevator rechts, aileron links en pitch rechts (down omgekeerd). In deze opstelling kan het bij de andere twee stuurfuncties van de swash-plate anders uitpakken als de plaatsing van de servo's op de swash-plate anders is. Daarom moet je de swash even los zien van de servo's die eraan hangen. Bij nick-voorover (aileron) moeten de achterste twee servo's naar boven (in mijn geval: links de pitch dus naar rechts; en rechts de aileron dus naar links), en de voorste servo (de helft meer, dacht ik) naar beneden (in mijn geval de elevator naar links). Waarom de voorste verder moet is om de (Y) as van de elevator functie op z'n plek te houden én de afstand tot die as voor de voorste servo groter is dan die van de andere twee. Uiteraard werkt achterover precies omgekeerd. Voor de roll-links (en rechts) geldt een vergelijkbaar verhaal met dit verschil: dat de voorste servo bewegingloos blijft en de beide anderen tegengesteld bewegen om zodoende de (X) as van de aileron functie op z'n plek te houden. Als de opstelling van de servo's op de swash anders is, dan veranderen ook hun rollen in de stuurfuncties van de swash. Daarom ook gaat het hier om twee verschillende dingen: de feitelijke bewegingsrichting van een servo en de rol die dat speelt in een stuurfunctie.

let ook op dat vol pitch en vol elevator/aileron de swash niet vastloopt.
een servo kan daar niet zo goed tegen.
Bij mijzelf heb ik gezien waar dat toe kan leiden aan de keukentafel. Om dat soort gevolgen van mijn eigen fouten te voorkomen wil ik de servo-uitslagen elektronisch begrenzen, zodat die nooit door een fysieke grens problemen gaan geven. Bij Futaba kun je bij ATV (Adjustable Travel Volume) de loop van de servo's beperken (apart naar twee kanten), de KDS heeft iets vergelijkbaars maar noemt het EPA (End Point Adjustment). Doet dit wat ik ervan verwacht?
 
eigenlijk hebben alle zenders een functie om de totaaluitslag te beperken.
die geeft alleen maar aan hoever de servo in totaal uit mag slaan.
wel zorgen dat alle drie dezelfde servo weg over houden, anders gaat de heli rare dingen doen...

de software beperkende factor, heet vaak swash ring.
Dan kun je toch teveel pitch of alevator/aileron geven, zonder dat de twee functies samen de boel kapot maken.

Normaal valt je totale bewegingsvrijheid binnen de servoweg van 0 naar endpoint
pitch en ele/ail vallen daarbinnen. en dan moet je dus kiezen en schipperen hoeveel uitslag je pitch en ail/ele geeft.
wil je toch meer pitch bijvoorbeeld, kan dat dus via swash ring


qua servo draaiing in frame etc, eigenlijk maakt dit geen fluit uit.
iedere zender heeft een functie "reverse", waarmee je per servo de draairichting veranderd.
daarna ga je naar die swash mix, waar je de volledige functie pitch in kan stellen qua uitslag (dus de 3 samenwerkende servo's)
meestal kun je in die functie dan ook ele/ail aanpassen.

en bij sommige zenders moet je wel eens eindeloos rommelen met de reverse functie in combinatie met die swash mix om alles de goede kant op te krijgen.
Het wil nl niet zeggen dat als de pitch functie goed werkt, dat elevator dan ook automatisch de goede kant op gaat.
en aileron.

Qua benaming: ik ben futaba gewend, die werkt met kanaal nummers.
spectrum geeft al zijn kanalen namen. dat is aan de ene kant leuk. een beginner weet dan makkelijk welke servo waar moet.
maar bij heli heb je dan dus de kanaal benaming, en de functie benaming, wat dus in feite 2 losse dingen zijn.
ik vermoed dat jouw zender ook zijn kanalen namen heeft gegeven, dan kun je nog wel eens spraakverwarring krijgen :D

op het eind: als het allemaal de goede kant op gaat, de uitslagen zijn wat het moet zijn, top!
soms moet je ook gewoon wel eens even knutselen in de zender om alles goed werkend te krijgen.
zolang je het maar thuis doet, en niet op het veld.
 
Afgelopen zondag stond mijn hoofd er niet naar vanwege het oponthoud door de falende servo, maar maandagochtend heb ik als eerste daarover contact gezocht met de leverancier. Binnen een half uur werd ik door een van hen gebeld en heb ik uitgelegd wat er gebeurde, zoals ik ook hier heb gedaan. Hij gaf aan dat de plastic behuizing bij deze servo de bewegingen daarbinnen kan belemmeren, als daar druk of frictie op plaats vindt, en in het slechtste geval leidt tot een niet meer werkende/verbrande servo. Zoals ik vertelde had ik ook een reservesetje stuurstangetjes aangeschaft; van één daarvan bleek de lengte niet te kloppen met wat ik al had. Bleek dat ik het verkeerde setje had. Van allebei, servo en setje, is een nieuwe onderweg. Prima service van de heli-vrienden, al zou het altijd ideaal zijn dat niet nodig te hebben, maar in zo'n wereld leven we niet.

Nu ik twee micro-servo'tjes over heb, zat ik tussen de bedrijven door even een schetsje te maken voor de M230 van de Apache. Dat 30mm kanon kan draaien en omhoog en omlaag natuurlijk, maar wordt bestuurd door de stand van de helm de schutter. Die zit er recht boven dus leek het me niet zo ingewikkeld om het hoofd van de schutter mee te laten bewegen met de M230. 2022-09-06 M230_121253a.jpg Kwestie van een paar stangetjes, heveltjes en lagertjes of zo denk ik. Er zit wel een kanttekening bij. Als de Apache niet "op jacht" is, staat de M230 met de loop licht omhoog. En wat doet het hoofd van de schutter dus bij een "normale" vlucht? Ook lekker achterover, slaap zacht ..... Hilarisch, niet?

De M230 en de schutter: https://9gag.com/gag/aNPQ1Z4

Hoe die helm werkt:

Zoals wel vaker ging als afsluiting van mijn vlieguurtje nog even aan de "battle", met een wat verrassende uitkomst. Deze keer naar mij toe "sneaken" vanachter een struik en door een inschattingsfoutje (2D is geen 3D) weer de rechterhelft van het landingsgestel weg, maar óók het verticale deel van de staart, ínclusief de staartrotor! Tot mijn verrassing wist ik een crash te voorkomen en bleef de heli vliegen. Weet je wat, dacht ik, we proberen nog één keer "gewoon" te landen in plaats van met autorotatie, en tadááá'... gelukt. Je zou zeggen: als het één keer kan, misschien ook wel twéé. Dus heb ik de "overlay" van de videokaart aangezet (opnemen), zodat ik het kon terugzien. Nooit eerder gebruikt, want wat moet ik ermee. De heli "stond" aan de grond, dus loskomen was een uitdaging, maar ik had gelukkig wel een "virtuele" staartrotor. Dat lukte, evenals het weer aan de grond zetten. Verrassend, niet? Toch maar autorotatie oefenen lijkt me.
Het filmpje kan ik blijkbaar niet uploaden. (?!?)

Laat één ding duidelijk zijn: het zegt niets over mijn "stuurkwaliteiten" in wording, maar des te meer over de fantasie-wereld die een Sim is en blijft. Met volledige windstilte, een verbrandingsmotor met reuzenkracht en een eindeloze energievoorziening op zichzelf al misdadig. Je zou er bijna, naast de exploitanten-heffing die we al hebben, vermakelijkheidsbelasting (of erger) over moeten gaan betalen.
 
Qua draaiende loop:
Daar kun je vele dingen mee..

- je kan 2 servo's pakken, en via een mixer 2 kanalen kopieren naar 2 andere kanalen.
dan zou je bv het signaal van de elevator voor loop omhoog/omlaag kunnen gebruiken, en bv het signaal voor de staart voor links/rechts.
zoiets
beetje spelen met de hevels om een goede beweging te krijgen.

heb je wel een zender nodig die dat kan..
of een y kabel tussen die kanalen, kun je alleen geen endpoints instellen (dus wordt de hardware inbouw belangrijker)

- een computertje aan boord programmeren, zodat deze volgens een curve of ingesteld programma de boel aanstuurt.
volgens mij gebeurt dit nog wel eens met arduino..
Nu kan arduino meer.. waarschijnlijk kun je ook lampjes er mee aansturen.


voor de sim, het is een geweldig hulpmiddel.
maar het is wel echt anders.
Qua gevoel in zo'n toestel komt het goed in de buurt, maar het zicht erop is gewoon niet best.
ik gebruik hem zelf puur om iets nieuws in de vingers te krijgen, daarna ga ik het in het echt proberen
 
De bubbletjes-envelop van de heli-vrienden is binnen en morgen ga ik weer verder met de KDS.

In het behoorlijke heli-archief, wat ik nog heb kwam ik (op zoek naar iets anders) een paar dingetjes tegen die wel grappig, maar misschien ook nog nuttig zijn, drie Pitch Gauge's voor de "echte" doe-het-zelver. Of ze nog op internet staan weet ik niet, vandaar:

Card Stock: (geen foto; wel pdf)

Grnbrg's: Grnbrg's Pitch Gauge.jpeg

Trex: Trex Pitch Gauge foto a.jpg Trex Pitch Gauge foto b.jpg
 

Bijlagen

dat zijn dus van die dingen, daar ben ik nooit aan begonnen :D
in de regel stel ik mn heli's 1 keer af, om er daarna makkelijk 5 jaar niet aan te komen...
eigenlijk kom ik er zowieso niet aan.. tenzij grote electronische wissel van onderdelen..

maar voor dat tientje, en het gemak van een officiele gradenmeter..
daarbij, ik ken mezelf, duw ik het ding over het blad heen, scheurt het ergens, komt er ruimte op..
en dan heb ik een ongelijke pitch boven en onder.
 
maar voor dat tientje, en het gemak van een officiele gradenmeter..

Helemaal waar. En dat is precies wat ik ook van een apparaat verwacht: zoiets als "koffiepadje erin, kopje koffie eruit". Dan wil ik niet eerst in een handleiding moeten kijken hoe het ook alweer werkt. Gewoon "z'n ding doen" en klaar; hoe dat dan werkt, vind ik even niet echt interessant. Een "machine" is voor mij iets anders, een complexer iets waarmee ik na verloop van tijd "vergroei". Dat was al zo in mijn wielrennerstijd toen ik met mijn fiets alles kon. Maar ook met de motoren (Honda 750 met Yoshimura-kit verbouwd tot cafe-racer, gechopte Liberator '43, blazen met een dikke HD Superglide 1200), de Nekaf-jeep in het leger met een extra terrein-bak en schakelen zonder te koppelen, en hopelijk ook de heli's; het begin op de sim is er en de "echte" grote rest is op de rit. Een "machine" kan je ook lelijk in de steek laten, als ik mijn lijf maar even zo noem. Van binnen ben ik niet anders dan 20 jaar geleden, maar het gebruik en wat "aanvaringen" hebben wel zo z'n effect op mijn lichaam gehad. Al ben ik nog steeds "van zes tot één op de been", alle kikkers in de kar en alle ballen in de lucht houden hoeft niet meer, en daarom heb ik even een paar dagen wat dingen op "pauze" gezet.

daar zie je bizar mooie dingen en

Dank je wel. De "Masters" heeft een grote naam, maar deze link had ik nog niet in mijn verzameling (waarvan er een aantal inmiddels niet meer werkt). Doet me even denken aan Len Mount, voor wie ik een enorme bewondering heb. Als er iemand de schaal-kunst tot in de finesses meester is, dan hij wel. Ben er ook best wel blij mee, dat de Apache-spullen die boven liggen te wachten bij hem vandaan komen (volgnummer 3 trouwens). Dat dateert (het contact) van 2002, toen ik via-via hoorde dat hij aan dit model zou beginnen. Het heeft uiteindelijk tot eind 2004/begin 2005 geduurd voor het productierijp was en ik met mijn plannetjes verder kon en de basis daarvoor in huis had. Eigenlijk had hij wat zakelijker moeten zijn en minder een artiest, maar hij zou dan wel minder het plezier van "doen waarvan je geniet" hebben gehad. In mijn digi-archief heb ik trouwens heel wat foto's waarmee ik op termijn mijn voordeel kan doen.

Voor nu is het eerst de laatste loodjes van de KDS en met de instructeur op het veld aan de gang.
 
Hopelijk maak ik geen denkfout, maar als ik het goed zie dan kom ik aardig uit.

Wat ik probeer te doen is de complete besturing van de aandrijftrein optimaal te krijgen, zoals Tbird2 in #142 noemde, mechanisch midstick 0 en gelijke uitslagen positief en negatief. Mijn uitgangspunt daarbij is dat de ontwerper/fabrikant van de heli dat ook voor ogen had. Het enige (afgezien van persoonlijke voorkeuren) wat een fabrikant niet van te voren kan weten, is hoe de servo-armen uitkomen zou je denken. Maar dat is elektronisch te corrigeren en daarmee geen belemmering. Daarom ga ik ervan uit dat de opgegeven lengtes van de stuurstangen, sub-optimaal zijn, dus nauwelijks afwijken van wat het uiteindelijk wordt.

Dus heb ik eerst de lengte van de stangetjes gecontroleerd en waar nodig aangepast (aan de fabrieksopgave). Die van de elevator is van 45,0 naar 46,0 mm verlengd (+1,0), aileron stond goed op 31,3 en de pitch is ingekort van 41,5 naar 41,0 mm (-0,5). Vervolgens de nieuwe servo's erin en de servo-armen fysiek zo haaks mogelijk tov de rotoras, met de zender op throttle-hold en de linker knuppel midstick dus 0 graden pitch. Deze servo's hebben een ander as-maat dan de vorige en er zitten iets kortere armpjes bij, komt mooi uit. Dan met de subtrim de servo's helemaal vlak gezet. Het resultaat daarvan: elevator -15, aileron +40 en pitch +9. Zo zitten de servo-armen en stangen nu: 14_F1_2022-09-18 Servo Arm en Stang Links_172014_mfnr.jpg 14_F2_2022-09-18 Servo Arm en Stang Rechts_171931_mfnr.jpg

Als volgende is het vlak (=haaks) zetten van de swashplate aan de beurt. Die hangt nogal scheef , maar als ik met de aileron 'm zet zoals die gaat komen, zit er wel wát verschil in de washout maar minder dan ik had verwacht. Inmiddels heb ik al een flink aantal filmpjes en instructies voor deze acties gezien en gelezen, dus kijk ik met een schuin oog ook even naar de bladhoek van dit moment. Als ik de stangetjes van de washout naar de flybar (links iets omhoog) en daarna die van de flybar naar de swash goed heb, lijken de bladhouders ook wel vrijwel vlak te staan. Het is dan nog wel te hopen ik de swash niet hoef te verplaatsen om plus en min gelijk te krijgen.

De lengte van de stangen van de linker (pitch) en rechter (aileron) servos heb ik elk met drie volle slagen respectievelijk verlengd en ingekort. Bij het verlengen was het nog wel even belangrijk om zoveel mogelijk schroefdraad in de ogen over te houden. Er zit nog wel iets van verschil in, maar te weinig om met de stangen te corrigeren. Met de subtrim ga ik de stang van de linkerservo (pitch) nog iets omhoog brengen. De lengte van de elevatorstang (voor) blijft daardoor op de fabrieksmaat, wat hopelijk onnodige aanpassingen voorkomt. Als meetmethode gebruik ik een variant van wat Tbird2 in #151 aangaf: blad in de houder en 360 graden rond, gelijke bladhoek = vlakliggende swashplate. In https://www.helifreak.com/showthread.php?t=292411 #2 en #3 kwam ik tegen dat je met twee bladen (de tweede ondersteboven) dat ook kunt en makkelijker: je meet de vertikale afstand tussen de beide bladpunten. Daarmee is de flybar geen spelbreker meer en bovendien: als beide bladpunten over de hele omtrek precies naast elkaar blijven, dan heb je ook geen bladspoor (meer).

De swashplate staat nu perfect vlak, door aanpassing van de trim van de elevator (toch wel) van -15 naar -5, en de pitch van +9 naar 0. De washout armen staan nu niet parallel en dus ook niet haaks. Hoe ik de stangetjes van de washout naar de flybar eraf moet krijgen zie ik even niet, want daar heb ik zo niet genoeg ruimte voor. Dan maar de boel los van de swashplate, dan kan ik schuiven en kantelen. Na drie keer indraaien zitten de armen parallel en is de hele boel netjes vlak. 14_F11_2022-09-25 Washout Vlak_230616_mfnr.jpg 14_F12_2022-09-26 Alles Vlak_000400_mfnr.jpg Wat resteert is de bladhoeken en het bereik van de servo's daarmee. Eerst even de zender aan, stroom op de heli en checken of de swashplate en de servo's nog goed staan. Met de bladen naast elkaar zit er nog een aardige afstand tussen de bladtips, maar dat is natuurlijk behoorlijk uitvergroot. Allebei de stangen tussen de swashplate en de flybar vier keer rond uitgedraaid met natuurlijk tussendoor even meten. Na die vierde keer meten was de afstand groter in plaats van kleiner geworden en leek de swashplate niet goed te staan. Dus zender aan (throttle hold en stick op nul) en stroom op de heli. De staartrotor stond te trillen, de gyro te knipperen en de swash leek een aanval te krijgen. Als een speer de stroom eraf en de servo stangen lossen. De accu van de zender bleek te ver leeg te zijn blijkbaar (geen streepjes) en hangt nu aan de lader. Vreemd dat ik geen alarm heb gehoord (misschien iets verkeerd ingesteld), maar zo staat de heli er voor nu even bij: 14_F13_2022-09-26 Insult Links_195323_mfnr.jpg 14_F14_2022-09-26 Insult Rechts_195244_mfnr.jpg . We zien wel wat er gebeurd als ik de boel weer aansluit.
 
Je werkt idd van onder naar boven
de swash is altijd het meest vervelend.
servo's recht, linkjes op fabrieksmaat. en dan de lengtes aanpassen tot de swash echt recht staat.
stap 2, de 2 linkjes erboven zouden identiek moeten zijn.
stap 3, de 2 daarboven ook.

de linkjes in stap 2 en 3 kun je verlengen / verkorten om je pitch op 0 te krijgen met alle servo's recht en alle hevels recht.
wel gelijk verstellen, zoals vermeld moeten die onderling gelijk zijn.

Die linkjes washout - bladhouders hoeven er niet af.
als je daar bij moet stellen, haal je die van de bladhouder los, en draai je de link 1 slag in of uit.
in de regel klopt de fabrieks opgave daar best goed.
 
Over de teleurstelling (en schrik ook een beetje) van gisteravond heb ik mij heengezet, want mijn plannetjes pas ik aan de realiteit aan, want andersom gaat niet echt. Per slot van rekening zit ik niet in het kabinet, toch? De accu van de zender is weer nokkie-vol en dus de proef op de som. Dus zender aan en stroom op de heli. Gisteravond had ik de servo-stangen van de "pitch" (links) en aileron (rechts) al van de swash losgehaald om verdere narigheid te voorkomen. Van de elevator is dat (te) lastig om dat die verbinding tevens anti-rotatie stang is (handig hè, alles losschroeven). Aan de servokant heb ik de stangetjes ook even laten zitten, omdat de kogeltjes naar binnen gericht zitten en dan eerst de servo-armen eraf moeten. Stroom erop dus.

15_F2_2022-09-27 Servo Rondje Links_112412_mfnr.jpg 15_F1_2022-09-27 Servo Rondje Rechts_102821_mfnr.jpg

Tot mijn verbazing liep de rechter-servo een "rondje achterom" (over de lange kant van de servo) en bleef toen naar boven gericht staan. De linker kon ik toen niet zien (ik zat aan de andere kant), maar weer als een speer de stroom van de heli af gehaald. Het bleek dat de linker ("pitch") servo-arm in dezelfde stand stond als de rechter, maar niet verder kon in zijn rondje achterom, doordat de servo-stang vastliep op het tandwiel van de rotoras. Gelukkig (nog) geen rook en vuur dus (niet te verwarren met "stoom en heet water"). Het is wel zo dat ik niet begrijp waardoor dit is gebeurd en dat lijkt mij toch wel handig om te weten voor ik verder iets ga doen. Daar ga ik dus eerst even naar op zoek, maar deskundigheid en adviezen van jullie zijn méér dan welkom! Wat ik me wel bedenk, is dat beide servo's een "rondje achterom" deden, terwijl (=omdat?) de ene als "Normal" en de andere als "Reversed" in de zender staan (en de ontvanger en de servo's daar geen "weet" van hebben). Het lijkt mij dan ook een actie op basis van een zender-signaal?!?

Of er een soort van fail-safe op het ontvangertje kan weet ik niet, maar wil ik ook uitzoeken.
 
Heb nog even nagedacht over wat er gisteravond en vanmorgen gebeurde.

Voordat gisteravond de zender door gebrek aan stroom uitviel, was de laatste "input": "linkerstick maximaal". De opdracht van de zender naar de ontvanger was dan (door de swash-mixer) voor kanaal 6 ("pitch"): naar rechts (want "Reversed") tot die op z'n plek is, en voor kanaal 1 ("aileron") naar links (want "Normal") en voor kanaal 2 ("elevator") naar rechts (want "Reversed") tot kanaal 6 op z'n plek is.

Wat ik mij kan voorstellen is dat die opdracht in de ontvanger als "niet afgemaakt" is blijven staan (de servo op kanaal 6 was nog niet op z'n plek) en de ontvanger die eerst is gaan afmaken vanmorgen. Als dan de servo op kanaal 6 pas "echte" weerstand krijgt doordat de stang aan de servo-arm vastloopt op het tandwiel van de rotor-as, is het "doel" bereikt (kanaal 6 is op z'n plek) en stoppen ook de signalen naar de kanalen 1 en 2 vanuit de ontvanger. De servo op kanaal 1 was waarschijnlijk al "fysiek" tegengehouden door de swashplate waar hij nog aan vastzat (dat weet ik overigens niet zeker, maar ik ga het niet uittesten als je het niet erg vindt). Als dat zo is hoop ik dat die servo er zonder schade afgekomen is, door die fysieke grens bedoel ik.

Of de volgende "input" (die van vanmorgen) nog naar de ontvanger is verstuurd voordat de stroom van de zender uitviel weet ik niet. Dat was overigens: "linkerstick minimaal", maar dat hadden jullie wel verwacht denk ik. Of dat signaal er al was ga ik niet testen zonder dat de stuurstangen op z'n plek zitten, anders gebeurt er denk ik het omgekeerde. Dit alles geeft mij wel een wat scherper beeld om uit te zoeken waardoor dit is gebeurd, en hoe dat is te voorkomen (failsafe: alles op center? EPA 90 graden, dus 50 %?). Waar ik ook benieuwd naar ben is wanneer een servo stopt als die geen fysieke beperking van buitenaf tegenkomt. Hij heeft een nulpunt. En een uitslag (standaard 100% in beide richtingen); is die uitslag naar één kant dan 90 graden, 180 graden (dus tot het nulpunt) of iets anders?
 
Laatst bewerkt:
Trek gewoon de hevels van de servo`s af, zet de prik erop, alle sticks neutraal, en druk de hevels er weer op zo recht mogelijk.
Dat is je basis. Daarna ga je zonodig de stuurstangetjes aanpassen zodat je swash keurig recht staat.
 
de linkjes in stap 2 en 3 kun je verlengen / verkorten om je pitch op 0 te krijgen met alle servo's recht en alle hevels recht.
wel gelijk verstellen, zoals vermeld moeten die onderling gelijk zijn.
Met de Swashplate vlak, de Washout vlak en de Flybar vlak, heb ik op het oog nog een negatieve pitch op de bladhouders van een graadje of twee. Zoals aangegeven dus de korte stangetjes tussen de mixing-armen en bladhouders en/of de lange stangetjes tussen de mixing-armen en swashplate aanpassen. De mixing-armen werken als een hefboom (met een excentrisch draaipunt) en daardoor is het effect van aanpassing van de korte stangetjes ongeveer 2,5x zo groot als dat van de lange stangetjes. Omdat ik geen erg grote aanpassing verwachtte, ben ik dus met de lange armen (verlengen) begonnen, met het idee dat als dat drie of meer omwentelingen zou kosten de korte armen een slag moesten krijgen (verkorten) en ik de veranderingen aan de lange stangetjes (gedeeltelijk) terug kon draaien. Daarmee zou de pitch met centerstick op nul staan.

Op dat moment viel de stroom uit en moest ik dus even wat andere dingen oplossen.
 
ik heb in die stap ook wel eens dat ik de hele swash een tik omlaag heb gezet, om zo in de bovenste niet zoveel te hoeven verdraaien.
maar net hoeveel vlees je hebt in die kopjes.

Qua stroom:
officieel luistert een ontvanger puur naar wat er op dat moment wordt verstuurt.
dus een onafgemaakt commando bestaat niet, want dat is met het aanzetten van het spul al weer overschreven.
officieel zou een fail safe in de ontvanger ervoor moeten zorgen dat bij wegvallen van het zendersignaal de servo's stil gaan staan (last input) of dat ze naar een vooraf geprogrammeerde stand gaan.

dat ze met uitvallen van de zender een vooraf geprogrammeerde stand wilden bereiken, dat kan.
maar dat zou 1 beweging moeten zijn, en klaar.
normaal als de zender daarna zijn werk doet, moet de boel gewoon naar de originele stand gaan.
dus als je de servo's netjes recht had, en je hebt even gecheckt dat de servo's zowel naar boven als naar beneden kunnen bewegen, moet dat gedeelte goed zijn.

servo's rommelen niet zoveel uit zichzelf, tenzij er echt iets kapot is (en meestal heb je dan een gebrek aan beweging, niet een teveel :D
mijn vermoeden is dan dat er iets in de ontvanger mis gaat (maar meestal is dat een dom doorgeefluik...) of in de zender
is de link met de zender niet verloren gegaan (ff opnieuw binden)
stel, opnieuw binden werkt... moet je ff nadenken of dit misschien in de lucht ook kan gebeuren..
kijk ff in de zender, staan alle instellingen nog op de plek?
je zal de eerste niet zijn die ff gaat simmen met zn echte zender, en het verkeerde model aan heeft staan

op 2.4 ghz kan er in feite weinig heel spectaculaire dingen gebeuren..
vroegah met de megahertzen kan alles trillen rammelen etc..
op 2.4 zijn de meest voorkomende problemen het wegvallen van de binding zender/ontvanger (waarbij ik persoonlijk zo'n zender niet meer vertrouw als dat vanzelf gebeurt..)
of voeding, teveel stroom door de ontvanger, voeding valt onder de 4 of 3 volt, ontvanger valt uit, en zet zich weer aan.
maar daar kan in feite de zender/ontvangerset weinig aan doen..
 
In de zender zitten natuurlijk instellingen om de eigen accu in de gaten te houden. De hoogste en laagste waarde voor de display, en de waarde waarop het alarm moet afgaan. In mijn zender staat dat op respectievelijk op: 12.0 en 7.4 volt en als alarmwaarde 7.6 volt. De waarde voor dat alarm in mijn Futaba-zender staat vast op 8.5 volt. Dat lijkt mij een stuk veiliger dan 7.6 volt en doe ik direct, want er zitten verder geen afhankelijkheden aan en kan een hoop narigheid (!!) voorkomen.

Er zit in de ontvanger een soort failsafe wat ze daar NCP (No Communication Protection) noemen, waarmee je de ingestelde waardes per kanaal van dat moment kunt overdragen van de zender en opslaan in de ontvanger. Niet geweten, ga ik meteen doen om herhaling van de narigheid (!!) te voorkomen.

In de zender kun je ook EPA (End Point Adjustment) instellingen zetten. In de ene handleiding staat dat je dit per kanaal doet met een waarde van 0 tot 120. In de andere staat naar beide richtingen apart (+/-) van 0 tot 120. Een vreemd verschil maar in de zender kan ik per richting een waarde opgeven en omdat het geen percentage kan zijn moet het wel een hoek (graden dus) zijn, denk ik. In de mijne stond overal bij EPA 100, terwijl de laatstgenoemde handleiding een standaardinstelling van 80 aangeeft. Destijds heb ik dat gelaten zoals het was om later uit te zoeken, maar misschien heb ik er nu wel last van. Deze ga ik dus overal op 80 zetten, waarmee ik hopelijk voorkom dat een servo een "rondje achterom" kan doen. Voor ik die instelling verander, moet ik wel eerst de servo's een beetje normaal hebben staan, dus het "rondje achterom" terug hebben gelopen.

Het lijkt mij mogelijk dat de ontvanger een registertje heeft waarin hij de stand van de servo ten opzichte van het "echte" nulpunt (niet dat in de zender, daar kan nog een trim op zitten) per kanaal bijhoudt (misschien verwacht ik teveel intelligentie van de ontvanger?). Dat betekent mogelijk dat het op een 360 graden schaal gaat. Als dat zo is, dan help ik de boel aan gort als ik nu de stangen op de swashplate en de servo-arm monteer, want dan blokkeer ik misschien de terugweg van de servo naar zijn nulpunt (plus of min de trim, plus of min de zenderopdracht) en verbrand ik de servo's.

Oftewel: 1. batterijalarm goed zetten in de zender; 2. zender aan op nul throttle en ontvanger met de servo-stangen los op stroom ; 3. zender op 0-pitch, servo-stangen vast zetten en swashplate-level controleren; 4. op alle kanalen EPA op 80 ("+" en "-") zetten en met alleen de collective op een kleine min de NCP naar de ontvanger zetten. Dus:

1. Alarm zender (check)

2. Servo's naar neutraal (check; servo die níet de sturende servo voor deze functie is (collective / lift) is blijft rondjes draaien tot hij weerstand ontmoet i.c.: stang gemonteerd, servo stopt). De "Pitch" servo (CH6) stopte waar ik had verwacht, zonder dat er een stang aan gemonteerd zat, dus bestemming bereikt op 0-pitch. De "Elevator" servo (CH2) zat door luiheid van mijn kant nog met de stang aan de swashplate en op 0-pitch. De "Aileron" servo (CH1) zat nog nergens aan vast en bleef vrolijk rondjes draaien (achterwaarts; linksom; omhoog). Daar kun je eindeloos naar kijken, dus stroom eraf. (Later de leverancier erover gesproken, die zegt dat als een servo rondjes gaat draaien, die kapot is.)

3. Opnieuw opstarten met alles op nul (check; ontvanger accu leeg -> wisselen). De boel startte normaal op met alles op z'n plek. Vervolgens viel de heli uit zonder enige aankondiging; aan- en uitzetten hielp niet. Misschien een lege accu ?!? Om langer te kunnen vliegen had ik al twee extra accu's gekocht, dus een nieuwe erop, resultaat: oneindig gebeep. Dus lader uit de kast en de nieuwe accu erop, het kan dat die niet genoeg levert. Dat bleek niet te hebben geholpen, want opnieuw was het gebeep. Dan maar de originele accu op de lader. De lader weigerde te laden met een melding "Voltage error". Dus de lader in de meetstand en dit is wat van 3 cellen gemeten werd: 17_F1_2022-09-28 KDS Accu Leeg_175229.jpg Als noodoplossing de bijgeleverde lader van de heli geprobeerd (die is wel minder beveiligd en dus dommer, maar misschien is dat nu juist een mazzeltje). En inderdaad, de lader ging aan de gang, meting was positief, maar het gebeep bleef. Omdat alles van de heli het verder deed, kon het alleen nog de regelaar zijn en daarover kon ik niets terugvinden over het gebeep, wél over dat je bij het instellen van deze regelaar beter de bladen kunt demonteren. Dus een bericht naar de leverancier met de vraag wat er aan de hand kon zijn en wat eraan te doen was. Binnen de kortste keren werd ik door hem gebeld, met als uitkomst een instructie hoe de regelaar aan de praat te krijgen. Het schijnt dat deze bij stroomstoringen de begin en eindstand van het gas kwijt kan raken. Daarbij hoorde ook het overnieuw starten (stroom eraf; stroom erop). Bij het losmaken raakte ik de linker stick die op nul en die verschoof nog geen millimeter. Mijn vrouw en ons hondje zaten bijna tegen het plafond, want de motor van de heli ging meteen vol gas (zonder bladen) op de eettafel. Goed, de truc heeft gewerkt.

4. Alle EPA instellingen van 100 naar 80 (check en uncheck) en NCP-instellingen naar de ontvanger (check). Omdat ik de leverancier aan de telefoon had, hiernaar ook maar even gevraagd. Volgens hem helpt dat niet, bovendien zijn de endpoints de grenzen waarbinnen de zender de opdrachten aan de ontvanger (per kanaal) berekent. Bij een dergelijke verlaging zou ik daarmee ook de bladuitslagen met 20 % verkleinen. Vandaar: weer teruggezet naar 100 en de instellingen naar de ontvanger gepiept! In het verdere gesprek over hoe de heli door hen was ingesteld en wat ik moest doen bij het vervangen van servo's, kwam EPA ook weer even terug. Daar werd dit als mogelijkheid genoemd om, net als met Subtrim, het nulpunt van de servo te verplaatsen (althans voor de berekening van de bestemming door de zender en de opdracht naar de ontvanger). Dan denk ik het zo werkt dat als je daarbij de volledige ruimte wilt houden je bijvoorbeeld de ene kant op +120 zet en de andere op -80; daarmee verplaats je dan het midden met 20 punten in de plus oftewel 10 % van de uitslag. Als ik een keer zin heb ga ik ernaar kijken.

Nu de fouten zijn hersteld de draad weer opgepakt om de bladen met midstick op 0 graden te krijgen.
De stangen van de swash naar de flybar had ik elk met 4 volle slagen verlengd en daarbij tussen de bladpunten verticaal nog een kleine centimeter verschil. Met een 5e volle slag zou het verschil de andere kant op gaan. Daarom de korte stangetjes tussen bladhouder en mixing-arm met een slag ingekort (heeft hetzelfde effect maar dan x2,5) en de lange stangen met een slag ingekort (werkt tegengesteld, dus compenseert wat de vorige actie teveel doet) met als resultaat: 0,0 pitch op de bladen én 0,0 bladspoor. 17_F2_2022-09-29 Pitch en Bladspoor Nul_231612_mfnr.jpg 17_F3_2022-09-30 Pitch Gauge Nul_161620.jpg

Geluk bij een ongeluk: de maximale uitslagen naar boven en beneden zijn precies gelijk, dus de swash verplaatsen is niet nodig. 17_F4_2022-09-30 Pitch Gauge Max_161458.jpg 17_F5_2022-09-30 Pitch Gauge Min_161426.jpg

Deze waardes zijn 8,2 graden bij een stand van 50 voor pitch in de swash-mixer op de zender. Waarschijnlijk verander ik die nog naar 10 of 11 graden (resp. 61 en 67 in de mixer), maar dat zie ik later wel. Nu als laatste nog de gyro en de heckrotor en dan ga ik dit vogeltje vrijlaten. Maar hopen dat het niet klopt wat ze zeggen: het venijn zit in de staart!
 
Laatst bewerkt:
Je schrijft veel dus ik zal niet alles opgeslagen hebben, maar;
Ik leest dat je druk bent met een servo die een "rondje achter-om" maakt.
Dit hoort nooit te kunnen, niet door een fail-safe, noch door een EPA (end point) instelling.
Ga er maar van uit dat die servo stuk is.

Bij instellen EPA gewoon op 100, geen 80 of 120, EPA kun je later gebruiken om vastlopen of maximale uitslag te voorkomen.

Ik lees dat je veel stangetjes "verlengt" dat kan goed nodig zijn maar houd in de gaten dat er voldoende draad nog in het kogel-kopje zit, sommigen hebben een klein spiek gaatje, je moet het stangetje dan nog in het gaatje kunnen zien.

Mbt alle stangen boven de swash, die moeten links en rechts wel even lang blijven.
De aansluiting naar de blade grips mag 1 of 2 halve slagen verzet worden om een goed bladspoor te krijgen, maar veel verschil hoort er niet in te zitten.

En mbt fail safe; dat heeft weinig toegevoegde waarde voor een heli, besturing gewoon "midden" zetten, maar meest belangrijk "GAS UIT".
Als je een fail safe krijgt kun je er van uit gaan dat er een crash op volgt, als het gas dan aan blijft staan..... "chicken dance", Google daar maar eens op, de heli ligt op de grond met gas open, er volgt dan een minder leuke RUD (rapid unscheduled disasembly).
 
Laatst bewerkt:
Back
Top