Het bouwen van de Super Cirrus

Voordat de eerste 3 ribben van triplex worden vastgelijmd worden de vleugelbussen van messing op lengte afgezaagd en worden de uitsparingen voor de bussen in de ribben op maat gemaakt. Er komt 1 vleugelpen van 4 mm en 1 van 5 mm. Omdat bij het frezen van de triplex ribben er van is uitgegaan dat er voor de voorste pen van 5 mm een dikwandige messing bus wordt toegepast is de uitsparing hiervoor 7 mm doorsnede. Ik heb momenteel alleen dunwandige messing bus met een buitendiameter van 6 mm. Ik heb dit opgelost door stukje bus met een buitendiameter van 7 mm over de bus van 6 mm te lijmen.

 

De webbings voor de vleugel worden van massief balsa gemaakt. Ze worden iets te ruim op maat gezaagd met de cirkelzaagmachine. Daarna worden ze op maat geschuurd met hulp van een grote schuurplank, die op de werkbank wordt vastgezet. De webbings moeten zoveel mogelijk licht klemmend passen tussen de ribben en de liggers.



Met behulp van een latje van 8 x 3 mm wordt gekeken of de webbings op de juiste maat zijn geschuurd. Met dit latje kun je tevens met enige kracht de webbings aandrukken als deze worden vastgelijmd zonder dat je de webbings beschadigd.



De webbings van de binnenvleugel krijgen een dikte van 8 mm tot rib 74. Daarna wordt de dikte 6 mm.

 

Tussen rib 79 en rib 80 wordt geen webbing van balsa gemaakt. Hier komt later een webbing van triplex en een verstevigingsplaatjes van epoxy om de buitenvleugel voldoende stevig aan de binnenvleugel vast te kunnen lijmen.

 

Nadat de bovenste liggerlatten zijn gelijmd wordt de linker binnenvleugel wordt van de bouwplaat losgemaakt. De bovenindekking en de neuslijst worden later bevestigd als de messing vleugelbussen zijn uitgericht en vastgelijmd. Je kunt niet meer bij de bussen komen als de indekking is bevestigd.



De linker buitenvleugel

Deze wordt op de zelfde manier gebouwd. De massieve balsa webbings van de buitenvleugel verlopen van 6 naar 4 mm dik.


Nu ben ik toch de fout ingegaan. Pas nadat ik de buitenvleugel zover had afgebouwd, zoals op de foto hierboven te zien is, bleek mij dat de ribben niet goed aansloten, of op de indekking of op de achterlijst. Ik had van te voren de ribben niet goed bekeken en gepast.

Bij de originele Cirrus zijn de ribben van de binnenvleugel aan de onderzijde vlak en worden tijdens het bouwen vlak op de bouwplaat geplaatst. De buitenvleugel heeft een tipverdraaing. Bij de buitenvleugel (rib 80 tm rib 92) loopt de achterzijde van de ribben vanaf rib 81 een stukje omhoog en dit wordt steeds een stukje meer tot aan rib 92 (5 mm). De onderzijde van de ribben (achter de hoofdligger) komt dus niet vlak op de bouwplaat te liggen. Het gedeelte van de ribben voor de hoofdligger komt wel vlak op de bouwplaat en de indekking te liggen.

De foto hieronder laat dit duidelijk zien.


Bij de Super Cirrus hoeft volgens de informatie op internet geen tipverdraaing te worden toegepast omdat de vleugels zijn voorzien van wingtips.

Daarom heb ik de achterlijst op de bouwplaat vastgezet, net zoals bij de binnenvleugel. Het gevolg was dat de ribben, die gemaakt zijn voor de tipverdraaing, niet goed aansloten of op de indekking aan de voorzijde of niet op de achterlijst.

Ik ga de buitenvleugel daarom opnieuw maken. Er wordt voor mij een nieuw setje ribben voor de buitenvleugel gefreesd (bedankt Adri). Ik heb er voor gekozen om toch tipverdraaing toe te passen en beslis later wel of ik wingtips ga gebruiken.

De vleugel wordt nu anders gebouwd. Op de bouwplaats wordt onder de achterlijst een hulplat bevestigd met een verloop van 0 naar 5 mm. De achterlijst kon ik zonder beschadigingen los krijgen van het al gebouwde vleugeldeel en zo hergebruiken.

De voorzijde van de ribben sluiten zo goed aan op de indekking en de achterzijde van de ribben sluiten aan op de achterlijst.

 

Wanneer zorgvuldig uitgevoerd is dit één van de beste toepassing van de webbing.
Heb deze oefening al verscheidene malen uitgevoerd.
Veel werk maar wel resulterend in bijna onbreekbare vleugels.

http://www.manualsdir.com/manuals/714656/top-flite-antares.html?page=12

Hoeft wel niet tot aan vleugeltippen uitgevoerd worden.

2/3 vanaf de wortel volstaat.
Het uiteinde mag iets lichter.

 

De webbings worden toegepast tot het einde van de vleugel en verlopen van 8 via 6 naar 4 mm. Dit is indertijd uitgedacht door de initiatiefnemers van het clubproject van de Cirrus, die de vleugels sterker wilden uitvoeren dan het origineel.

 

Net wat ik bedoelde.
De webbing gradueel laten uitlopen naar de tippen toe.
Ziet er overigens goed uit.
Veel succes.

 

De bovenindekking van de buitenvleugel is inmiddels aangebracht en de indekking is gelijk geschuurd met de voorkant van de ribben. De neuslijst heb ik aan de onderzijde met plakband vastgezet aan de onderindekking en daarna opengeklapt. Op de foto staan de vleugel op de achterlijst op de bouwplaat, ondersteund door 2 blokken hout. Nu wordt de houtlijm aangebracht en de neuslijst teruggeklapt en vastgelijmd.



De Linker binnen- en buitenvleugel zijn nu zover af als op de foto te zien is.





Bouwen rechter vleugel

Ik ga nu eerst verder met de rechter vleugel. Op de achterlijst worden de plaatsen afgetekend waar de ribben komen. De sleuven voor de ribben in de achterlijst heb ik daarna gefreesd met behulp van een voegenfreesje in de kolomboormachine. Daarna worden de sleuven met een vijltje op maat gemaakt.



De volgende publicatie zal wel even duren omdat het bouwen van de rechter vleugel op de zelfde manier gedaan wordt als de linker vleugel.

 

Inmiddels ben ik al een stuk gevorderd met het bouwen van de rechter vleugel. Er is niet veel te vermelden; het gaat op de zelfde manier als de linker vleugel.

 

Uitlijnen vleugelbussen

Ook de rechtervleugel is nu in ruwbouw klaar. Voordat de bovenindekking wordt aangebracht worden de vleugelbussen uitgelijnd. Als eerste worden de 2 binnenvleugels in elkaar verlengde gelegd met daartussen 2 bussen. Zo kun je zien of de gaten in de wortelrib bij beide vleugels op de zelfde plek zit.



De gaten van de wortelrib zitten op de juiste plek. Ik zaag nu de 2 vleugelpennen op maat uit stukken verenstaal van 4 en 5 mm. De pennen worden pas later (na het uitlijnen) gebogen.

Met een blokhaak kun je zien of de vleugelpen goed haaks op de ribben komt en of de gaten in de 2e en de 3e rib op de goede plek zitten. Dit is net niet het geval en de gaten moeten licht uitgevijld worden. Ik gebruik hiervoor een ronde vijl die slechts gedeeltelijk “snijdend” is. Zo beschadig je niet het ene gat terwijl je het andere gat aan het uitvijlen bent. Een ander aandachtspunt is of de pennen evenwijdig met de ondergrond (de bouwplaat) komen.




Na het vijlen van de gaten worden de vleugelbussen in de vleugel gestoken en worden de vleugels in elkaars verlengde gelegd. De nog rechte pennen zijn in de bussen gestoken. Even met een lange lineaal bekijken of de vleugels goed in elkaars verlengde liggen. Daarna worden de vleugelbussen met een druppeltje CA-lijm geborgd.




De vleugels worden uit elkaar genomen en de vleugelbussen worden met een weinig snelle epoxy aan de ribben vastgelijmd. Het opvullen met epoxy van de ruimte tussen de bussen en de liggers geeft meer kans op breuken bij de overgang waar geen opvulling tussen de liggers zit (bedankt voor het advies Johannes). Even met de föhn de epoxy verwarmen voor het netjes vloeien van de lijm en daarna recht ophangen om uit te harden.

Na het uitharden wordt de vleugel omgedraaid en ook de andere kant van de bussen wordt aan de ribben vastgelijmd.

 

Bovenindekking

De bovenindekking is samengesteld uit diverse stukken 1,5 mm balsa. Het gat voor de remklep is op maat uitgesneden wat een nauwkeurige klus is.



De indekking wordt met een paar stukken plakband op de juiste plek vastgezet en de remklep wordt getest. Hiervoor gebruik ik een oude orange receiver (die te weinig bereik heeft om mee te vliegen) en zo kun je zien of er niets aan loopt.





Het ziet er goed uit en de indekking kan nu vastgelijmd worden.

Alle ribben en de liggers worden ingesmeerd met watervaste houtlijm. Omdat dit meerdere minuten duurt is het eerste gedeelte dat is ingesmeerd met lijm al iets ingedroogd. Dit los ik op met een beetje waternevel uit een plantenspuit.

De bovenindekking wordt op zijn plaats gedrukt en onder lichte spanning vast gezet met stukken plakband ter hoogte van iedere rib. Er worden klinkers boven op gelegd om kromtrekken te voorkomen.

 

Bevestigen neuslijst

De onder- en de bovenindekking steken iets uit. Dit is bewust zo gemaakt om ze later mooi aansluitend te schuren met de voorzijde van de ribben.

De voorzijde van de vleugel moet in een mooie rechte lijn geschuurd worden voor de aansluiting op de neuslijst. Voor het schuren maak ik gebruik van een groot stuk aluminium hoeklijn, voorzien van schuurlinnen dat met dubbelzijdig plakband is vastgezet.

Het schuurlinnen was aan vervanging toe en ik heb dit van de hoeklijn losgetrokken. De lijmresten heb ik verwijderd met Terpentine. Daarna is de hoeklijn voorzien van 2 stroken dubbelzijdig plakband van 5 cm breedte.



Het schuurlinnen is ook 5 cm breed en dit is vervolgens in twee stroken op de hoeklijn vastgeplakt.


Het zo ontstane schuurblok is te groot en te zwaar om met de hand te gebruiken en wordt dan ook met een lijmklem aan het werkblad vastgezet. Na het voorschuren met een klein schuurblok wordt de voorzijde van de vleugel in een rechte lijn geschuurd door de vleugel onder de juiste hoek op het schuurblok heen en weer te bewegen.


De neuslijst wordt aan de onderzijde met plakband aan de onderindekking vastgezet en open geklapt. De ribben en de indekking worden voorzien van een laagje watervaste houtlijm. Daarna wordt de neuslijst terug geklapt en met plakband vastgezet. Tijdens het drogen van de lijm worden er weer klinker op de vleugel gelegd.

 

Neusmallen

De vleugeldelen kunnen nu in profiel geschuurd worden. Ik maak in totaal 7 mallen om de neuslijst goed in het juist profiel te kunnen schuren. Ik gebruik hiervoor rib 62; dit is de wortelrib van 1 mm triplex, waarmee de wortelzijde van de vleugel wordt afgesloten. Deze rib staat inclusief de neus- en de eindlijst op de Cirrus Tekening.



Omdat alle ribben van het zelfde profiel zijn kun je door het verkleinen van 1 afdruk alle 7 mallen maken. Ik maak een scan van rib 62 en ik importeer deze in Publisher als een foto (jpeg). Omdat er een liniaal in Publisher zit kun je de foto precies op maat van kleinere ribben maken. Voor de volgende 6 mallen kopieer ik de foto steeds en verklein deze tot de juiste afmeting van de rib. Daarna print ik het Publisher bestand uit. Het plaatje hierna is een weergave van het origineel van het formaat A4.




Voor de zekerheid pas ik rib 62 (die nog niet is vastgelijmd) op de print. Deze past precies. Voor het maken van de mallen gebruik ik stukjes 3 mm triplex. Hierop wordt het papier met de afdruk van de rib vastgelijmd. Daarna wordt de rib er met een figuurzaag uitgezaagd en wordt de mal overeenkomstig de tekening op maat geschuurd.


Het schuren van de neuslijsten van de vleugels moet nauwkeurig gebeuren en kost best veel tijd.

 

Op de foto is te zien dat ter hoogte van rib 69 de vleugel al bijna overeenkomstig de mal in vorm is geschuurd. Het lukt nooit voor 100 % maar het hulp van de mallen kom je een heel eind in de buurt! Bovendien moet je tussen 2 mallen altijd gokken of daar alles goed in profiel is geschuurd.



Na het schuren wacht ik een dag en dan loop ik alles nog een maal na. Dan breng je toch altijd kleine verbeteringen aan.

De buitenvleugels worden na het schuren voorzien van wingtips overeenkomstig de tekening van de Super Cirrus.

De plankjes die op de remkleppen gelijmd worden zijn op maat gemaakt en geschuurd. Deze kunnen pas vastgelijmd worden als de vleugel is bekleed omdat ik op dit gedeelte van de vleugel niet doorzichtige folie ga gebruiken. Dan kun je niet precies zien waar je de folie door kan snijden tussen het plankje en de indekking.

 

Aan elkaar lijmen buiten- en binnenvleugel

Om de buiten- en de binnenvleugel onder een hoek van 8 graden aan elkaar vast te maken wordt een wig van epoxyplaat van 2 mm dik om maat gemaakt. De wig wordt met epoxy tegen de triplex webbings aangelijmd tussen rib 81 en rib 80 van de buitenvleugel en tussen rib 80 en 79 van de binnenvleugel.



Om de plaatsing van de wig mogelijk te maken wordt in rib 80 van beide vleugelhelften een sleuf gemaakt tussen de onder- en de bovenligger. De sleuf is net iets breder dan de wig. Zo kun je de wig schuin in de vleugel steken zonder dat de reeds op de webbing aangebracht epoxy van plaats verandert.



De houten delen van de ribben 80 worden met watervaste houtlijm aan elkaar gelijmd.




Om de Juiste hoek van 8 graden tussen de twee vleugelhelften in te stellen wordt een malletje op hoogte gemaakt waarop de vleugeltip tijdens het uitharden van de lijm rust.

 

De vleugels zijn bespannen met doorzichtig rood en donker blauw. Op de foto zie je de vleugels naast een gewone Cirrus-vleugel zonder V-stelling tussen de binnen- en de buitenvleugel.



De vleugeltips (of mag ik winglets zeggen) zijn geel geworden. De remkleppen worden later ook geel.

 

Mooi kleurenschema Pieter.

 

Bedankt Raymond.



De krimpfolie boven de remkleppen is ingesneden en om de rand van de indekking met de strijkbout vastgezet.


De bovenzijde van de remkleppen (Aluminium) zijn ten behoeve van het lijmen ontvet en opgeschuurd. Hierop is een strookje balsa, dat is voorzien van gele folie, met epoxylijm vastgezet. Een van de 2 strookje was niet dik genoeg en is aan de onderzijde voorzien van een laagje papier dat is vastgezet met houtlijm.

 

Vleugelpennen bevestigen en uitlijnen

De gaten voor de vleugelpennen, de schroefogen en de draden van de remklep zijn in de romp aangebracht. De juiste plaats voor de wortelribben (met genoemde gaten) was voor de montage van de zijkanten op de romp afgetekend. De instelhoek van de vleugel wordt 2 graden.

Nadat de vleugels over de pennen geschoven zijn blijkt dat er nog een paar kleine aanpassingen gemaakt moet worden om de wortelrib overeenkomstig het aftekenen op de romp aan te laten sluiten.



Voor de vleugels heb ik een sticker ontworpen en deze is in het wit door Adri met zijn plotter uitgesneden.

 

De romp wordt vervolgens met elastieken aan een houten plaatjes vastgezet en precies in het midden van de verrijdbare kast gelegd, die ik voor dit soort situaties als werktafel gebruik. De vleugels worden bevestigd en met een elastiek tegen de romp getrokken. De pennen zitten los in de romp. De vleugels worden ondersteund door 2 verstelbare steunen. De steunen worden op gelijke hoogte gebracht zodat ze strak tegen de vleugels aan zitten. Op deze manier krijgen beide vleugels de zelfde V-stelling.

De kast staat waterpas en op de V-staart wordt een lat gelegd dat ook waterpas moet zijn. De V-staart was al eerder uitgelijnd.

De vleugels sluiten nog niet goed aan op de juiste plaats tegen de romp en de gaten voor de pennen worden iets aangepast zodat alles op de juiste plek komt. Voor de aanpassingen moet eerst weer alles losgehaald worden en daarna wordt alles weer in elkaar gezet om te zien of de aanpassingen genoeg zijn.


Of de afstand van beide vleugeltips tot aan het midden van de V-staart gelijk is wordt gecontroleerd met een stuk ijzergaren dat wordt vastgeschroefd onder een bevestigingsbout van de V-staart.



Deze afstand is op een fractie na gelijk.



Als alles goed is uitgelijnd dan worden de pennen met een druppeltjes CA-lijm aan de romp geborgd en na het verwijderen van de vleugels worden de vleugelpennen definitief vastgelijmd met UHU plus Endfest. Tegen de voorste vleugelpen zit een plankje van 3 mm dik multiplex.