Gisteren hoorde ik dat Martin de Vos in november is overleden. Velen van jullie zullen hem niet kennen, maar hij was een getalenteerd modelbouwer en kunstenaar, en modelmotoren verzamelaar. Ik heb hier ook iets over geschreven in het onderwerp Vrije Vlucht. Ik leerde hem in 1974 kennen, toen ik in Groningen kwam studeren, en hij het vriendje was van een klasgenote. Die relatie heeft overigens niet erg lang standgehouden, maar Martin had altijd snel een ander lief. In 1976 gingen we samen naar de WK LB in Utrecht, op het SUL terrein. Martin als motoliefhebber, was het meest geïnteresseerd in Speed, en heeft minstens een uur lang met de Amerikaanse speedvlieger Carl Dodge gepraat, die dat ook wel leuk leek te vinden. Twee jaar later zijn we samen liftend naar de WK lijnbesturing in Engeland gegaan, waar we Bruno van Hoek en Max Uttien in actie zagen. Een ongelofelijk nat kampioenschap, en wij in een lek tentje. Eén van de hoogtepunten in mijn herinnering was de prachtige Mustang van de Amerikaanse stuntvlieger Al Rabe. Aan het eind van de wedstrijd mocht de Japanse deelnemer meneer Hara een vluchtje met de Mustang doen. Nu, normaal gesproken als je een onbekende kist vliegt (en zeker zo'n buitenbeentje als de Mustang) doe je na het opstijgen een paar voorzichtige stuurbewegingen en als dat goed voelt eens een looping op een veilige hoogte. Zo niet meneer Hara. Hij steeg op met de Mustang, deed de gebruikelijke 5 rondjes vlak, en legde de Mustang pardoes in de wingover, om aan de andere kant van de cirkel weer netjes op 1m50 in horizontale vlucht af te vangen. Commentaar van meneer Rabe is onbekend.... Maar hij had de reputatie van een echte heer te zijn, dus wellicht heeft hij alleen maar geapplaudisseerd! Martin en ik hebben ook meegedaan aan de LB duurvluchtwedstrijd in 1979. Ik had een duurvluchtmodel gebouwd, op basis van een 1 liter brandstoffles, met een vleugel met een dragend profiel en een Super Tigre G20-15D als motor. De naam was Flessekind. Op de voorafgaande vrijdag hadden we op het Groninger stadspark al een testvlucht van iets meer dan 4 uur gemaakt. Toen (en achteraf zeker) een oefening in vermoeidheid en verveling, maar ja! Het is een wedstrijd en je wilt winnen. Dus wij op de zaterdag vol goede moed naar Terlet. Het was een koude en natte dag. Wij hadden echter vertrouwen in ons ontwerp en de bewezen kwaliteiten, vooral in vergelijking met de modellen van de concurrentie. Martin echter, met zijn technische kennis en gevoel voor motoren had de ST vrijdagsavonds nog even ontkoold, om de motor na de duurproef van vrijdag weer in goede conditie te brengen. Helaas was de afstelling daarmee geheel verloren gegaan, en begon de ST tijdens de wedstrijdvlucht steeds zwaarder te lopen en viel (als ik het me goed herinner) na pakweg anderhalf uur stil.... Met nog steeds meer dan een halve liter peut aan boord. Dus werd de wedstrijd gewonnen door een model met een Oliver Tiger, met een potentieel mindere vliegduur dan ons Flessekind... In 1980 verhuisde ik uit Groningen en werd het steeds moeilijker om contact met Martin te houden vooral omdat zijn levensstijl meer en meer onregelmatig werd, waarbij het gebruik van stoffen die wellicht prima zijn voor de stemming maar minder voor de gezondheid hem steeds meer in hun greep kregen. Een aantal jaren geleden verscheen Martin op de Staka, het gezellige ouwe-lullen-teamrace wedstrijdje wat PP van der Meer jarenlang in Stadskanaal heet georganiseerd. Hij was meegekomen met Tom vd Brink, die speciaal via Groningen was omgereden om hem op te halen. Zijn gezondheid was toen al niet al te best, maar hij kon nog steeds prima met dieseltjes omgaan! Martin heeft door de jaren heen een enorme verzameling modelmotoren opgebouwd, meest dieseltjes maar ook 4takts en glowmotoren. Deze collectie is geërfd door ene Klaas, iemand die Martin vanuit de goedheid van zijn hart in huis in Groningen had opgenomen toen deze dakloos was geworden. Klaas heeft Martin in de laatste maanden van zijn leven verzorgd, en probeert nu voor de collectie, in samenwerking met andere modelbouwers, een goed tehuis te vinden. Het doet me verdriet dat Martin op een relatief jonge leeftijd is overleden, maar ook dat het niet gelukt is om contact te onderhouden. Het was in de jaren '70 toch erg gezellig, als alles meezat.
antieke motoren moeten vertroeteld worden . En ik denk dat binnen PH-sam veel mensen zijn met degelijke kennis . dan blijven ze behouden voor de toekomst
