Roode Zee (1908) / Zwarte zee (1905) of andere slepers uit begin vorige eeuw.

Discussie in 'Werkschepen' gestart door Marcel vd D, 11 dec 2021.

  1. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Hallo allemaal,

    Ik ben tegen een model van de Roode Zee uit 1908 aan gelopen en heb sindsdien erg veel onderzoek gedaan naar zeeslepers uit die tijd.
    En ben een aantal bijzonderheden tegen gekomen.
    Oa door informatie gekregen van het Sleepvaartmuseum in Maassluis.
    Bijv. dat deze stoomslepers soms ook uitgerust waren met zeilen.....
    Om mijn model zo natuurgetrouw mogelijk af te kunnen bouwen ben ik op zoek naar mensen die deze schepen ook bouwen/ gebouwd hebben.
    Uiteraard om deze info ook verder te gaan delen!

    Gr. Marcel
     

    Bijgevoegde bestanden:

  2. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Vraagje, op de postzegel zie ik geen zeilen.
    Misschien als je de foto groter plaatst.
    Ga bij de foto staan en klik op volledige afbeelding.
    De foto verschijnt nu in grootbeeld in je vraagstelling.
    Groet. Henk.
     
  3. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.103
    Locatie:
    Oostvoorne
    Aan het voorstag hangt een gebindselde (storm)fok. Gr. Klaas.
     
  4. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Was bekend.
    Er zijn ook foto's met opgebonden fok aan de achtermast.
    En er zijn tekeningen uit de modelbouwwereld waar er ook nog aan de voormast zitten.
    Dus niet alleen aan het stag.
    Ik ben dan ook op zoek naar foto's, schilderen oid van zeeslepers uit die tijd maar dan "onder" zeil.
    Dus zeilende zeeslepers
    Groetjes, Marcel
     
  5. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Vraag, daar ik de opgebonden zeilen niet gezien heb.
    Wat is de functie van de zeilen?
    Bij een visserschip met een zeil op het achterschip kan ik begrijpen.
    De wind duwt het schip naar achter, zodat er spanning blijft staan op het net of de reep.
    Groet. Henk.
     
  6. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Ga bij de eerder geplaatste foto staan en klik op volledige afbeelding.
    De foto verschijnt nu in grootbeeld en zie je de opgebonden fok. Ook zie je aan de achtermast een opgebonden fok. Allebei trouwens onder een soort huik.
    Bij een vissersschip wordt een zeil achterop gebruikt als stuurzeil. Tevens houdt een zeil het schip stabieler.
    Dwarsscheeps gezien dan, waardoor je minder slingert en dus meer effectief motorvermogen hebt, door een betere stabiliteit.
    wat de reden van de zeilen was is dat er brandstof bespaard werd.
    Vergeet niet dat we het over kolen gestookte stoomzeeslepers hebben.
    En kolen neemt een relatief groot volume in als brandstof om te bunkeren en mee te nemen.
    Zo konden ze dus grotere afstanden afleggen zonder te bunkeren.

    groet,
    Marcel

    PS ik snap het volgende niet."De wind duwt het schip naar achter, zodat er spanning blijft staan op het net of de reep." het net zit achter het schip dan wil je toch niet dat het schip naar achteren geduwd wordt? je wil toch, lijkt mij, naar voren varen?
     
  7. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.103
    Locatie:
    Oostvoorne
    Marcel, In de haringvisserij lag het schip achter de vleet en hield het steunzeil achterop de kop van het schip op de wind. Als (anti) slingerzeil werkt het alleen als je mechanisch wordt voortbewogen. Ook als hulpzeil op een sleepboot moet je je er niet teveel van voorstellen. Alleen maar effectief als je halverwind, of voor de wind vaart. Maar alle beetjes helpen. Kan me niet herinneren dat ik ooit plaatjes heb gezien van zeilende sleepboten. Misschien dat ze daarvan voorbeelden hebben in het sleepvaartmuseum te Maassluis. Gr. Klaas.
     
  8. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Dank je voor je reactie en uitleg.
    Ik heb op foto's van rond 1900 slepers gezien met drie opgebonden zeilen zonder giek, waaronder foto's .van de Zwarte Zee en de Roode Zee uit die tijd.
    Omdat ik de laatste zo natuurgetrouw mogelijk wil na bouwen was en ben ik nog steeds op zoek naar de vorm van de 3 zeilen. (1 aan het extra voorstag, 1 achter de voormast en 1 achter de achtermast....)
    Dat het zeilen zijn geweest is duidelijk. Maar daar blijft de verdere informatie dan ook bij.
    Scheepvaartmuseum en sleepvaartmuseum konden ook verder geen uitsluitsel geven.
    Op antwoord van het Maritiemmuseum wacht ik nog.
    Dat er nauwelijks foto's van zijn kan ik me goed voorstellen ivm de begintijd van de fotografie (langere sluitertijden vanaf bewegende objecten geeft onscherpe beelden...)
    Maar dat wil niet zeggen dat ik niet door blijf gaan en blijf proberen om deze info boven tafel te krijgen!
    Gr. Marcel
     
  9. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    @k-k heeft ondertussen een inzicht gegeven in het gebruik bij een zeil op het achterschip van een vissersschip.
    De vleet loopt langs het voorschip en het zeil houdt spanning op de vleet, zodat deze in de knoop kan raken en niet in de schroef kan komen.

    Nu heb ik het volgende gevonden:
    wpa3ef652c_05_06.jpg

    Ook hier het opgebonden zeil op de voorstag.
    Voor mij had dit zeil een soortgelijke functie als bij vissersschepen.
    Het zeil op de voorstag leverde trekkracht op de sleepkabel, zodat het schip door het gewicht van de sleepkabel niet achteruit kon deinzen.
    Dit gevaar was aanwezig, tijdens wachten, of stilleggen van de sleep.
    Hierbij wordt dus ook voorkomen, dat de kabel in de schroef kon komen.
    Ik heb de foto gevonden bij: https://www.shippingwondersoftheworld.com/tugs.html
    Over een ander zeil heb ik niets kunnen vinden.
    Groet. Henk.
     
    Laatst bewerkt: 14 dec 2021
  10. k-k

    k-k Vriend van modelbouwforum.nl Forum veteraan

    Lid geworden:
    12 jul 2012
    Berichten:
    13.103
    Locatie:
    Oostvoorne
    Mooie foto Henk! Wat ik me daarbij dan weer afvraag is of het zeilschip haar reis begint of beëindigt. Bij dit soort werk gebruikte de sleepboot geen zeilen. Heb nog een oud boek Bij Nacht en Ontij, waarin wat verhalen over stoomsleepboten. Helaas wordt het gebruik van zeilen daarin niet genoemd. En de generatie die het heeft meegemaakt is uitgestorven. In wezen hebben we het over hulpzeilen want dit soort schepen konden niet, of heel slecht aan de wind zeilen. Denk dat ze net als in de vrachtvaart uit de overgangsperiode stammen en men nog niet zoveel vertrouwen had in mechanische aandrijving. Maar in ieder geval leuk om eens over te discussiëren. Leuk artikel ook waar je de foto hebt gevonden. Zag daarin ook een verhaal over het Götakanaal, dat we in 1994 met de zeilboot hebben bevaren.. Klaas.
     
    Laatst bewerkt: 14 dec 2021
  11. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Nu haar einde is niet succesvol.
    De bijbehorende tekst onder de foto vertaald:

    Een LANG SLEEPTOUW werd gebruikt voor het slepen van zeilschepen op open zee. Deze foto toont de directeur Gerling van Antwerpen die de Franse bark Cambronne sleept, die in 1917 werd veroverd door het mysterieuze zeilschip Seeadler. De directeur Gerling,166 ton bruto en 36 ton netto, werd gebouwd in Hull in 1892 met een lengte van 116 voet, een bark van 22 voet en een diepte van 11 ft. 5 in.

    Voor mij zijn de hulpzeilen op vissersschepen en stoomsleepboten alleen om zonder brandstofverbruik trekkracht te kunnen geven op de kabel tussen het object, vleet of sleep,
    Overigens, de haringbotters uit Scheveningen en Vlaardingen gebruikten deze toepassing reeds veel eerder.
    Ook deze hadden een klein zeil op het achterschip en door het naar achter trekken van het schip, dus het net, konden zij meer vis/haring vangen, dan vissers uit b.v. Engeland.
    Principe is het zelfde, alleen de toepassing anders.
    Groet. Henk.
     
    Laatst bewerkt: 14 dec 2021
  12. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Ik denk dat we het over zeer verschillende tijden hebben.De Roode Zee waar ik aan bouw is uit 1908.
    De tijd waar u het over heeft is een stuk later na introductie van de sleeplier....
    In 1908 werd er nog alleen op de beting gesleept, gebruik makend van een manilla sleeptros.
    Dus kon er waarschijnlijk nooit op lange tros gesleept worden.
    Was gewoon weg veel te zwaar met de hand.
    We hebben het niet over een sleper achter een schip, maar voor een schip...
    En niet over een havensleper achter een schip.
    In de haven werd er nooit gezeild (kolen konden in een haven wel geladen worden. )
    Anders waren er wel foto's van.
    Laten we aub niet gaan discussieren over hoe het gebruikt werd, waar mij het uiteindelijk om gaat is hoe zagen deze zeilen eruit.....
    Groet
    Marcel

    PS ik weet heel weinig van de visserij.

    PS2: na uitvergroten van de foto heb ik zwaar het vermoeden dat het hier gaat om een sleper van voor 1910....
    De fok zit er niet alleen onder de huik aan het voorstag, maar zo te zien zit er net voor de stuurhut ook een huik... aan de voormast.. Zelf denk ik dat daar een zeil onder zit....... DANK U voor de foto !
     
  13. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Voorlopig ben je het er mee eens, dat het schip de directeur Gerling van vóòr 1910 is.

    De directeur Gerling,166 ton bruto en 36 ton netto, werd gebouwd in Hull in 1892 met een lengte van 116 voet, een breedte van 22 voet en een diepte van 11 ft. 5 in.

    Over sleepkabel.
    Manilla tros werd alleen ingezet als rekker bij de sleepkabel uit staaldraad.
    Indien men de sleepkabel van meer dan 500m, niet ongewoon, uit Manilla zou toepassen, dan zou deze bij breuk als een gigantisch elastiek terug slaan.
    Over de zeil bij de voorstag, driehoek zeil, hoeveel variaties wil je weten?
    In het verleden paste elke kapitein het zeil aan, zoals hij het het beste vond.
    Dus als je ooit een afbeelding vindt, dan is het de toepassing van die kapitein.
    Dus bij voorbaat, elk zeil dat je gaat plaatsen is niet correct, daar de volgende kapitein deze weer veranderde.
    Doe je voordeel. Groet. Henk.

    P.S. uitleg rekker : https://www.encyclo.nl/begrip/sleepverbinding



     
  14. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Dat zal leuk geweest zijn dat ieder zijn eigen zakdoekje kon aanpassen....
    Hoe het oorspronkelijk was zal dan dus nooit boven tafel komen. Dan kan ik beter geen zeil plaatsen....
    Als ik naar u luister.....
    Ik merk het al u bent een ware zeesleepkenner en expert....
    Hoeveel bemanningsleden waren er ongeveer nodig om 500m manilla van 6'' omtrek of misschien wel staaldraad als sleepdraad uit te zetten zonder gebruik te maken van een sleeplier?
    Geen idee,,,,,,
    Nogmaals, in die tijd waren er geen sleeplieren.. Die kwamen pas begin jaren 30.

    Maar ja, ik ben hier om dingen uit te zoeken
    Om qua modelbouw dingen te leren en te verbeteren.
    Niet om naar zgn experts te luisteren die niet weten waar ze het over hebben.
    Sorrie Henk, maar ik kom zelf uit de moderne zeesleepvaart....
     
    Laatst bewerkt: 15 dec 2021
  15. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Ik wens je succes met het zoeken.
    Even over het manilla touw.
    Een kuil manilla 6", ø48mm, breekkracht ca. 14,7t weegt droog 349kg.
    Rond de eeuwwisseling werd er op de klippers ook staaldraad gebruikt , zeker voor het staand wand.
    Een staaldraad van ongeveer de gelijke breek kracht, b.v. 6x36WS, ø5/8"weegt bij een gelijke lengte, 220kg.
    Over de sleepkabel, in de tekst van de link staat, dat het sleepschip, de klipper, vaak de sleeplijn ter beschikking stelde.
    Ik heb de WS constructie genoemd, daar deze rond het einde van 19 eeuw reeds toegepast werd.
    Groet, Henk
     
  16. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Bedankt voor uw reactie.
    Experts van de zeesleepvaart hebben me geinformeerd dat er rond 1900/1910 gesleept werd met manilla trossen.
    Rond 1930 werd de sleeplier pas geintroduceerd. waarna staaldraad als sleeplijn werd geintroduceerd.
    De verstaging werd inderdaad van staaldraad gemaakt.
    Ook op zeeslepers rond 1900.
    De te slepen objecten werden natuurlijk ook veel en veel groter waardoor staaldraad op de lier noodzakelijk werd.
    Een beetje moderne zeesleper heeft ongeveer 1500m op zijn trommels....
     
  17. Lou van Wijhe

    Lou van Wijhe Vriend van modelbouwforum.nl

    Lid geworden:
    25 dec 2012
    Berichten:
    104
    Locatie:
    Hilversum
    Interessante discussie!
     
  18. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Bedankt voor de informatie over het tijdsbestek, waarin manilla als sleepkabel werd gebruikt.
    De getoonde foto uit 1917 in bericht #9 is de sleepboot te zien met een lange kabel naar het sleepschip, open zee, zie bericht #11, dus problemen over doorhang en golfslag voor jouw bekent.
    Nogmaals over de eerdere link over slepen van klippers.: Sailing Ships and Tugs - Shipping Wonders of the World
    Het tekst deel, waarop ik wil wijzen is:
    Probably an agreement would be reached by compromise and the tug would manoeuvre alongside the ship to pass a heaving line across. This light line was attached to the tow rope. Nominally the sailing ship supplied the tow rope,
    Het is ook ondoenlijk voor een sleepboot om voor elk schip de juiste kabel te hebben.
    Voor mij, gelet op je eerdere opmerking over het handelen van 6" manilla, eenvoudig, naar buiten draaien over de kaapstander van de ankerkabel.
    En daar is het zeil weer.
    Sleepboot, achter de wind met zeil in de voorstag geeft precies genoeg trekkracht om de kabel uit het sleepschip te trekken.
    Die oude sleepboot kapiteins maakten perfect gebruik van de natuurkrachten, wind en water.
    Niet verzonnen, maar ergens gelezen tijdens mijn bezoek aan Cutty Sark, voor de brand, stond ook een afbeelding van het binnenhalen van de ankerkabel van de HMS Victorie.
    OK, soms kom ik rommelig over, daar ik vele oude technieken aan elkaar koppel.
    Volgende week weer verder met de stoommachine voor mijn stoomsleepboot DY5, waarbij ik nog meer technieken aan elkaar koppel.
    Nogmaals bedankt over het tijdsbestek, niet bekent, maar als je geen commentaar lever, dan zal je geen aanvullende informatie ontvangen.
    Succes met je project. Henk.
     
  19. Marcel vd D

    Marcel vd D

    Lid geworden:
    25 nov 2021
    Berichten:
    65
    Locatie:
    Leiden
    Graag niet meer reageren hier Henk. Je bedoelt het waarschijnlijk goed maar je komt met commentaar die totaal het topic niet meer raken. Bij voorbaat dank.
     
  20. Stoompomp

    Stoompomp

    Lid geworden:
    22 jul 2017
    Berichten:
    4.594
    Locatie:
    HELLEVOETSLUIS
    Sorry bedankt, ik heb je graadje verwijderd als ongewenst,
    Groet. Henk.
     

Deel Deze Pagina