Vanessa rig

Niet iedereen kent deze methode van zwaartepuntsbepaling.
Grotere, en vooral zwaardere kisten, zijn soms verrektes onhandig qua balanceren.

De oplossing daarvoor is een zogeheten "vanessa rig" (vraag me niet waar de naam vandaan komt, dat weet ik niet).

De werking is vrij simpel: een object, opgehangen aan één punt, gaat met zijn zwaartepunt precies onder het ophangpunt hangen. Het enige wat je hoeft te doen, is zorgen dat de kist horizontaal hangt, en dan zal een tweede touwtje met een gewichtje er aan, opgehangen in precies hetzelfde ophangpunt, exact naar het zwaartepunt wijzen.

Maar hoe doe je dat op een beetje een handige manier? Niet iedereen kan zomaar zware haken in het plafond draaien, en op lang niet iedere hobbykamer kun je met volledig gemonteerde toestellen uit de voeten.

Ik heb een "enigszins handig, compact, opvouwbaar" rig gemaakt, werkt vrij aardig en is simpel en vlot te maken. Materiaal is wat lengtes 5 x 2 cm vurenhout, wat houtschroeven en witte houtlijm, de steel van een vloerveger en stukken staaldraad van een oud wasdroogrek.


het rig in ingeklapte toestand.



Het scharnierpunt wordt gevormd door de veger-steel (met handvat).
De A-frames worden op afstand van elkaar gehouden door witte staaldraden met oogjes (uit het oude droogrek).
Het model word in één doorgaande lus spanband gehangen. Voor het gemak gebruik ik twee banden die eind voor eind aan elkaar gestoken worden, één gesp voor de vleugel, en één gesp achter de vleugel.
De band is waar hij rond de scharnier-as gaat, daar een extra slag omheen geslagen, zodat als je aan het handvat draait, je het toestel voorover of achterover kunt verstellen, net zo lang tot het horizontaal hangt.
Het schietloodje wijst nu het werkelijke zwaartepunt aan, en is dat te voorlijk of te achterlijk, dan leg je gewichtjes op het toestel, of je verschuift ontvanger accu of andere componenten, en stelt de banden tot het toestel weer horizontaal hangt, net zo lang tot het schietlood aantoont dat het zwaartepunt goed ligt.

Het lijkt een hoop gedoe, maar je maakt zo'n rig in een middagje, en het uitbalanceren werkt tamelijk vlot en makkelijk.

Wie weet heeft iemand wat aan dit idee.

 

Prima timing Bert.
Met inmiddels 4 lagen daklood in de neus begint mijn 4m DG808 een beetje zwaar op mijn vingertoppen te voelen dus ik ga die techniek meteen vanmiddag toepassen. Gelukkig is een haak in het plafond van mijn garage geen probleem.

 

Zolang je maar een goede horizon-referentie hebt...
Daar had ik bij mij in de garage wat problemen mee, en ik heb dit frame zo gebouwd dat de stangen die de poten van de A-frames verbinden een goede horizon-referentie geven. Want dat gekloot met een waterpas op je kist werkt niet: Die waterpas verstoort de balans, dus zodra je die weghaalt, hangt het toestel acuut niet meer vlak.
Het draaibare asje in het ophangpunt is cruciaal voor het gebruiksgemak: verschuiven van de draagbanden door de haak gaat ook wel, maar daarna moet je weer wachten tot het vliegtuig uitgependeld is. Bij het draaien van de as blijft de boel stabiel hangen. Werkt veel vlotter.

 

Het geheel in de praktijk:

 

Er gaat niks boven een gefilterd CoG

 

Dat draaibare asje om het vliegtuig in de juiste instelhoek te zetten is een slim idee.

 

Dat frame ook. Bij de Calif was mijn vrouw het ophangpunt, en hoewel ze een behoorlijk stabiele hand heeft was het bijna niet te doen de boel stil te houden. Recht hangen was inderdaad ook een uitdaging! Blijft over hoe je zo'n schietloodje vertaalt naar een markering op de vleugel. Ik kon dat niet erg precies. (zp zoals altijd opgegeven vanaf de voorlijst in mm...)

 

Dat is een kwestie van even goed nadenken...

Voorbeeld: Bij deze FW190 moet het zwaartepunt op 155 mm vanaf de voorkant van het vleugelzadel.
De pennen aan de voorkant van de vleugel vallen in het grote spant voor aan de romp, dus logischerwijs, ligt het zwaartepunt op 155 mm vanaf dat spant. Het spant staat verticaal in de romp, dus vrij simpel aan de bovenkant van de romp 155 mm vanaf de voorkant van het voorste grote spant aftekenen, en klaar.
Bij bijna ieder vliegtuig zijn er wel van dergelijke "ijkpunten" te verzinnen waarmee je makkelijk het zwaartepunt kunt aftekenen.

Yup... nauwkeurig recht hangen is essentieel, zeker bij de wat grotere kisten, want je hebt zomaar een aantal mm miswijzing als je dat niet goed doet.

 

Is dat nog gelukt?

 

Ja dat paste precies in de garage en werkt goed. Kan meteen zien wat de invloed is van het soort lipo wat ik er in stop. Ik ga beginnen met een 2200 3S en kan dan naar een lichtere lipo overschakelen als ik het zwaartepunt een beetje verder naar achteren wil hebben. Hij is klaar voor z'n maiden.




Als horizon referentie heb ik de Robart invalshoekmeter gebruikt. Simpel om hem hiermee iedere keer weer horizontaal te zetten. Liniaaltje op de vleugel gelegd en dan aflezen maar.

 

Beinvloed die instelhoekmeter het zwaartepunt niet?

Mooie kist trouwens!

 

Ja, vast, maar tijdens het invliegen ga ik toch mbv de duikproef het zwp bepalen. Dit is alleen om ervoor te zorgen dat hij vliegbaar is als hij voor de eerste keer omhoog gaat.

Het is de DG808S van FlyFly. Nogal een budgetmodel, wat aan de bouwkwaliteit goed te zien is. Je moet er ook voorzichtig mee vliegen of hij vouwt z'n vleugeltjes op.

 

op de foto's zie je daar niks van...

 

Vrees dat de Robart meter meer onnauwkeurigheid introduceert (door dat hij het zwaartepunt beïnvloed) dan hij oplevert (vliegtuig horizontaal positioneren).
Denk dat je hem bij de meting beter weg kunt laten en de zweverromp t.o.v. de garagevloer positioneren (op het oog of een vaste afstand vanaf de vloer tot de staart).

 

Het is in elk geval de reden waarom ik een horizontale referentielijn op de romp aanbreng, en een referentie op het A-frame heb...

 

laser waterpas er naast?
Wat ik heb gedaan, een klein waterpasje op het zwaartepunt geplaatst, voordat het toestel aan de vanessa rig werd opgehangen.

 

Dat werkt ook.

 

Het mooie van de Vanessa rig is dat de loodlijn altijd door het zwaartepunt gaat, hoe het model ook hangt.
Met metingen in 2 standen kan je in het kruispunt van de loodlijnen het zwaartepunt in 3 dimensies bepalen.

 

Yup... maar dat is wel een heleboel gedoe... Want hoe teken je dat lijntje af op een niet-vierkante romp?

 

Donders, maar dat is een goed idee heren, zo is de ligging van het zwaartepunt ook in de hoogte te bepalen. Dank!
Dus 1x het ZWP bepalen met het vliegtuig 10 graden naar voren gekanteld en 1x met het vliegtuig 10 graden naar achteren gekanteld. Die lijntjes zetten we dan gewoon op de vliegtuigtekening of berekenen het 3D zwaartepunt direct uit de meetwaarden.
Nog wel wat verzinnen hoe die hoek van het vliegtuig een beetje nauwkeurig te meten, maar dat is met moderne meetinstrumenten of ouderwetsche goniometrie vast wel te doen.
Oke, ik besef, veel mensen vragen zich nu af, wat moet ik daar dan mee, dat 3D zwp van m'n vliegtuig? Voor hen goed nieuws, als je je dat afvraagt, dan hoef je er niets mee. Vergeet het.
Zelf wilde ik het graag van onderstaande constructie weten. (Die je overigens niet in een vanessa rig kan hangen, maar dat geeft niet, het werkt ook als het zwp op een andere manier gemeten wordt)