Een vertraging werkt mijnsinziens goed omdat weerstand kwadratisch stijgt. Een propellor die 2x zo snel draait, heeft 4x zoveel weerstand. Om de weerstand zo laag mogelijk te houden, moet een prop zo langzaam mogelijk draaien.
Waarom dan niet een hele grote vertraging toepassen? Op een geven moment wordt de pitchspeed te laag (zie onder). De propeller kan het model niet meer voorstuwen op vliegsnelheid.
Wat voor vertraging heb je in een bepaalde toepassing nodig?
Wat ik eerst wil introduceren is de zgn. "Pitchspeed" van een propeller/motorcombo.
Dit is de theoretische snelheid die de door de propeller versnelde lucht heeft. Het naar achteren versnellen van lucht is wat de stuwkracht levert om het model voort te bewegen.
Hoe meer spoed de propeller heeft, hoe hoger deze pitchspeed. Een 8x7 propje levert een hogere pitchspeed op als een 9x6. terwijl ze ongeveer op hetzelfde toerental ronddraaien.
Zaak is nu dat de pitchspeed bij het model past.
Levert een propeller/motorcombinatie een hele lage pitchspeed op, bijvoorbeeld 40km/h, kan het zijn dat deze onder de overtreksnelheid van het te vliegen model ligt. Stel dat dit model minimaal 60km/h moet vliegen om in de lucht te blijven. De motor/propellor draait voluit, maar kan door de te lage pitchspeed het model niet voorstuwen. Deze combinatie zal dan wel stroom verbruiken, op de grond lekker hard lijken te trekken en in de praktijk niet blijken te werken.
Andersom ka natuurlijk ook. Een te hoge pitchspeed. Om een hoge pitchspeed te bereiken moet een propellor hard ronddraaien en veel spoed hebben. Om te zorgen dat een motor dit nog "trekt" eindig je met een kleine diameter prop.
Stel nu hetzelfde model wat met 60km/h vliegt, gemonteerd met een motor/prop combo die een pitchspeed oplevert van 200km/. Vanwege de kleine diameter prop zal er een vrij smalle koker lucht acxhterwaarts langs het model bewegen met hoge snelheid. Omdat de verschilsnelheid tussen romp en lucht hoog is, zal er veel weerstand optreden, wat veel verlies oplevert. Slechts een klein deel van de door de propellor versnelde lucht zal uiteindelijk effectief het model voorstuwen.Optimaal is een pitchspeed kiezen die goed past bij het model. Een langzaam zwevertje zal op zo'n 50km/h zitten. Een pylonracer op 250km/h.
Komen we terug op het kiezen van de juiste vertragingsverhouding voor een model. Het doel is het kiezen van een vertraging die een zo langzaam mogelijk draaiende propeller oplevert (ivm prop-rendement) bij de juiste pitchspeed voor het model. Hoe langzamer de prop draait, hoe hoger de spoed zal moeten zijn om voldoende pitchspeed op te leveren. Probleem is dat een prop op een geven moment overtrokken raakt. Neem je een zeer langzaam draaiende prop met een hele hoge spoed, zal de aanstromende lucht het profiel van de prop niet meer kunnen volgen.
Vergeet niet dat een prop niets meer is dan een ronddraaiende vleugel. Wordt het instelhoekverschil met de aanstromende lucht te groot, raakt de vleugel overtrokken. Dit werkt precies zo met de bladen van een prop.
Draait een propeller te langzaam, is het dus op een geven moment niet meer mogelijk deze de lucht genoeg te laten versnellen om een model te laten vliegen. Op dit moment is de vertraging te groot gekozen.
In de praktijk blijkt een prop met een diameter/spoed verhouding van rond de 1.5:1 (bijv 9x6) optimale resultaten op te leveren.
Om tot een optimaal rendement voor een bepaalde motor te bereiken,is de truuk een vertraging te kiezen die bij de gewenste motorbelasting (stroom) een propellor oplevert die zo groot mogelijk in diameter is, de juiste pitchspeed heeft en een diam./spoed verhouding van rond de 1.5:1.
Gerben