Zelfbouw DLG stuurproblemen: graag jullie ideeën / meningen.

[Jeppie]

Beste DLG'ers,

Ik zit met een eigenaardig cq. voor mij niet te verklaren probleem (maar dat kan door mijn onervarenheid met zweefkisten en/of vleugels met V-stelling komen).

Ik heb een DLG'tje gebouwd als hieronder:
(Let even niet op de lijmklemmen: vanavond een 2e "Sturz gemacht" en de "schilfers" zitten weer in elkaar)

span= 1 meter
V-stelling= 13 graden
koorde= 10 cm
gewicht= 155 gr

Ik weet dat dat aan de zware kant is voor een DLG (de volgende wordt lichter )

Naar mijn idee zijn de staartstukken en het hoogte- en richtingsroer voldoende groot en hebben voldoende uitslag (45 grd max).

Hij vliegt -na een "speerworp"- netjes een meter of 15 rechtuit: duikt niet noemenswaardig en gaat niet de bocht om. Dus ik neem aan dat het zwaartepunt erg netjes ligt.
Discusworpen geven een hoogte van een meter of 15 (ik haal een hoogte van 3/4 volwassen populier) en ik kan het kistje dan netjes met hoogteroer op horizontaal krijgen.

Toch reageert het kistje (naar mijn mening) slecht op het richtingsroer.
Bij toenemende roeruitslag gaat reageert het kistje erg langzaam en het duurt -naar mijn idee- wel 10 meter voordat je hem langzaam de aangeven richting in ziet gaan.

Als ik het kistje om de langs-as zie kantelen geef ik wat hoogteroer bij. Dat helpt echter weinig.

Wat kan er aan de hand zijn???
Graag jullie ideeën en aanbevelingen.

Alvast bedankt + groeten,

JP

 

[sietse]

Het is denk ik toch je V-Stelling...

Ik heb als je de vleugel met het midden op tafel legt aan beide kanten 10cm.

Dat van jou is een stuk minder zo te zien.

De staart ziet er verder prima uit.
155 gram is voor zo'n slanke vleugel wel wat veel ja, maar voor 1e kist boeit dat niet veel. Kan je prima mee leren smijten.

 

[Jeppie]

Sietse,

Dank je voor de snelle reply.

Ik ben meteen gaan meten:
Met 1 vleugelhelft plat op tafel, komt de andere vleugelhelft 10 cm los.
Dus zou 20 cm moeten zijn?

De apogee heeft 12 grd V-stelling; Ik heb 13 graden.
Zou ik dan 26 graden V-stelling moeten fabriceren?
Het lijkt me (nu) héééél veel.

JP

 

[sietse]

Is best veel idd, maar Peytr en anderen die meer over vleugels weten hebben al vaker gezegd dat het verlies van een vleugel onder een hoek niet heel veel scheelt. Zeker niet voor de stabiliteit die je er voor terug krijgt.

Die van mij kan echt superbochtjes draaien

 

[Jeppie]

Dank voor je antwoord Sietse.

mmmmm,
Nu even een moeilijke keuze voor me:
-Zal ik de vleugelhelften op +/- 2/3 doorsnijden en onder een hoek plakken? (de hoek in het midden van de vleugel is al vesterkt met glas/epoxy)
-Een nieuw vleugeltje fabrieken met een grotere V-stelling en een grotere koorde?
-Heel nieuw kistje met lichtere romp en lichtere komponenten?
(En mijn vrouw vindt toch al dat ik meer tijd aan het gezinsleven moet besteden )

Wellicht eerst maar een nachtje slapen (hoewel dan heb ik morgenavond nog steeds het zelfde probleem)

mvg,

JP

 

[sietse]

Keuze A en C zien er wel goed uit .

A zou ik zowiezo doen. Gewoon ff wat meer V erin en kijken of het toch nog leuk wil vliegen. Dan kan je snel weer de lucht in.
Anders is het idd misschien beter om gelijk maar de tekening van de OFA aan Theo te vragen en die te bouwen

 

[ariekraakjr]

Ik zou voor A gaan en alvast rustig aan een nieuwe beginnen.
Maar niet te snel bouwen zodat je nog wat extra ervaring op kan doen.
Je tweede kist gaat dan een stuk langer mee.

Ik heb eerst iets van depron gemaakt en daarmee flink wat dingen uitgeprobeert. Ik ben nu begonnen met mijn balsa versie.
Deze krijgt een span van 1,5m

 

[Niek]

Dubbel V lijkt mij de snelste oplossing.

Zwever meenemen bij wandeltochtjes met gezin

 

[Guido]

Een clubgenoot van mij had hetzelfde probleem, die heeft het zwaartepunt wat verder naar achteren gelegd en toen was het opgelost.
Ik zie op je laatste foto dat je hoogteroer nogal ver omhoog staat, daarmee kun je een voordelijk zwaartepunt qua vliegen wel corrigeren, maar je bestuurbaarheid blijft pet.

 

[sietse]

ja, das een leuke...
Het verhaaltje klopt wel Guido, alleen weet je natuurlijk niet hoe hij stuurde tijdens de foto. Volgens mij zijn het zijn max uitslagen.
Anders zou er ook wel even een opmerking mogen komen dat zijn richtingsroer wel erg naar links staat getrimd....

Zwaartepunt klopt ook wel een beetje. Als ik mijn zwaartepunt ver naar voren zet, kan ik nog steeds hard sturen, alleen maakt ie dan een rol zegmaar. Als het zwaartepunt ver naar achter zit, dan maakt ie meer een bocht

 

[Tadango]

ik heb nauwelijks V stelling en dat ding reageerd ook erg weinig op het richtings roer. Daarom zitten er ook rolroeren in....

 

[Frans Bal]

Hallo Jeppie,

Sietse en Guido slaan de spijker op de kop.
Ik heb even snel op de Aogee tekening gekeken en die heeft 12 graden V-stelling per zijde, dus totaal 24 graden.
Bij een spanwijdte van rond de meter is de 100 mm een goede waarde.
Ik was zelf zo eigenwijs om mijn DLGtje te voorzien van 75 mm per zijde.
Het is niet veel minder maar toch draaid die niet zo goed als die van Sietse en dat is in weze het zelfde model.
Het zwaartepunt heeft op stuurgedrag zeker invloed.

Waar heb je je zwaartepunt nu liggen?

Klopt het dat je vleugel vorm rechthoekig is?
Ik bedoel voor en achterlijst lopen parallel.

Frans

 

[Jeppie]

Gisteravond (ik kon toch niet slapen) de knoop doorgehakt en daarmee ook de vleugel 8O :

Ik heb nu 10 cm "vrij van de tafel" aan iedere kant.
Het gewicht van het kistje is wel weer wat toegenomen; kleine stukjes 25 gr's glasweefsel/epoxy over en onder de knikken.
Tevens het rompje van weefsel voorzien (ik was het plakken van splinters beu )
Het toch al te zware kistje begint nu een obesitas-achtig gewicht te krijgen: ik zit ondertussen op 180 gr (incl. alles).

Vanavond lekker lopen smijten.
De extra knikken in de vleugel schelen enorm op het richtingsroer. Ik kan nu wel een prettig landingscircuitje vliegen.

Na een 50 tal minuten hoorde ik in de afgooi een kraakje. Na de landing het kistje nauwlettend geïnspecteerd. Het vorkje dat ik in het 4 mm koolstofbuisje had geslepen tbv het kielvlak had het deels begeven. Op het veld nog gerepareerd met balsa / CA. Dat hield echter maar 2 worpen.

Ik heb overigens niet het idee dat 4 mm koolstofbuis te licht / zwak / flexibel is. De afworpen gingen tot dan toe strak.

Dus maar weer repareren (Ik ga de 200 gr nog wel halen met al die lijm / glas / epoxy ; heb ik meteen een kistje voor 4 bfrt en hoger )

Een erg leerzaam projectje tot nu toe.

Ik begin ondertussen richting keuze C te denken (maken van een nieuw kistje):
De wijze van de rompbouw van Sietse staat me wel aan.
Wat denken jullie: hoeveel laagjes 25 gr's glasweefsel / epoxy zou sterk genoeg zijn voor een rompje? 2? 3? Ik wil het nu in 1 x goed doen .
(Theo: kan ik de tekening van de OFA van je krijgen? )

@ Guido:
Bij een normale "speerworp" zweefde het kistje met neutrale roeren erg netjes rechtuit. Verbaasde mij ook; maar ik heb daaruit geconcludeerd dat het zwaartepunt netjes lag.
Vanmiddag, met glas-versterkte romp, het oude CG weer uitgewogen.
Dat de roeren op de eerdere foto's flinke uitslagen hadden, had ermee te maken dat ik de verbinding stuurstangetjes<->servo's had losgemaakt om de lijmklemmen te kunnen plaatsen.
Ik zal nog eens wat gaan experimenteren met het zwaartepunt verder naar achteren.

@Frans:
Oeps, tekening lezen is ook een kunst. Ik had in de vluggigheid 12 graden totaal gezien. Sorry. Maar bedankt voor de correctie.
Het dikste punt van de vleugel ligt op 1/4 en het zwaartepunt heb ik op 3,3 cm liggen (bij 10 cm koorde).
Je hebt het goed gezien: rechthoekige vleugel: voor- en achterlijst parallel.

Ok, tot zover de update.
Verslavend hoor zo'n DLGtje

 

[sietse]

Een erg leerzaam projectje tot nu toe.

dat is de bedoeling van het 1e smijtertje

Ziet er goed uit zo met die dubbele knik!

De wijze van de rompbouw van Sietse staat me wel aan.
Wat denken jullie: hoeveel laagjes 25 gr's glasweefsel / epoxy zou sterk genoeg zijn voor een rompje? 2? 3? Ik wil het nu in 1 x goed doen .
(Theo: kan ik de tekening van de OFA van je krijgen? )

Moet je theo ff mailen voor de tekening, dan stuurt ie hem op.
hoeveel laagjes 25 grams? uuh, 3?
Ik heb er eventueel nog wel 1 liggen als je wil. zit al wel ook een staartboom aan en hij is redelijk krap (smal).

Bij een normale "speerworp" zweefde het kistje met neutrale roeren erg netjes rechtuit. Verbaasde mij ook; maar ik heb daaruit geconcludeerd dat het zwaartepunt netjes lag.

Mhh, als je zwaartepunt erg ver naar voren ligt en je gooit niet te hard, dan kan hij dat ook doen...
Om het echt goed te testen moet je wat hoogte hebben en dan een duik inzetten, hoogteroer loslaten en dan kijken of hij weer omhoog trekt. Trekt ie weer heel snel up dan zit je zwaartepunt te ver naar voren, gaat ie steeds harder duiken, dan zit je zwaartepunt te ver naar achter. Die van mij blijft gewoon in 1 rechte lijn doorduiken als ik dat doe

 

[Jeppie]

Om het echt goed te testen moet je wat hoogte hebben en dan een duik inzetten, hoogteroer loslaten en dan kijken of hij weer omhoog trekt. Trekt ie weer heel snel up dan zit je zwaartepunt te ver naar voren, gaat ie steeds harder duiken, dan zit je zwaartepunt te ver naar achter.

Dit snap ik niet. Is het niet net andersom?

Dank je voor het aanbod van het rompje. Ik vind het echter leuk om zelf wat te fabrieken.

 

[sietse]

Dit snap ik niet. Is het niet net andersom?

nope.

Zwaartepunt voor het officiele CG:
de "zware" neus kanteld het vliegtuig naar beneden, hoogteroer weer omhoog. goed getrimd zie je dus dat het hoogteroer wat "up" staat als het zwaartepunt ver naar voren zit. Op deze manier is hij niet zo efficiënt mogelijk, maar wel erg stabiel. Goed om mee te beginnen dus. Hij vliegt continu langzaam, als je een duik inzet, blijft de zwaartekracht hetzelfde en blijft de neus ietsje naar beneden drukken. De luchtstroom over het iets omhoog staande hoogteroer word alleen wel veel groter. Hierdoor stuurt ie hem weer omhoog tot dat evenwicht weer omslaat.

zwaartepunt op het officiele CG
Hoogteroer recht naar achter. Nu maakt het dus niks uit in welke stand of hoe hard het vliegtuig gaat. (in principe). Alleen de instelhoek werkt nu een klein beetje als hoogteroer en zal ervoor zorgen dat hij zichzelf nog net uit een duik trekt, al zal dat wel lang duren. Het hoogteroer staat niet omhoog en gaat dus bij extra luchtsnelheid niet meer of minder lift genereren.

zwaartepunt achter het officiele CG:
Nu zal het hoogteroer iets omlaag staan, Vliegt erg instabiel, is het te erg dan is er niet te vliegen omdat hij gelijk "omklapt".
Als je dan een duik inzet gaat het hoogteroer steeds meer lift genereren waardoor hij steiler gaat duiken... (das dus niet echt handig).

Bij een DLG is het handig om op of iets achter het officiele CG te zitten. Bij de worp blijft hij dan zonder stuurimpuls rechtdoor vliegen (schuin omhoog dus, maar in 1 lijn).
Waar ik het over hoogteroer heb, is het eigenlijk de mix tussen de stand van het hoogteroer/hoogtestabilo en de instelhoek.
Heb je een grote instelhoek, dan zal hij langzaam vliegen en vrij snel stallen. Je ziet dus ook dat de meeste DLG's een erg kleine instelhoek hebben. Omdat het zwaartepunt ook vrij achterlijk zit, zal het hoogteroer ook zo goed als neutraal staan. (koordes v/d vleugel en hoogtestab in 1 lijn). Voordeel is ook dat bij thermiek de DLG heel snel reageert en je dus goed kan zien waar het omhoog gaat. met het zwaartepunt ver naar voor baggert ie gewoon door een bel heen zonder dat je het merkt...
Verder kan je ook een stuk beter grote stukken snel vliegen zonder al te veel hoogte te verliezen.


pffffff, wat een verhaal zeg...

 

[Niek]

Maar wel iets voor een FAQ !! Copy pasta jij even?

 

[sietse]

uuh, ik kan daar niet posten merk ik net. Zou jij het even neer willen zetten, Niek?
en waar zou het moeten? vliegtuigen algemeen?

Als iemand nog opmerkingen heeft, dan hoor ik het wel.

 

[Jeppie]

OK, duidelijk.

Ik was er van uit gegaan dat je het zwaartepunt van een vliegtuig altijd uitweegt met 0 grd roeruitslagen, omdat dit het meest efficient is.
Roeruitslag geeft altijd een sturende- en een remmende component, vandaar.

s= snelheid t.o.v. lucht
l= lucht
ad B (met roeruitslag):
1= lucht tegen roer geeft kracht = blauwe lijn 1
2= sturende kracht
3= remmende kracht


Over CG / zwaartepunt:

Bij 0 grd en zwaartepunt op CG gaat kist dus rechtuit. (zie Fig. 1 B)
Bij 0 grd en zwaartepunt net voor CG krijgt de kist een licht dalende lijn. (zie Fig. 1 A)

Overigens dacht ik dat je normaal een vliegtuig altijd uitweegt met het zwaartepunt vóór het CG omdat de kist zichzelf dan corrigeert uit een stall.

De termen zwaartepunt en CG (=Centre of Gravity = zwaartepunt) zijn eigenlijk verwarrend.
CG = zwaartepunt ; dat snap ik.
Maar hoe noem je het punt waar de frontale (kantel- / nick-) as doorheen loopt?
Is daargeen andere term voor? (Bij zeilboten praat je over lateraal - en zeilpunt)
Handig om deze punten goed te definiëren anders krijgen we spraakverwarring :roll: .

Je hebt (theoretisch) een punt (of frontale as) waar -in vlucht- het toestel om kantelt (nick-beweging bij heli's).
Ligt het CG voor die lijn dan duikt de kist. Ligt Het CG achter die lijn dan krijgt de kist "up" (tot aan stall).
Alles met roeruitslagen van 0 grd.
Alles volgens de envoudige mechanische theorie van "koppels en momenten".

Zitten we "nog altijd / nu weer" op 1 lijn qua gedachten??

 

[sietse]

Het gaat eigenlijk alleen maar over het Zwaartepunt ( in het engels idd Centre of Grafity= CG).

Het onderscheid zit hem alleen in Het berekende zwaartepunt (jouw rode pijl), en het echte zwaartepunt (jouw blauwe pijl, en waar, als je dus 2 vingers daar houd, het vliegtuig horizontaal blijft).

Ligt het CG voor die lijn dan duikt de kist. Ligt Het CG achter die lijn dan krijgt de kist "up" (tot aan stall).
Alles met roeruitslagen van 0 grd.

klopt wel volgens mij. Dat verhaal klopt dus als je niks zou veranderen verder en idd instelhoek en roer gelijk houd. Indien je daar wel aan gaat veranderen, geld toch het onderstaande verhaal.

nog ff dan maar:
Licht je echt gemeten zwaartepunt:

vóór het berekende zwaartepunt:
de "zware" neus kanteld het vliegtuig naar beneden, hoogteroer weer omhoog. goed getrimd zie je dus dat het hoogteroer wat "up" staat als het zwaartepunt ver naar voren zit. Op deze manier is hij niet zo efficiënt mogelijk, maar wel erg stabiel. Goed om mee te beginnen dus. Hij vliegt continu langzaam, als je een duik inzet, blijft de zwaartekracht hetzelfde en blijft de neus ietsje naar beneden drukken. De luchtstroom over het iets omhoog staande hoogteroer word alleen wel veel groter. Hierdoor stuurt ie hem weer omhoog tot dat evenwicht weer omslaat.

OP het berekende zwaartepunt:
Hoogteroer recht naar achter. Nu maakt het dus niks uit in welke stand of hoe hard het vliegtuig gaat. (in principe). Alleen de instelhoek werkt nu een klein beetje als hoogteroer en zal ervoor zorgen dat hij zichzelf nog net uit een duik trekt, al zal dat wel lang duren. Het hoogteroer staat niet omhoog en gaat dus bij extra luchtsnelheid niet meer of minder lift genereren.

Achter het berekende zwaartepunt:
Nu zal het hoogteroer iets omlaag staan, Vliegt erg instabiel, is het te erg dan is er niet te vliegen omdat hij gelijk "omklapt".
Als je dan een duik inzet gaat het hoogteroer steeds meer lift genereren waardoor hij steiler gaat duiken... (das dus niet echt handig).

Bij een DLG is het handig om op of iets achter het officiele CG te zitten. Bij de worp blijft hij dan zonder stuurimpuls rechtdoor vliegen (schuin omhoog dus, maar in 1 lijn).
Waar ik het over hoogteroer heb, is het eigenlijk de mix tussen de stand van het hoogteroer/hoogtestabilo en de instelhoek.
Heb je een grote instelhoek, dan zal hij langzaam vliegen en vrij snel stallen. Je ziet dus ook dat de meeste DLG's een erg kleine instelhoek hebben. Omdat het zwaartepunt ook vrij achterlijk zit, zal het hoogteroer ook zo goed als neutraal staan. (koordes v/d vleugel en hoogtestab in 1 lijn). Voordeel is ook dat bij thermiek de DLG heel snel reageert en je dus goed kan zien waar het omhoog gaat. met het zwaartepunt ver naar voor baggert ie gewoon door een bel heen zonder dat je het merkt...
Verder kan je ook een stuk beter grote stukken snel vliegen zonder al te veel hoogte te verliezen.


Bij een "normaal" vliegtuig is het idd handig om het gemeten zwaartepunt iets vóór het berekende zwaartepunt te leggen. Hierdoor herstelt het vliegtuig sneller uit een duik. (niet uit een stall, wel dus uit de duik die daar op volgt. Een stall is een stall). Dit komt dus door het verhaal over het omhoogstaande roer dat je moet doen om het naar voren kieperen tegen te gaan.
Het is net ff het verschil in of je het roer trimt of niet. Binnen een bepaalde range van zwaartepunten kan je het vliegtuig namelijk prima rechtdoor laten vliegen. De eigenschappen verschillen dan alleen. Over die fase gaat bovenstaand verhaal zegmaar. Jouw verhaal klopt dus voor die kleine vrijevlucht dingetjes met een vast hoogtestabilo.

en oh ja, tuurlijk heeft een roer altijd een remmende werking. Dat merk je erg aan DLG's. Als je te wild stuurt dan remt ie alleen maar en ben je zo weer beneden. Laat je hem lekker "lopen" dan blijft ie maar doorvliegen .

- Heb je het gemeten zwaartepunt te ver naar voren, dan zal je dus het hoogteroer omhoog moeten zetten. Dit remt en maakt hem minder efficiënt en trager.
- Heb je het gemeten zwaartepunt te ver naar achteren, dan zal je dus het hoogteroer omlaag moeten zetten. Dit remt ook,alleen is die versie dus niet echt goed te vliegen, omdat hij dan "pitch-instabiel word". Hij versterkt de ingezette beweging zegmaar.
- Heb je het gemeten zwaartepunt op het berekende zwaartepunt, dan kan het hoogteroer neutraal staan en heeft de minste weerstand. Hij zit dan op het randje van "pitch-instabiel" waardoor een ingezette beweging nog NET langzaam gecorrigeert word.