Bij het bouwen van de Inside F5 j van Himmlische Hollein merkte ik dat in de handleiding steeds genoemd werd Uhu Endfest. Dit is een tweecomponenten lijm. Ik gebruik altijd Bison tweecomponentenlijm. Maar bij het lezen van de gebruiksaanwijzing merkte ik een verschil op, de verwerkingstijd van Bison is ongeveer 5 minuten, die van Uhu een half uur. Bij Uhu werd ook vermeld dat de eindsterkte na 24 uur werd bereikt, bij Bison kon ik daarover niets vinden op Google. Kan ik hieruit begrijpen dat langzaam hardende lijm uiteindelijk sterker is dan snel hardende lijm? Is Uhu Endfest in Nederland te koop, of is er een vergelijkbare lijm van een ander merk te koop? Wie kan mij er meer over zeggen?
Het wordt ook wel Uhu plus genoemd, het is echt heel veel sterker dan 5 minuten epoxy. Van Bison zal er ongetwijfeld ook iets zijn wat vergelijkbaar is.
Hier te verkrijgen: http://www.uhu-profishop.com/adhesives/2-component-adhesives.html Maar ook bij Conrad maar dit is de snellere versie: https://www.conrad.nl/nl/Search.htm...6+Werkplaats Lijm%2C+plakband+%26+klittenband
Dit is plaksel en niet aan te bevelen voor zwaar belaste verbindingen (een soort 5 minuten epoxie) De Nederlandse Conrad heeft geen UHU Endfest in het programma, Maar er zijn genoeg plaatsen in Nederland waar deze groene tubetjes te krijgen zijn. Ik meen ze zelfs wel eens gezien te hebben bij de lokale Gamma...... Anders zijn ze ook te krijgen via Amazon of Ebay.
Overigens Uhu is maar een merk hoor....Ik gebruikt het zelf ook maar gebruik ook dat Amerikaanse spul Z-poxy (ZAP-ZPoxy in diverse varianten) Het is maar voor welke doeleinde je het wil gebruiken.....Maar Uhu is best goed spul....zowel de Blauwe als de Groene versie
Vrijwel alle epoxy lijmen behalen hun grootste sterkte door bij een hogere temperatuur uit te harden. De snelheid maakt niet zo gek veel uit. In bepaalde gevallen kan tragere uitharding zelfs nadelig zijn. Er wordt dan namelijk een vertrager toegevoegd waardoor het hardingsproces wordt vertraagd. Die stof kan, maar hoeft niet, de eindsterkte nadelig beïnvloeden. Er zijn vele soorten epoxyhars. Diverse samenstellingen en verhoudingen al dan niet met toevoegingen. Met deze toevoegingen kunnen allerlei verschillende eigenschappen gemaakt worden. Al dan niet kei hard worden, transparant, een kleurtje, min of meer flexibel blijven, enz. enz. Er kan ook metaalpoeder aan toe gevoegd worden om metaal achtige eigenschappen te krijgen, je krijgt dan "kneedbaar metaal". Wanneer je epoxy laat uitharden en daarna laat "doorharden" bij een hogere temperatuur zal het flink sterker worden. Welke temperatuur daarvoor nodig is hangt af van de soort epoxy. Meestal is het ergens tussen de 60°C en 80°C. Boven de 90°C Worden de meeste epoxy lijmen weer zacht en kunnen dan zelfs alle kracht gaan verliezen. Niet doen dus of je moet het juist los willen maken. Wil je epoxy hars dun vloeibaar krijgen dan kan je dat doen door er een verdunner door te mengen. Daar is een speciale verdunner voor die niet zo maar te koop is. Waarom weet ik niet maar ik heb het vermoeden dat het of vanwege giftigheid is of dat het misschien ook voor "andere zaken" gebruikt kan worden. Er is voor verdunde epoxyhars te koop, dat wordt meestal speciaal voor ingietwerk en zo gebruikt. Een echt groot nadeel van verdunnen is dat het de eindsterkte zeer duidelijk verminderd! Het is niet echt geschikt om het als lijm of voor het maken van een romp of zo te gebruiken. Er is een manier waarop je de net gemengde en nog niet verharde epoxy wel vrij dun kan maken en dat is verwarmen. Als je het tot zo'n 40°C á 50°C verwarmt wordt het haast waterdun en kan het behoorlijk goed in b.v. hout poriën dringen. Natuurlijk kleeft hier ook een nadeel aan, het hard hierdoor wel extra snel uit! Zo kan je 30 minuten epoxy ook binnen 10 minuten hard laten worden. Dus als je de hars een warmte behandeling wilt geven moet je het eerst laten uitharden voordat je gaat doen. Als je het direct na het insmeren doet wordt de lijm erg dun door de warmte en kan uit de te lijmen naden lopen. Als je een romp wilt maken en je hebt het glas en/of koolstof doek in de mal goed "ingesopt" met hars kan je de gehele mal wel in een oven leggen en verwarmen tot de aangegeven temperatuur. De hars zal dan eerst dun worden en mogelijk de hoekjes en gaatjes nog beter gaan opvullen. Een vacuüm zak is dan natuurlijk helemaal ideaal. Dan zal de hars ook sneller uitharden en een hogere eindsterkte bereiken. Hoeveel sterker voor ons haalbaar is zou ik echt niet weten. Ik weet wel dat destijds bij Fokker de vliegtuig delen ook op deze manier werden verlijmd, met een epoxy lijm. Daar zat nog veel meer achter dan wat ik hier schreef maar de behaalde eindsterkte was fenomenaal.
Wel één opmerking over temperaturen. Wat Ernst schrijft dat epoxy bij hegere temperaturen zacht wordt klopt in zekere zin wel, maar niet helemaal. Dat verschil kennen is van belang. Vrijwel ieder epoxy zal zachter worden bij een temperatuur die ongeveer 20° boven de uithard temperatuur ligt. Je kunt gelijmde delen dan vaak weer van elkaar halen. Echter wanneer je het een paar uur op die hogere temperatuur houdt zal het laminaat weer hard worden, en pas weer zacht worden bij een weer 20° hogere temperatuur. Dit proces kan doorgaan tot de temperatuur waarbij verkoling van de epoxy optreed, en dat is voor iedere soort verschillend. Als je het bovenstaande leest zie je dat je voordeel hebt bij uitharden van epoxy bij hogere temperaturen, je houdt dan dus ook de sterkte wanneer een model in de zon ligt. Dit temperen kan ook na het uitharden, en je zult het bij een laminaat in de mal moeten doen om vormvastheid te garanderen. Maar ook naderhand kan het zonder de mal, wanneer je de temperatuur langzaam laat oplopen met maximaal 10° per uur. Je blijft dan steeds in het gebied waar de epoxy hard blijft, op de eindtemperatuur dan een uur of 5 laten naharden. Wanneer je, zoals Ernst beschrijft, de epoxy direct warm laat uitharden heeft als genoemd het voordeel dat je epoxy lekker doordringt in alle gaten. Bij grote stukken en epoxy infusie, waarbij via vacuüm epoxy wordt geïnjecteerd, wordt vaak een heel vloeibare hars gebruikt die je eerst bij kamertemperatuur verwerkt waardoor het stuk de tijd krijgt om alles goed te impregneren, en langzaam in 24 uur uit te harden, waarna nog steeds onder vacuüm de temperatuur tot 60° of 90° verhoogd wordt voor bv 10 uur naharden.
Bedankt voor de uitgebreide antwoorden! Na lang zoeken heb ik voor Uhu plus Endfest een modelbouwzaak gevonden die het verkoopt, nl. Verspaget in Eindhoven. Hier in het noorden was het niet verkrijgbaar. Volgens het Datablatt van Uhu is het volledig uitgehard na 48 uur en dan voor mijn zwever meer dan sterk genoeg. Nogmaals bedankt en weinig brokken in 2017!
Goede keuze. De mengverhouding is bij UhU Endfest 300 niet kritisch. Door varieren van de mengverhouding kan je de eigenschappen van het eindproduct wat beïnvloeden. Bv wat meer hars en minder harder geet een grotere hardheid, betere bestendigheidtegen chemicalieën, terwijl iets meer harder wat meer fexibiliteit en een betere slagvastheid geeft. Het gegevensblad is de moeite van het lezen waard: https://media2.supermagnete.de/docs/uhu_plus_endfest_300_eng.pdf
