Juist ja, precies zoals ik zei: Wind mee of tegen, een toestel stallt bij dezelfde luchtsnelheid...
Dit wordt heel vaak gezegd maar het is helemaal fout! De snelheid waarmee een vliegtuig vlieg bepaald NIET wanneer hij in een stall raakt. De stall speed bestaat dan ook helemaal niet, dit misverstand is kennelijk niet uit te roeien.
Een vleugel raakt in een stall wanneer de luchtstroom "los" komt van de vleugel en turbulent wordt. De luchtstroom komt los wanneer het de vorm van de vleugel niet meer kan volgen. Dit gebeurt wanneer de
invalshoek te groot wordt dus wanneer je te veel up geeft en dat kan bij
elke snelheid gebeuren!
Stel je hebt een vliegtuig waarvan de vleugel in een stall raakt wanneer de invalshoek groter wordt dan 15°.
Wanneer je met de kruissnelheid vliegt zal de invalshoek van de vleugel veel kleiner zijn dan die 15°, het zal misschien 5º zijn. Om te kunnen landen zal je een stuk langzamer moeten vliegen.
Wanneer je langzaam gaat vliegen zal je de invalshoek van de vleugel moeten vergroten om te zorgen dat de vleugel voldoende lift houdt om het vliegtuig in de lucht te houden. Daartoe moet je de invalshoek bijvoorbeeld vergroten tot 11º. Ook dat is nog onder de gevaren grens maar je komt er wel dichter bij!
Kom je te laag uit dan moet je GEEN up geven want dan zal de invalshoek wel boven de 15° uit komen en stallt de vleugel met een crash tot gevolg. Dus, geen up geven maar iets meer gas!
Nu een andere situatie.
Je vliegt met een vrij hoge snelheid netjes horizontaal. De invalshoek van de vleugel is zo klein dat er geen gevaar voor een stall is. Maar dan zie je tot je schrik opeens dat je recht op een boom afgaat. In paniek trek je in één keer vol up maar in tegenstelling tot je verwachting gaat het vliegtuig niet omhoog maar stort tegen de aarde. Storing! wordt er dan geroepen. "Ik gaf vol up maar er gebeurde niets."
Wel, er gebeurde van alles en de storing was een onvervalste duimstoring! Doordat je in één keer vol up geeft gaat de neus van het vliegtuig wel omhoog maar voordat het vliegtuig hoogte kan gaan winnen is de invalshoek groter geworden dan die 15º en raakt de vleugel alle lift kwijt. De snelheid maakt niet meer uit en je vliegtuig klap met een behoorlijke snelheid tegen de vlakte.
Nog even terug naar de landing.
Stel je hebt een Jet met 4 liter brandstof aan boord. Dat is toch ruim 3 kg aan brandstof dat je bij je hebt. Om de ene of andere reden ben je net in de lucht en krijg je een flame out (motor uit voor de niet jet mensen). Je moet dus landen met nog nagenoeg volle tanks.
Je komt aan voor de landing en je "melkt" je model net zo uit als je gewent bent. Tot je schrik klapt je vliegtuig veel eerder en vooral harder op de baan dan je gewent bent. Je schrijft het toe aan het feit dat je geen motorvermogen meer had dus dat je landing iets minder "gecontroleerd" was.
Wel niets was minder waar. Door de volle tanks was je vliegtuig duidelijk zwaarder dan bij een normale landing. Je wil net zo langzaam vliegen als je gewent bent bij de landing maar om dat grotere gewicht in de lucht te houden moest je de invalshoek groter maken. Die invalshoek werd zo groot dat je tegen de overtrekhoek, dus tegen stall aan zat. Op het moment dat je de neus optrok om netjes te landen overtrok de vleugel en klapte het vliegtuig harder tegen de baan dat je wilde.
Maar hoe kan dat dan, je vloog nog boven "de stallsnelheid"? Wel die snelheid is mede afhankelijk van het gewicht van het vliegtuig. Als het vliegtuig zwaarder wordt zal de "stallsnelheid" hoger worden. Met andere woorden "de stallsnelheid" bestaat niet!