Bouw Thundercat II

Maar waag het niet het woord verkeerd af te breken, want dan ben je de ...

 

De afgelopen maand heb ik verder gewerkt aan het afwerken van de Thundercat II. Alles bij elkaar heb ik ongeveer 8 lagen spanlak gebruikt, waarbij ik na elke 2e laag met korrel 400 waterproof droog geschuurd heb. Ik heb geen poriënvuller gebruikt, omdat een afwerking daarmee al gauw te zwaar wordt. Nadat ik tevreden was over het resultaat, was het tijd om de kist af te plakken voor de eerste kleurlaag. het principe hierbij is dat je met de lichtste kleur gegint, in mijn geval wit. Hiervoor heb ik nog een restje verf uit de 80er jaren gebruikt. Ik gebruik liefst Spies Hecker verf, maar andere gerenommeerde auto lak merken voldoen ook goed. Vroeger had je 2 component verf, die meteen brandstofbestendig was. Je kon het kopen per liter of halve liter; een halve liter kostte tweederde van een hele liter dus heb ik van standaardkleuren zoals wit een liter gekocht. En wie wat spaart heeft wat! Om het gebied wat wit moet worden aan te geven, gebruik ik kleine potlood streepjes. Ronde hoeken of lijnen worden via een tekenmal met zacht potlood aan gegeven. Om rechte stukken af te plakken gebruik ik plakband wat de bakker gebruikt om plastic zakken meee af te sluiten; dit plakt niet al te heftig, heeft mooie schone randen en kan zelfs nog een beetje in een bocht worden geplakt. PP heeft me er jaren geleden een heleboel van gegeven, daar kan ik de rest van mijn bouwende leven nog plezier hebben! Voor de scherpere rondingen gebruik ik speciaal plakband van 3M, weer voor auto lak gebruik. Nadat alles afgeplakt is, moet de rest wat niet wit mag worden, met kranten worden ingepakt. Om de kranten goed dicht te plakken gebruik ik tesacrêpe plakband.
Om te kunnen spuiten is er een voorziening nodig waarmee niet de hele omgeving onder de spuitnevel komt. Ik gebruik hiervoor een soort tent, van lappen landbouwplastic in elkaar geniet, opgehangen aan het plafond met nog een lap op de grond. Deze tent is aangesloten op een afzuigventilator. Om te voorkomen dat de ventilator vol met verfnevel komt en de tuin de kleuren van je model aanneemt, wordt ie afgeschermd met een filter uit een wasemkap. De ventilator is in een plaat triplex gemonteerd die in de plaats van een open gezet raam oid gemonteerd wordt. De tent heeft op één hoek een opening (tegenover de ventilator) wat als deur fungeert.
Ik gebruik een compressor van de bouwmarkt, die goed functioneert maar een t... herrie maakt. Goede verhoudingen met de buren zijn daarbij onontbeerlijk! De compressor moet voorzien zijn van een instelbare druk. Op de bus van de verf staat meestal de aanbevolen luchtdruk om te spuiten; meestal is dat 3 tot 4 atmosfeer.
Ik spuit eerst een dun laagje; na de aanbevolen droogtijd (voor de 2K verf is dat 45 min) en dan gaat de 2e en laatste laag er overheen. Nadat de verf droog is (maar nog niet hard) moeten de kranten en het plakband worden verwijderd. Als je hiermee wacht tot de volgende dag is alles veel te hard geworden en dat maakt het moeilijker om het plakband netjes te verwijderen. Het plakband moet langzaam en voorzichtig, en op zichzelf dubbelgevouwen verwijderd worden. Het plakband vooral niet snel of haaks op de oppervlakte wegtrekken, dan is het risico om onderliggende lagen spanlak, of zelfs bekleding mee los te trekken veel te groot.
En als het allemaal weer los is, ziet het er zo uit: (de foto is te vinden op de website van Marco).

 

Nadat de witte verf was gedroogd, werd het tijd om de naam op het model aan te brengen. Maar hoe moest het mirakel gaan heten? Ik had na Thundercat al Thunderace en Thunderball gebruikt, en Thunderbird is al bezet... Uiteindelijk kwam ik er op uit dat het nieuwe model het toppunt van het gedonder was, en dan past nog maar één naam: de god van de donder! Om de naam en het registratienummer te kunnen spuiten, maak ik een mal uit plakplastic voor kastplanken. Ik teken eerst de letters en cijfers op dun wit papier, plak dit papier met plakband op een passend stuk plakplastic, en snij het geheel dan met een scalpel op een snijmat uit. De letters worden weggehaald, maar er worden stroken plakband over de openingen geplakt om te voorkomen dat de mal vervormt bij het opbrengen. Met potloodstreepjes wordt weer aangegeven waar de mal moet komen, het beschermpapier wordt voorzichtig verwijderd en de mal wordt zo zorgvuldig mogelijk op de juiste plaats gevleid en vastgedrukt. Ik heb met opzet ooit 'kunstzinnige' letters gekozen, dan maakt het niet zo uit als ze niet helemaal nauwkeurig zijn uitgesneden. Nadat alle mallen goed zitten, worden de vleugel en het kielvlak weer op de bekende manier in kranten verpakt. Bij het spuiten is het extra belangrijk om in dunne, niet te natte laagjes te werken omdat de verf gemakkelijk onder de plastic van de mal kruipt. De lijm die bij plakplastic gebruikt wordt is niet echt bedoeld voor ons doel...
De volgende stap is het aanbrengen van de volgende lichte kleur, in dit geval geel. Nu was het kleurenschema van de eerste Thundercat een experiment, en daarom had ik er geen liter verf van gekocht, maar een spuitbus gebruikt. Daar ben ik nu maar mee door gegaan. Spuitbussen werken het beste als de druk in de bus zo hoog mogelijk is, en een goede manier om hier voor te zorgen is de bus op de verwarming te leggen. Als hij goed handwarm is, spuit het erg lekker! Bij spuitbussen is het overigens gemakkelijker om lopertjes te krijgen dan met een verfspuit, omdat je de hoeveelheid verf die je spuit niet in kunt stellen. Ook bij spuitbussen kun je het beste met 2 dunne lagen werken. Ik had ook een lopertje, wat zich gelukkig voorzichtig liet wegschuren, zonder dat ik opnieuw geel hoefde te spuiten.
Bij het nummer van het kielvlak heb ik, zoals hierboven beschreven, eerst de nummers in rood aangebracht, daarna de cijfers die uitgesneden waren weer op de rode cijfers geplakt, en toen het geel gespoten. Wel wat meer gedoe, maar ik weiger principieel om twee kleuren over elkaar aan te brengen!
En hoe het er vervolgens uit zag, is weer op de site van Marco te bewonderen!

 

Op dit moment in de constructie van een nieuwe stunter begint zowel het werk als, vrees ik het verhaal saai te worden: Voor de volgende kleur moet weer alles afgeplakt worden! Hoewel zilver de volgende kleur in de reeks licht-naar-donker is, heb ik er nu voor gekozen om eerst het zwart te doen. Het zwart is bij mijn kleurenschema eerder een trimkleur als een hoofdkleur, dus minder oppervlak, vandaar de afwijkende keus. Ik heb metallic zwart gekozen, een erg mooi effect in de zon. Behalve voor dit kleurenschema gebruik ik deze kleur ook wel voor cockpit interieurs en een 'anti verblindingsvlak' op de neus voor de cockpit. Dit zwart komt ook weer uit een spuitbus. Deze acrylverf is nogal 'bijterig' het hecht zich erg goed in de spanlak, en kan zich, als het onder het afplakband kruipt, ook in de vorige kleurlaag vreten. Dit betekent dat vooral de eerste laag dun gespoten moet worden! Deze spuitbuslak is overigens niet brandstofbestendig, voor brandstofmotor aangedreven modellen is een 2K lak er overheen noodzakelijk.
Bij het lostrekken van het plakband gebeurde er een kleine ramp: een fikse strook van het wit op de romp kwam mee! Dit zou bij dit model nog een paar maal gebeuren, en dan steeds op plaatsen waar het model geglast was! De hechting van de spanlak op de epoxy was dus niet voldoende. Ik had dit nog niet eerder zo erg meegemaakt. Volgens mij betekent dat gewoon dat ik eerder steeds mazzel had gehad; per slot van rekening hect verf per definitie niet goed op epoxy. Inmiddels ben ik er achter dat er een speciale primer bestaat, om als tussenlaag tussen epoxy en lak te dienen. Dat zal ik de volgende keer gebruiken! Al betekent dit wel extra gewicht, maar reparaties van beschadigde plekken doen dat ook, helaas...
Zulke tegenslagen betekenen ook vertraging, want de beschadigde plek moet weer gespanlakt/geschuurd etc worden, en er moet een stukje tissue op maat worden gemaakt om in het 'gat' te passen. Het werkt het beste om de rand van het stukje tissue te scheuren ipv te knippen of snijden. Een rafelige rand is gemakkelijker gelijk te maken met het omringende, niet beschadigde oppervlak. Ik was toch nog wat haastig, dus ik ben bang dat als je het model goed bekijkt, de gerepareerde delen nog te herkennen zijn.
Vervolgens moest het zilver aangebracht worden. Het was weer de bekende nodige uren werk om alles af te plakken en in te pakken.... en mijn verharder en thinner raakten op. Voor een amateur valt het nog niet mee om de juiste spullen te kunnen verkrijgen. De vorige keer dat ik dit soort professionele verf en spullen nodig had, kwam ik na een tip bij de firma Savelkouls op het winkelcentrum Kanaleneiland in Utrecht terecht. Naast het gewone doe-het-zelf spul is deze firma gespecialiseerd in autolak. Ze verkopen onder andere hun eigen verharder en thinner, in halve- en kwart liter bussen, en veel goedkoper dan het zelfde spul van Spies Hecker. Bovendien was de harder van Sp/H altijd beperkt houdbaar; na pakweg twee jaar begon het troebel te worden. En het busje harder van Savelkouls, wat ik daar in 2004 gekocht had, was nu nog steeds bruikbaar!
De eigenaar wist me ook te vertellen dat op thinner gebaseerde lakken niet meer voor het afwerken van auto's mogen worden gebruikt -en dus verkocht- maar als dezelfde lak voor motorfietsen of modelvliegtuigen wordt gebruikt, mag het tot 2010 nog wel worden verkocht! De wereld van de Europese regelgeving is bizar, maar soms pakt het gunstig uit..
De gespoten delen van 'Donar' zagen er na het aanbrengen van het zwart en het zilver als volgt uit: (de foto is weer op de website Lijnbesturing in Nederland - Startpagina te bewonderen).

 

henk

Om tape los te maken kan je ook de fohn er op zetten.
De kleefkracht van de lijm verdwijnt bij de action crepe tape helemaal.

Groet Robert-Jan

 

Heb ik al gezegd, dat 'ie prachtig wordt?
Bij deze dan...

 

Echt super mooi!!
Is die 2e kist die ergens eerder op een foto stond ook al gespoten??

 

Mooi, Henk, en vooral bedankt voor al die nuttige info.
Neem je hem mee in mei naar Almere?
Ik hoop dan de Gieseke Nobler af te hebben, maar zeker ben ik niet.
Frits.

 

Dit wordt het laatste stukje over de bouw van de Donar. Na het spuiten van de kleuren, moet er nog een laag blanke 2K lak aangebracht worden. Nu ontstaat er een probleem; tot nu toe werd er steeds een deel van elk onderdeel van het model gespoten en kon je de rest vasthouden terwijl je aan het spuiten was. Dit keer moesten complete onderdelen worden gespoten. Om dit mogelijk te maken heb ik hulpstukjes gemaakt. Voor de roeren en de flaps zijn dat eenvoudige framepjes, waar rondhoudjes (satéprikkers e.d.) in gelijmd zijn om in de gaten voor de roerhoorn en een scharnier gestoken te worden. Voor de vleugel en de romp zijn dat triplex tongen die aan de ophangpunten geschroefd worden; voor het kielvlak is het een taps stuk balsa wat in de opening geklemd wordt. Op deze manier ingespannen, kunnen de kleinere delen gewoon in de hand worden vastgehouden, maar de vleugel is daar te groot voor en wordt in een positioneerbare bankschroef geklemd. Als de boel is gespoten, worden de onderdelen buiten de spuitkabine op een tafel gezet om te drogen.
Na een paar dagen-de lak moet goed hard worden- kan het model worden gemonteerd. De scharnieren worden netjes haaks in de achterlijsten gelijmd, en de roeren en flaps worden er vervolgens op gelijmd. Zorg altijd dat je niet teveel epoxy gebruikt; en het verdient aanbeveling om het middelste scharnierpunt met een beetje vaseline in te smeren. Dan moet er nog pakweg 50 gram tiplood worden aangebracht (bij de Donar niet nodig omdat ik de tiploodkast met lood en al uit de oude Thundercat had overgebouwd!) en de uiteinden van de leadouts tot oogjes gemaakt. De onderstel poten worden in de vleugel gelijmd, en de kist is af! Bij de Donar heb ik de poten en sloffen van de Thundercat kunnen gebruiken. Tenslotte is de kist op de weegschaal gezet en bleek helaas 1705 gram te wegen.... Dus op één of andere manier heb ik ergens een ons verstopt wat ik niet in de gaten had. Gelukkig heeft de Donar een grote vleugel en een sterke motor, dus het moet blijken of het gewicht een negatieve rol zal spelen.
De foto's zijn weer op de website van Marco te vinden.