chebec

C

Constant Willems

Al enige jaren heb ik belangstelling voor schepen die op de Middellandse Zee voeren in de 17e-18e en 19e eeuw. Mijn speciale aandacht richt zich op de 18e eeuw met betrekking tot de Barbarijse zeerovers. Zij bouwden naar mijn mening het mooiste schip van hun tijd; de chebec. Ik doe er veel onderzoek naar maar blijf telkens steken bij bepaalde vragen. Momenteel bouw ik een model van een chebec terwijl er twee anderen op stapel staan; een tartane en een galliotta. Er is al veel van te zien op mijn eigen website www.constantwillems.nl.
Er zijn ontzettend veel modellen van chebecs gebouw kijk maar op google bij het onderwerp chebec/afbeeldingen.
Wat mij nu bezig houdt is de vraag waarom het achterste dek werd uitgevoerd als een rooster. Nergens kan ik daarvoor een verklaring vinden. Ook het Rijksmuseum, dat een groot rompmodel van een chebec heeft, kan mij niet vertellen waarom dat is. Zelf heb ik het idee dat het een beveiliging is voor onder tegen het overhangende dek slaande golven bij zwaar weer.
Wie weet het exacte antwoord??
 
heb je website bekeken en dat ziet er allemaal heel mooi uit.
ik vermoed dat als je meer informatie wilt hebben over deze schepen je bij lokale maritieme musea in het Middelandse zeegebied moet aankloppen.

er zijn ook enkele Spaanstalige maritieme fora, mogelijk daar eens rondkijken mbv Google translate
 
Ik kan me ook voorstellen dat het met gewichtsbesparing heeft te maken. Het steekt behoorlijk ver voorbij het roer. Met een massief dek en steunbalken eronder voor een uitkragende constructie zou de stuurlast misschien groter dan gewenst worden. Het lijkt me een stukje dek voor incidenteel gebruik net als de galjoenen waar je ook roosters vindt.
 
Constant,

ik heb net jouw site zitten bekijken en vooral zitten genieten. Ik viel van m'n spreekwoordelijke stoel van verbazing. Wat je hier allemaal laat zien dwingt veel respect af. De scheepmodellen in perenhout en al dat houtsnijwerk is ook echt indrukwekkend.

Met jouw kennis en ervaring met het bouwen van maquettes zouden we bij het 2017 diorama heel veel kunnen leren. Moest je het nog niet gelezen hebben:
2017-dio

Ik kijk met veel plezier uit naar de vorderingen met de chebec, maar moet je helaas het antwoord op de vraag schuldig blijven.

Groet,
Diederik
 
Laatst bewerkt door een moderator:
eagter zei:
Ik kan me ook voorstellen dat het met gewichtsbesparing heeft te maken. Het steekt behoorlijk ver voorbij het roer. Met een massief dek en steunbalken eronder voor een uitkragende constructie zou de stuurlast misschien groter dan gewenst worden. Het lijkt me een stukje dek voor incidenteel gebruik net als de galjoenen waar je ook roosters vindt.
Klik om te vergroten...

Het lijkt me niet dat het met gewichtsbesparing te maken heeft. Net als met vloerplanken hebben ook roosters een stevige onderliggende balklaag nodig. Een rooster is dan altijd zwaarder. Ik denk niet dat het hele dek één groot rooster was zonder balklaag. Constructief zou dat niet kunnen. De gaten in het rooster mogen niet groter zijn dan 7x7 cm anders glij je er met voet door heen (een piraat met één houten poot mag daar al helemaal niet komen). Als het één groot rooster zou zijn dan moet er dus om de 7 cm een zware balk komen die berekend moet zijn op zijn eigengewicht met de toegevoegde belasting. Veel en veel te zwaar dus. Ik denk dat het een balklaag was waarin losse roosters lagen die zelfs weggenomen konden worden bij een storm (de roosters zouden dan door de golven weggeslagen worden). Het is jammer dat op veel modellen van chebecs dat roosterdek wel als één geheel wordt uitgevoerd. Het Rijksmuseum bezit een romp van een chebec (boek; Modellen vertellen). Het achterdek is daar een balklaag zonder bedekking. Ook Chapman geeft dit aan op een tekening van een chebec.
 
Wat ik hiervan weet is dat dit alleen in een bepaalde periode zo is toegepast. En dan kom je waarschijnlijk uit bij een stukje modebeeld in die periode.

wat je goed kunt zien bij onderstaande foto is dat het zeil op deze manier goed benaderbaar is. Het is als het ware een verlenging van het schip. De romp is echt gebouwd op snelheid. En de romp heeft hier een grote invloed op. De romp is licht en snijdt goed door het water en heeft hierdoor minder weerstand. Minder watergang is minder wrijving. Dit met het modebeeld van destijds mee genomen zit ik denk ik in de goede hoek... Maar er wordt weinig beschreven over andere bouwwijze dan in de boeken van Witse en Eyk enz. Dus ik denk dat dit lastig te achterhalen is omdat men vroeger niet zoveel opschreef over de scheepsbouw.

De verhalen die bekend over opdrachten naar scheepsbouwers toe en manuscripten liggen vaak nog achter slot en grendel. En kan nog heel lang duren voordat dit vrij gegeven word.

R426g.jpg
 
Leuk dit soort discussies, daar houd ik van.
Of het een modeverschijnsel is dat waag ik te betwijfelen. Het afgebeelde schip is één van de vier schepen (Requin, lndiscret, Le Ruse en Le Serpent) die de Franse marine liet bouwen om te jagen op de Algerijnse chebecs. De enige manier om ze te pakken te krijgen bleek het zelf bouwen van een chebec. Omdat ze zo goed voldeden volgden er in een later stadium nog meer. Spanje deed het zelfde, eigenlijk de meeste landen die last hadden van Barbarijse zeerovers (Nederland niet!). Om in zo'n noodgeval dan mee te gaan met de mode van Barbarijse zeerovers kan ik moeilijk geloven. Bij het enteren van schepen is zo'n hooggelegen dek alleen maar handig. Als je na gaat dat er op dit schip 250 man meevoeren dan is zo'n dek broodnodig. De Algerijnen voerden op hun chebecs waarschijnlijk het dubbele aantal manschappen.
Op het model is te zien dat het hele achterdek één groot rooster is. De juistheid daarvan betwijfel ik. Het komt denk ik doordat het merk Aeropiccola-Torino-Italy een tekening, en misschien ook wel een bouwdoos, in omloop heeft gebracht waar dit dek op is weergegeven. Die tekening heb ik zelf en al kan ik daar nergens een schaal op ontdekken heb ik uitgerekend dat het schaal 1 : 50 moet zijn. De gaten in het roosterdek komen dan neer op gaten van 15 x 15 cm. Probeer daar zelf maar eens snel over heen te lopen zonder allebei je benen te breken. De balkjes waaruit het rooster bestaat zijn ongeveer 20 cm hoog over een overspanning van 5,5 meter. Dat kan echt niet zo in werkelijkheid geweest zijn, daar zak je door heen. De weinige opmetingstekeningen die er uit die tijd zijn (dus niet van latere tijd) laten zien dat het een andere constructie was zoals ik eerder beschreef.
 
Daar zit inderdaad een punt wat je aanhaalt. Ik zie wat je bedoelt.

Maar als je de lijn van het schip bekijkt, kloppen mijn bevindingen wel met wat je beschrijft. Alleen het open dek is dus een probleem. Het schip is gebouwd op snelheid. En het dek zou dan een weergaven moeten zijn van een fabrikant? Dat zou dan heel goed mogelijk zijn. Die maken modelbouwdozen die door iedereen te bouwen zijn met een gevoelsresultaat. Dus dat het uitnodigt om nog een model aan te schaffen ipv dat je stuk loopt omdat het te moeilijk is.

Heb je toevallig nog afbeeldingen/tekeningen of schetsen van schilders uit die tijd kunnen vinden van dit schip? Daarmee zoek ik ook vaak om te zien of ik goed bezig ben. Dit geeft vaak wel een goed beeld.
 
Welk schip bedoel je precies? Van de Requin heb ik nooit afbeeldingen gezien van tijdgenoten. Het model van dat schip staat in het Musée de la Marine in Parijs.Ik heb nooit gezocht op dit schip omdat ik uit was op het bouwen van een Algerijnse chebec (waarvan eigenlijk heel weinig bekend is).
Nederlandse zeeschilders beelden wel eens gevechten uit tussen Barbarijse zeerovers en Hollandse schepen. Maar die zijn onbetrouwbaar omdat die schilders die schepen nooit in het echt hebben gezien. Een echt betrouwbare bron is het boek van Baugean; "Verzameling van alle soorten Oorlogsschepen en koopvaardijschepen die op den Oceaan en in de Middellandsche Zee varen"". Uiterst precies getekend, ieder lijntje klopt, hij voer zelf ook op die schepen (ca. 1820). Verder een tekening van Chapman in "Architectura Navalis Mercatoria" en de opmeting van een buitgemaakte chebec de "Boberach" Dit laatste schip is echter een laat type uit het begin van de 19e eeuw. Er bestaan wel verscheidene goede boeken over chebecs. Die Schebecke und andere Schiffstypen des Mittelmeerraumes van Wolfram Mondfeld (1974). Verder het boek "Zeerovers van de gouden eeuw" van Arne Zuidhoek. Dit laatste boek verschaft veel informatie over de algemene situatie in de Middellandse zee. Zoals ik al schreef heeft het Rijksmuseum ook een (incompleet) model van een chebec, afgebeeld in "Modellen vertellen". Het gaat hier om het nieuwe type (zie mijn website).
Veel zoeken op internet helpt ook wel. Er bestaan ontzettend veel foto's van modellen van chebecs. Wel kritisch kijken!! Mijn eerste blik is altijd gericht op de kanonnen. Kunnen die allemaal wel of niet ver genoeg achteruit rijden om geladen te worden. Je zult zien dat er dan heel veel af valt.
Succes
 
Heb je als een gekeken naar deze boeken van Boudroit.

http://www.editions-ancre.com/Admin/Products/TechnicalDocs/Lerequin.pdf

Volledige plannen en goede beschrijving.

Misschien je vraag eens sturen naar de heren, wellicht krijg je daar een antwoord op je vraag.

En nu ga ik dringend je webpagina doorpluizen.

De chebec is 1 van de boten die ik ook rc wil gaan maken, maar ik kan er nog niet aan uit hoe de zeilen juist werkte (vooral bij overstag gaan enz.), hopelijk vind ik een antwoord op uw website.

mvg Luc
 
Beste Luc.

Op mijn website staat niet hoe de zeilen precies behandeld moesten worden bij overstag gaan. Het is een tamelijk ingewikkelde manoevre die ik apart op een bestandje heb staan. Het is een door mij gemaakte vertaling uit het Duits aangevuld met een paar tekeningen.
Mocht iemand dat willen hebben stuur dan even een mailtje (zie website) naar mij. Ik weet niet hoe ik het hier op het forum zou moeten krijgen, maar dat is wat mij betreft ook prima.
Dank voor je http. ik ga eens kijken.
 
Ik vond deze tekening nog. Ook hier lijkt maar een deel van het overstek uit een rooster te bestaan. Ik zat nog te denken dat vanwege die overstek een rooster het makkelijker maakt om bij het roer te kunnen als het vervangen of gerepareerd moet worden.
 
Beste Eric,
Die tekening laat de bekende opmeting zien van Chapman. Het gaat hier om een Algerijnse chebec van het oudere type. Heel merkwaardig is hier zelfs nog een marcia te zien, een van achteren naar voren doorlopend verhoogd dek van ongeveer een meter breed. Een erfenis uit de tijd van de galeien. Links en rechts zaten de roeiers op banken. De marcia diende om ongehinderd door te kunnen lopen. Op het verhoogede achterdek is te zien dat twee gedeelten waren voorzien van roosters en dat er in het midden een grote opening zat. Naar mijn mening genoeg openingen om onder tegen het achterschip slaande golven door te laten. Overigens kon en kan het enorm stormen op de Middellandse Zee! Alleen in de zomer is de zee vrij rustig in het voor- en najaar kan het daar behoorlijk te keer gaan. In de winter werd er nooit gevaren, dan was het veel te gevaarlijk. Scheepsbouwers zullen daar terdege rekening mee hebben gehouden. Een reparatiemogelijkheid voor het roer zou een bijkomende gedachte kunnen zijn, het maakt het wel makkelijker.
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top