Sara Maatje 12 (ondiepwater sleepboot/supplier)

[Carène]

Hallo collega bouwers,

Geboren in Den Helder zoek ik al jaren een schip uit deze stad om te bouwen, echter kon ik nooit een beslissing nemen welke precies.
Uiteindelijk vanwege de kleurstelling besloten om een schip van Acta Marine te bouwen.
Ik twijfelde tussen een Shoalbuster 3209 en een supplyer. Als ingenieur van beroep heb ik een obsessie met de lijnen en voortstuwing van ondiep water schepen en daarom gekozen voor de laatste.

Dus in de email geklommen en een verzoek voor info richting de eigenaar gestuurd. Tot mijn plezier kreeg ik een dag later al antwoord terug met een serie tekeningen.
Ik kan prima zelf een set tekeningen maken waar wat gelijkends van te bouwen is, echter ik werk het nog het liefste van officiele plannen.

Dan hier het schip wat het betreft:

Ze is in 1994 gebouwd als Sara Maatje IX op de werf van Padmos in Stellendam. Haar zusterschip is de Sara Maatje XII gebouwd in 1997.
Oorspronkelijk gebouwd voor Van Stee in Harlingen werd ze bij de overname aan Acta Marine in 2004 in een andere kleurstelling gezet.
In 2012 is ze verlengd met 9 meter om haar in te zetten als supplier. De sleeplier is hierbij verwijderd en er zijn ook wat andere aanpassingen doorgevoerd, o.a. aan duwsteven, brug en achterdek.
Omdat ik graag ook wil slepen heb ik later besloten haar te bouwen in de originele uitvoering zonder de extra 9 m met Van Stee kleurstelling. Inclusief 3 aangedreven schroeven en functionele boegschroef en sleeplier.
De tekeningen die ik heb zijn v.d. verlengde versie en foto van de originele zijn schaars heb ik gemerkt. Ik hoop met een beetje reverse 'engineering' toch aardig uit te komen.

Hoofdgegevens:
Waterverplaatsing (volbeladen): 365 ton
Lengte (o.a.): 32,34 m
Breedte (o.a.): 9,00 m
Holte (achterdek): 2,4 m
Diepgang: 1,6 m
Machinevermogen: (3x480) = 1.440 pk op schroeven in straalbuizen

Voor een model 1:50 geeft dit (volbeladen) een vaarklaar gewicht van 3 kg en LXBXH = 64x18x16 cm

Dit is voldoende om geen speciale bouwmethodes en materialen toe te passen en alle RC in te bouwen welke benodigd is. De uitdaging zit hem vooral in de geringe diepgang en dus romp holte.
De ruimte in de romp is hierdoor beperkt en er zal dus enkel gebruik worden gemaakt van BL-motoren in combinatie met enkele 6,6V LiFePo accu's.

Ook de schroef diameter was een uitdaging. Deze bleek verschaald maar 2,1 cm te zijn. Om er zeker van te zijn genoeg 'power' te hebben heb ik mezelf een kleine aanpassing op de rompvorm toegestaan(!)
en de tunnels iets verdiept en de schroeven en roeren verder naar voren geplaatst. Nu zijn schroeven van 25 mm toe te passen en kunnen evt de roeren worden vergroot.
Al verwacht ik qua manoevreerbaarheid geen problemen met 3 schroeven en een boegschroef.

Nu druk aan het tekenen om de spanten en kiel te laten lasersnijden. Het idee is om de romp compleet op te bouwen in polystyreen plaat en stroken met een laag plamuur op boeg en achterschip waar nodig.
Vooral het middenschip is simpelweg een rechte doos met ronde kimmen. Hopelijk kan ik de stink polyester dan grotendeels achterwege laten en heb ik weinig schuurwerk te doen om een gladde romp te krijgen.

Tot zover deze introductie... Voor nu veel leesplezier!

 

[Macrabbit]

Dat wordt een interessant bootje. Blijf het volgen. Na dat de romp dicht is, wel een matje met epoxy er overheen?

 

[Carène]

Hi Sjoerd,

Denk je dat het nodig is? Zou alleen polystyreen plaat niet voldoende zijn?
Aan de buitenzijde is het mooi glad, een matje eroverheen levert weer veel schuur en plamuurwerk op.

 

[Macrabbit]

Je zult toch hier en daar wat naden moeten lijmen. Mogelijk dat alle naden niet loupezuiver zijn en dat er mogelijk wat geplamuurd moet worden. Niks erg natuurlijk. Maar als de romp dan zover is , is het een kleine moeite om er een matje met epoxy op te leggen. Mooie strakke en vooral sterke en waterdichte afwerking. Weegt in mijn optiek ruim op tegen het schuurwerk wat je extra hebt. Maar had ondertussen begrepen dat je toch een plug gaat maken? Dan is bovenstaand verhaal niet meer relevant.

 

[Carène]

Hi Sjoerd,

Ben het met je eens, na wat adviezen van andere bouwers toch maar besloten om een epoxy romp te maken.
De getekende onderdelen ga ik wel gebruiken, echter ik heb ze omgezet naar 2 mm om in MDF te laten snijden.
Vervolgens maak ik hier een mal omheen en dan hieruit de romp. Eventueel nog verstevigd met een paar spantjes en dekdragers.

Onderdelen zijn genest in een plaat van 900x600 en opgestuurd naar Snijlab. Levering 25 mei. Dus nu afwachten!

 

[jankraak]

ben benieuwd hoe dit gaat worden. een apart modelletje.

 

[JaFa]

Leuke boot, ik ben wel fan van eigenwijze scheepjes ik ga zeker volgen...

 

[Carène]

Haha Jan, mooi dat je meekijkt! Om heel eerlijk te zijn houd ik ook van eigenwijs, even iets anders!

Ondertussen in afwachting van de snijdelen voor de plug (romp) niet helemaal stil gezeten.
Met behulp van een 3D model worden delen van dek, verschansing en de opbouw uitgezet zodat deze ook gesneden kunnen worden.
Een perfecte passing is zo gegarandeerd zonder teveel plamuur te gebruiken, zal alleen wat op de naadjes gesmeerd moeten worden.
Eerst wordt gewerkt in 'surfaces' met geen dikte. Daarna wordt dikte toegevoegd en hoekjes waar nodig afgesneden.
Ik ga uit van 1 mm poystyreen voor de opbouw en dekken. Met genoeg spantjes eronder is dit stevig zat en zal mooi strak te blijven. Waarschijnlijk wordt het achterdek aluminium omdat een deel afneembaar wordt en dan snel krom trekt in de zon.

Bij dit bootje zit overal dekrondte in maar op de pc zijn de gekromde vlakken, mits goed opgezet, makkelijk 'plat te slaan'.

Het polystyreen is goed in vorm te buigen, het moet alleen wel op zijn plek gehouden worden in deze vorm. Daar zorgen straks de ondersteuningen binnenin de stuurhut voor.
Ook week maken in een bakje water helpt.

Nu het uitpluizen van tekeningen begonnen is blijkt ook aardig wat verbouwd te zijn aan het schip. Verschansing op de spiegel, verschansing en fender houder op de boeg, zelfs een deel voor de brug.
Dit staat niet op de originele tekeningen (afgezien vd verlenging) en is af en toe een beetje schatten qua afmetingen en vorm. Zie hier ook de bruine vlakken tijdens het verhalen van casco naar de afbouw werf.
Een grote lading foto's is onmisbaar voor deze taak.

 

[JaFa]

Wat een mooie tekeningen, dit is vast niet de eerste keer dat je dit doet, als ik zo naar die foto's kijk van dat monstertje begin het te borrelen wat een tof bootje echt en dan die extreem lage diepgang, met daarop een lomp mooi cabine en brug, ik had dit ook met mijn vorig bouwsel liefde op het eerste gezicht! (dat was volgens vele ook een gedrochtje)

Ga je hem ook zo extreem afgeleefd neerzetten of blinkend nieuw?

Cool man echt, er zijn niet zo vaak bouwverslagen die mij echt boeien maar dit wordt er zeker 1.

 

[Carène]

Inderdaad Jan. Dit doe ik veel vaker. Het in de 'virtuele wereld' bouwen is leuk, kost geen materiaal en dus geld.
En het maakt uitdagingen zichtbaar al voordat je er echt aan begonnen bent.
Zo kan de beste oplossing gezocht worden zonder de bekende frustratie wanneer je iets in je hoofd hebt maar het niet uit je handen schijnt te komen.
Hoeveel tijd en materialen je er ook tegen aan gooit...
Daarnaast is het nodig om digitale bestanden te creeren voor het snijden en 3D printen van de onderdelen.
Ook kan je details invullen die misschien onbekend zijn en kijken of het wat is.

Zo heb ik (nog) geen dokfoto's maar met een langsdoorsnede van het constructieplan en wat kennis van de scheepsbouw kom je een heel eind op deze manier.

Over het verweren. Dat doe ik wel bij mijn modellen maar niet zoveel dat het een roestbak wordt. Zie hier de Zeus.

De foto uit de vorige post was tijdens de bouw, dan is al het staal kaal om te lassen.
Normaliter ziet ze er een stuk beter uit. Lijkt me dan ook een goede richtlijn.

 

[Carène]

Vandaag kwam een pakketje 2 mm MDF binnen! Het doel is elke keer weer zo min mogelijk afval te hebben dmv optimaal nesten. De onderlinge afstand vd onderdelen is minimaal 3mm.

Perfect laser gesneden zoals altijd, ik houd rekening met een snijdikte van 0.1 mm. Alle vormen zijn dus 0.1 mm groter getekend dan ze moeten worden.
Tijdrovend klusje maar het garandeert een loep zuivere passing.

Omdat dit scheepje grotendeels een rechthoekige doos is midscheeps is mijn aanpak iets anders dan normaal.
Geen spanten in het midden, alleen in voor-en achterschip. Midscheeps houden een paar langsscheepse stroken de boel recht en stevig.
Ook ontbreekt de kielplaat. Ik ben nog niet zeker of ik de mal langsscheeps of dwarsscheeps deel.
Daarnaast is het makkelijker om de bodem perfect vlak te schuren wanneer er nog geen deling is.
Zelfs een klein hoogte verschil tussen de 2 helften ga je zien en kost veel plamuur en schuurwerk.

Ik heb wel een losse deelplaat mee laten snijden, die zie je boven de romp liggen.
Als ik toch besluit langsscheeps te delen zal ik deze beurtelings voor de SB en PS helft gebruiken.
Tussendoor schuift hij 2 mm op om de materiaaldikte op te vangen.

En nu klaar om de 1 mm huid aan te brengen. Ik ben nog druk bezig om de benodigde plaat uitslagen te genereren.

 

[Bart Cornet]

Je hebt de gang er goed in zitten Carène. Leuk en interessant project. Ik blijf het volgen. Ziet er zo ver erg professioneel uit [emoji106][emoji106]

 

[zwartezee]

Hi Sjoerd,

Ben het met je eens, na wat adviezen van andere bouwers toch maar besloten om een epoxy romp te maken.
De getekende onderdelen ga ik wel gebruiken, echter ik heb ze omgezet naar 2 mm om in MDF te laten snijden.
Vervolgens maak ik hier een mal omheen en dan hieruit de romp. Eventueel nog verstevigd met een paar spantjes en dekdragers.

Onderdelen zijn genest in een plaat van 900x600 en opgestuurd naar Snijlab. Levering 25 mei. Dus nu afwachten!

Bekijk bijlage 372013

Goedemiddag er knap gedaan. Welk 3 d programma gebruik je. Ik wil een ferry ook laten laser snijden maar weet niet goed welk tekenprogramma het beste is

 

[Carène]

Hi Zwarte Zee,

Ik gebruik hier AutoCad voor en maak een dwg/dxf, maar PDF kan ook worden ge-upload naar Snijlab.
Echter moet deze wel van goede kwaliteit zijn wat betekent dat deze meestal een directe print is van een tekening in AutoCad/Microstation of 3D programma.
Een scan van een oude tekening gaat niet werken...

De te snijden delen hoeven geen gesloten contour te zijn zoals bij CNC frezen. Wel vereisen ze dat je verbindingsstukjes laat staan bij onderdelen kleiner dan 5 cm2.

Ook moet je opletten dat delen die exact in andere vallen zoals ramen tegenovergesteld met de snijmarge zijn aangepast.
De sponningen moeten 0.1 mm te klein worden getekend, de ramen 0.1 mm te groot.
Anders krijg je een gleuf van 0.2 mm (bij polystyreen en acrylaat dan, MDF is weer anders)

 

[Carène]

Dag volgers,

Eindelijk weer de kans gehad om op groot formaat te kunnen printen.
Net als bij de Braakman, de uitslagen vd huidbeplating afgedrukt en overgenomen op 1 mm polystyreen.

Daarna met een beetje voor vormen en overredingskracht aangebracht op het spantenframe.

Sommige delen moeten wat langer drogen voor ze vastzitten. Ondanks het gebruik van Bisonkit en secondelijm.

Polystyreen plaat kan alleen gebruikt worden voor enkel gekromde vlakken.
Omdat deze romp geen volledig ontwikkelbare knikspant is zijn sommige spantvakken vol gespoten met PU schuim en na uitharding de uitstekende delen afgezaagd en in vorm geschuurd.

De kimmen zijn gemaakt van kwartrond 6 mm van de bouwmarkt.

Vandaag kwamen ook de asjes binnen. Zelfbouw door een maatje van me, wel zelf getekend, simpele uitvoering met 2 bronslagers en RVS 3 mm as maar ben er erg blij mee!
Volledig 'customized' voor de Legend en voor een dergelijke as betaal je toch al gauw 20 eu, nu maar een paar eu. Super bedankt!

Het borgmoertje gaat nog de vorm krijgen van een mooie kegelpunt denk ik zo.

 

[Carène]

Romp is ondertussen helemaal ingepakt in de bruine tape

Daarna lekker aan het smeren met Epoxy, 5 lagen 160 gr/m2 en 300 ml zitten er op.
Ga eerst de plug eruit halen, mocht het rompje te zwak blijken kunnen dan kunnen er nog lagen aan de binnenkant bij.

 

[Bootjebouwer 2]

Even een reactie plaatsen.
Want alleen op die manier weet ik zeker dat ik niets ga missen van dit topic!

Alleen het spantenraam was al prachtig.
Bijna zonde om er een bootje omheen te bouwen.

 

[JaFa]

Dat zit er netjes uit!

Wordt het een mal of enkel de romp?

Misschien nog een technisch vraag, je gebuikt bruine tape om de romp af te plakken, ik denk voor het piepschuim af te schermen, hoe krijg jij deze tape strak? In de hoeken of op de hoeken is dat toch altijd een ramp?

Kan je mij, eventueel in PB eens meedelen waar je de epoxi haalt en wat je juist gebruikt ook de toevoeg middelen zoals wax enz., Ik zou de Ruby romp willen mallen en maken ergens in augustus vandaar.

Knap werk hoor de lat wordt weer hoog gelegd!

 

[k-k]

Jan, Kijk eens in mijn bouwverslag. Wel even doorbijten, want het is geen gebruiksaanwijzing, maar (bijna) alles wat je wilt weten over deze bouwmethode staat er in. Gr. Klaas.
https://www.modelbouwforum.nl/threads/multiknikspant-coastertje.229450/

 

[Carène]

@klaas, bedankt voor je link. Heb het inderdaad niet zelf bedacht maar ken er meerdere die het met succes gebruiken.

@jan, de tape vind ik juist erg makkelijk te verwerken. Je moet het niet in een bepaalde richtign dwingen maar zelf zijn beloop laten gaan.
Scherpe hoeken gaan prima, later wel weer opnieuw aanzetten met wat plamuur in de definitieve romp.
Het hoofddoel is niet om het schuim af te dekken, maar bied juist een laag waar de epoxy niet op hecht. Zo kan ik het spantenraam er makkelijk uit krijgen.
Het schuim daarentegen dient om de te voorkomen dat de tape teveel gaat doorzakken tussen de spanten. Je kan hier ook bals voor gebruiken of een CNC gefreesd of 3D geprint rompje.

Daarnaast ben ik niet heel kritisch over de gladheid/kreukels in de tape. Dit is tenslotte de binnenkant vd romp. De buitenkant moet hoe dan ook geschuurd/geplamuurd worden.
En dit gaat wel even duren met die grote vlakke bodem en zijkanten.