Gerben.
Een condensator ploft echt niet door een niet gestabiliseerde voeding en ook niet door een slecht gestabiliseerde voeding. Als dat bij jouw is gebeurt dan is er iets anders aan de hand geweest. Waarschijnlijk heb je de plus en min omgedraaid, een te hoge spanning of misschien wel een wisselspanning op de lader gezet. Dat lijken mij een veel meer voor de hand liggende oorzaken.
Denk er om dat ik hier WEL over een gelijkgerichte voeding schrijf, alleen niet gestabiliseerd! Dat is een heel erg groot verschil. 8O
Zoals Roelof ook al schreef vooral die "dikke" condensatoren zitten juist in de voedingen, en ook in de laders, om rimpel en andere snelle variaties in de voeding op te vangen. Die gaan echt niet stuk als je die aansluit op een niet gestabiliseerde voeding. Wel als je de plus en de min omdraait, er een te hoge spanning op zet en zeker als je er wisselspanning op aansluit.
Er zijn inderdaad goede en slechte condensatoren te koop maar die "slechte" zijn meestal nog wel zo goed dat ze niet zomaar ploffen. Natuurlijk komt het voor dat er één zijn dakkie afblaast en een mooie rookpluim veroorzaakt. Dat heb ik vaak genoeg meegemaakt.
Achteraf was daar ALTIJD een oorzaak voor te vinden en die kan velerlei zijn. Slechts heel zelden zal het een fabricage fout blijken zijn. Veel vaker komt het voor dat de werkspanning van de condensator erg laag was gekozen. Ook condensatoren vinden het niet fijn om constant op hun tenen te moeten werken. Heb je dus een spanning van 25V gebruik dan geen elco's met een werkspanning van 25V maar minimaal van 36V of nog hoger.
Houdt ook rekening met spanningspieken! Zo heel af en toe een piek die iets hoger is dan de werkspanning zal niet direct problemen geven maar het moet niet te vaak gebeuren. Weet je van te voren dat er flinke pieken kunnen ontstaan dan zal je de werkspanning van die elco daar op aan moeten passen.
Elco's vinden hele hoge frequenties meestal ook niet zo fijn. Vooral de aluminium folie condensatoren kunnen daar kapot van gaan. Die "condensator platen" zijn binnenin opgerold en werken zodoende ook als een spoel. Bij een bepaalde frequentie kan dan resonantie optreden waardoor enorme spanningspieken ontstaan. Die pieken kunnen ruim hoog genoeg worden om zo'n elco te laten ploffen!
Pas ook op met te hoge stromen door de elco's. Vooral elco's met een vrij hoge ESR (simpel gezegd hoge inwendige weerstand) kunnen door hoge stromen nogal wat vermogen te verwerken krijgen en daardoor flink warm worden. Als ze te warm worden ontstaat er gasdruk en kan de zaak ploffen!
Afhankelijk van de toepassing kan je dit soort zaken voorkomen of de effecten verminderen door meerdere condensatoren van een lagere waarde parallel te zetten in plaats van één elco grote te gebruiken. De ESR van meerdere kleine condensatoren parallel zal duidelijk lager zijn dan van één grote. Ook de zelfinductie (de spoelwerking) is duidelijk minder.
Voor de gelijkrichting en afvlakking van een voedingsspanning zal dit zelden of nooit nodig zijn. De frequentie is zeer laag, maximaal 100Hz en dan zijn de boven genoemde effecten zeer gering. Bij het ontwerpen of aanpassen van schakelende voedingen zal je hier ter dege rekening mee moeten houden. Daar worden veel hogere frequenties bij gebruikt en dan spelen deze zaken een, soms zelfs hele grote, rol.
Denk hier dus ook aan als je een dergelijke voeding gaat repareren, gebruik de juiste elco's en houdt je aan de waardes. Ga niet zo maar grotere elco's gebruiken en denk om de werkspanning. Heeft de fabrikant er 63V elco's in gezet maar is de voeding slechts 24V dan houdt men rekening met opslingeringen. Zet er dus NOOIT een elco in met een lagere werkspanning!
