Hoe komt het dat spanlak werkt zoals het....

hezik zei:
Goed dan even de eigenlijke vraag, om die discussie op gang te helpen.

Uit bruno's post in het door mij gelijkte topic, maak ik op dat het spannen van spanlak voornamelijk komt door de toevoegingen.

Wat ik vermoed.. is dat ze een oplosmiddel met relatief grote moleculen gebruikt hebben. Als het spul droogt, verdwijnt het oplosmiddel en spant de handel aan.

Dat is mijn boerenlogica-theorie, nu maar hopen dat er iemand komt die wel weet hoe het zit... :)
Klik om te vergroten...


Déze logica gaat in de chemie helaas niet op, Hezik.

Nito-cellulose lak is opgebouw uit een aantal natuurlijke en chemische bestanddelen die na uitdampen (drogen) van de oplosmiddelen een dun laagje vormen. De eigenschappen van zo'n laagje (coating) worden i.h.a. bepaald door de chemische samenstelling van de bindmiddelen, en niet door de oplosmiddelcombinatie.

Oplosmiddelen hebben per definitie een kleine molecuulstructuur. Juist het bindmiddel van de coating bestaat uit grote moleculen die ook nog eens aan elkaar geknoopt zijn: polymeren. In feite is een coating niets anders dan een superdun laagje synthetische kunststoffen of mengels daarvan (tegenwoordig). Vroeger maakte men veel gebruik van natuurlijke polymeren, zoals zetmeel, eiwitten en cellulose (houtvezels).

De eigenschappen van de gebruikte kunsstoffen in de verf, bepalen dus de eigenschappen van je coating. Door te spelen met de samenstelling van verven kan je veel verschillende soorten coatings maken, die ieder een totaal andere bescherming kunnen bieden. Zo kan je onder meer de hardheid, glans, bestendigheid tegen zuren, oplosmiddelen, water etc. regelen.

Het voert te ver om het hier helemaal uit te leggen, maar ga er vanuit dat chemie helaas geen binaire logica volgt; er komt nog veel trail-and-error bij kijken...dat noemen ze R&D... :-)


Motto van mijn oude lab: ''...if we new what we were doing; it wouldn't be research...''
 
MPXfan zei:
Déze logica gaat in de chemie helaas niet op, Hezik.
Klik om te vergroten...

Accoord :)

Het voert te ver om het hier helemaal uit te leggen, maar ga er vanuit dat chemie helaas geen binaire logica volgt; er komt nog veel trail-and-error bij kijken...dat noemen ze R&D... :-)
Klik om te vergroten...

Accoord, maar ik neem aan dat er wel een logisch antwoord is op de vraag waarom spanlak spant en bv. schellak niet. Dat was namelijk de oorspronkelijke vraag van de topicstarter en daar is nog geen antwoord op gekomen.. mijn boerenlogica-gok was bedoeld om mensen die het wel weten te triggeren om 'de waarheid' te posten..

Nu heb je wel goed beredeneerd dat mijn boerenlogica niet klopt, dus dat gedeelte van mijn snode plan is gelukt, echter de redenatie van hoe het echt werkt ontbreekt nog.. ;)
 
hezik zei:
Nu heb je wel goed beredeneerd dat mijn boerenlogica niet klopt, dus dat gedeelte van mijn snode plan is gelukt, echter de redenatie van hoe het echt werkt ontbreekt nog.. ;)
Klik om te vergroten...

Hezik,

Chemie is geen redenatie of logica, maar een wetenschap ;-)

De eigenschappen van een coating worden bepaald door de chemische samenstelling. Spanlak en schellak zijn chemisch totaal verschillend van elkaar. De intrinsieke eigenschappen van deze verven dus ook. Dat zie je al bij het drogen:

Een 'nadeel' van cellulose-lak is krimp tijdens drogen. Dit zorgt voor het bekende span-effect. De molecuulstructuur van het cellulose-polymeer 'schrompelt' wat in elkaar door de relatief zwakke molecuulbindingen. Schellak en vele andere lakken hebben dit nadeel niet.

Echter, de krimp is voor ónze toepassing juist weer wél handig!
En is ook tegen te gaan door toevoegingen aan de verfsamenstelling...
 
Wetenschap IS logica. Chemie ook.

Er is een reden waarom spanlak krimpt en andere lak (bv. Schellak) weer niet. Gezien de eerdere opmerkingen dat het aan de toevoegingen ligt, gecombineerd met jouw opmerking dat het aan het bindmiddel zou kunnen liggen, en dat de moleculen van een bindmiddel groot zijn, kom ik met de volgende boerenlogica-theorie (totdat er iemand komt die het ECHT verklaard).. bij opdrogen verdwijnt het vluchtige oplosmiddel. Hierdoor onstaat ruimte voor het bindmiddel om zich in een rooster te 'wurmen' waarmee de bindmiddelmoleculen minder ruimte innemen dan voorheen..

(ik moet het er wel echt uit trekken zo he :P)
 
hezik zei:
Wetenschap IS logica. Chemie ook.
Klik om te vergroten...

Nee, chemie is NIET altijd logica!! Anders hadden we geen grote R&D-labs nodig, maar konden we alles met een laptopje modelleren. Dat lukt nog steeds niet!

Wetenschap is vooral achteraf een sluitende verklaring proberen te vinden voor een waargenomen verschijnsel. Dat is wat ik hierboven heb gedaan. In de chemische industrie proberen we van alles al van tevoren te beredeneren, maar moeten het toch nog steeds in de prakrijk beproeven en proberen! Gelukkig maar, anders hadden mijn R&D-collega's geen werk.


hezik zei:
(ik moet het er wel echt uit trekken zo he :P)
Klik om te vergroten...

Lees mijn bovenstaande post nog eens een keer rustig door: de verklaring heb ik je daar gegeven...

hint: eigenschappen van polymeerstructuur spanlak tijdens drogen...
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Ah, je hebt gelijk:
De molecuulstructuur van het cellulose-polymeer 'schrompelt' wat in elkaar door de relatief zwakke molecuulbindingen.
Klik om te vergroten...

Vormt het een ander rooster, of is het louter dat het beter in elkaar past?

Het is offtopic, maar wetenschap is het vinden van een logische verklaring voor iets wat in eerste instantie onlogisch lijkt .. althans.. vind ik ;)

Zonder logica geen wetenschap.. en vice versa..
 
hezik zei:
Vormt het een ander rooster, of is het louter dat het beter in elkaar past?

Het is offtopic, maar wetenschap is het vinden van een logische verklaring voor iets wat in eerste instantie onlogisch lijkt .. althans.. vind ik ;)

Zonder logica geen wetenschap.. en vice versa..
Klik om te vergroten...

Het is, in vergelijking met bijv. schellak zelfs een tamelijk zwak rooster tijdens droging. Ná de droging krijgt het zijn volledige sterkte-eigenschappen, maar is dus wel wat in elkaar gekrompen.

Tja...logica en chemische wetenschap...in mijn ervaring gaan die niet altijd samen helaas. Aan de andere kant: zo blijft het wél leuk. Niet alleen in het lab, maar ook voor ons modelbouwers.

Ik volg dan ook met argusogen de verrichtingen van mijn battery-collega's. Electro rocks!! Er staat nog veel moois aan te komen!
 
Laatst bewerkt door een moderator:
ron van sommeren zei:
Is automatische aansturing iets voor jou Jan? Filmpje op
Festo - Sky_liner - Sky_liner
Klik om te vergroten...


Hoi Ron,

een heel grappig filmpje, nog niet eerder gezien.. :o..
Ik zit zelf ook aardig in de vliegers en zo fantastich als hun het doen overkomen is dit niet hoor. Ik citeer:

''It takes a fair amount of skill to fly a kite.'''

Het is echter niet zo moeilijk onder deze omstandigheden. De vlieger is een stabiele 2- lijner die met een mooi constant windje in de lucht wordt gehouden. Ieder kind zou dit ook kunnen.
Ik zou hun apparaatje wel eens willen testen met een variabele wind en een snelle 4-lijns vlieger die van zichzelf niet stabiel is. Dat wordt lachen kan ik je verzekeren...;););).

Maar wel leuk om te zien :D.


Groeten Paul.
 
Het is gelukt:

PIP%20-%20Oesterle%27s%20Dreidecker%20-%201.jpg



Eigenlijk al een maand geleden :sleepy:... Maar goed, toch maar even gepost. Ik heb goed advies gehad en zorgvuldig toegepast, met een uitstekend trommelstrak resultaat.

Nu nog de finishing touch, maar dat zal helaas nog even op zich moeten laten wachten vanwege andere projecten die er tussen door gekomen zijn.

T.z.t zal ik -al is het geen modelbouw- toch wat van de test vluchten laten zien. Of een schitterende crash :(.

Wordt vervolgt,
met groet,

Jan
 
Mooi, Jan!!!

Dat goede advies wil ik ook graag horen ... kan je het hier vertellen? Wat voor stof heb je gebruikt? Dun naturel linnen? Waar heb je dat gekocht?

PS. Als je ooit nog eens aan modelvliegen denkt ... ;)

041%20Avro%20Triplane%20IV.jpg
 
Henri Kaper zei:
PS. Als je ooit nog eens aan modelvliegen denkt ... ;)
Klik om te vergroten...

(Off Topic)
Mooie driehoekige romp Henry. Ik wil wel een schetsje van de constructie van de romp. Lijkt op het eerste gezicht wel op de techniek van Bériot. Én dat heeft me een tijd gekost om daar tekeningen van te vinden!

Ik heb dun katoen (dus geen linnen, dat is vlas) gebruikt wat matig winddicht was, want er zou toch lak overheen komen. Het komt van een gewone stoffen zaak of van de markt. Dat weet ik niet meer. Soms tref je het, dat er goed spul ligt. Als het kan koop ik dan alles wat ze hebben.

De lak is spanlak en komt uit Duitsland. Ik heb twee liter laten komen en nu nog 1/3 liter over. Ze verkochten daar ook nog mooie katoen, ruim 100 gram per m². Dat is niet slecht.

Ik zal even vragen of ik de aan mij gemailde tips integraal hier mag plaatsen. Ze komen van de man die jij me aangeraden hebt.

Met groet,
Jan
 
Heeft men wel eens rijstepapier nat gemaakt met water en gezien wat er dan met het papier gebeurd ?
Jawel, het krimpt en dat zonder cellulose / spanlak.
Heeft men wel eens normaalpapier nat gemaakt met water en gezien wat er dan met het papier gebeurd ?
Jawel, er gebeurd niets en ook niet met cellulose / spanlak.
Zou het misschien mogelijk zijn dat de structuur van het papier er iets mee te maken heeft ?
Evenzo met (span)zijde, de voorbehandeling van het materiaal geeft het beoogde effect.
 
Zoals beloofd, hoe iemand het doet die er verstand van heeft:

> Subject: Re: Spanlak voor een replica van een 'Fessleflugzeug' uit 1937
>
>
> Hallo Jan,
>
> Ziet eruit als een leuk project! Ben benieuwd hoe het eindresultaat is,
> zeker met die antieke camera.
>
> Dat je bespanning helemaal slap hangt na een laag lak, is vrij normaal.
> Op onze zweefliegtuigen zitten gemiddeld zo'n 8 tot 10 lagen om het geheel
> op spanning te krijgen. Wat er namelijk gebeurt is dat de vezels zich eerst
> vol zuigen en daardoor uitzetten, hetgeen jouw slappe doek verklaart!
>
> Wij beginnen met het vast zetten van het doek met 'kleeflak', een vrij
> dik stroperige vorm van spanlak als je het goed aanbrengt volstaat 1 laag.
> Het kan ook met gewone spanlak, maar aangezien dit vrij dun is zul je
> meerdere lagen aan moten brengen om een dikke laag op je frame te krijgen.
> Dan het doek aanbrengen en daar waar het vast moet komen te zitten op de
> kleeflak, het doek doorweken met aceton (kwastje) en het met een stukje
> afvaldoek droog wrijven (de opgeloste lak trekt nu in het doek en terwijl het
> oplosmiddel (aceton) vervluchtigt komt het vast te zitten). Het geheel zo
> strak mogelijk (zonder echt veel spanning in te brengen) opzetten.
> Nu - grote truc- met een plantenspuit een waternevel over het doek
> spuiten. Alle rimpels die er nog in zaten zullen nu als sneeuw voor de zon
> verdwijnen en je krijgt een voorproefje van het uiteindelijke resultaat.
> Laag 1: spanlak onverdund aanbrengen. Resultaat: de huid van oma is er
> strak bij...
> Laag 2: spanlak 10% verdunnen met aceton. Resultaat: de huid van oma is
> er nog steeds strak bij...
> De huid voelt nu ruw aan door vezeltjes die overeind gaan staan. Licht
> opschuren met schuurpapier 600
> Laag 3: spanlak 20% verdunnen met aceton. Resultaat: het doek zal nu een
> beetje beginnen strak te trekken, echter nog steeds golvend.
> Iedere volgende laag nog eens 10% extra verdunnen, maximaal tot 70%.
> Tussen de lagen door lichtjes opschuren.
> Vanaf laag 5-6 zal alles weer richting het gewenste resultaat gaan. Laat
> iedere laag minstens een uur of 4 drogen, zeker bij de latere lagen kun je
> veel spanning inbrengen en als het tussentijds niet lekker heeft kunnen
> drogen doordat je de volgende laag te te kort erop aanbrengt kun je je hele
> frame zo krom als een hoepel trekken.
>
> Spanlak, kleeflak en linnen halen wij meestal bij Siebert in Münster
> (www.siebert.aero -> Flugzeugbau und -reparatur -> Lacke/Farben/Harze/Leim).
> Lak per 1 - 5 - 10 liter. Doen ook postorder.
>
> Ik hoop dat je wat aan dit verhaal hebt, zo niet: schroom niet me verder
> te vragen. Ik ben benieuwd naar het reultaat, hou me op de hoogte
> alsjeblieft.
>
> Groeten,
> Erwin

Met dank aan Erwin Janssen.

Linkje naar de Vereniging Historische Zweefvliegtuigen, waar al deze kennis vandaan komt: www.zweefhist.nl

Met groet,
Jan
 
Ok, het heeft even geduurd, maar daarmee zal ik niet de enige zijn. De vlieger is klaar en zal deze herfst wel een keer de lucht ingaan. Daarover later wellicht meer en hopelijk met een goede afloop.

PIP%20-%20Oesterle%20is%20ready%20fertig%20af.jpg


Maar om nu dit topic af te sluiten. De spanlak van een Duitse firma was ideaal. Het heeft een paar liter gekost, maar het resultaat is er naar. Zie het verschil, met- en zonder spanlak op deze YouTube [URL="
[/URL].

Dank voor de adviezen! En wens me maar succes met de eerste proefvlucht :neutral:

Met groet,
Jan
 
Laatst bewerkt door een moderator:
EEN VRAAGSTELLING.
Tijdens mijn proeven met Koverall op een klein raamwerk heb ik gemerkt dat tijdens het aanbrengen van spanlak een witte waas op het oppervlak zichtbaar wordt.
Met wat zou dit te maken hebben.
Temperatuur, luchtvochtigheid, verdunning of andere oorzaak ???
Weet iemand meer daarvan ?????
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top