Zwei Antik Segler

*Bevochtigen.
Natuurlijk kan dat, maar dan is het wel belangrijk om te weten hoe witte houtlijm werkt.
Zoals in het theoriegedeelte staat, is het vochtgehalte van het hout erg belangrijk voor een succesvolle verlijming.

Hoe werkt dispersielijm?
Deze lijm bestaat uit een kunsthars welke gedispergeerd is in water. Het vaste stof percentage ligt ca. tussen 50 - 65%.

Uithardingsmechanisme
Door het onttrekken van het dispersiewater aan de lijm ontstaat een lijmfilm.
Het is dus noodzakelijk dat het dispersiewater uit de lijm kan trekken. Dus de te lijmen delen moeten vocht kunnen opnemen of doorlaten. Wordt de lijm met water verdund blijft minder kunsthars in de lijmvoeg achter en daardoor meer krimp van de lijmvoeg. Is het hout te vochtig kan het dispersiewater maar langzaam worden opgezogen. Daardoor kunnen de lijmmoleculen het hout niet goed binnendringen.

Ik kwam er achter met het lamineren van een stuk triplex van ongeveer 20 x 20 cm. Eerst deed ik zo'n vlak zonder bevochtigen, ging ook goed, maar toen had ik de ingeving beide vlakken eerst te bevochtigen. Ik bestreek het met een natte kwast en depte het daarna weer droog met keukenpapier. Dus niet doordrenkt, alleen de oppervlakte van het triplex was minimaal vochtig. De lijm bleek veel makkelijker en sneller aan te brengen. De lijm vloeide beter, de spatel gleed beter. Ook was de lijmlaag wat dunner, dus geen excessieve hoeveelheid lijm. Het samenpersen ging ook makkelijker.

Het leek of het bevochtigde hout de lijm beter accepteerde/ontving. Zou dat kunnen qua theorie? Misschien dat er iets van weerstand is tussen droog hout en natte lijm, die wel overwonnen wordt door het laten inwerken van de lijm, maar met het bevochtigen sla je die stap als het ware over.

Nogmaals: oppervlakkig nat maken én droog deppen. De hoeveelheid water die je dan hebt toegevoegd is zelfs minder dan wanneer je de lijm iets zou verdunnen zoals mij ooit geadviseerd is.

Toevoeging:
Ik bedenk me net dat het wellicht vooral nut heeft bij het lamineren van grotere vlakken. Bij die smalle strookjes heb je geen probleem met het aanbrengen en wegpersen van lijm.
 
Laatst bewerkt:
Ik kwam er achter met het lamineren van een stuk triplex van ongeveer 20 x 20 cm. Eerst deed ik zo'n vlak zonder bevochtigen, ging ook goed, maar toen had ik de ingeving beide vlakken eerst te bevochtigen. Ik bestreek het met een natte kwast en depte het daarna weer droog met keukenpapier. Dus niet doordrenkt, alleen de oppervlakte van het triplex was minimaal vochtig. De lijm bleek veel makkelijker en sneller aan te brengen. De lijm vloeide beter, de spatel gleed beter. Ook was de lijmlaag wat dunner, dus geen excessieve hoeveelheid lijm. Het samenpersen ging ook makkelijker.

Voor een succesvolle lijmverbinding mag de open tijd niet worden overschreden!

Als je de lijm op zo een groot oppervlak moet aanbrengen worden ineens de invloedsfactoren van de open tijd voelbaar.

Door het bevochtigen van het te verlijmen hout verleng je In feite de open tijd!

Wat jij in de praktijk hebt ervaren is verklaarbaar als je kijkt naar de theorie.

Gezien je werkstuk 20 x 20 cm was het noodzakelijk de open tijd te verlengen. Dat heb je gedaan door het hout te bevochtigen.
Zeker een slimme oplossing.

Nog een keer de invloedsfactoren van de open tijd.

Invloedsfactoren van de open tijd

Korter:
· zacht, zeer zuigkrachtig hout
· laag houtvochtgehalte
· hoge hout-, lijm- en omgevingstemperatuur
· lage luchtvochtigheid
· dunne lijmlaag
· sterk luchtstromingen
· directe zoninstraling

Langer:
· hard, slecht zuigend hout
· hoog houtvochtgehalte
· lage hout-, lijm- en omgevingstemperatuur
· hoge luchtvochtigheid
· dikke lijmlaag
· minimale luchtstromingen
· snel samenvoegen van de delen


Het leek of het bevochtigde hout de lijm beter accepteerde/ontving. Zou dat kunnen qua theorie? Misschien dat er iets van weerstand is tussen droog hout en natte lijm, die wel overwonnen wordt door het laten inwerken van de lijm, maar met het bevochtigen sla je die stap als het ware over.


Nogmaals: oppervlakkig nat maken én droog deppen. De hoeveelheid water die je dan hebt toegevoegd is zelfs minder dan wanneer je de lijm iets zou verdunnen zoals mij ooit geadviseerd is.


Dit is het kritische punt!

Let op dat het houtvochtgehalte niet buitensporig hoog wordt want anders werkt het averechts en het gevolg is een mislukte lijmverbinding.

Het is dus belangrijk te weten wat de invloed van het houtvochtgehalte op het lijmproces is.


Met het bevochtigen van 0,6 mm dik triplex heb ik inmiddels geëxperimenteerd uit nieuwsgierigheid.
Wat ik verrassend vond was dat het aangebrachte vocht enorm snel weer werd afgegeven aan de omgevingslucht. Naar ca. 20 seconden was het vochtgehalte van 22 % naar 16 % verminderd.

Johannes
 
HAST

Het verlijmen van mijn richtingsroer achterlijst is uitstekend gelukt.
Na het lossen van de mal is de vorm volledig behouden gebleven en het geheel voelt ook erg sterk aan.

full


full


Johannes​
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Toevoeging:
Ik bedenk me net dat het wellicht vooral nut heeft bij het lamineren van grotere vlakken. Bij die smalle strookjes heb je geen probleem met het aanbrengen en wegpersen van lijm.

Voor het lamineren van grotere vlakken adviseer ik epoxy te gebruiken.
Waarom, daar kom ik later nog op terug.

Johannes
 
goede en leuke tips tijdens deze bouw, ik bouw al geruime tijd vliegtuigen maar leer toch weer steeds bij.
Met name het verwarmen met de solarbout bij het buigen van hout kwam mij nu zeer van pas

Nico
 
HAST

Langzaam maar gestaag gaat het verder.
Het richtingsroer is bijna af, scharnieren en roerhevel moeten nog pas gemaakt.

full


Zo moet het worden,........ ich bin zufrieden.

full


Ik had nooit verwacht dat het bouwen van een Antiek zwever zoveel voldoening geeft.

Johannes
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Natuurlijk heb ik begrepen wat er staat.


Zelfs dit interview in het Duits kan ik volgen. :)


Johannes
 
Laatst bewerkt door een moderator:
HAST

In het bouwpakket zat een groot blok balsahout voor de rompneus.
Dit blok moest worden gemodelleerd en een vloeiende overgang naar de romp vormen.

Omdat een sleepkoppeling wordt ingebouwd heb ik gekozen voor een andere oplossing.
Als basis dient een stuk 12 mm dik multiplex.

Voor de sleepkoppeling is voldoende materiaal verwijderd zodat de haak vrij kan bewegen.
In de multiplex neusspant zit er een getrapt gat.

full


De sleepkoppeling past precies in het gat tot de aanslag.

full


full


Dit geheel met UHU plus endfest 300 verlijmt, zit nu muurvast.

full



Johannes​
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Balsahout

Balsahout ja dat kan....
...er was eens in Duitsland een " Modellbaugruppe" die in de vooroorlogse tijd in de haven van Hamburg voor de lol voorwerpen uit het water trokken.
Plotseling had de leider van de groep een groot voorwerp aan de haak.
Bij het eruit trekken bleek het een reuzenbalk balsahout te zijn.
Dit balsahout diende als vulmateriaal in de laadruimte van een vrachtschip en werd tijdens het lossen van de vracht achteloos in het havenbekken gegooid.
Door deze vondst had de groep voor vele jaren balsahout.
En ze knutselden nog lang en gelukkig.....:grin:

Johannes
 
Laatst bewerkt:
Balsahout ja dat kan....
Uit mijn eerder genoemde boekje:
full

Ik heb "Tonkinrohr" geel gemaakt, daar had ik nog nooit van gehoord!

Overigens: geen vermelding van balsa als materiaal (in 1939)

Verderop staat nog te lezen:
"Die Werkstofffrage ist von besonderer Bedeutung, weil grundsätzlich einheimisches Material verwendet werden soll." In de geest van die tijd is dat wel te begrijpen......

Max.
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Balsahout werd in Duitsland zoals alle andere buitenlandse werkstoffen vanaf 1935 bij de Reichswettbewerben niet meer toegestaan.
Dit was het gevolg van de algemene importbeperking.

Maar uit de bouwvoorschriften vanaf 1939 was af te leiden, dat weer alle werkstoffen voor de bouw van wedstrijdmodellen toegestaan waren.

Vooral in de tijden dat balsahout nauwelijks of hellemal niet verkrijgbaar was zochten modelbouwers een vervangend product.
Daarbij hoorde ook het uit Afrika afkomstige parapluboom hout.

Johannes
 
Voor de goede orde moet ik wel vermelden dat het oorspronkelijke ontwerp van de HAST in 1934 en het uiteindelijke wedstrijdmodel in 1935 zeker zonder balsahout is gebouwd.
Zou Harald Storbeck balsahout in zijn model verwerkt hebben dan was dat tijdens de
Röhn-Modellwettbewerb in 1935 niet onopgemerkt gebleven en had hij in plaats van de derde prijs een plek in een gevangenis gekregen.

Johannes
 
HAST

De rompneus is nu grof voorbewerkt en klaar voor het verlijmen met de romp.

full


Boven op de romp komt een luik voor de bereikbaarheid van de ontvangstinstallatie.
Eerst moeten twee spanten losgesneden worden van de romp hoofdliggers.
Dat moet in de juiste volgorde.
Het bodemplaatje van de deksel dient als geleiding voor de zaag en de juiste afstand.
Daarna nog een keer zagen maar zonder afstandsplaatje.

full


Er is nu de ontstane ruimte voor de bodemplaat goed te zien.

full


Bodemplaat en twee halfspanten zaten niet in het bouwpakket, deze heb ik zelf gemaakt van 1 mm dik triplex.
Dit ging erg goed dankzij de tip van Henri.
Eerst met een scherp mesje voorsnijden en daarna met de figuurzaag de onderdelen lossnijden.

full


Nu wordt alles in een keer verlijmd.
De bovengording is nog niet doorgezaagd. Vulplaatjes van 0,4 mm dik triplex zorgen voor voldoende ruimte tussen het deksel en de romp. Ook heb ik dan ruimte voor de zaag.
De vulplaatjes heb ik nog bekleed met tape i.v.m. lijm die tussenuit wordt geperst.

full


Het mag nu drogen en morgen gaat de zaag erin. :)

Johannes
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Back
Top