"Swan-DL" - Eigen ontwerp bouwverslag

[Dazzler]

Hallo allemaal,

Het laatste jaar hebben jullie van mij al wat lastige vragen over zenders, zenderfunctie en recent zeiltrim functies zien voorbij komen.... Misschien wordt het wel eens tijd dat ik hier ook een bouwverslagje ga plaatsen zodat jullie kunnen volgen waar ik mee bezig ben en waar al die vragen voor dienen

In een (ver) verleden heb ik reeds een VO70 (Sony Ericsson) en AC (SUI-64 Alinghi) gebouwd, maar dit zijn 2 totaal verschillende zeilboten en dus niet echt geschikt om op een "eerlijke" manier tegen elkaar te zeilen.

En zo is het idee ontstaan: waarom niet 2 identieke boten bouwen, zodat ik later als ze klaar zijn samen met mijn zoontje kan zeilen? Hij is nu nog maar 8, maar is enorm geïntresseerd in alles wat de papa bouwt en wil dus ook "zijn boot" om samen te kunnen varen....

Ik had het mij eenvoudig kunnen maken en in de winkel 2 Micro Magic's oid kunnen aanschaffen.... maar wie mij nog kent uit het VO70/AC tijdperk weet dat alles zelf bouwen en uitdenken voor mij eigenlijk minstens zo belangrijk is dan het varen op zich.

En zo ben ik dus vorig jaar aan de slag gegaan om een ontwerp te maken in Delftship. Ik heb mij voor de lijnen zeer sterk laten beïnvloeden door het nieuwe ontwerp van de Nautor Swan 58, wat ik dus een geweldig mooi yacht vind. Vandaar ook mijn keuze voor de benaming "Swan-DL"

Ik had ook nog 2 aluminium masten liggen (destijds van Graupner voor de Smaragd) dus dit was het ideale project om deze masten eindelijk te gaan gebruiken. De afmetingen van het model zijn dan ook gekozen in functie van deze masten (lengte) en zijn:

• Romplengte: 120 cm
• LOA (incl. boegspriet): 128 cm
• Lengte waterlijn: 115 cm
• Breedte: 35,5 cm

Delftship model lijnenplan

Delftship 3D zicht

 

[Dazzler]

Zoals met elke boot begint hierna natuurlijk de bouw van de romp dmv spanten op een bouwplaat.

De spanten heb ik via een export vanuit Delftship laten lasersnijden.

Lasergesneden spanten uitgelijnd op de bouwplank

Aanbrengen van de eerste strook beplanking

Detail van de boeg

De holle spanten blijven permantent verlijmd in de romp. De volle spanten gaan er later weer uit - hiervoor is een tape aangebracht op deze spanten zodat ze niet vast verlijmd raken

Volledig beplankte romp

Eerste blik van de 2 rompen zij aan zij

 

[Dazzler]

Daarna rompen bekleden met glasvezel - eerst even de spiegel afzonderlijk lamineren

Vervolgens de rest van de romp lamineren - ik ben het ondertussen al vergeten maar ik denk dat ik 2x 200 grams keperweefsel heb aangebracht

Drogen van de epoxy - op de boeg een geïmproviseerd klemsysteem om het weefsel strak rond de boeg te drukken

Zicht na het loshalen van de romp van de bouwplank en het verwijderen van de volle spanten

 

[Dazzler]

Via mijn schoonvader heb ik een 3D-printer ter beschikking dus ik wil voor die project hier en daar wel eens wat gebruik maken van deze technologie......

De roeren wil ik op deze manier 3D printen - vroeger bouwde in mijn roeren dmv sandwich structuur met balsa kern en glasvezel aan de buitenzijde - aangezien mijn ontwerp dubbele roeren heeft en ik 2 boten bouw moet ik 4 identieke roeren maken en dat is nu eenmaal makkelijker te printen dan 4x met de hand uit balsa te schuren.....

Eerste poging van geprint roertje

Aanbrengen sjabloon om de roerassen correct uit te lijnen

Roerkoningen gemaakt van messing buis met sinterbrons lagers correct uitgelijnd gemonteerd in de romp

Rondom de roerkoningen extra versteviging aangebracht zodat ze netjes in positie blijven... Uitvoeren is misschien iets overkill maar waren ronde houten blokjes die ik gewoon net had rondslingeren...
Middenin ook servo bevestiging aangebracht

 

[Dazzler]

Voor de bevestiging van de kiel zitten ter hoogte van de kiel 2 spanten ingewerkt om de krachten gelijkmatig over te brengen op de romp. Centraal zit een kielkast ingewerkt waarin straks de kiel gemonteerd kan worden. Deze is opgebouwd uit 4mm multiplex welke langs de buitenzijde (natte kant) met 2x200 gram keperweefsel gelamineerd is om deze waterbestendig te maken

Kielkast

Extra versteviging van de structuur dmv houten latjes. De grijze balkjes dienen straks ook als extra versteviging voor het bevestigen van de wanten (verstaging) van de mast

Ook voor de kiel kies ik ditmaal voor een oplossing via de 3D printer. Deze is geprint in 4 delen (tja, beperking van het formaat van de printer) en aan elkaar gelijmd. Uiteraard ook hier weer: de 3D print dient enkel als kern van de sandwich structuur... Bedoeling is deze langs beide zijden te bekleden met 3 lagen koolstof om tot een sterk en stijf geheel te komen....

Zicht op de 3D geprinte kielen, zijaanzicht en vooraanzicht (de verschillende kleuren zijn puur omdat mijn schoonvader tussen het printen door voor een opdracht van kleur was gewisseld en heeft dus verder geen bijbedoeling)

"Trial-Fitting" van de kiel in de kielkast

 

[bram1324]

Leuk dat je ook een verslag maakt. Het is toch altijd leerzaam om te zien hoe anderen bepaalde dingen aanpakken. Het ziet er weer zeer verzorgd uit, zoals we van je gewend zijn.
Het lijkt me best een stevige dame. Welke waterverlplaatsing ga je nu vanuit? Je kan er iig wel een paar servo's in kwijt.
Ik snap nu ook wel dat je een overloop overweegt. Het is best een brede boot, waar een overloop echt wel nut zou gaan hebben.

Heb je eigenlijk ooit die J-klasse afgemaakt?

 

[Dazzler]

Afgelopen weekend voor het eerst aan het experimenteren geweest met vacuum / wet bagging.

Eerste roertje proberen te bekleden dmv wet bagging techniek.

Werkstuk voorzien van de nodige lagen glasvezel, volledig geïmpregneerd met epoxy
De opbouw is: vacuum folie buitenzijde, bleeder doek, geperforeerde folie, werkstuk, terug perfo folie, bleeder en vacuum folie

De vacuum folie volledig gesloten, rechts bovenaan vacuum leiding

Tijdens het vacuum trekken is duidelijk de perforatie te zien waarlangs het overtollige epoxy door de perfo folie in het bleeder doek trekt.

Resultaat na droging - glasvezel zit er inderdaad lekker strak rond maar naar mijn gevoel is er te veel epoxy uit het werkstuk gekomen

Ik ben niet helemaal tevreden met het eindresultaat. Naar mijn gevoel is er te veel epoxy hars uit het werkstuk gekomen, te zien aan de witte waas van de glasvezels die er terug doorkomen. Het kan ook een 'gevoel' zijn omdat je bij klassieke hand-layup per definitie altijd te veel hars gebruikt, wat hier nu zeker niet het geval is.

 

[Ard]

Leuk om weer eens een nieuwbouwverslag te zien.
Ik heb een paar vragen :
Welke vacuumpomp gebruik je ?
Je vin heb je met een 3D-printer gemaakt Geeft het gebruikte materiaal voldoende sterkte aan die vin en is dat bijv gelijkwaardig aan een vin opgebouwd uit koolstofvezel/epoxy?
Van welk materiaal maak je het dek?

 

[Dazzler]

Heb je eigenlijk ooit die J-klasse afgemaakt?

Nee... die plug is jaren geleden naar een firma gebracht die er een professionele mal van ging maken, maar door tijdgebrek en een verhuis is dit er nooit van gekomen... Mogelijk hebben ze die plug nog ergens liggen, ik zou eens moeten informeren. Kan nog een mooi toekomstproject zijn...

Welke vacuumpomp gebruik je ?

vacuumpompje is van Aitcool, de VP115N (versie met manometer)

Je vin heb je met een 3D-printer gemaakt Geeft het gebruikte materiaal voldoende sterkte aan die vin en is dat bijv gelijkwaardig aan een vin opgebouwd uit koolstofvezel/epoxy?

Dat is natuurlijk het grote probleem met 3D-geprinte onderdelen, kwa structurele sterkte bied dat niet echt veel, al zeker niet voor een lange smalle vin. Maar het is natuurlijk niet de bedoeling om deze zo te gaan gebruiken. Ik bouw mijn kielen / vinnen doorgaans dmv een balsa kern met koolstof/epoxy rondom.
Aangezien ik 2 boten bouw en 2 gelijke vinnen wou, leek het mij handig om de balsa kern (die ik met de hand in vorm zou moeten schuren) te vervangen door een 3D geprinte kern. Ik toon er dus nog wel foto's van in een latere fase van de bouw, maar er komt ook hier koolstof rond voor de echte sterkte.

Van welk materiaal maak je het dek?

Momenteel heb ik daar vliegtuig multiplex van 1,5mm dikte voor voorzien. Uiteraard zal dit waar nodig verstevigd worden dmv extra balkjes of een laagje koolstof / glas weefsel.

 

[Ard]

bedankt voor de info.
Leuk project, blijf ik zeker volgen.
Succes met de voortzetting.

 

[Dazzler]

Afgelopen weekend poging ondernomen om 1 van de kielen te bekleden met epoxy en koolstof weefsel.

Na het "te droge" roer van vorige keer eea iets anders aangepakt (ook wat technisch advies ingewonnen bij de winkel waar ik mijn gerief koop)

Geprinte kiel (sandwich kern) hier reeds voorzien van 1 koolstof kous
Erboven liggen nog 2 extra stukken koolstof kous klaar de erover gaan stuk voor stuk na impregnatie van elke laag met epoxy

Volledig beklede kiel met 3 lagen koolstof, en tot slot 1 van die dingen die ik nu even anders doe: eerst nog een laag scheurweefsel alvorens de gaatjesfolie en bleederdoek erover gaan

Het geheel terug onder vacuum. Ditmaal geen absolum vacuum, maar slechts tot ongeveer 0,5 bar onderdruk. Zou wordt er minder epoxy hars er het stuk geduwd...
Pas nadat de epoxy begint uit te harden (dik stroperig wordt) terug naar volledig vacuum gebracht

Na een nachtje wachten ziet dat er dan zo uit als je het uit het vacuum pakje haalt

Even de onder en bovenkant bewerken, zodat ze vooraf aangebrachte RVS M6 draadstang terug zichtbaar wordt

Detail aan de bovenzijde

Detail aan de onderzijde

Ik ben echt supertevreden ditmaal over het resultaat. De koolstof zit lekker strak rond de sandwich kern heen, bevat een perfecte hoeveelheid hars, echt strak. Natuurlijk geen blinkend resultaat maar dat komt uiteraard door het scheurweefsel en wist ik. Lichtjes schuren en komt helemaal goed

 

[Ard]

Mooi gedaan Dazzler.
Voor mijn M-klas Minki heb ik op vrijwel dezelde wijze de vin gemaakt echter zonder gebruik van peelply , dus alleen gaatjes folie met daarop de bleeder..Ook toen was het oppervlak niet geheel glad en schreef ik dat toe aan de structuur van de bleeder.
Verrassend is dat zelfs een balsa kern van slechts 4 mm en 3 lagen carbon toch een stijve vin oplevert , na voldoende uitharding.
Succes verder.

 

[bram1324]

Ziet er super strak uit. Goed bezig.
Mag ik vragen waarom het deel in de kielbox vierkant hebt gemaakt? Naar mijn idee kan je als het vleugelprofiel door laat lopen een strakkere overgang met de romp creëren.
Een strak passend kielboxje heb je ook snel gelamineerd als je de kiel eenmaal hebt.

 

[Dazzler]

Bram,

Het idee erachter was eigenlijk om een simpele rechthoekige kielkast (nu ja, trapeziumvormig eigenlijk) in de romp te voorzien tijdens de bouw van de romp, waarvan ik uiteraard de exacte binnenmaten kende, zodat ik later de kiel hierop passend zou kunnen maken.

De reden van deze vorm is simpel: je maakt de kielkast pakweg 10mm breed, dan volstaat het de kiel later ook gewoon 10mm breed te maken (of toch bijna )

De schuine kant gaat er hier verder voor zorgen dat de kiel automatisch echt vast komt te zitten, je trekt deze namelijk dmv een moertje op de schroefdraad lekker strak tegen de schuine kant van de kielkast. Hierdoor ontstaat een geheel dat lekker strak vast zit, maar ten allen tijde snel en eenvoudig te demonteren valt...

En omdat beelden meer zeggen dan woorden:

 

[bram1324]

Ah. Het is blijkbaar de ontwerp / bouwvolgorde.
Bovenstaande principe heb ik ook toegepast bij mijn RG65. Qua zijaanzicht dan. Qua bovenaanzicht heb ik het vleugelprofiel doorgetrokken, waardoor je die discontinuiteit kwijt bent.
Maar goed, als het in je bouwvolgorde niet past om later pas de kielast te maken, dan is dit idd een mooie oplossing.

Ik had nog een vraag.
Wat is de truc om de koolstof kous over de eerdere geimpregneerde kous te schuiven?
Dat is een stap die ik nog niet echt in de vingers heb. Ik heb er altijd last van dat de 'natte' kous gaat schuiven, en/of dat de 'droge' kous te veel plakt en niet wil schuiven.

 

[ISOLA2]

Zie deze nu pas, Ik bouw ook zo mijn kielkast, gemakkelijker uit te lijnen op de romp
Kan je die kousen er niet samen droog overschuiven en dan doordrenken met epoxy ?

 

[Dazzler]

Wat is de truc om de koolstof kous over de eerdere geimpregneerde kous te schuiven?

Of het een 'truc' is weet ik niet, maar voor mij werkte het als volgt:

• Kous "uittrekken" zodat ze breder is dan het werkstuk, en met een stukje tape omwikkelen (de kous zal dan niet rafelen, en ze heeft gelijk langs 1 kant een lekker brede opening)
• Kous over het werkstuk schuiven, en impregneren met hars (gewoon goed verzadigen, niet te droog, zeker niet te nat)
• Bovenkant van de kous (kant waarlangs je de volgende kous wil overschuiven) smal trekken en eveneens met een stukje tape vastkleven. Door de vernauwing kan deze al niet verder over het werkstuk gaan schuiven
• 2° kous zelfde systeem --> 1 kant lekker breed trekken en vastzetten met tape, zodat deze met ruimte over het stuk past
• Dan deed ik: die brede opening met de tape enkele centimeter over de kiel schuiven, en daarna de rest van de kous naar beneden drukken (dus niet trekken, maar van boven naar onder duwen terwijl de kiel rechtop staat) Hierdoor ga je eigenlijk de hele kous "breed" duwen - je gaat gewoon zo geleidelijk verder waarbij je geleidelijk met de brede opening wat zakt en de rest erboven open blijft duwen. Uitereindelijk zat alles er ver genoeg over om eea langs boven vast te houden terwijl je de rest van de kous verder naar beneden geleid.
• Eens de kous er dan over zit, heb ik vanuit het midden gewoon de kous naar de boven en onderkant van de kiel gestreken met een spatel/handen tot deze rondom helemaal strak kwam, deze blijft dan ook bijna automatisch goed zitten in de hars van de eerste laag.
• Vervolgens weer bovenkant met een stukje tape 'smal' maken zodat deze niet kan verschuiven....
• Vervolgens weer hars aanbrengen....
• Vervolgens alles nog eens herhalen voor de 3° laag

Hopelijk beetje duidelijk, want ik heb niet echt foto's om te tonen.... ik ga echt mijn camera niet vastnemen terwijl mijn handschoenen van onder tot boven onder de hars zitten op dit moment
(je kan op de foto's hierboven wel de tape zien waarmee ik de kous 'breder' hield....)

Kan je die kousen er niet samen droog overschuiven en dan doordrenken met epoxy ?

Daar heb ik persoonlijk niet echt zo'n goede ervaringen mee.... Het wordt dan namelijk echt wel lastig om alle lagen te samen echt goed tot op de binnenste laag/ondergrond helemaal te doordrenken. Ik heb het geprobeerd met het roer dat je hierboven kan zien, had er 2 laagjes glas kous omheen gedaan en het was al knap lastig om de onderste laag glas helemaal doordrenkt te krijgen (kan je bij glas ook lakker goed zien wanneer het van wit naar transparant gaat - er bleven echt lang witte plekken zichtbaar en je moet ook echt gaan oververzadigen om het goed te krijgen. Bij carbon is het nog lastiger (en daar heb je geen visuele controle....)

 

[bram1324]

Super.
Bedankt voor de werkbeschrijving. Dit is zeker duidelijk. Ik ga dat binnenkort ook eens proberen.

 

[Dazzler]

Dilemma's en twijfels....

Zo... begin ik weer helemaal te twijfelen aan hoe ik mijn boot wil gaan optuigen.... Ik ben initieel altijd vertrokken vanuit de gedachte dat ik een "echte" genua wou met lange schoten om het zzeil van SB naar BB over te halen.

Dat komt vanuit mijn 1:1 ervaringen - ik ben opgegegroeid in een tijd dat elke zeilboot per definitie een genua had.

Voor een RC schaalmodel geeft dat uiteraard extra moeilijkheden en uitdagingen, en is het overstag gaan minder evident dan met een zelfkerende fokje.... maar goed, ik wou de uitdaging aangaan....

Echter, nu ik bezig ben met inplannen van servo/winch lokaties en hoe ik al mijn omlopen ga monteren (het zeilplan indachtig) loop ik toch weer tegen enkele praktische issues aan....

Een genua loopt buiten het want om - bij de meeste zeilboten werd daarom het want verder naar binnen gebracht (ipv helemaal op de rand vd romp) om zo tussen het want en de buitenzijde ruimte te maken voor de genua an genua rail. Echter bij de Swan58 (waar ik mij los op baseer) staat het want weer helemaal aan de buitenkant en heb je geen genua meer. Enkel een fok (max. 105% denk ik, tot pakweg een half meterje voorbij de mast - het want en zalingen staan behoorlijk achter de mast)

Begin ik wat infor op te zoeken en recente moderne jachten te vergelijken, en kom ik tot de ontdekking dat de genua eigenlijk tot het verleden behoort - en dat alle ontwerpers er voor kiezen om ipv een klein grootzeil (high aspect) + genua weer volop gaan voor een fok met uitgebouwd grootzeil.

Voor ruimere en voor de windse koersen passen ze dan ook bijna allemaal een genakker toe (die meestal vanaf de boegspriet aangrijpt)

Nu weet ik het even niet meer.... toch vasthouden aan mijn oorspronkelijk gedacht - met genua op een mordern ontwerp tot gevolg - of toch eerder trouw blijven aan (in dit geval) het ontwerpen van Swan?

Dus nu twijfel ik tussen

• Initieel gedacht volgen (genua, maar is achterhaald concept en ik moet ook het want aanpassen om plaats te maken)
• Ontwerp van Swan volgen met een 105% fok, die is dus niet zelfkerend en moet je alsnog met schoten van SB naar BB halen (maar is eigenlijk veel moeite en werk om over stag te gaan terwijl de zelfkerende fok nauwelijks kleiner zou zijn)
• Een zelfkerende fok gebruiken (klassiek op meeste RC boten) en in plaats van de genua een gennaker introduceren. Ik zou dan de winchen + schakelmodule die voorzien waren voor de genua, kunnen inzetten voor de gennaker?

De keuze die ik hier maak gaat nu uiteraard bepalend zijn voor de plaatsing van de winchen en omlopen, alsook eventuele dekrails - dus ik moet nu beslissen voor ik verder ga.

Verder moet ik ook eens goed nadenken over hoe een gennaker zou moeten gaan werken (oprollen/afrollen - doe je dat op een afzonderlijke kanaal bvb? of is dat in combinatie met de schootwinch?)

Meningen zijn uiteraard meer dan welkom

 

[bram1324]

Dat klopt inderdaad. The genoa is dead.
Met een High aspect fok kan je hoger aan de wind. En op ruimere koersen zet je er gewoon een zeiltje bij. Dat is nu ook voor cruisers haalbaar, nu alle spriet-zeilen ook op een furler staan. De spinnaker is al net zo dood als de genua op cruisers.

Qua looks vind ik een fok die strak over het dek loopt wel mooier dan een fok die vrij hoog boven het dek staat op een boompje. Ook qua oppervlak gaat het natuurlijk best hard als je er aan de onderkant een flinke strook bij krijgt en ook aan de achterkant van ~90% naar 105% gaat. Misschien moet je daar een klein sommetje op loslaten, om daar wat meer gevoel bij te krijgen.

Een gennaker toevoegen geeft denk ik een wat grotere fun-factor. Ruime koersen vind ik zelf wat saai met een modelboot. Daarentegen wilde je geloof ik graag spelen met trim-finetuning. Dat gaat dan wel beetje verloren.
De furler zou je op je drie-standen-schakelaar kunnen laten meelopen. Midden is opgerold, de twee andere standen afgerold. Ik zou wel een aparte winch gebruiken.

Verder is je beslissing denk ik vooral een kwestie van smaak. Daar is geen goed of fout in.
Mijn smaak zou zeggen om geen genua op zo'n ontwerp te zetten. Maar smaken verschillen.