(Af)Bouwverslag Batavia van Kolderstok

Toen ik in 2015 begon met het ontwerpen en maken van bouwpakketten stond ik qua kennis van de tuigage van 17e eeuwse schepen nog behoorlijk aan het begin. Bij het maken van mijn eigen model kwam ik vaak tot de ontdekking dat er dingen of niet klopten, of gewoon helemaal niet te vinden waren. Ik ben dan ook regelmatig op de Batavia in Lelystad geweest om te zien hoe tuigage zou moeten zijn - maar kwam ook tot de ontdekking dat het ook in het echt zeer moeilijk te doorgronden was.
Al doende leert men, en mede dankzij de hulp van diverse bouwers (waaronder Koos en Hans) heb ik ook de nodige "foutjes" uit de tuigage-tekeningen kunnen halen.

 

Ik zal de laatste zijn om met een dikke nek rond te lopen en te verkondigen dat ik het allemaal precies weet. Integendeel.
Ook ik leer er iedere dag bij en gebruik deze verworven kennis om de pakketten waar nodig te verbeteren.

 

Ik vergat nog te zeggen dat Ik er helemaal geen snars verstand van hebt. Maar wel veel energie ontvang van het bouwen en het maken van een verslag met de kritische en opbouwende commentaren en complimenten.

 

Tja dat hadden wij allang begrepen Hans, maar dat heb ik ook niet hoor

Nee hoor, idd Hans en ik hebben vandaag telefonisch contact met elkaar gehad, en dat was echt niet om onze Admiraal hier op te hemelen, maar gewoon om eens te kijken hoe wij er momenteel voor staan in onze "historische werkwijze"
De conclusie was wel mede door een verslag dat je dan anders met de bouw omgaat en dat je er veel bewuster mee bezig bent en ook de "historie" anders gaat beleven....

Daarom zitten wij ook hier te posten bij de "Bouwverslagen Historische Schepen"

En voor *Hans*, gewoon doorgaan....... (Quizzvraag, wie riep dit ook altijd weer???)

 

Ook ik ben met de koorts besmet. Mijn volgende aankoop zal de Batavia of de 7p zijn. Maar eerst mijn galjoen afmaken naar mijn eigen smaak. De tuigage wil ik wel naar een Hollands schip leiden. Puur als leermiddel. Daarnaast ga ik iemand zijn Hollands VOC schip afmaken. De tuigage zal ik zeer nauwkeurig gaan maken, hopelijk met hulp. En met de verslagen van Koos en Hans. Het is een heel mooie hobby die ook mijn interesse in de vaderlandse geschiedenis heeft gewekt.

 

Kijk leuk om te lezen Stephan, maar pas wel op hee, de Batavia en de 7P zijn wel degelijk twee verschillende schepen hoor, en uiteraard met verschillen in de tuigage. Op het eerste gezicht zou je dat niet direct zeggen maar dat merk je goed als je ze zo bijna gelijktijdig bouwt, zoals Hans en ik momenteel
Vergis je ook niet in de tijd, tussen deze twee schepen zit qua bouwjaar bijna een halve eeuw tussen.
In ieder geval succes met je keuze en ik wil je daarin best op weg helpen maar ik ben wel bevooroordeeld hoor.......

Okee, genoeg gel..d er is ook nog wat gebouwd vandaag, nou ja gefriemeld dan:

Aan de grote stag een touw en 4-2 blok geknoopt voor de brassen, die aan stuurboord alvast ingeregen en ook de schoot aan deze zijde alvast voorbereid.


En nogmaals alles hangt nog los.....

Nu het bootje omgedraaid en verder aan bakboord:

Als eerste, en laatste voor vandaag, het geitouw klaar gezet....

Het is niet veel maar ook met kleine stapjes komen we verder, vergis je niet in de tijd met dit zeil ben ik alles bij elkaar alweer zo’n kleine 9 uurtjes bezig, tja het is nog geen 15 uur maar het is dan ook nog niet klaar...

Dus ook dit word weer vervolgd,

Gr Koos

 

Met mijn beperkte kennis zal ik wel open moeten staan voor advies, want zelf de voor jullie meest simpele termen zullen voor mij al lastig zijn. Ik weet wel wat bakboord en stuurboord is, maar ik heb niet het idee dat ik daar heel veel aan heb

 

Marco, komt echt wel goed hoor en als je dit al weet dan komt de rest van zelf, de romp bijv das hetgeen wat je ziet en waar de kanonnen uitsteken, de helft ervan mag je vergeten want dat ligt toch onder water, die ronde stokjes naar boven noemen ze masten en bij mistig weer zie je hier de bovenkant toch niet van...

Dus zo word je steeds slimmer zie je wel......

 

Waarom heb jij dan zoveel onderdelen aan de Batavia gezet Koos? als je meer als de helft toch niet ziet

Maar alle gekheid op zo'n rond stokje, je maakt hier vreselijk mooi werk van, en die discussies die er gevoerd zijn in dit verslag, en in dat van Hans (Gr) daar steken we allemaal mooi wat van op.
Dus ook hier een hele hoop dank voor, en niet alleen jij natuurlijk, ook de beide Admiraals en Hans(Gr) ook dank hiervoor.
Daar kan ik waarschijnlijk ook een hoop van gebruiken als de Sovereign weer op tafel staat.( ooit)

 

Tja, Peter het wil hier maar niet mistig worden hee....

Maar bedankt voor je leuke reactie, enne mijn gevoel zegt dat die SotS van jou echt wel af komt hoor...
Gr Koos

 

Koos Hopeloos

 

De laatste paar dagen niet veel kunnen doen aan het schuitje, maar nog wel het touwwerk van het voormarszeil verder af kunnen werken:



Al het touwwerk zit nog los....

Nog wel even een overzichts- foto genomen:


Nu verder met het voorbramzeil, als eerste het lijktouw om het zeil genaaid:


Vervolgens de ra aan het zeil geknoopt en middenin een 4-1 blok voor de ophanging aangebracht:


Zoals gezegd, niet veel maar met kleine stapjes komen we er ook wel.....
Dus tot de volgende up- date...
Gr Koos

 

Weer verder met het voorbramzeil, er moesten nog wat blokken aangeknoopt worden:

Aan de schoothoorns twee 3-1 blokken voor de geitouwen, aan de ranokken 4st. 4-1 blokken voor de brassen (met stukje touw) en toppenanten, naar het midden toe twee 3-1 blokken voor de geitouwen en twee 3-1 blokken voor de buikgordings en als laatste middenin een 4-1 blok voor de ophanging van dit zeil.

Over de buikgordings voor dit zeil verschillen de meningen maar ik wil ook dit zeil weer opgegord aanbrengen dus alles dan maar voor het uiteindelijke eindresultaat

Als laatste werd er nog een rak met alleen maar klootjes aan de ra geknoopt:

Uiteindelijk werden dit zes klootjes.......

Nu kon ik het zeil door de aangebrachte 4-1 blokken inrijgen en ophangen:

Het halende part van deze val werd belegd op de nagelbank met de kleine knechten achter de fokkemast:

De tweede nagel van links voor het halende part van de ophanging en op het einde rechts het rak.

Nu kon ik de toppenanten aanbrengen:

Start onder het bovenste ezelblok, via de 4-1 blokken aan de ranokken, door de 4-1 blokken onder de zalings en uiteindelijk werden deze belegd op de fokkemars:

Om een mooi verloop van het touwwerk te krijgen werden ze aan de achterzijde van deze mars in gezwarte oogjes belegd, misschien niet geheel historisch correct, maar dit zit een stuk fraaier

Verder met de geitouwen van dit zeil:



Hier zijn de rakklootjes ook goed te zien....

Deze werden belegd aan de twee aangebrachte en gezwarte oogpinnetjes op de fokke- stengemars:

Ook deze werden definitief vastgezet, het strak aanspannen gebeurt later met de schoten.....

Uiteraard komen er later als afwerking nog trosjes touw om de korvijnagels en de overige belegpunten om het allemaal iets realistischer te laten ogen...

Tja en voor je het weet is de avond al weer om, dus de volgende keer weer verder met de laatste tuigage van dit zeil, dit betreft de buikgordingen, brassen en schoten.

Tot dan,
Gr Koos.

 

Ik moet me toch eens al die namen gaan opslaan in die grijze massa

 

Daar hebben ze het papier en pennen voor uitgevonden Stephan, de slechtste inkt is nog altijd beter dan het beste geheugen
Maar ook ik moet regelmatig de boeken of een ander verslag openen om de juiste namen te vinden hoor, dus er is nog hoop voor je....

 

Koos, al wat ek kan kwytraak is dat dit BAIE moeilik lyk. Een formidabele challenge vir n groentjie soos ek. Geluk met jou vordering - sy lyk prachtig.

 

En zo komt er stilletjes aan een eind aan de voorbereidingen van alle draadjes voor de fokke zeilen, naast het werkelijk knopen gaat er ook heel wat tijd in het uitzoeken van zitten.

Zo ook het vraagstuk van mijn toegepaste buikgordings, waar laat ik ze en vooral waar worden die belegd..........

Tja het zal wel niet helemaal historisch verantwoord zijn maar voor die van het bramzeil had ik wel een leuk idee:



Gewoon beleggen aan de marsrand.... de geitouwen werden immers ook op deze mars belegd...

Nu alle belegpunten op de marsen zijn aangebracht kon ik alle losse eindjes definitief vast zetten, eerst de zeilen een beetje in hun uiteindelijke eindpositie gebracht:



Zoiets zou het uiteindelijk moeten worden, dus snel verder met friemelen......

 

Nu verwacht ik eigenlijk dat jij ook aan de grote mast gaat beginnen dan lopen we weer gelijk op Koos. Heerlijk werk wat je laat zien zo!

 

Wat de zeilen betreft heb je een beetje de zelfde 'stijl' als Hans, toch niet stiekem afgekeken...?? Maar nu zonder gekheid, ziet er prachtig uit Koos

(als je een mooie bolling in het zeil wilt hebben met de suggestie dat ze vaart met de wind in de zeilen, dan moet je de gordings en geitouwen wat minder ver aanhalen en de schoten strak zetten, is slechts een suggestie hoor Koos, want op jou manier ziet het er zeker ook fraai uit)

 

En friemelen werd het, de toppenanten werden uiteindelijk belegd aan de beting met de kleine knechten achter de fokkemast, en de overige tuigage stuk voor stuk aan de nagels op de nagelbanken tegen de verschansingen van het bakdek:

Hier werd eerst een gaatje in de nagelbank geboord waarna het touw er doorheen gestoken werd om het vervolgens onder en over de nagels heen te borduren....(dit is al eerder in dit verslag getoond)

En uiteindelijk was dit het (voorlopige) eindresultaat:


Nu is het voordeel van het opgorden van de zeilen te zien, de details op de marsen zijn mooi zichtbaar:




De brassen zijn reeds “los” aangebracht en de schoten van de fok moeten nog aangebracht worden.


De halende parten van de brassen tijdelijk op het dek gestationeerd....

En dat was het weer voor vandaag, de volgende stap zijn de boelijnen van de drie fokke zeilen en dan verder met de volgende mast, de grote mast.....

Tot dan
Gr Koos