Yep, lees ook hier met plezier! Model vaart schitterend, mooi opgebouwd.
Net als Jan... meemeimerend... wat tikwerk...
Op hoeveel cellen per motor vaar je nu ook al weer? (dat lees ik nu net... een 3S pakket)
Aan het begin van het draadje had je het over telemetrie. Zie ik niets van terug?
1125mA geladen/ Dat is zowat 1/4 leeg.
Cut off op 3.0V (2,9v Kan ook nog)
Je kan uit gaan van een 80% regel. Dus uit een 5000 mA kan je 4000mA sjorren.
Maar 90% haal ik ook wel eens. 2% rest heb ik ook wel eens gehaald. Kist net op tijd binnen
bij ruig weer. Nano pakket van Turnigy. Ik probeer dat te voorkomen. Gewoon weer opgelaten.
Check de motoren, check de propellers. De accu's zijn niet stuk.
In 2009 ben op Jeti module 2.4 op de MPX overgestapt, omdat Multiplex maar duurde met z'n telemetrie. Niet veel later treedje hoger... SM-Modellbau UniLog + sensoren aangeschaft, verbeterde telemetrie.
Werkt boven verwachting, een datalogger om alles naderhand na te kunnen pluizen.
Meten is weten.
Aanvankelijk voor het vliegen met supersnelle zwevers, waar dat direct telemetrisch gedoe al in zwang was... de norm. Deels regelementair. Gewerkt werd met limiters op de hoeveelheden stroom die je mocht verstoken, om het potje sportvliegen in wedstrijdverband eerlijker te laten verlopen, powerrace te voorkomen. Was je door je maximum heen, ging de stroom er automatisch af, geen motor meer... slechts nog zweven. Telemetrisch gecontroleerd door de wedstrijdleiding. Gevolg... tacktisch zien te vliegen. Serieus hoge vermogens. (eigenlijk vond ik het eng hoog)
Er werd gemeten/gelogd om uit te kunnen lezen, vliegprestaties model en piloot te verbeteren, te leren. Goede vliegtechniek op te bouwen. Veel kennis en kunde onder die vliegers (F5B).
Voor mij hoefde die lat niet zo hoog meer, gezondheidsreden. Over en uit. De smoor er in.
Iets later voor het bootje ingezet, de voortstuwing welke ik van plan was te doorgronden. Gewoon een volwaardig meetlab aan boord van de boot. Net echt. Jan weet er van (Pompebled)
Hoop snoertjes aan dek.
Alles ingebouwd in 1 van m'n modelboten om te meten, was reeds een testbed voor diverse motoren/aandrijvingen. Ik wilde weten of de schaalberekeningen klopten en de vermogens van de motoren, propellerpoespas, daar mee correspondeerden. (het bleek later aangenaam te kloppen).
Gewoon om goed te varen, de boel niet op te fikken, en een lange vaartijd bij een meer dan keurige 'schaal snelheid', compact model. Meer niet. Sommigen vinden dat onzin, quatsch. Ik wilde weten.
Kan zo stroom, spanning, toerental, snelheid en temperatuur meten. Van het modelvliegtuig, maar ook van de modelboot.
Telemetrisch live op de zender, tevens gelogd/vast gelegd en PC uitleesbaar voor haarkloverij.
Kon zo in beeld krijgen wat er aan de hand was in het model, gerelateerd aan het echte schip. En dat geënt op een berekening uit '72. Ja, in '72 was men er dom. Telemetrie was destijds totaal aliens from outer space, sleeptank-materie, en ondenkbaar in modelbouwland. Nu zitten we in de mini drone age... met slimme elektronica. Haalbaar en betaalbaar. Hoppa!
Probleem met de borstelmotor is dat deze bij een direct aangedreven concepten vrijwel in alle gevallen niet goed op rendement komt te staan, waarvoor de motor ooit ontworpen is.
Waarom vaart men dan toch zo? Gemak!
Ja, een makkelijker opbouw, idd, niet al te complex. Robbe en Graupner etc. zeggen dat het kan, verkochten het zo. Hele horden volgen. Met een grote accu kan toch wel 2 uur gevaren worden.. Dikke sleper, veel ballast... en een potje bier. En vooral geen herrie van tandwielen, dat stoort. Een niet te grote schroef, gaat ook wel?
Doorsnee motor draait dan wel op minder dan 50% rendement, terwijl er een maximum valt te halen van tussen de 68 en 72% bij een can-motor.
Ga je echter de direct drive zwaar belasten, om power op te pikken Pakt het anders uit.
In een snelle romp waar je geen geen massa's accu's kan stouwen, komt de grens snel in zicht. Moet je het doen met een korte vaartijd en een verhitte motor. Correcte waterkoeling en een lipo werken, maar de vaartijd blijft kort.
Maar als je dan maar +1 minuut en nog wat kan varen op vol vermogen???
Denk ik, dat zou beter kunnen?
Heb twee modelzwevers met binneloper + reductiekast. Ja, ja, foei, vliegtuigen! Helemaal fout.
Slanke compacte aandrijfunits, zwiepen grote props rond, bij een extreem hoog rendement.
De motoren renderen, de grote props doen dat evenzo, maken bovendien daarmee minder herrie, dan kleine die als een gek te keer gaan.
Ontstaat er ook geen extreme warmte, 10 tot 15% gaat verloren aan weerstand, verliezen etc.
De belasting is echter kort. De motor dient slechts als buitenboord motor, een goede glijhoek doet de rest, zwevend. Een kist heeft 1 kilowatt de ander kan tot 3,5 kilowatt. En dat is heel wat Watt vermogen. Niks oververhit. Verre van.
Hoog in het wedstrijdveld F5B wordt er gevlogen met 6 a 7 kilowat. Geen watjes, serieus werk! Op de grens van mechanische houdbaarheid alle componenten.
Ik heb dat ideaal afgeschreven. Maar het blijft prachtig om te zien. De techniek is echt top.
Dingen gaat met een vaartje van +60 km/h kaarsrecht omhoog? Als het niet sneller is.
Met een direct aangedreven motor was alles niet gelukt in de super-ranke modellen.
Heb het niet uitgevonden, maar overgenomen, gelezen en aangehoord.
Welliswaar pieken mijn eigen twee zwevers niet, echt rap gaat het wel.
De grap zit em in de goede vertragingen geschroefd op de hoog toerige laag belaste motor.
Een klein motortje gaat dan opeens heel goed presteren. De neuzen van de modellen zijn zo slank, dat een puist van een brushles knol voorop, er niet op of in past. De kist mag niet te zwaar, ook niet te licht. Moet de vaart er in houden, zekere massa behoud beter snelheid. etc, etc. Ergens is dat optimum... De de motor+gearbox combinatie komt goed uit.
Er wordt van 4 t/m 10S pakketten gevlogen.
Terug naar een boot...
Wat daarbij zo aardig is van de telemetrie met meerdere/diverse sensoren op het systeem aangesloten, is dat je je gehele aandrijving heel mooi in kaart kunt brengen, een aanzet kan geven tot een verbetering... als je dat zou willen.
Hoe heet is heet van een motor, Jan schreef het al. Sensortje die dat meet... niet je fikken,
hoe snel is snel (GPS),
welk toerental toert de schroef? Overtoert de propeller eigenlijk wel of niet? Oftewel blijft het alles heel?
Wat doet die accu... popcorn of opperbest power afgeven. Hoe vol is ie nog.
Wat ik al noemde. Stroom, spanning (het instorten ervan), toerental, temperatuur en snelheid. Met zo een jet-model zou ik niet meer willen gissen. Alleen al omdat zo een jet ook al een technisch wondertje is.
En ja, je kan de borstel motor koelen op Jan zijn methode. Werkt gewoon, houdt de boel minimaal heel, een must.
Het motorrendement neemt echter niet noemenswaardig toe, wel ben je dan nu niet meer je motor heet aan het stoken, maar slechts het oppervlaktewater.
Nog steeds gaat 50% van de stroom in warmte op, en dus niet aan sproeiwateroutput in de jets.
Wat je vervolgens aangeeft is dat je thans wel een tevreden maximum vaarbeeld hebt.
Een lekker vlot model. Prima uitgangspunt.
Water door de buisjes persen vraagt veel arbeid, dat blijft.
Zou je kunnen gaan denken over investeren in sterkere motoren. Brushles al dan niet met reductiekast. Binnenloper of buitenloper motor. Watergekoeld.
Zelf denk ik dan aan een hoogtoerige binnenloper op planetair. Kwaliteits vertragingen lopen stil. Daarmee kan je een vergelijk maken met een accuboor, een enorm koppel, maar dan op de propeller. Het toerental zal een veelvoud van het huidige schroeftoerental moeten zijn (wegens dat goede vaarbeeld). Koppel gaat x dat veelvoud. Vertraging 3:1 geeft je een 3x zo hoog koppel.
Zal nog steeds vermogen worden gevraagd, maar het rendement is te verbeteren. Hogere spanning kiezen, lagere stroom trekken. Minder energie verlies, hitte...
De motor draait met een vertraging relatief in lui lekkerland, op hoge toeren waar die zich goed voelt, laag belast (minder Amps), voor de schroef het zelfde, een goed presterende waterpomp, ook in een eigen toeren gebied optimaal water verstouwen.
Echter goede planetaire kastjes komen niet voor een habbekrats.Pats!
Rond de 100 euro per stuk. Kontonik, Hacker of Plettenberg. Heb je high-end spul dat je niet stuk draait. Geeft een compacte aandrijf unit, als je amper ruimte hebt.
Anders... een veel grotere/sterkere brushles buitenloper, laag kv, en veel cellen, bijvoorbeeld 6S 5000mA. Heb je ook een hoog rendement
Vele malen meer power, bij een de helft kleinere afmeting dan de huidige borstelmotor.
Denk dat je met een 400 kv Turnigy L5060A motor (290 gram) op 6S al behoorlijk spektakel krijgt!
Ik heb een gevlogen met een Turnigy. Trok statisch 45A, 7200rpm, daarbij 3,5kg statische trust aan de viswaag/unster. Berekend rendement gehele aandrijving 86%. Hoog!
Behoorlijkt tochtig achter de prop. Motor draait dan eigenlijk op z'n best. Wordt niet heet.
Zou me niet verbazen als dat motortje goed zou werken op de jets.
De jets dan niet zwaarder belasten in toeren dan nodig wegens de slijtage.
Dus je niet laten verleiden tot onnodig opvoeren voor meer vaarspectakel en branie. Haha.
In de buizen heerst de hel.
Een weke waterpepernoot veranderd in beton in zo een jet, klats, weg prop.
Zoek dan maar eens een nieuwe.
Vandaar dat dat huidige as-toerental zo interessant is. Uitgangspunt.
Hmmm... Niet dat je vroeger geen krachtige borstelmotoren had, dus alleen maar Mabuchi-klonen? Robbe had de Pro Line (max 50A), de Sports (±30A) serie, Hacker, Plettenberg, Keller met een 'heftig' motorengamma, Graupner Ultra en Astro? (Meesten zijn thans voor een prikkie te vinden, en anders met een paar jaar wel) Eigenlijk alle achterhaald geraak
Zijn nog mooie aandrijvingen mee te bouwen. Voor varen, op lipo.
Maar er zaten beulen van motoren tussen. Je moest eens weten.
Nog even over accu's ontlaad capaciteit, de C-rating.
Met een lipo accu kan je een lasrups leggen als je dat zou willen. Zonder dat de accu daar schade van ondervind als je get goed doet. Niet testen a u b. Maar als je kijkt wat een CO2 lasapparaat voor plaatwerk trekt? Geeft het je te denken.
Je hebt een 5.000mA accu met een C30 rating, dan kan deze een continue 5 x 30 = 150A afgeven. Daarbij gaat de accu niet bollen en stollen.
Je moet hem echter niet diep ontladen.
De motoren zouden bij die 150A echter door de bodem zijn gesmolten... of een korte kettingreactie met veel rook.
Bij het omsolderen van een 6S 5300mA C60 schoot een stroomkabel weg. OH!
Had met mijn stapel brillen en die slecht accomoderende ogen van mij van doen.
Een flits, pats, en m'n dure Weller bout was finaal door midden. Jeck!.
Witte pit in m'n ogen. Dure aangelegenheid. Weller!
Accu bol? Wel nee?
Makkie, maalt het ding niet om. Respect voor zo een pakket!
Puffen doe je niet zo snel. Kortsluiten of laden zonder balancer.
Puffen doe je ook door met lipo's te gaan vliegen in de bergen... op bijna 2000 meter, vakantie.
Ze staan nog steeds bol... Pakje geseald op zeeniveau? Stroom leverend doen ze ook nog prima...
Zegt ook niet alles.
Nadeel van de hardcase? Je ziet niet wat je accu's doen, ze zijn minder goed te koelen, als ze te heet zouden worden. Het beschermd tegen perforatie. Autootjes fladderen veel door de lucht... gaat meestal ruig er aan toe. Bootjes niet zo snel. Waterdicht? Meestal niet. Dan beter een open pakket.
Een lipo heeft z'n stroom prachtig af op zo een beetje 45 tot 50 graad. Vlieglessen uit het wedstrijd veld. Ze werken daar met lipo-heaters. Doe je dat niet... gaan ze sneller stuk bij de enorme stromen die men daar trekt. Puffen doen ze daar niet, wel een verkorte levensduur.
Veel aan de hand bij het elektro-vliegen. Veel aan de hand bij het elektro-rijden. En bij het elektrospeed-varen. Wil je onder power gaan varen, heb je directe raakvlakken met die materie, gaat het geavanceerd, doordacht en scherp er aan toe.
Power motortjes toen en nu... m'n oude Robbe Sport 420/5 2200kv. Borstelmotor. Gaat tot 30-35A voor oproken, tot 10 cellen NiCad, 13 kan ook nog. 230 gram aan motormassa. Zo rond de 450 Watt max bij +12,6V (nominaal). De 35A als je de as kortstondig remtt, voordat hij doorfikt. De motor koste ooit ver over de 200,- DM?? Met gearbox nog duurder. Voor een prikkie op de kop getikt. De gearbox het meest interessant, verhuist naar een brushless motor. Over deze Robbe motor bijna niks meer te vinden! Is geweest! Oude techniek, voorbij.
Er naast... HET-RC motor. Kleiner en iets lichter, dubbel zoveel vermogen. Brushless.
Binnenloper, 6 polig voor elektroturbine/fan-units. 2050Kv, kort 70A max, nominaal 700 Watt. Weegt 200 gram. Een Keller borstelmotor, met kobalt magneten die kort 70A trekt, zit op 610 gram gewicht! Ik heb de HET-RC op 4S 4000 geplanned, Planeta Pro gearbox 3,7:1 er op geimproviseerd, geschat 40A belast, 650 Watt gaat er in, 580 komt er uit. Prop gaat met 7200 rpm rond, in calculator-theorie!
Het tocht straks nog harder met 4S dan met de 6S direct drive Turnigy. Zou tegen de 4 kilo thrust moeten geven. Een sleper voor in de lucht.
Detail van de collector... bijna een Dremel. Eenvoudig uitneembare borstels. Wil alleen op accu joelen. De 25A labvoeding krijgt em niet rond... Wel heel, heel mooi gemaakt.
Volledig demonteerbaar voor onderhoud.
En daarmee een hele slanke sterke, gunstig belaste motor... aandrijving.
Alleen om dat uit te zoeken... ben je wel weer een paar avondjes zoet...
In een jet-bootaandrijving? Dan gaat het vast als de brandweer.
Zo.... Voor wat het waard is...
Gr Bas
. Ga ik de leidingen afwerken en het geheel met plamuur bijwerken.
