Bouwverslag Prins Willem, een zeventiende-eeuwse Oostindiëvaarder Herman Ketting

Foto uit boek Herman Ketting
IMG_1612.JPG


Foto van het rijksmuseum Prins Willem
galjoen.jpg


Lijken niet echt hetzelfde te zijn
Een paar verschillen
IMG_1612a.jpg


Ik ga sowieso van het museum model uit. Maar waar haalt Ketting deze foto vandaan op pagina 93
Er staat als tekst bij PRINS WILLEM 1978 GALJOEN

Dit is niet het eerste dat ik in dat boek aantref wat niet helemaal aan de haak is.
 
Ik kreeg deze uitleg van Ab Hoving over het model in Friesland. Wat het duidelijk maakt.
"The riddle of the model with the crew member is easily solved. My predecessor Herman Ketting built a second model for the museum, depicting the ship in another stage of its existence. He built it as he thought it was before it was adaptated for its service in the First Anglo-Dutch war (1652-1654): with the forecastle deck still installed and less gun ports than the original. He also put a complete rigging on it, in contradiction to the original, which has only topsails and no topgallants. The museum uses his model for loans, rather than risking the loss of the original."
 
Duidelijk. Schepen hadden ook niet een éénduidige toestand waarin ze zich hun hele leven bevonden. Ieder model wat gemaakt is kan daarom afwijkingen hebben ten opzichte van een zelfde model dat op een ander moment gemaakt is :-)
 
Het betingbalkje wordt toegeschreven aan typisch Nederlandse schepen en dus ook een kenmerk. Betingbalkje is het gebogen nagelbankje op het galjoen. Die belegpunten heb je echt nodig.
 
Met de grote mast bezig om alles uit te zoeken.

Een klauwval ook wel piekeval werd gebruikt om de gaffel op te halen. Maar Herman Ketting gebruikt deze benaming ook bij het rak???
mastvoet grote mast.jpg


rak grote mast.jpg


Kan er ook niks over terug vinden. Iemand?

Edit: vervallen
 
Laatst bewerkt:
Ik ben eerlijk - ik weet het niet.
Ja beetje vreemd. Ik zie wel de functie ervan, die werd flink aangetrokken om hem stevig tegen de mast te zetten. Maar de benaming zegt me niks in die setting. Morgen maar eens Steel uitpluizen. Die bevestiging onder aan de mast had ik al eens eerder gezien. Die zitten ook op het model van de 17de eeuw.
 
Dit is trouwens het plan van de boeg uitgewerkt. Voor mij duidelijk hoe het geheel komt en dat ik niet naderhand ergens nog een dingetje moet maken tussen de touwen door.
Bijlage

edit bijlage aangepast, plek trens en spaans toppenant niet juist aangegeven op 1e tekening. Nu wel correct.
 

Bijlagen

Laatst bewerkt:
In Dik spreekt Ketting over talies (Ketting heeft het boek schijnbaar afgewerkt, omdat Dik overleden was voor hij bij de tuigage was, wist ik ook niet)
Ab Hoving zet vraagtekens bij deze constructie, ik ook trouwens. Het is niet echt logisch dat het zo liep omdat om het rak strak te zetten drie touwen nodig zijn. Strak zetten is nodig met wind van achteren. Ook het doorhalen van een touw tussen het zeil en de ra en waaraan getrokken wordt is niet erg handig. Maar je weet het maar nooit. De William Rex in het rijksmuseum is op deze manier getuigd. En Anderson heeft deze wijze zo geschets.
Dus het kan goed waar zijn dat het op deze manier getuigd zat.

Nu praktisch. Op schaal 1/75 is dit dus niet haalbaar. Ik weet nog dat de rakken op het Spaans galjoen een hels karwij waren. Dit formaat is ongeveer hetzelfde, iets groter.
Dus ik doe het ook maar op de iets eenvoudiger uitvoering zonder de talies (klauwvallen)

Zo stukje mysterie weer opgelost.
 
Hoi Stephan,
in je bericht zeg je "klauwval ook wel piekeval". Maar toen ik leerde zeilen heb ik geleerd dat dit 2 verschillende vallen zijn: de klauweval is bevestigd vlakbij de klauw van de gaffel (dus bij de mast, nr. 2 in de bijlage) en de piekeval is ong. halverwege bevestigd (nr. 1 in de bijlage). Ik weet niet of het helpt en hoe een valkje met een 17e eeuws spiegelretourship vergelijkt, maar wellicht heb je d'r wat aan....
 

Bijlagen

  • gaffel.JPG
    gaffel.JPG
    28,2 KB · Weergaven: 138
Hoi Stephan,
in je bericht zeg je "klauwval ook wel piekeval". Maar toen ik leerde zeilen heb ik geleerd dat dit 2 verschillende vallen zijn: de klauweval is bevestigd vlakbij de klauw van de gaffel (dus bij de mast, nr. 2 in de bijlage) en de piekeval is ong. halverwege bevestigd (nr. 1 in de bijlage). Ik weet niet of het helpt en hoe een valkje met een 17e eeuws spiegelretourship vergelijkt, maar wellicht heb je d'r wat aan....
Dank voor je reactie, en het klopt wat je zegt. de klauweval en piekeval zitten aan dat type zeilen. En dus niet aan een vierkant getuigd zeil omdat daar geen gaffel aanzit maar een ra. Deze benamingen horen dus niet thuis op de Prins Willem. Maar op een botter of galjoot.
Waarschijnlijk is dat fout door Herman Ketting opgetekend. Wie zal het zeggen. Als je de aantekeningen van RC Anderson over de William Rex in het rijksmuseum leest zie je dat hij over Halliards spreekt. In het Engels worden alle talies zo genoemd Halyard of Halliard kan allebij. We leren zo iedere dag bij en het voornaamste het kan wel eens niet correct zijn wat in de boeken staat.
 
De plannen voor het tuig zijn bijna klaar en kan ik het ontbrekende in 1 keer bestellen. Is nogal een uitzoekwerk en ik ben het geheel in een document aan het samenvatten zodat ik dit bij de hand kan houden tijdens het tuigen en hopelijk niet iedere keer in de boeken hoef te bladeren.
De layout voor de zeilen moest ook gemaakt worden, aangezien dit alleen in het boek van Ketting weergegeven is en ik het ontwerp zelf moest maken in autocad.

Even als afwisseling de serving tool geautomatiseerd, het gaat als een t##t :)

Filmpje en een aantal foto's


IMG_1627.JPG IMG_1629.JPG IMG_1630.JPG IMG_1632.JPG IMG_1633.JPG IMG_1634.JPG IMG_1638.JPG IMG_1639.JPG IMG_1653.JPG IMG_1654.JPG
 
Even stil geweest hier, maar er was ook niks te updaten. Nu wel. De zeilen zijn klaar. Deze heb ik in Autocad op maat gemaakt en getekend, omgezet in pdf om ze te laten printen. (die wat op A3 zijn.) Ik heb even een bestandje gemaakt om ze in hun geheel hier te kunnen laten zien. pdf is duidelijker en op schaal. 1/75 iemand die ze nodig heeft kan ze meenemen
sails.jpg

Ik ben ook bezig om de tuigage in beeld te zetten in een pdf. zodat ik niet continu de boeken erbij hoef te grijpen. En ik kan zo eerst de dingen doen waar ik nu makkelijk bij kan en niet later voor verrassingen kom.
 

Bijlagen

Na al dat tekenen, lezen, studeren en schrijven vandaag maar weer eens echt gebouwd. Ondanks de artrose in de handen toch maar een lantaarn gemaakt voor achter op de spiegel. Hij is nog lang niet klaar er moeten nog veel details aangebracht worden. Maar de grove opzet is er. Stukje buxus, eerst in de draaibank, dan langs het schuurmachientje en toen met beiteltjes en freesjes aan de slag. Het moet identiek worden als in het boek.

IMG_1813.JPG


IMG_1804.JPG


IMG_1805.JPG


IMG_1806.JPG


IMG_1807.JPG


IMG_1810.JPG


IMG_1811.JPG
 
Back
Top