Cazador Xebec 1750 - OcCre

Hoi Peter, dank voor de complimenten!

 

Tuigage Grote mast deel 3

Na 48u heb ik de tuigage opnieuw op spanning gezet en alle uiteindes opgeschoten en achter de balk (wegering) van de verschansing.
De touwen stonden er nog strak bij. Een voordeel van polyester t.o.v. katoen touw.





Tussen het opschieten van de touweindes ook maar gelijk de laatste set van 9 roeiriemen gemaakt en op het dek gelegd. Laten we zeggen dat ze een behoorlijke hoeveelheid plaats in beslag nemen. Wat bij andere Xebecs ook voorkwam was dat de roeiriemen als bundel buiten het schip langs de verschansing werd gehangen. Bij deze Xebec is dat niet mogelijk i.v.m. de swivelguns. Daarbij vind ik het zonde om het snijwerk te bedekken.



En een laatste foto overzichtsfoto waarbij te zien is dat de touwen aan beide kanten zo netjes zijn opgeschoten. Het ziet er opgeruimd uit zoals ik het graag zie. Hier en daar zal ik de uiteindes nog een beetje inkorten.
In de volgende update ga ik aan de tuigage van de Bezaansmast beginnen. Dit is een stuk minder werk t.o.v. de Grote mast en ook minder complex. Ik heb de vaste tuigage al reeds uitgetekend en daarmee het voorwerk al gedaan.



Ik hoop dat jullie nog steeds volgen. De bouw duurt namelijk al redelijk lang. Tot de volgende update en iedereen bedankt voor het volgen.

groet,
Peter

 

Met zulke mooie updates vergeven we dat graag.

 

Tuigage Bezaansmast

In deze update toon ik de vaste tuigage van de Bezaansmast. Dit is de kleinste mast op het schip en ook de meest "eenvoudige" van de drie masten.
Voordat ik aan de slag ga met de tuigage wilde ik eerst de boog op het achterdek corrigeren. Deze was niet naar mijn zin, was te dun en te breed en al een tijdje spookte het door mijn hoofd om dit anders te doen. De boog steunde op de bovenkant van de verschansing en uiteindelijk moest deze ertussen komen en ook meer massief ogen. Met andere woorden, ik heb een compleet nieuwe gemaakt. Ik zag hier erg tegenop doordat het een complex ding is met veel verschillende hoeken, schuintes etc.

Ik heb als eerste een mal van karton gemaakt die de vorm en hoogte aangeeft. Daarna uit massief noten de vorm uitgezaagd en pas gemaakt voor op het schip. Met name de "benen" van de boog was even passen en meten. De boog staat onder een schuine hoek en dus moet de bovenkant en ook de onderkant van de boog dezelfde schuinte krijgen.

Eerst de oude situatie...





De nieuwe boog...







Daarna nog wat ijzerwerk aangebracht die in een later fase nodig is voor het lopende touwwerk.





Door naar de tuigage van de Bezaansmast. Ook hierbij heb ik een tekening gemaakt van het touwwerk.



De horizontale pennen zijn ook hier nodig. Het zijn er 3 per kant. Ook hier is het touw omwikkeld met draad.





Nadat deze geplaatst zijn, zijn de boventouwen aan de beurt. Dit zijn de touwen die aan de mast vastgemaakt worden. Het zijn er twee per kant.





Nu kan ik de touwen tussen de onderkant en bovenkant spannen. Er zijn dubbelschijf, enkelschijf en vioolblokken gebruikt.







Het is lastig om het vaste tuigage goed op de foto te zetten, maar ik hoop dat het een redelijk overzicht geeft. De vaste tuigage is nu gereed. Het is een leuke leer-ervaring om dit soort tuigage te maken. Feitelijk is het vaste deel ook te bewegen en aan te spannen met diversen blokken. In de komende updates ga ik werken aan de lopende tuigage, ra's / roedes en zeilen.

Fijne avond en tot snel.

groet,
Peter

 

Scratch iets maken geeft toch altijd weer veel voldoening. Netjes gemaakt, Peter. Met de masten en het daarbij behorende staande tuig geeft het geheel veel body. Er begint nu leven in te komen.
Gr. Peter

 

Lekker bezig Peter, is weer mooi gemaakt hoor

 

Latijnra's cq. roedes

Hallo iedereen. Ik ben begonnen met de fabricage van de latijnra's of ook wel roedes genoemd. Per mast bestaan de roedes uit 2 delen die met bindsels (woelings) aan elkaar gemaakt worden. Hierdoor kunnen ze veel windkracht opvangen zonder dat ze breken. De roedes zijn dikker in het midden en lopen taps toe naar de uiteindes.
Door de wind zullen de roedes krom gaan staan, dit wil ik nabootsen en heb besloten om de roedes lichtjes te buigen. Op een stuk multiplex zet ik de kromming uit en zet spijkertjes op de lijnen zodat de roedes ertussen blijven zitten in de gewenste vorm. Ik gebruik water en het stoomstrijkijzer van mijn vrouw. Na wat behandelingen met stoom en strijkijzer heb ik het een nachtje in de vorm laten drogen.







Een dag later heb ik de roedes gezwart met Oostindische Inkt. Daarna in de olie gezet als afwerking. Nadat dit ook droog was kon ik beginnen aan de bindsels.
Eerst heb ik de delen van de roedes aan elkaar gezet door tijdelijke bindsels te bevestigen op een aantal plekken. Deze kan ik makkelijk verwijderen terwijl ik de definitieve bindsels aanbreng. Op deze manier blijft het mooi in model en vorm. De bindsels worden op gelijke afstand van elkaar bevestigd. Ik gebruik als voorbeeld mijn schuifmaat.



De foto hieronder toon ik hoe een bindsel in elkaar zit.


Als ik bij een tijdelijke bindsel aankom, knip ik deze door en plaats de definitieve bindsel. Deze tijdelijke bindsels dienen enkel om de twee delen bij elkaar te houden en zoals eerder gezegd zijn ze maar op een paar plaatsen aangebracht.


Alle drie gereed:







Tot de volgende update,

groet,
Peter

 

Die zijn erg mooi geworden.

 

Bedankt Walter!

Bedankt Stephan. Er zit stiekem veel werk in die "stokjes" ben blij dat dit ook achter de rug is.

 

Mannen, ik zoek even wat hulp bij de montage van het RAK die later tijdens de bouw voor mij van belang gaat zijn. Ik heb best veel gelezen en ook diversen boeken erop nageslagen (Petersson, Anderson, Biddlecombe) allen zijn niet volledig of onduidelijk.
In het Engels wordt het Rak "Parral" genoemd. Deze is voor dit schip en andere schepen nodig om de ra's langs de mast en woelings te laten rollen zo te zeggen. Ook het Rak zal helpen met het draaien van de ra in de windrichting en om de ra tegen de mast te houden. De bevestiging van het Rak is waar het om gaat. Uiteindelijk zie ik meerdere manieren afhankelijk van de hoeveelheid rijen met klootjes en sledes. Het gaat mij om de bevestiging van de touwen van het Rak.
In de meeste boeken lees ik dat een van de touwen naar het dek leidt (neerhaler?) Anderzijds lees ik hier op het forum ook over ophalers, ik dacht ik @pietsan dat eens beschreven heeft!. Ik vermoed naar een of meerdere blokken om te takelen. Zo'n ra lijkt me nogal een gewicht met een zeil eraan.

Toch heb ik mijn twijfels of dat voor mijn schip ook zo is. Het is een latijn getuigd schip. De roedes met zeildoek zijn zwaar, maar er wordt gebruik gemaakt van een enorm kardeelblok met blokken specifiek voor het takelen van de ra's. De takeltouwen zullen uiteindelijk in de top van de mast door de schijven lopen voor het takelen. Is een ophaler en neerhaler dan wel van toepassing op een dergelijk schip als de mijne of volstaat het om simpelweg het Rak vast te maken aan de ra via een van de uitgelegde manieren en geen neerhaler naar het dek te laten lopen?

Ik weet ook dat de Hollanders het weer anders deden dan de Engelsen en die vervolgens weer zullen afwijken van de Fransen. Bij onduidelijkheid zal ik toch een keuze moeten maken, want de bronnen die ik heb zijn niet duidelijk of niet toepasbaar voor een dergelijk schip als ik aan het bouwen ben. Misschien zal de ra van een Bazaansmast en het Rak hiervoor nog het meest voor de hand liggen?

kortom, wie het weet mag me uit de droom helpen.....please.....

groet,
Peter

 

Ik heb helemaal niet de ambitie te beweren dat ik het weet, en zoals je al aangeeft zijn er vele variaties op het thema naargelang de natie, het scheepstype of de bouwperiode.
Toen ik mijn HMS Victory bouwde kwam ik hetzelfde probleem tegen.
Hoewel ik in The Anatomy of Nelson's Ships een uitstekend nasalagwerk gevonden heb, beschrijft Longridge niet wat er met de uiteinden van de touwen van het rak gebeurt. Ik heb deze dan ook maar eenvoudigweg rond de ra afgebonden.
Toen ik echter mijn Royal Caroline bouwde beschikte ik over hey boek The Anatomy of the Ship - Royal Caroline, waarin de samenstelling van het rak van de bezaansroede nauwkeurig beschreven wordt.
Na door de klootjes, rond de ra en over de sledes gevoerd te zijn, gaan beide uiteinden door een blokje met 2 gaatjes (ik heb hiervoor een jufferblokje gesmokkeld). Het kortste eind heeft een oog waar het langste eind door gevoerd wordten zo een lus vormt waar een takel in gehaakt wordt die naar het uiteinde van de roede loopt. Het halend part van deze takel heb ik dooor het oog aan het voeteinde van de roede gevoerd en rond de takel afgebonden.

Je kan in post 1022 van dit draadje zowel de tekening uit het boek als foto's van de uitvoering vinden.
Royal Caroline 1749 - Kitbashing - Werfregister | Pagina 52 | ModelbouwForum.nl

Er zal ongetwijfeld wel iemand zijn die het beter weet, maar dit is al een voorbeeld hoe het kan.

 

Hoi Herman, dank voor je toelichting en geeft me weer nieuwe inzichten. De ophaler, zoals Pietsan het noemde "raktakel of takelrak" werd vlak naast de mast aan een oog vastgebonden op het dek. De takel werd uitgevoerd met een enkelschijfblok en een vioolblok om de last te verdelen. Omdat mijn versie Xebec een Spaans / Franse variant is en daarmee de tuigage niet gelijk is aan die van een Arabische en ze bekend waren met de takels, denk ik dat ik het zo ga maken.
Jouw voorbeeld toont een interessant stuk bij het rak. Je gebruikt een jufferblok om uiteindelijk de last naar het vioolblok te begeleiden. Deze ben ik tegengekomen in een van de boeken. Ik heb ook de simpelere variant gezien waarbij een gewoon oog gebruikt werd....

Bedankt voor de hulp en inzichten zo ver!

Peter

 

Ik heb wat foto's uit het boek van Ketting, dit onderdeel schijnt door RC Anderson zo benoemd te zijn omdat het op het museum model zo zit maar ook op de William Rex. Misschien heb je er iets aan.

Ik heb heel veel versies van dit onderdeel gezien, en eigenlijk is het nergens goed beschreven. Dit was het enige met bewijs van die tijd dat ik vond. De Nederlandse benamingen zet ik wel twijfels bij.

Ik vroeg mij in eerste instantie ook af waarom zoveel takels? Maar ze zijn niet om het rak te takelen, maar meer om het rak strak te zetten. Er kwamen nogal wat krachten op en ze houden de ra tegen de mast. Dit aantal takels neemt af naar grote van de ra.

 

Ook bedankt Stephan, weer wat meer inzichten. Ik zou me kunnen voorstellen dat bij mijn schip (eenvoudigere tuigage) het principe wel werd toegepast maar in een eenvoudigere uitvoering. Dus wellicht met minder takels dan Ketting toont. Dus, bijvoorbeeld 4 zeker wel, de raktakelblok, maar 3 alleen aan een kant i.p.v. beide kanten. Zo'n latijnra heeft toch een ander gewicht dan de grote ra op de grote mast van een groot schip.
Kortom, goede voorbeelden allemaal en blijf me voorzien hiervan. Langzaam probeer ik de tuigage te her construeren met het beetje beperkte kennis en inzicht dat ik heb.

 

Ik denk dat je daar mooi mee wegkomt. Ik heb van de bezaan geen tekening maar volgens mij komt die in de buurt wat jij nu beschrijft. Tenminste zo staat hij bij mij in de planning voor de bezaan. Je kan dan takel 3 en 4 aan de linkerkant houden en aan de rechterkant de onderste 2 touwen om de ra doorlussen naar bovendeel rak.
Heb je ook gezien hoe de raktakel werkt als hij aangehaald word?
Als je in de gelegenheid komt om van de William Rex te achterhalen hoe het daar zit aan de bezaan. Er zijn veel foto's te vinden. Maar misschien heeft iemand daar een foto van.
Edit:
https://www.modelships.de/Museums_and_replicas/Rijksmuseum-Amsterdam/gEL4A2108.jpg

https://www.modelships.de/Museums_and_replicas/Rijksmuseum-Amsterdam/William-Rex.htm
Zo te zien zit onderdeel 3 er dan niet op. Stuk eenvoudiger.

 

Ik zat nog wat te pluizen in mijn bestanden en kwam deze tegen.

Wellicht heb je er iets aan. Vond het wel interessant dat bij een latijn getuigd schip het rak om de val heen gelegd word en geen sledes tussen de klootjes heeft. Ook alleen een touw dat dienst doet als rak was mogelijk of zelfs helemaal geen rak bij de kleinere zeilen.

 

Mooi werk.
Ik volg je nu 2 keer

 

Het maken van de zeilen

Hallo allemaal,

De afgelopen tijd is het wat rustig in het bouwverslag. Naast een drukke periode op mijn werk, ben ik voornamelijk aan het uitzoeken hoe ik het lopende touwwerk moet maken en ook hoe ik de zeilen moet maken. Vandaag laat ik het een en ander zien wat ik aan het experimenteren ben.
Wat betreft de zeilen begint het wederom met het maken van een tekening. De tekening hieronder is van het grootzeil.





Om dit te kunnen maken moet je een aantal dingen hebben en kunnen. Ten eerste een goed stuk doek dat zeer fijn geweven is. In Engeland heb ik een fabrikant gevonden die ultrafijn geweven katoen maakt. Heel bijzonder dat in Engeland zulke "ouderwetse" fabriekjes nog gewoon een bestaansrecht hebben.



Daarnaast heb je ook een naaimachine nodig. Nu, wij hebben zo'n ding thuis maar deze wordt niet gebruikt. Ik heb dus moeten leren hoe je zo'n ding moet bedienen. Ik kan je vertellen dat ik liever een paar moeilijke stukken houtsnijwerk maak dan 1 rechte lijn maken op een naaimachine. Uiteindelijk heb ik vanalles geleerd over draadspanning, voetjes, naalden enz....
Kortom, na veel proefstukjes te hebben gemaakt ben ik begonnen met het zeil van de Bezaanmast. Dit is het kleinste zeil en daarmee een goede oefening. Het bevat nog steeds een proefstuk dus deze komt uiteindelijk niet op het schip.

De tekening neem ik over op het doek. Dat wil zeggen alle lijnen. Daarna met het naaimachine alle lijnen naaien met een rechte steek. Ik heb me laten vertellen nooit met heel dunne stof te gaan beginnen omdat het zo moeilijk is.....





Uiteindelijk naai ik de omtrek ook met een rechte steek en knip deze langs de genaaide zijde af. Daarna maak ik de 3 zomen apart van losse stukken en heb ik deze rondom aangezet. De zoom is dus aan beide kanten zichtbaar.
Als laatste heb ik ook als testje het doek met verdunde bitumen verouderd.




Het is een eerste probeersel. Ik ben erachter gekomen dat ik met een dunnere naald moet gaan werken en dat ik daarmee de zoom beter en rechter kan aanzetten. Kortom, wordt vervolgd. Ik modder nog even verder aan, maar stap voor stap gaan we voor een passend resultaat.


gr.
Peter

 

Ik heb dit ook al eens gedaan.
Als je het geheel met met bijenwas instrijkt wordt de structuur van het doek "zachter".