Het Dek beplanken
Dat is pas leuk werk, hier kan ik echt voor gaan zitten. Er zitten in de doos 22 beplankingsdeklatten18A met de afmeting van 0,6x6x500 mm (al met al 11 meter plezier) en gezien de dikte van 0,6 mm wil het wel gebeuren dat in het fabricage gebeuren er een aantal missers tussen zitten mbt de breedte van 6 mm.
Controleer als eerste iedere lat of de breedte over de gehele lengte constant is gebleven, je zult opmerken dat er zeker op bepaalde gedeelten de breedte meer of minder dan de 6 mm geleverd zijn geworden.
Dit is fataal voor voor de 'parallelliteit' voor de in de lengte lopende deklatten, en voor dat je het weet loopt deze onherstelbaar weg of terug.
Ik los dit probleem alsvolgt op: Op tekening 2 zie je dat er gekozen is voor een planklengte van 100 mm in een halfverband dwz. de ene rij overlapt de voorgaande op de helft. Je zou ook nog kunnen kiezen voor een ander verband zie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Verband_(bouwkunde) ,maar ik vind het wel goed zo en laten we het vooral niet ingewikkelder maken dan het al is.
Allereerst maak ik een eenvoudig afkort-malletje op een plankje met een aanslag en een afkort-aanslag op 100 mm, dit moet er voor gaan zorgen dat iedere plank zo goed als mogelijk op een zelfde lengte met een mes afgesneden wordt, dit is belangrijk ander zou de kopse kantlijn, die haaks op de planklijn staat, gaat zwabberen over het dek.
Nadat ik een aantal hele lengten afgekort heb, en dat is een leuk klusje voor de zondagmiddag, pak ik 1 voor 1 een afgekort latje en zet deze rechtop tegen een lat van 6 mm en controleer of de maat van 6 mm over de gehele lat aanwezig is. Ik schat dat er zo’n 95% aan deze norm voldoet maar er zullen er ook zijn die behoorlijk uit de pas lopen qua breedte, gooi deze niet weg maar zet deze rechtop in een glas die je ver weg zet en pas weer tevoorschijn tovert als je de kortere stukjes aan het begin en het eind van een rij nodig bent. Je kunt ze ook gebruiken helemaal bij de laatste rij aan bak en stuurboord.
De goedgekeurden voorzie ik direct van een breeuw-naad ( zie:
https://nl.wikipedia.org/wiki/Breeuwen)
Dit doe ik dmv. een dikke Edding stift voorzichtig langs
één zijkant in de langsrichting van de plank te halen, doe dit niet te langzaam ander zuigt het hout teveel inkt op en loopt het behoorlijk ver in de plank.Nb. de kopse kanten voorzie ik niet van een breeuw-naad
Hierna begint het aftekenen van het onbewerkte Dek 18, om te beginnen met het zetten van de eerste beplankingslijn in de lengte-richting van A naar B, ik kies hiervoor doelbewust de bovenste inkepingslijn van de valse kiel.
Daarna zet je de 1e dwarslijn, deze staat haaks (geodriehoek) op de voorgaande lijn. Ik gebruik hiervoor doelbewust als referentie de zijkant van het vierkante gat (nb.op tekening 2 zie je dat Mantua de eerste lijn 3 mm naast dit vlak zet ?? waarom??). Vanuit deze laatste lijn zet je links en rechts om de 50 mm (ivm halfverband) zuiver parallel (gebruik schuifmaat !) de overige dwarslijnen. Je ziet op de foto de dek-laten al klaar liggen die aan
één kant voorzien zijn van een breeuw (twee kanten geeft m.i. een te donkere breeuwnaad) en nu is het zaak om de zwarte kant consequent naar de zelfde kant te leggen, ik heb daartoe aan de bovenkant een Z (=zwart) en aan de onderkant een W (=wit) gezet. Nu is het zaak om ‘de vakken te vullen’ begin met de middelste (rode) beplankingslijn en doe afwisselend 2 rijen aan de stuurboordzijde en daarna 2 rijen aan de bakboordzijde (ivm met kromtrekken basisplaat).
Ik kan me best voorstellen dat deze klus niet in 1 dag geklaard zou kunnen worden, als je tijdelijk stopt vergeet dan niet permanent druk uit te oefenen op je gedeeltelijke beplakte basisplaat. Doe je dit niet dan is hij de volgende morgen door het ‘trekken’van de lijm gegarandeerd kromgetrokken of geflubberd ! vandaar deze opstelling.
Als je helemaal klaar bent, en niet vergeten bent aan de zijkanten je tijdelijke afgekeurde latjes te gebruiken(vergeet de breeuw niet), is het zaak je creatie voor te bereiden om te lakken/beitsen. Licht schuren met korrel 120 in de lengte richting, schrik niet dat er eerst een grijsachtige gloed ziet dit komt doordat je het zwart van de breeuwnaad eerst nog meeneemt, rustig door schuren en niet te hard drukken (plankje is maar 0,6 mm dik) en doe dit altijd handmatig ! daarna korrel 240 en ik eindig altijd met korrel 400.
De volgende handeling die ik altijd toepas (ook bij het aanbrengen van de huidbeplanking later) is het controleren van lijmresten die mogelijk nog (niet direct zichtbaar) achtergebleven zijn. Deze lijmresten gaat je ‘in de wielen rijden’ als je direct gaat aflakken (witte vlekken).
Even twee waarschuwingen vooraf: laat de lijm eerst minimaal 24 uur uitharden en gebruik echt minder dan minimaal water!!
Bij teveel water zullen de dek-plankjes loslaten en opkrullen en is het middel erger dan de kwaal
Met een goed uitgeknepen net niet droog sponsje of doekje !! ga je heel licht over je bepanking, daar waar geen lijmresten zitten zal het water direkt in de ruwe plankjes trekken en donkerder kleuren. Daar waar mogelijk de transparant en dus niet zichtbare geworden houtlijm-film zit, zal deze verhinderen dat de door het gevormde lijmfilmpje het kleine beetje vocht in de plankjes zou kunnen trekken en licht dus onmiddelijk wit op of anders gezegd het wordt niet donkerder mbt de directe omgeving.
Ik schuur deze plekken niet, de plankjes zijn immers na het schuren al dun genoeg geworden, maar ik schraap heel voorzichtig deze witte lijmrestjes met mijn scalpel weg.
Doordat je de dek-latten licht bevochtigd heb gaat deze licht ruw worden (opstaande haartjes) schuur dit heel licht even weg met korrel 400.
Ik kan me helemaal voorstellen dat je dit een ‘linke soep’ vindt, en om het vooraf te kunnen testen maak je op een restplankje en paar overgebleven deklatjes even een proefstukje (met lijm smeren mag) en test dit even uit.
Je voorkomt m.i. met deze methode veel ellende als je tijdens het aflakken ineens allemaal witte lijmvlekken op je dek ziet. (is mij nl. ook jaren geleden overkomen)
Op de volgende foto kun je nog even zien dat ik voor het aflakken de kopse aansluitnaden nog even voorzie van 4 met de potloodpunt gesimuleerde nagelpunten.(leuk detail) en ik maak nog even 3 proef-latjes om te bepalen hoeveel lagen beits ik ga gebruiken, in mijn geval is het 3 x geworden (tussendoor even heel licht schuren met korrel 400).
En als laatste nog even een foto van het verlijmen van het dek op de valse kiel en spanten, rondom ‘dik’ in de lijmtangen tussen wat hulplatten op het dek en de hulp-malplaat onder.
Het eindresultaat zul je straks kunnen zien als ik verder ga met de verschansings-delen