Techniek in de (model)luchtvaart

Intressante discussies hier.

Ik zie techniek ook als een zegen, waardoor steeds meer mogelijk word. Zelf heb ik een autopilot voor een e-zwever gebouwd die vrijwel de hele vlucht kan uitvoeren ( motor, in de buurt blijven en thermieken ) m.u.v. de start en landing. Natuurlijk neem ik het over als ik denk dat ik het beter kan. Eigenlijk vind ik het bouwen van zo'n systeem nog leuker dan het vliegen, maar het scheelt niet veel.
Ik vraag me al een tijdje af; als dit systeem kant en klaar en de winkel lag, zou het dan veel verkocht worden. Ik denk dat het een hulpmiddel is om b.v. langer in de lucht te blijven, zodat je net bij de volgende bel kan aansluiten, die je anders gemist zou hebben.

 

Dat denk ik niet. De meeste mensen genieten toch vooral van het zelf besturen van een vliegtuig. Je ziet dat ook bij hulpmiddelen als een vario; ook daar vliegen veel mensen bewust niet mee omdat het een deel van de uitdaging weghaalt.
Dus zo'n systeem als jij beschrijft zal een kleine groep modelvliegers aanspreken. En dan vooral op het technische vlak.

 

Je roert hier een levensbeschouwing aan.
Is het doel interessanter of de weg er naar toe?

Ik denk dat de meeste PFV en autonoom vliegers ook hun voldoening vinden in het gepiel en gezoek naar passende componenten. Eindeloos testen en met vallen en opstaan leren.
Urenlang doelloos rondvliegen met dat brilletje op gaat op den duur ook vervelen lijkt me.

Met alle respect, ik denk dat het niet meevalt een systeem te bouwen wat de bel echt centreert. Ik denk dat je een systeem gebouwd hebt wat "gewoon" rondjes draait en dat is natuurlijk niet echt thermieken.
Fantastisch dat je dat voor elkaar gekregen hebt, ik doe je dat niet na.

Er zijn al een aantal "autopilot" sytemen kant-en-klaar te koop. Ook dat lijkt me leuk het te installeren en te testen, daarna is er niks meer leuks aan omdat je met het vliegen koffie kunt gaan drinken.
Dat is erg tegen de huidige wetgeving omtrent modellen, je moet er constant zicht op (kunnen) houden.

Het gevaar van autonoom vliegende modellen is bovendien dat het voor gebruikers erg verleidelijk is om veel te ver weg te vliegen, gewoon, om het uit te proberen.

Totdat er een ergens neerlazert waar het beslist niet de bedoeling is, of dat het onderweg gespot wordt door iemand van de dienst Luchtvaartpolitie...

 

Ik denk dat het wel vekocht zal worden... maar niet zozeer binnen de modelbouwwereld.
Misschien in RTF-modellen. De mensen in die markt kicken op het feit dat iets vliegt; die willen mogelijk wel accepteren dat een paar gram electronica dat beter kan dan zijzelf.
Ik weet al lang dat er mensen (en machines) zijn die beter kunnen vliegen dan ik. Er zijn ook betere toestellen dan ik heb. Maar de kick als het dan toch lukt...

 

Ja, ben het met Arjan eens dat het een beperkte groep zal zijn die zoiets koopt. De werkelijk geïnteresseerden hebben er toch al een.

Vwb de vario: daar wil ik van mening verschillen van je.
Op lage hoogte is een bel goed te merken/zien, op grotere hoogte wordt het lastiger.

Maar bij "nieuwe" techniek zie je karaktertrekken naar boven komen.
Vergelijk:
Er zijn vliegers die een bloedhekel hebben om rudder te koppelen aan ailerons.
Er zijn heli vliegers die hekel hebben aan elektronisch gestabiliseerde rotoren.
Er zijn heli vliegers die zelfs een rudder gyro al niet nodig vinden.
Er zijn vliegers die een of meerdere gyro's in een vleugelmodel belachelijk vinden.

Mijn mening hierover is:
Laat ik voorop stellen dat iedereen moet het zelf weten wat hij aan hulpmiddelen er in stopt.
Als er technische hulpmiddelen zijn kun je daar tegen zijn omdat:

• Je bewust dit niet wilt, mogelijk omdat je het "puur" wil houden.
• Je qua karakter erg archaïsch ingesteld bent en nooit iets nieuws wilt proberen.
• Je er eigenlijk niks van snapt (is vaak met de gyro haters zo, die vinden dat een "autopilot".)

Je kunt er voor zijn:

• Omdat je iemand bent die graag experimenteert met nieuwe dingen.
• Je niet laat leiden door meningen van de oude garde.
• Je een complex model hebt waarbij bvb een rolroer stabilisatie je veel werk uit de handen neemt (zoals bij jets) en het dus (mogelijk)VEILIGER maakt.

Mijn eigen insteek in het koppelen van rudder aan de ailerons:
Bij de meeste kisten (behalve bij jets op hoge snelheid) moet je weinig of véél rudder geven als je de ailerons uitslaat. Dat hangt af van het type model, de vliegsnelheid en de mate van aileron uitslag.
Ik vlieg al mijn kisten dus met die koppeling, weliswaar over een schakelaar zodat ik het kan afzetten, als je bvb met een F3A-X kist acro wilt doen. Maar met de start en de landing staat het bij.

Klassieke zwevers vlieg je met véél rudder uitslag, ze "haken" als de pest. Mijn mixer staat bij dat soort kisten op 100% rudder mee. Ik heb de Baby vroeger 1/1 gevlogen en zonder rudder draaide de neus gewoon de verkeerde kant op.

Ik zeg wel eens gekscherend dat als je dan écht "puur" wil vliegen, zet er een stick op je zender bij, zodat je beide ailerons apart kunt bedienen.
Van alle vliegers die claimen dat ze keurig rudder bijsturen...Ik ken er slechts een handvol die dat consequent doen/kunnen, ook bij paniek.

Hoogst zelden zie ik dus een mooie nadering bij turbulentie, het model komt slippend en schuivend aangevlogen. Vanwege de simpele reden dat als je brein het te druk gaat krijgen, je zaken laat vallen. Het rudder bijsturen is dan de eerste functie die komt te vervallen.
Mijn advies is dan ook altijd, zet het gewoon bij, het model vliegt makkelijker en dus veiliger. Extra rudder bijgeven of verminderen kun je dan altijd nog.

In de instructie zien we ook behoudende instellingen. Gewoon omdat men het zelf 40 jaar geleden ook zo geleerd heeft.
Er zijn dus nog steeds mensen die vinden dat je beter leert vliegen met een rudder-only trainer. Van mij mag je die gelijk in een rolstoel zetten en afvoeren. Het is volledig achterhaald en absoluut niet meer van deze tijd.

Schieten maar!

 

Rudder / ailerons koppeling

Dit wordt misschien een beetje off topic... maar ik heb het op mijn Elipsoïd omgekeerd gedaan: ailerons gekoppeld aan rudder.
Ik heb inderdaad erg de neiging het rudder niet te gebruiken (heeft mogelijk ook iets te maken met het veel met vliegende vleugels vliegen). Op deze manier weet ik dat ik redelijk nette bochten vlieg, ook als het toestel te hoog is om dat goed te kunnen zien.
Ik wil graag de optie houden om, op final bijvoorbeeld, de vleugel vlak te kunnen leggen als er een tip omhoog komt, ook zonder dat dat een koerswijziging tot gevolg heeft, en dat kan ik nu. (Je zou de koppeling onder een schakelaar kunnen zetten, maar ik hou daar niet zo van want ik denk dat ik al gauw in de war zou raken... ik ken mezelf).

 

Om de vario dan als onderwerp te nemen; je hoort nogal eens dat je met een vario niet goed zou kunnen leren thermieken. Een andere reden dus als aanvulling op het rijtje van Richard. Het gebruik van techniek zou de basiskennis en vaardigheid aantasten.

Ik zie dat anders. Met een vario hoor je wat je doet, en daarmee krijg je veel sneller duidelijk hoe thermiek er uit ziet, hoe het zich beweegt, welke afmetingen het kan hebben....en als je slordig draait hoor je dat gelijk.
Ik denk dat daardoor je techniek verbetert, ook als je daarna zonder vario gaat vliegen. In ieder geval heb ik dat bij mezelf bemerkt.

Helemaal los daarvan staat dat je met een vario thermiek beter kunt benutten dan iemand die geen vario gebruikt. Op grote hoogte, maar ook laag als de omstandigheden marginaal zijn. De kunst van het netjes centreren en cirkelen zul je ook met een vario ontwikkelen. Volgens mij

 

Klopt helemaal, alleen uitspraken van piloten die zelf geen vario bezitten, zoals je terecht opmerkt leert een vario je juist hoe je een thermiekbel goed moet centreren en uitvliegen.

 

Inhakend op de vario.
In mijn parapente tijd vloog ik enige jaren zonder vario.
na een vario aangeschaft te hebben viel op: soms (dus ook in de tijd daarvoor) dacht ik te dalen, maar was aan het stijgen en andersom.
Ik vond de vario een bijzondere verrijking.
Wil dit nu zeggen dat alle technische hulpmiddelen maar kritiekloos aanvaard moeten worden: natuurlijk niet.
Voor modelvliegen kan je op grotere hoogte op het oog dikwijls niet vast stellen of een model stijgt of daalt en bij kleine omstandigheden ook niet.
Vind je dat dus belangrijk dan is een vario een geweldig hulpmiddel met als bonus dat je nog steeds je verstand moet gebruiken en zeer leerzaam is.
In dit geval kan je het ook zien als een orgaan dat mensen niet van nature hebben en bij deze toegevoegd wordt.
(Desalnietemin vlieg ik mijn zwevers niet met vario: ik vind het in verhouding met de kosten in mijn geval (nog ) niet belangrijk genoeg, maar dat kan veranderen.)
Wil dit nu zeggen dat alle technische hulpmiddelen maar kritiekloos aanvaard moeten worden: natuurlijk niet, er is heel veel flauwekul in omloop die uitsluitend bedoeld is alles kommercieel aantrekkelijker te maken maar weinig toevoegd: voor mij zijn dat bv gyro's voor vleugelvliegtuigen maar dat zal voor een ander weer anders liggen.
(Ha , helemaal eens met Arnout: en ik heb dus geen vario)

 

Als deltavlieger heb ik één keer, noodgedwongen, een vlucht in thermische omstandigheden gemaakt zonder vario. Ik had de mazzel dat het vrij druk was op die vliegstek (Le Treh in de Vogezen), als er ergens iemand anders omhoog ging (ten opzichte van mij) dan was dat duidelijk zichtbaar en ging ik daar als de bliksem naartoe.
Toch heb ik toen een paar dingen geleerd, over hoe mijn toestel aanvoelde in thermiek, die ik daarvóór niet had gemerkt.
Ik zou er niet over piekeren om, als er thermiek is, vrijwillig mijn vario beneden te laten, maar tóch was het een heel geslaagde vlucht.

 

Arjan.

Misschien heb ik het onduidelijk geschreven maar ik ben een vóórstander van vario's. Ik heb ze in al mijn zwevers, het liefst met hoogtemeting.
Ik heb er eentje met TEK maar daar ben ik niet kapot van. Mogelijk heb ik daar onvoldoende mee geëxperimenteerd om een goede afstelling te verkrijgen.

Een gyro op vleugelvliegtuigen.
Enkele valide voorbeelden:

• Ik vlieg een F16 jet en die heeft last van "Dutch roll". Ofwel als ik langs kom vliegen op lage hoogte en het is turbulent, dan waggelt hij continue. Ik heb er zopas een gyro in gemonteerd, maar nog niet mee gevlogen.
• Verder heb ik een grote MB339 en vlieg daarmee op een betonbaan. Je hebt niet veel helling nodig om met de wingtanks de grond te schrapen. Ook daar verwacht ik veel van een gyro.
• Vroeger heb ik een zeer kleine en venijnige delta gehad, die was bijna niet te starten (weggooien). Met een gyro erop deed hij het prima, een koddig gezicht was het om die ailerons supersnel (véél sneller als jij kunt sturen) te zien stampen en het kistje perfect level hielden. Zodra hij op snelheid kwam moet de gain terug omdat hij dan overcorrigeerde.
• Een vriend van me heeft een Piper Pawnee. Zoals gelukkig veel mensen al weten is dat een leuke kist om mee te vliegen maar een draak om mee te slepen. Alle veranderingen van de positie van de zwever worden vertaald in een onrustige neusstand. De vriend heeft er al jaren een gyro op het hoogteroer en nu is het goed te doen.
• Als je sleepkist wat nerveus is op de rol kan je dat dempen met een gyro. De zwevers die er achter hangen zijn je er dankbaar voor...
• Een bekende schaalvlieger vliegt een grote 4 motorige bommenwerper. In turbulentie waggelt die ook. Met een gyro op ailerons ziet het er veel majestueuzer uit als hij vliegt....

Ofwel, een gyro kan een tekortkoming van een al gebouwd model mooi rechttrekken, wat is daar mis mee.

 

:snipersmile:

Wil je daarmee zeggen dat je met een rolroertrainer beter leert vliegen dan met een rudder-only trainer?
Ik neem aan dat je diverse mensen persoonlijk hebt gesproken of hebt horen zeggen die vinden dat je beter leert vliegen met een rudder-only trainer?

Er zullen zeker een aantal modelvliegers rondlopen die keihard blijven volhouden wat ze 40 jaar geleden hebben geleerd. (volgens mij zijn dat mensen met een persoonlijk probleem die met alles en iedereen overhoop liggen).
Hoe groot deze groep is kan ik niet weten. Als ik nu de namen van de mij bekende modelvliegers op een briefje zou moeten schrijven die zo over denken blijft mijn briefje leeg.

Maar zo simpel is het natuurlijk niet.
Het geheel berust op misverstanden, uitspraken die verkeerd worden opgevat. Ga je doorvragen krijg je een totaal ander beeld.

Stel ik ben een beginnende modelvlieger en wil leren vliegen bij een modelvliegclub.
De eerste paar lessen mag ik gebruik maken van de aanwezige clubtrainer.
Simpel gezegd zal het mij totaal niets uitmaken wat voor stuurvlaken het toestel heeft.
Wat ik wel belangrijk vind is dat het toestel goed reageert op alle stuurcommando's.
Ja, ik wil natuurlijk zo snel mogelijk zelfstandig gaan vliegen en mijn brevet halen.
Dus het gaat niet zozeer om de stuurvlakken maar vooral om de vliegeigenschappen. Dat hoef ik verder niet te beschrijven omdat iedereen weet dat de vliegeigenschappen afhankelijk zijn van vele factoren.

Kort samengevat zegt het mij helemaal niets of een trainertoestel is uitgerust met of zonder rolroeren.
Het gaat om de vliegeigenschappen!

Elke modelvlieginstructeur vind het belangrijk dat een trainertoestel vergevingsgezinde vliegeigenschappen moet hebben.

Maar inderdaad, een eigenstabiele trainer uitgerust met rolroeren is bij winderig weer absoluut beter te beheersen. Het verschil wordt groter naarmate de wind toeneemt. Maar bij windstil weer is een rudder-only trainer bijna net zo goed te sturen dan een rolroer trainer.

Fabrikanten zijn al bezig rolroer trainers op de markt aan te bieden.
Dat is dus één van de vooruitgangen in de techniek waar de volgende generatie leerling-vliegers mee te maken krijgt.
Daar gaan we weer,….. ik hoor het nu al roepen, terug naar de basis!!! :rolling:

Johannes

 

"rudder only" heb ik ook wel eens langs horen komen, maar dan écht "rudder only"; dus ook zonder hoogteroer. Daarmee zou je beter leren hoe het gas werkt op een vliegtuig.
De uitspraak ligt in het verlengde van het vario-verhaal; als je deze techniek gebruikt leer je de basiskennis onvoldoende aan.

Richard, de beperking van een forum is dat jij niet ziet dat ik instemmend zit te knikken als ik lees wat je schrijft. ik ben het voor het overgrote deel met je eens.

Voor mijzelf geldt trouwens wel dat ik het over het algemeen leuker vind om met zo min mogelijk techniek te vliegen.

De basiskennis blijft handig en vaak zelfs nodig, ook als je wel allerlei techniek gebruikt. En een beetje geïnteresseerde vlieger zal die kennis echt wel opdoen, ik twijfel daar niet aan.

 

OK, here we go:

Rudder only is vroeger geboren uit noodzaak.
Radio besturing is voortgekomen uit de vrije vlucht. Zeer eigenstabiele modellen (enorme V-stelling) met een klein motortje, alles getrimd voor een klimvlucht en als de peut op was overging in een daalvlucht. Dus noch throttle of HR nodig.
En de eerste (goedkopere) besturingen hadden bovendien slechts één kanaal!

4 kanaals besturingen waren er niet af nauwelijks, of erg duur.
Proportioneel was er niet, in het begin alleen tip/tip (volle uitslagen), wat door de vertraging van de rudder besturing enigszins gedempt werd.

Iedere servo erbij maakte de kist veel duurder.

Dus jarenlang is de rudder besturing, later gevolgd door gasregeling en daarna hoogteroer, erg in zwang gebleven.
Robbe en Graupner hebben veel geld verdiend aan hun Charters en Taxi's.

Dus voor DIE tijd was een rudder besturing voor het lessen verklaarbaar.

De ontwikkeling ging daarna snel: de prijzen van 4-kanaals apparatuur zakten, evenals de prijs van servos.
Toch bleven veel instructeurs aan het oude principe hangen.

Ik zeg niet dat je niet zou kunnen leren vliegen op die manier, duizenden vliegers hebben het zo gedaan.
Maar efficiënt is het niet:

Hoogstwaarschijnlijk leer je in het begin sneller vliegen met de rudder only (omdat het ook makkelijke kisten zijn) dan een veel wendbaardere rolroertrainer.
Maar dan begint het, je moet op een gegeven moment overstappen naar een rolroertainer.
Veel ouderen brak het zweet al uit bij het woord alleen al. Want een rolroertrainer, tja, dat was héél erg moeilijk hoor!

Dus ondanks een leuke progressie aan het begin in de opleiding zakte iedereen terug in de leercurve.
Ofwel de aanvankelijke voorsprong werd volkomen teniet gedaan en aan het eind was je met deze lesmethode gewoon veel langer aan het lessen.
Sommigen kwamen er helemaal niet aan voorbij en bleven maar met Chartertjes klooien.

Tel daarbij op dat je qua stick indeling altijd concessies moest doen met rudder only, je zet de "rol"besturing op de stick waar je later de ailerons zet. Maar dan moet je taxiënd en in de start een "verkeerde" stick gebruiken.
Of je leert ze gelijk met het rudder op de stickplaats waar het later ook zit. Maar dan moet je later weer aanleren de andere stick te gebruiken bij rolbewegingen.
Sowieso waren die Chartertjes&Co meuk maar draken van modellen, bij een beetje zijwind waren ze gewoon niet fatsoenlijk te starten en gingen ze op één oor.

Dus je krijgt een opleiding en halverwege moet je weer dingen andersom gaan aanleren en dingen afleren. Nou, dat is een erg bizarre manier van lesgeven en totaal niet efficiënt.

Tenslotte:
Het feit dat een kist gaat rollen bij het geven van richtingsroer noemen we een "neveneffect". De basis functie is echter een gierbeweging maken.

En zou een rudder besturing opleiding werkelijk goed zijn, dan deden ze dat ook beslist wel in de 1/1 opleidingen van zweef- en sportvliegers. Maar ik denk dat een voorstel daar wel een heel hartelijk hoongelach op zal leveren...


Ofwel, in de kliko die ouwe zooi!

 

@Rudder only is vroeger geboren uit noodzaak!

Dat was ook bij mij zo!
Puur vanwege geldgebrek.

Maar voor mij was dat niet zo een probleem omdat ik het vliegen zonder instructeur moest leren. Ongelofelijk veel enthousiasme doorzettingsvermogen en vele uren oefenen heeft mij geholpen het besturen van een modelvliegtuig snel onder de knie te krijgen.
Eigenlijk was het erg makkelijk omdat ik was begonnen met vrije vlucht, lijnbesturing, RC rudder only en vrij snel daarna met ailerons. Dus al gauw met twee sticks leren vliegen.

Richard, wat jij beschrijft herken ik wel.
Dat heb ik door de jaren heen kunnen observeren.

Het loslaten van vastgeroeste standpunten is voor velen erg moeilijk.
Is wel jammer voor de leerling want deze staat in de meeste gevallen volledig open voor de informatie en soorten toestellen wat hem wordt aangeboden.
Of anders gezegd, geef de leerling de kans om het vliegen te leren met materiaal en kennis van de nieuwste stand der techniek.

Mijn ervaring is dat jonge leergierige leerlingen het besturen van een vliegtuig razend snel leren. Ze hebben nog flexibele hersenen en zijn behoorlijk snel in staat om twee sticks onafhankelijk van elkaar gecoördineerd te bewegen.

Ja, het wordt hoogste tijd dat een nieuwe generatie lesvliegtuigen op de markt verschijnt die voldoen aan het potentiaal van de huidige jeugd.

De vergrijzing van de instructeurs zorgt vanzelf voor een nieuwe frisse wind bij de verenigingen.

Maar zo slecht is het allemaal nog niet.
Kijk om je heen, spreek oudere modelvliegers en je zult merken dat de meeste meegaan met de tijd en wel tegelijk op de hoogde zijn van de ontwikkelingen in de modelvlieg "scene".

Johannes

 

Johannes,
Misschien dat je je al een tijdje niet meer bezig gehouden hebt met training, maar al vele jaren geleden heeft bvb Kyosho een rolroertrainer (hoog en laagdekker en elektro versie) uitgebracht, de Calmato. Dit model wordt héél veel gebruikt in vliegclubs als trainer.
Behalve een verschrikkelijk slechte folie is dit een zeer goede trainer.
Er zijn nu dozijnen van soortgelijke modellen in omloop.
Volgens mij kun je al nauwelijks meer een rudder-only trainer kopen!

 

Richard, inderdaad ben ik een aantal jaren niet actief met training bezig geweest.

Maar wat ik wil zeggen is dat de leerling modelvlieger afhankelijk is van de club waar hij lid van is. De cultuur en kennis van deze club bepaalt in grote mate met welk toestel, met of zonder rolroeren en welke mode de leerling gaat leren sturen.

Jij geeft aan dat nog nauwelijks een rudder-only trainer te kopen is.
Dan vraag ik me af, of nog wel instellingen en of instructeurs zijn die overtuigt zijn dat je het beste leert vliegen met een rudder-only trainer.
Dus deze misverstand is misschien al opgelost of zal binnenkort de wereld uit zijn.

Begrijp me goed, ik sta open voor vooruitgang en kijk uit naar nieuwe technieken en volg deze hoe en of de consument me omgaat.

Verder zie ik dat fabrikanten hun pijlen vooral richten op de gevorderde modelvlieger.
Succesvolle trainer toestellen werden vaak door verschillende fabrikanten nagemaakt met of soms kleine verschillen ten opzichte van het origineel.

Wat ik nu schrijf is gebaseerd op de kennis en ervaring die ik tot en met vandaag heb.

Trainermodellen zijn nog niet uitontwikkeld!
Ik mis nog vleugelkleppen voor het landen.

En ja, ik weet dat steeds meer trainers worden uitgerust met een elektromotor in plaats van een brandstofmotor.

Johannes

 

Johannes.
Landingskleppen... zou ik niet kiezen voor een trainer, of je moet lessen willen geven aan gevorderden.
Ik denk zelf dat dit meer op het pad ligt van de modelvlieger zelf, hoe complex je het wilt maken.
Vergelijk een rijbewijs, je kunt rijden met een algemene auto.
Daarna:
Je mag een klein karretje trekken.
Je mag ook een andere auto slepen.
Een busje rijden.
Je mag met een 500 PK monster rijden.
Mag allemaal zonder additionele instructie.

Ook in de 1/1 vliegerij zijn soortgelijke mogelijkheden. Het is allemaal niet afgedekt met brevetten en licenties.

Ik denk dat het belangrijker is dat mensen fatsoenlijk les krijgen in het begin en met deze basis verder kunnen gaan.

Maar nu weer terug naar de techniek, voordat het een instructie draadje gaat worden

 

Hm... ik weet niet wat voor jou precies een trainer is, maar hier op het forum wordt de EasyStar onveranderlijk aangeprezen als de standaard trainer. En daar zijn héél veel clones van trouwens (al dan niet met ailerons).

Zouden er veel modelvliegvelden zijn waar je dat nodig hebt? Voor een zwever misschien, maar een doorsnee motormodel zet je op z'n neus en dan verdwijnt de overtollige hoogte als sneeuw voor de zon, zonder dat er veel snelheid opbouwt.
Volgens mij maken kleppen een trainer nodeloos complex.

Wat voor verwachtingen heb je van een trainer? Een voorspelbaar en stabiel gedrag, maar hij moet ook eenvoudig zijn, en makkelijk te repareren als het toch eens mis gaat.
Dingen die voor ons misschien logisch zijn, zijn voor beginners complex. Ik kende een jongen die wilde beginnen met modelvliegen, hij had een Floater Jet gekocht, dat is een EasyGlider clone van HobbyKing, mét ailerons. Ik zei, nou ja die ailerons kan je in het begin beter vergeten, dat maakt het nodeloos ingewikkeld. Hij kon het niet laten en ging ermee vliegen in z'n eentje, en kraakte hem verschrikkelijk. Toen ik het wrak zag, bleken de ailerons niet aangesloten, de hevels zaten niet aan de pushrods. "Jij had toch gezegd dat ik die niet nodig had?"

 

Het is mijn visie hoe de toekomstige trainer misschien wordt aangeboden.

Dus meer techniek in de trainer!

Dat maakt het toestel zeker complexer en kwetsbaarder.
Misschien sla ik de plank mis maar dat zien wij over een tijdje wel.

Johannes