Verslag van het afmallen van een vleugel

[GJVO]

@ Solex.
Ik gebruik vrijwel nooit PVA.
Altijd lossingwas.
Alleen als ik iets echt moeiteloos los wil krijgen (zonder kracht te zetten) dan gebruik ik lossingwas met wat PVA.
Zoals bij het aandrukken van de vleugel in de deelnaad, daar moet de vleugel eigenlijk gewoon uitspringen, daar heb ik een beetje PVA gebruikt.

@ Fred.
Hoe ik de moeren zo recht krijg?
Heel simpel, je legt ze op de deelplaat.
Evt fixeren met een dun laagje epoxy.
Zie foto.

Even op je andere vraag.
In de mal is het zonde om L285 te gebruiken.
De hars HP-110 of HP-55 van HP-Textiles is ook prima en kost de helft.
Wat ik totaal gebruik?
Als ik het ga doen zoals ik wil, met Poraver opvullen...
Dan zal ik op 2 a 3 kilo voor de hele mal komen (150x30cm)

Ik ga nu even kijken of we een 4 meter zwever achter een 15cc 4takt omhoog kan slepen.
Anders komt er weer een bouwproject bij.

GJ

 

[fredmens]

inslagbouten

Ah ok GJ, je harst ze meteen in, stom dat ik daar nooit aan gedacht heb, zo zie je maar :zon: Als je er een laagje epoxy poraver in hebt zet je neem ik aan er bouten met veel losmiddel/bijenwas in ter beveiliging dat de moeren vol raken met epoxy ? Anders moet je wel HEEL goed opletten met het vullen met poraver.

 

[jeroens]

Ha GJ,

Ik volg je draadje ook ;-)

Is het niet beter om de moeren dichter bij de vleugel te zetten. Je kunt op die manier waarschijnlijk de mal beter sluiten en heb je op die manier heb je profielnauwkeurigheid beter in de hand?

Waarom aan de achterzijde ook geen moeren om de mal dicht te maken?

Ik heb aan de achterlijst een gootje gemaakt. Het voordeel hiervan is dat je daar later het vacuum op kunt aansluiten en je achterlijst (te) scherp wordt....

De volgend mal die ik ga bouwen wordt ook met Poraver, dus blijft gedetailleerd schrijven !!!!


(Er leiden vele wegen naar Rome ;-) )

 

[Berrie]

Leuk draadje. Ik volg het met interesse.

@Jeroen. Ga je nieuwe mallen maken? Gaan de oude in de verkoop?

 

[GJVO]

Zo.. terug van het veld... KOUD!!!
Maar lekker gevlogen.
4 meter span en 3600 gram kan gesleept worden met een 15CC OS 4takt...

@Fred:
Ja, inharsen die pennen, aan de bovenkant zet ik een propje klei.

@Jeroen:
Ik heb expres de paspennen wat verder weggezet (ze staan trouwens maar 2cm van de voorlijst) omdat dat wat lekkerder vond werken met afplakken en vacumeren.
Ik heb wel meer mallen op deze afstand gemaakt en nooit problemen met profiel of sluiting.
Aan de achterlijst kunnen geen moeren, de achterlijst ga ik klemmen met lijmklemmen.
Zoals ik al schreef wil ik eens een manier proberen zoals wat duitsers doen, een "open" achterlijst.
Zoals jij het doet kan het ook, zo'n "blutrille" dat heb ik ook wel eens gedaan.
Werkt ook prima maar ik wilde eens iets anders proberen, en met een 150cm vleugeltje leek me dat wel een leuk experimentje.
Mocht je Poraver nodig hebben.. er is een zak onderweg.

Inderdaad zijn er vele manieren om iets te bouwen.
Mijn idee was om eens te laten zien dat het helemaal niet zo moeilijk is om redelijk goedkoop een vleugeltje uit glas te bouwen.
Het is leuker en veel goedkoper dan een kist kopen.
En bij een crash kan je altijd zeggen:
Gelukkig hebben we de mallen nog......

GJ

 

[GJVO]

Ik ben met vormenhars aan de gang gegaan, er is dus nu geen weg terug.

Ik heb 200 gram vormenhars en 50 gram harder gemengd en ontlucht.
Ik ga niet vertellen hoe je hars moet verwerken, als je dat niet weet moet je eerst even wat andere topics gaan lezen.

Ik ben begonnen de voor en achterlijst in te smeren.
1 richting op smeren, dan voorkom je luchtblaasjes.

Na een tijdje (ik was vergeten grote kwasten te kopen) ziet het er zo uit.

En als voorlopig eindresultaat

Nu wachten tot de hars gaat geleren en dan bestrooien met katoenvlokken en glassnippers.


GJ

 

[GJVO]

Als laatste voor vandaag heb ik katoenvlokken over de geleerde hars gestrooid.
Dit vormt een hechtlaag naar de volgende lagen.

Hij ligt er nu dus zo bij:

Morgen weer verder met de eerste lagen glasweefsel.

Gert-Jan

 

[Berrie]

Even een vraagje, waarom gebruik jij zoveel katoenvlokken?
Ik liet bij de bouw van de mallen voor mijn Supraromp slechts het katoen zitten wat aan de vormenhars geplakt bleef zitten.

 

[GJVO]

Berrie,
ik kan ook de katoenvlokken eraf zuigen, dan ziet er er minder besneeuwd uit...
Maar ik ga zometeen een papje maken van epoxy en katoen, daarmee werk ik alle scherpe hoeken weg voordat ik de weefsel erop ga leggen.
Dus of ik nou de katoenvlokken eraf haal en opnieuw in een bekertje stop en ga mengen of ik laat het katoen op de mal liggen en meng dat op de mal met de epoxy, dat is hetzelfde idee.
En de katoenvlokken zorgen voor extra sterkte in de hoekjes zodat er geen hoekjes uit de mal breken.

GJ

 

[Berrie]

Aha, oke. Die hoekjes zijn idd iets om in de gaten te houden.

Het is trouwens een goede tip om goedkopere hars te gebruiken voor dit werk. (bedankt voor het stellen van de vraag, Fred!)

Nog een vraagje: heb je het adres van Kees Maas? (als ik google vindt ik bijvoorbeeld een gynaecoloog en een wijnslijterij maar niets met composieten...)

 

[GJVO]

Hou er wel rekening mee dat de goedkopere hars wat schadelijker voor je gezondheid kan zijn!
Je kan er trouwens ook je modellen gewoon mee bouwen hoor.
Doe ik ook.
Alleen de weefsels van HP vind ik slecht, die kan je beter gewoon bij de normale leveranciers kopen.
Maar er is voor mij al weer 7 kilo hars gereserveerd bij HP.
Binnenkort weer even naar Schapen rijden.



GJ

 

[fredmens]

vleugel afmallen

@ GJ, ik zie dat je de vaart er goed in houdt, mooi zo. Ik snap je opmerking over vlokken in de hoekjes niet goed. Is het niet zo dat je juist de overtollige vlokken niet weg moet halen om ze juist er goed te kunnen mengen met epoxy om ze dan weer aan te brengen ? Vlokken zonder de juiste hoeveelheid epoxy doet toch niets ??

@ Berrie, beginnende bouwers (zoals ik)kunnen soms de stomste vragen stellen waar de meest verrassende antwoorden op kunnen komen. Jij hebt me in ieder geval met je Supra project dermate aangestoken dat ik inmiddels tot de zeer fanatieke (beginnende) bouwers gerekend wordt.

 

[GJVO]

Ja Fred, ik wil zo snel mogelijk resultaat anders heb ik er zo geen zin meer in en gooi ik het in de hoek (zoals zoveel dingen die nu nog in de hoek liggen).

De katoenvlokken meng ik gewoon op de mal.
Als ze goed doordrenkt zijn dan maakt het niet uit of je dat in de mal doet of in een bekertje.
Ik sla nu eigenlijk 1 stapje over.
Normaal ga je mengen in een bekertje en dan smeer je het over de mal uit.
Nu maak ik gewoon genoeg epoxy aan, daar giet ik een deel van over de mal.
dan meng ik het en als het doordrenkt is dan leg ik het katoen mooi in de hoeken en rond de paspennen.
dan leg ik er meteen een weefsel overheen.
De overtollige hars neemt het weefsel weer op.
En daarna weer een ander weefsel, zo doordrenk je met de epoxy die teveel in de katoenvlokken zit de weefseltjes.

Dikte van de mal wordt een millimeter of 5-6 en dan hoop ik op tijd mijn Poraver binnen te hebben om hem af te gieten, anders moet ik op een andere manier doen.

@Berrie

Kees Maas zit in Baexem.
Misschien is hij in zijn vrije tijd gyneacoloog en drinkt hij genoeg om een slijterij te beginnen?
Maar zijn mailadres is kees@cmaas.nl
Website is www.mec-modelbouw.nl

GJ

 

[GJVO]

We gaan weer verder:

Eerst wat epoxy + harder aanmaken.
Ik heb totaal 280 gram epoxy aangemaakt voor de eerste behandeling.
Zoals ik hierboven al schreef, ik giet de epoxy uit in de mal.
Dan meng ik de katoenvlokken met de epoxy tot er een lekker papje ontstaat.
Ik zorg ervoor dat de katoen goed in de hoeken komt en rond de paspennen.
Het is zaak om de mal zo vlak mogelijk te maken, dus geen rare hoeken.
Liever een ronding dan een hoek.
Toen alles een beetje op zijn plek lag heb ik glassnippers over de mal gestrooid.
Dit zorgt voor extra laagdikte en voor extra sterkte (stijfheid).
Het geheel ziet er dan zo uit:

Daarna de rol weefsel gepakt en nog een keer 200 gram hars + harder aangemaakt.
Ik begin in dit geval met 80 grams weefsel.
Normaal zou ik met 163 gram keper beginnen maar ik heb nog 20 M2 slecht 80 grams weefsel...

Dus een laag weefsel, dat aandrukken op de mal.
Het zuigt dan epoxy op.
Je hebt ook geen epoxy nodig om dat te lamineren.

de foto:

Daarna heb ik nog 2 lagen 80 grams erop gelegd, daar heb je dan wel weer epoxy voor nodig.
Als versterking heb ik nog 2 lagen glasband op de hoeken van de mal gelegd.

Ik laat het nu even liggen, een uurtje of zo, even eten.
Ik heb als hechtlaag voor de volgende lagen wel weer wat katoenvlokken gestrooid.
Mocht ik vandaag niet verder kunnen dan weet ik zeker dat de volgende laag (ook na 24 uur) houdt.



Ik ga straks verder met 163 grams keper en dan 600 grams weefsel.

 

[GJVO]

En na een uurtje of ben ik weer verder gegaan.
Eerst 280 gram hars + harder aangemaakt.

Toen alle katoenvlokken die ik op de mal gestrooid hard weer doordrenkt met epoxy.
Nu pakken we de 600 grams weefsel leggen die op de mal.
Zoveel mogelijk in de natte onderlaag drukken.
Als alles een beetje netjes ligt dan de 600 grams doordrenken.
Eerst met een natte kwast over het weefsel heen.
Je zal denken dat het niet doordrenkt wordt maar gewoon even wachten, geef het tijd om in de weefsels te trekken.
Als hij doordrenkt is dan is het weefsel doorzichtig, anders is hij melkwit.
Daarna heb ik er nog een laag 600 grams overheen gelegd en hetzelfde behandeld.
In de tussentijd heb ik nog wel een keertje 150 gram hars + harder aan moeten maken.

Als alles netjes ligt en doordrenkt is van de hars (dus doorzichtig) dan zou je kunnen stoppen.
Maar, om mijn handen niet stuk te maken aan de grove weefsel heb ik er nog 2 lagen 80 grams overheen gelegd.

Eigenlijk is de ene helft van de mal nu klaar.
Als hij na een dag of 3 helemaal uitgehard is zou je er een frame onder kunnen lijmen en dan is hij bruikbaar.
Ik wil er Poraver in storten.
Ik heb ongeveer 16 liter nodig om de mal 4cm hoog te maken.
Ik heb al een zak in Duitsland besteld maar die komt pas in januari.
Dus even naar Ruud Zandvliet gebeld en die heeft misschien nog wat..
En anders heb ik een adres die het misschien heeft.
Dus er is hoop.

Het bouwverslag staat nu even een paar dagen stil, moet voor mijn werk ook even weg.
Maarrrrr ... wordt vervolgd.


Gert-Jan

 

[sietse]

Goed bezig GJ!
Mooi verslag ook. enige reden dat ik nog niet veel met negatieve mallen bezig ben is een ruimtegebrek....

Er kwam wat langs over het dichtmaken van vacuumzakken. Ik gebruik daar nu kit voor.
Ik maak eerst een herbruikbare zak van goed vacuumfolie. Dat doe ik met siliconenkit, blijft goed zitten en blijft flexibel. Die zak gaat al ff mee voor vleugeltjes in positiefbouw.
Het echte afsluiten doe ik met Acrylaatkit. kost minder dan een euro voor een tube en sluit altijd perfect! Blijft gewoon nat, maar dat boeit niet. Zodra het echt droger is kan je het uiteindelijk zo weer lostrekken van het folie en weer opnieuw gebruiken (de zak, niet de kit).
Eerlijk is eerlijk. dit is 100% gejat van Ruud Zandvliet. Die schopte mijn oogjes ff open met wat handige tips .
Dit soort topics doen het ook altijd goed! Zijn vaak van die kleine stomme dingen waar je dagen op blijft denken en dan zie je het en dan heb je weer zo'n "tuurlijk!" idee...

Offtopic: GJ, kom je toevallig nog in de buurt van Den Haag?
Lange tijd geleden had je het over Mylar, ik kan het nu echter wel goed gebruiken!

 

[GJVO]

Hey Sietze,

ik raad mensen altijd af met siliconen uit de buurt van mallen te blijven.
dat slaat op de mal en dan kan je de mal nooit meer spuiten.
Maar jij gebruikt het voor vacuumbagging he?
Ik neem altijd acrylaatkit, lekkere dikke rups en het is gewoon met water te verwijderen.

Ruud heeft me ook wat tips gegeven, net als Kees Maas en Bernd van EMC Vega.
En vooral heel veel met duitsers omgaan, die zijn veel verder dan wij en delen ook de kennis, iets wat hier veel minder gebeurd.
Als je hier zegt dat je iets gaat kopieeren krijg je het hele forum over je heen, bij de duitsers krijg je gewoon hulp.

Er zijn nog veel meer manieren om een vleugel af te vormen en de mijne zal vast niet de beste zijn maar iemand moet een keer beschrijven hoe hij het doet, dan komen er vanzelf meer tips.
Er zou eigenlijk een subforum CFK, GFK verwerking moeten komen.

Uhhh, die mylar.. ben ik helemaal vergeten.
Ik ga even voor je vragen, ik heb nl de hele rol aan iemand verkocht.
Wordt aan gewerkt!


Gert-Jan

 

[GJVO]

Ik kon het niet laten en ik twijfelde of ik wel genoeg lossing tussen de deelplaat en de mal gedaan had.
Dus maar even een wigje onder het laminaat getikt, mal kwam erg makkelijk los.
Ik had dus genoeg lossing gebruikt.

Het ziet er nu zo uit:

Ziet er dus goed uit.
Aangezien ik toch zeker wil weten dat alles OK is en de vleugel al lang genoeg gehard is om krom te trekken ben ik maar een stapje verder gegaan, ik heb de vleugel uit de mal gehaald.
Ook 1 tikje en hij kwam los.
Prima gedaan dus.
Helaas zat er in de hoek van de mal een dof plekje, ik even wrijven met een doekje en toen bleek dat de vormenhars daar niet hard was.
Ik heb even met een mesje de zachte hars weggekrabt om te kijken hoe ver het doorliep.

Ik heb geen idee hoe het kan, ik heb goed gemengd en daarna overgegooid in een andere mengbeker.
Kwast was nieuw en schoon.
Dus het is me een raadsel.
Ik ga even denken of ik met deze mal door ga, ik zou het gaatje wel af kunnen vullen en polijsten maar toch maar even goed denken wat ik nu ga doen.

Ik heb namelijk ook nog een vleugel van 190 span die ik af wil vormen.
Misschien dat ik daar dan aan ga beginnen.

Wordt vervolgd.

Iedereen alvast een goed en gezond 2009 !

GJ

 

[fredmens]

Soms zit het mee, soms......

He GJ, Wat jammer van dat plekje waardoor je mal misschien niet te gebruiken is. Ik heb het ook een keer mogen meemaken en ik kwam tot de mogelijke ontdekking dat ik niet voldoende geroerd had, (soms wordt je wat lamlendig), zou dit misschien..... ?

Hoe dan ook ben ik doorgegaan met die mallen van je. Ik heb er halfschalen mee gemaakt van de vleugel. Sommige dingen zijn erg goed gelukt, andere zaken zijn voor verbetering vatbaar, maar zoals eerder gezegd, het is primair een leer-/studieprojectje.

Op de eerste foto zie je het resultaat zoals je het tegenkomt als je de vacuumpomp hebt afgekoppeld, dit voor mensen die nog nooit gebagd hebben. Zo krijg je misschien een beetje een idee.

De witte randen zijn acryllaatkit GEEN siliconenkit !!


Foto 2 de bekende lagen

Op de derde foto een klassieke (onbedoelde) fout. Ik was nml vergeten de randen van de balsa aan te schuinen, hierdoor krijg je een te scherpe overgang waardoor er lucht in de lay-up blijft.

De vierde foto laat zien hoe ik het de eerste keer had moeten doen. Nog steeds ruimte voor verbeteringen, maar toch,... voor versterking van de tippen heb ik in dit geval Kevlar gebruikt.

Tenslotte een totaalbeeld.

Volgende keer zijn er voldoende verbeterpuntjes, met name de ailerons voorzien van "Schutzstof" de balsa eindigt nu wel erg vroeg en abrupt. Ach ja weer iets om in 2009 toe te passen Ook is de vorm van de kool in het middenstuk niet echt je van dat.

 

[GJVO]

Hallo Fred,

we hebben al mailcontact gehad maar even voor de rest van de wereld.
Het sandwich materiaal moet doorlopen tot in de rolroeren, als je het sjabloon gebruikt had dan was dat ook gebeurd.
Ook in de tippen loopt de balsa door, je hebt dan ook geen last meer dat je balsa afgeschuint moet worden.
Je legt je eerste laag glasweefsel, dan je sandwichmateriaal tot ongeveer 5mm van de voorlijst en dan vul je de voorlijst af met ingedikte hars met katoenweefsel.
Je voorlijst wordt dan sterker en de overgang naar de balsa is weg.

Om je vleugel bruikbaar te maken moet je even een strook balsa in de ailerons leggen, dan heb je daar ook je sterkte.

Dan nog een tipje, als je begint met vacumeren druk dan de randen goed aan, neem een tongspatel en ga voorzichtig over de vacuumzak en druk de randen aan en zorg dat het plastic goed op het laminaat drukt.

Grts Gert-Jan