Welke motor v. Donald 4 (vliegboot); aandrijvingsvraagstuk

MicropropSport

Forum veteraan
PH-SAM
Dag lezers,

Van een medeforummer heb ik de Donald 4, merk OBAG (Tsjechië) mogen overnemen. Het bouwdraadje wordt vervolgt op het 'watervliegen' forum.
Onderstaand de link naar de fabrikant.
Elektrolety

Het aandrijfvraagstuk en een oplossing wil ik hier graag naar voren brengen. Wijze adviezen zijn zeer welkom.


De Donlad 4

Er is niet zo heel veel over het modelletje te vinden op het internet. RC-Groups e.a. gezocht en gevonden gevonden wat te vinden was en dat bleek mager. Blijkbaar is het geen formule voor succes geweest.

Informatie over aandrijf conceptje 'moderne stijl' ben ik ook niet tegen gekmen. Het kistje is geënt op een Mabuchi RS 550 SH of een Graupner Speed 600.


Enige specificaties

- conform bouwbeschrijving zou het kistje moeten vliegen op 8 cellen NiMH/NiCad 1.700 mAmps. De motor een Speed 600 BB 8,4v #3316.
- Span 1.400 mm, vliegklaar gewicht 1.450 +/- 50gr. op basis van oude receptuur.
- Profiel Clark-Y ten voeten uit (vergelijk Westerly van Svenson)
- Gebouwd model, gefolied, gelakt of bestikkerd en met RC-componenten, heb ik op een totaal van 850 gr geraamd. Het zou nog wel eens iets lichter kunnen uitpakken.
De RC componenten omvatten Jeti Duplex R7 ontvanger, Turnigy Sentry 60amp, Dymond D60 servo's (4x). Alles uit de voorraaddoos.


Motor-orakels raadplegen...

De mabuchi-aandrijving is zwaar, inefficiënt en achterhaald (rendement van rond de 52%)? Met een reductiekast en een hoog Kv borstelmotor is het vast op te krikken naar 65%) Maar... de can-motor blijft een zwaarlijvig ding.
200 Watt er in... 104 Watt er uit... 96% om het heelal warm te stoken?

Ik heb de Speed 600 BB motor maar eens in de calc programmaatjes ingevoerd om als vliegend uitgangspunt te nemen.
Had er drie ter beschikking. Drie 'orakels' met verschillende uitkomsten.
De bekende Brantuas Calc (daar staan nog een hele trits borstelmotoren in), Drive Calc 3.4 en in in de eCalc.ch calculatoren.
In eCalc n.b. in enkele gevallen handmatig de 'constanten' ingevoerd om tot een vorm van resultaat te komen.

Over de Speed 600 BB 8,4v
De DriveCalc zegt: (getallen achter de komma's weg gelaten)
- Prop APC-E 8 x 4
- 8 x Kan 1.800 mAm (1,2v cellen)
- Propspeed 10558
- Power in 174 Watt in, 103 Watt uit (rendement 59%)
- Stuwdruk 734 gram (via Brantuas Calc kwam ik uit op .b. 1.000 gram stuwdruk)
- Vliegduur 4 minuten WOT (WOT=vol gas)
- Gewicht aandrijving rond 600 gram (en als dat 1.700 Sanyo cellen waren geweest) 850 + 600 = 1450 gram.

Met de nieuwe inzichten moet ik zeker op een lager liggend vliegklaar gewicht van ronde de 1250 gram kunnen uitkomen.

Het is nu zoeken naar een modus met een krachtige genoeg zijnde buitenloper, met een lange vliegduur op het oog.
Trainercappaciteit, geen sport of 3D vermogen.
'Sport' vliegeigenschappen kunnen de vleugels doen breken tenzij ik versterk en zwaarder maak, of met struts ga werken à la Piper Cub.


Nu is mijn vraag natuurlijk welke motor te kiezen?

Neem een brandstof motor... zo groot mogelijk... en het zeult wel in een opwaartse vrille omhoog...Neem een Kontronik Kira 600-38... met een 16x16S RFM, en ga virtueel +50 m/s in elke ongewenste riching

Wat zijn de basics dan?
Stel dat ik uit ga van 1.100-1.250 gram vliegklaar gewicht?
Een vuistregel van 100-110 Watt per kilo ingaand vermogen aanhoudt?
Via eCalc krijg je het rendement over de hele voorstuwing in beeld. Accu, regelaar, motor en prop.

Hoe zit het met de thrust-, stuwkrachtfactor t.o.v. het gewicht?
- Is een stuwkacht van 50% van de vliegmassa al voldoende voor een prima 'zeumerensavond' vluchtje?
- Wat is het minimum aan thrust waar je toch echt boven dient te blijven?
Met in ogenschouw nemend de APC E-Props van 8 x 4 tot 9 x 5 (9 x 6), daar een groter formaat niet gaat passen.

Vliegaccu (Lipo)
Voorstuwing op basis van 3.300 mAmp, 3s, 25/35C in de eCalc. In werkelijkheid mogelijk 3.000 of een lichter 2200 3s Lipo-pakket.
Prop 8 x 4 of 9 x 5 APC E. Groter kan niet, dan raakt het de romp.

Mogelijke kanditaten voor aandrijving via eCalc en DriveCac
Inmiddels bekeken budget-motoren die het zouden kunnen wezen met de boven staande prop-varianten (Budget wegens waterpret!). AXI en Pichler Boost zijn duurder opties... maar zitten er net onder of juist er ver boven wat vermogen betreft.

- Neo 450 en 480 (Esprit-USA); beiden (Kv 1.120). De waarden moet ik even nieuw invoeren. Screendumps niet goed opgeslagen...

- Robbe Roxxy 2834 08, (Kv 1.120); Watts incl accu en regelaar 212W; Stuwdruk 1.140 gr.; gewicht aandrijving 420 gr.

- Turnigy 3632 (kv, 1.200); Watts incl accu en regelaar 256W; Stuwdruk 1.310 gr.;gewicht aandrijving 510 gr.

- EMax GT 2218-09 (kv, 1.100); Watts incl accu en regelaar 183W; Stuwdruk 1021 gr; gewicht aandrijving 436.
Doch lees ik na wat speurwerk dat de GT2812-08 net weer iets beter presteert met de gewenste propconfiguraties... mits mits die statische trekkracht versus totaalgewicht door mij juist gesteld is... Daarbij komt nog dat als de kist eenmaal vliegt, de propeller beter tot zijn recht komt en ook het energieverbruik iets afneemt.

Gr Bas
 
Laatst bewerkt:
Bas,

een motor die ik met veel plezier gebruik is deze: HobbyKing Online R/C Hobby Store : TGY AerodriveXp SK Series 35-36 1400Kv / 550w

Deze motor maakt iets meer toeren dan degenen die jij aandraagt. Met een 9" propellor heb je dan ruim voldoende stuw om het toestelletje omhoog te sleuren. De uiteindelijke snelheid kun je nog wat mee spelen in spoed. Een 9x5 zou ruim voldoende moeten zijn voor dit toestel en trekt naar schatting zo'n 400-500 Watt.
60A regelaar is prima, accu uit te kiezen op gewicht of vliegduur.

Een ander voordeel van deze motor tov de Turnigy 3632 die jij aandroeg is dat hij 2 kanten op te bevestigen is.



In het kort: iedere motor zo tussen 95 en 120 gram met kv range tussen 1200 en 1500 zal dit kistje laten vliegen.
 
Hallo Jitze,
Dank voor je reactie. Lijkt me een pittig motortje. Is dat geen overkill?
Deze 'duck' zal rond de 1250 gram gaan wegen.
Het is geen Robbe Puma, noch een Kyosho Edge of een SQS Warbird qua stijfheid en duurzaamheid. Vol gas... en je hebt een Everglades swamp boat... de vleugels achteloos en frivool achterlatend :yes:
Een F5B romp is sterker dan deze... de vleugels... houd niet over.
Vleugels overvierkant Clarke-Y... erger bestaat niet :rolleyes:
Ik zal morgen een wat fotootjes gaan maken van het ding... want het ziet er zeer vriendelijk uit allemaal.

Wel Jitze... anders... wat dat motorje betreft... voor de prijs hoef je het echt niet te laten... +16 dollar is een giller... geliefd zijn ze vast, want ze zijn om de haverklap uitverkocht... niet aaaaaan te slepen bij HK!
Hmmm... ik denk dat ik Gerben ook nog even por... 'onze' F5B motorgoeroe...
daarna moet ik dan m'n mind dan maar gaan opmaken...

Ik ga straks dat HK-torretje even invoeren in de calc-programmaatjes... :yes: full-pull!
Groentekees, Bas
 
Laatst bewerkt:
Euhh... Parkzone? Schuimpje... foompie... euhhh... is dit geschikt als leskist? Nog een... jaaah... 'IK' wil wildvliegen; mag dat?

De kop! Klanken als die van een kroket uit de m-forummuur! Regelmatig... te pas en te onpas op het forum als groots item afleesbaar...
En voor je het weet stort het gehele forumgoegemeente zich met het grootste zelfgenoegzaamheid op deze onderwerpen... :evilbat:
Whoeha! Van verpakkingsschuim tot vervlakkingsschuim! Even een sneer! Ik kan het niet laten...

Overigens Jitze... m'n Wilco F5B, 1200 gram, aangedreven met een buitenloper AXI2117/D9 met PG3 gearbox, 3S prop 14 x 12 Aero-Naut klappprop, Jeti Spin 44 regelaar... krap 500 watt vermogen.... gaat gestaag... -niet als een Kira 600 gigawatt-kanon-... onder een hoek van 75 tot 80 als een anabole berggeit keurig omhoog.
Zit daarmee zowat op het maximum haalbaar hoge rendement van de motor... dat dus haalbaar is...
Mijns inziens een nifty set-up... die ik heb kunnen lenen en leren van het internet.

Ja! Op de club vinden enkelen het maar eng zo snel naar boven... dan ook nog zo een 'eng' snelle (verrukkelijke) zwever... en Bas.... moeten we je niet helpen met starten... neeeej heren...... vliegt vanzelf weg...

Daarom... zijn dus die 500 potente wattekes wel geschikt voor zo een delicaat watervliegertje... is zo bij mij de opkomende vraag... is het geen totale overkill... Wil proberen mijn inzichten te vergroten... een leermoment...
De weg er naar toe is vaak veel leuker dan het eindresultaat.

Een goed rendement leidt tot winst?!
 
Laatst bewerkt:
Bas, je hoeft die 500W natuurlijk niet altijd aan te spreken... Het feit dat je ze bij je hebt is op het water soms wel prettig.
Zelf probeer ik altijd een lange start te maken en dan sierlijk los te komen. Voor zo'n start heb je weinig power nodig. Vind je dit lastig, dan kun je voor de quick-and-dirty oplossing gaan: volle power geven en lostrekken.


In het eerste geval heb je (ruim) voldoende aan 250Wattjes, in het tweede geval is 500 prettiger. Welke te kiezen? Jouw feestje!
Een 70-90 grams motortje met 40A regelaar en 3S2200 accu geeft wel een mooie lichte aandrijving!

(ter vergelijking: op mijn Taylorcraft 450 watervliegtuigje zit zo'n 120W op een vlieggewicht van 800 gram. Is goed mee te vliegen, al kost een looping wat moeite. En alle harteloze omstanders/clubgenoten vragen of hij niet harder kan.)


Wat domme richtlijnen:
- je kunt ongeveer 4Watt per gram motorgewicht verwachten
- motorgewicht bij normale kisten is om en nabij 10% van het startgewicht
- accugewicht bij normale kisten zo'n 20% van startgewicht

Deze weleens gezien? http://www.wattflyer.com/forums/showpost.php?p=307060&postcount=1
 
Laatst bewerkt:
Ja... doorgelezen... en de modi gehanteerd...
vandaar de 100 tot 110 watts per kg :yes:

Zat net even in een koffiebreak een boekje te beloeren...
Getriebe für den Elektro-Motorflug (FMT-Fachbuch).
Met een reductiekast heb je een beter draaimoment. Op een relatief kleinere motor zet je een hogere stroom, met een lagere belasting. Daarmee verbeter je het rendement. Zie mijn AXI-tje... zit op bijna 90%!
Ik laat hem je in Dalfsen wel even zien. Spectaculair is het niet... wel leuk.

Overigens... met een toerental van ergens boven de 10.000 waarde krijg je met een prop-stall factor te maken, in relatie tot de spoed... dat is dan ook direct je vermogenslimiet die je aan de lucht af kunt geven in de statische situatie. (In vlucht wordt het rendement beter)

Daarnaast is ook de maximum vleugelsnelheid van de Clarke-Y relevant.
Vandaar dat ik vraagtekens bij de geriefelijke 500 Watt zet. De Turnigy heeft overigens ook een hogere 'no-load' stroom...
Ter overweginge....
 
Laatst bewerkt:
Dit schiet zo niet erg op. :nooo:


Als je de zaak nou eens omdraait en van de andere kant 'aanvliegt'. ;)

Je weet profiel, vleugeloppelvlak, geschat vliegklaar gewicht, etc.

Mbv. de liftcoefficient van Clark-Y en nog wat formules kun je dan uitrekenen hoe hard het ding moet vliegen. :cool:

Dat zegt dan weer iets over de geschikte andrijving. :p

Is dat geen begaanbare weg?


jan.
 
Hallo Jan,

Nee nog niet veel voortgang... maar er staat ook nog wat werk op het bureau dat af moet.

Denk wel dat dat het juiste pad is. Zeker weten.Heb nog niet de fraaie boekjes die jij hebt liggen. Ha! Maar had nog wel een boekje over Getriebes für der Elektro-Motorflug van VHT. Jawohl. Daar wordt eigenlijk bevestigd dat je met een zeker 100W (ingaand) per 1.000 gram een prima vliegend model hebt. Met de motoren die ik genoemd heb, zit ik aardig in de buurt. Zit nog even te zoeken naar een geared oplossing, omdat je dan beloond kan worden met een rendement van 90%, er een vilegduur van bijna 20 minuten vol gas in zit, een krap half uur 'fliereflyen' (=nieuw zojuist uitgevonden woord... binnen een jaar in de Dikke VanDale) mogelijk zou kunnen wezen... da's weer leuk als dat zou lukken...

Verder heb je natuurlijk de programma's van Profili... dan hoef je niet eens meer te reken en zitten alle waardes in de rekenprogramma's. Een virtueel lab op je PC! Mastercard trekken en downloaden....

Maar de zakjap weet ik ook nog goed te hanteren... voor een formuletje ben ik niet bang.

Ik ga weer aan de slag.. boenderen!
Gr Bas
 
Laatst bewerkt:
Hoe hangt de vlag erbij? :?

Vordert het al een beetje? :p

Bij mij ook niet erg, maar dit schiet ook niet op. :nooo:

Althans, zo lijkt het . . . ;)


jan.
 
Motor van rond 100g met Kv1400 en 9x6 prop op 3S.
Voorbeeld:
RCtechnics

Kv van 1100 is te laag. Daar moeten grotere props op.
100g/kg is voor een watervliegtuig aan de lage kant. Meer is beter. Je kan altijd kleinere prop proberen als het teveel blijkt
 
Laatst bewerkt:
First things first: Wat voor propmaat kun je maximaal kwijt?
Er is een veelheid aan opties, maar ten eerste zul je wel de bij de motor horende prop moeten kunnen monteren, die vrijdraait tussen de pylon en de cockpit. Minimaal 2cm speling is wel zo fijn, anders gaat de prop krijsen, zoals je van de EZ Stars of vroegere Skyflex nog wel kent, niet goed voor het zomeravondgevoel.

150W/kg is toch wel het minimum voor motormodellen om lekker en zeker los te kunnen komen. Met jouw eisen zou ik de aandrijving afstemmen op 150-200W/kg. Met deze gedachte al heel wat trainer aandrijvinkjes samengesteld en dat bevalt prima.

De Turnigy Sentry die je noemt heeft een exponentiele gascurve, wat het lastig maakt om lekker op 1/2 gas rond te tokkelen. Als het half kan zou het mooi zijn als je een gascurve in je zender kunt zetten, om de gasrespons wat lineairder te maken. Als dat niet gaat kun je de ATV van uit naar halfgas op max zetten (125-150%) en de ATV van halfgas naar volgas op +-40%, om dit euvel een beetje te verhelpen.

Vergeet niet om een prop met voldoende pitch-speed te monteren, om de aandrijving bij halfgas rondtokkelen lekker efficient te laten zijn. Met onvoldoende pitch heb je veel gas nodig om de vliegsnelheid te halen, zonde van je rond-tokkel rendement. (ja ik zei tokkel niet tekkel ;) )

Maar eerst de maximale propmaat...

Groetjes,
Gerben
 
Hallo daar ben ik weer! Dank voor de reacties.
Had flink wat treurige familieomstandigheden te verwerken, aansluitend een onaangename griep.
Een broodnodige twee weken bijkom-vakantie was nog de enige optie, eindelijk een beetje rust in de toko.
En gister weer thuis. Schitterende Keychain-cam filpjes kunnen schieten in de bergen nabij Merano... met de e-Hawk 1500 op grote hoogte! Een hoteleigenaar met 4 lange (hobbelige) filmpjes blij kunnen maken. Wat een thermiek heb je daar. Niet normaal!
Dat Noord-Italië? Ik zou er wel willen wonen.

Alle projecten lagen stil. Vliegbootje en m'n fraaie Enigma.
Moet weer helemaal inkomen.
10" is wel het maximum dat er op past. Ik had enige tijd geleden al wat proberen in te schatten via de diverse calc programmaatjes.
Moet die data ook weer eens uit diepen om hier in de groep te gooien.

Van de week heb ik nog even vrij, dan moet ik echt even voortgang maken met de F5B Enigma. De Donald opvolgend!
 
Hoi Bas,

Hoe kom je bij die 600gr leeggewicht voor het toestel? Heb je die terugggerekend door opgegeven vlieggewicht - gewicht aandrijving, of heb je dat zelf gewogen?
850gr voor het toestel vliegklaar, exclusief motor en accu, lijkt me erg licht. Het zou niet voor het eerst zijn dat de fabrieksgegevens er een heel stukje naast zitten.

Groet,
Gerben
 
Hallo Gerben, Jan en Harold...
Dank voor de inzichten. 9.5"zou denk ik nog net passen... rakelings langs romp.
Met de natte vinger en wat calc programma's was ik op fractie boven die 1.100 kv uitgekomen. Als ik de specs zo lees van 1.400 kv van RC-Technics, kan dat best wat wezen.

Gerben... Ik heb nog een Sentry 60 Amp regelaar liggen. Met de MPX-zender kan ik de gascurve compenseren. (wist niet dat deze een curve verloop had! Weer wat geleerd! Plush heeft die niet? Reden voor de Sentry was de ingebouwde accu cut bij diepontlading, zodat de servo's nog blijven sturen, maar niet meer propellen...

Gewicht... Heb het stuk voor stuk op de onderdelen van de kist schaal gelegd. Even met ronde getallen hoor.
Het epoxy rompje is gelijk de Hawk gelamineerd. Geen overtollig epoxy, netjes mager maar sterk genoeg (zo heb ik van jou en GJ geleerd)
Ook de vleugels zijn rank gebouwd, een open spantenframe. Spanten kops gelijmd op een massieve balsa ligger, niet met een sluiting of slot.
Ik had dan ook in mijn hoofd al het balsa te coveren met gekleurd doorzichtig Ora-lite? Scheelt ook weer iets. Er kunnen verder prachtige en krachtige Dymond D60-jes in.
Een voorbeeld in een eerder genoemd RC-Groups draadje.
Ook accubak kan heel veel lichter dan op tekening, een constructie diebedoeld was voor lompe NiCad's
Dat kan ook van een styro en/of klitteband contraptie.

De stalen ligger kan vervangen worden door carbon? Hmmm...
Omdat deze verbinding nogal zwak schijnt te zijn in de vleugel... voor een beetje capriolen (ook RC-Groups info), zou ik of de hoofdligger plaatselijk kunnen versterken met dunne epoxyplaat of triplex... of struts a la Piper Cub kunnen aanbrengen. De penverbinding ligt nogal open in de ligger, een sleuf met messing busje.
Volstaat vast voor het vermogen van een Mabuchi 600 can-motor en een happy landing.

Verder wilde ik ailerons aanbrengen daarbij minder V-stelling (vergelijk Calmato)

Grootste gewichtscomponenten worden dan de lipo's kabels en motor. Die had ik in het totaal nog niet meegeteld hoor. Daarmee komt het zaakje beslist aardig boven de 1.000 gram uit.

Ik schiet er nog wel even plaatjes van al die onderdeeltjes.
Groetjes Bas
 
Laatst bewerkt:
Back
Top