EOD: Vuurwerk richting militaire explosieven
Terugblikkend op de periode rond Oud en Nieuw stelt de Explosieven Opruimingsdienst Defensie (EOD) dat de ontwikkelingen rond illegaal vuurwerk bijzonder zorgwekkend zijn.
Door de toegenomen hoeveelheden, kracht en gevoeligheid van de stoffen, nemen de risico’s in hoog tempo toe. Volgens de EOD is in sommige gevallen zelfs geen sprake meer van vuurwerk maar geïmproviseerde explosieven.
Rondom de jaarwisseling moest de EOD 8 keer in actie komen voor geïmproviseerde explosieven (IED’s), samengesteld uit vuurwerk.
EOD-voorlichter luitenant-ter-zee 1 Will Meurer: “De laatste jaren heeft het vuurwerk zich ontwikkeld van rotjes tot zware samengestelde geïmproviseerde explosieven die de kracht benaderen van militaire explosieven.” Dit betekent dat niet alleen degene die het afsteekt veel meer gevaar loopt, maar ook onschuldige voorbijgangers en de explosievenruimers. “Wat we nu in sommige gevallen aantreffen bij mensen is geen vuurwerk meer te noemen.”
De ontwikkeling van vuurwerk naar explosieven heeft met 3 zaken te maken, legt Meurer uit. “Niet alleen wordt er meer explosief gebruikt, maar ook de kracht en de gevoeligheid zijn toegenomen. Dit laatste betekent bijvoorbeeld dat er stoffen worden gebruikt die al kunnen ontbranden door een kleine hoeveelheid statische elektriciteit.” De toegenomen kracht van de explosieven heeft te maken met de grotere snelheid waarmee stoffen ontbranden.
Bij een ruiming weet de EOD vaak niet uit welke springstoffen of combinaties de vuurwerkstukken zijn samengesteld. Daardoor is het lastig om de gevoeligheid en de kracht in te schatten. Dit verhoogt het ruimingsrisico. Bij de 8 IED-ruimingen was sprake van een combinatie van risico’s. “Het samenbinden van meerdere stukken kennen we nog wel van vroeger. Dat geldt ook voor het samenvoegen van kruit uit meerdere stukken. Maar wat je nu ziet, zijn mensen die grondstoffen inkopen en daar springstof van maken voor vuurwerk dat ze weer verkopen, zeg maar ‘commercieel’ vuurwerk.”
In verschillende woningen zijn afgelopen maand honderden kilo's zeer zwaar vuurwerk gevonden. In een woning werd zelfs een totaal netto explosief gewicht van bijna 150 kilo gevonden. Dit is vergelijkbaar met het ladinggewicht van een bom uit de Tweede Wereldoorlog. Huizen in de omgeving werden door de politie ontruimd, waarna de EOD de grote variatie aan explosieve stoffen verwijderde en vernietigde. Het ging daarbij om grondstoffen, halffabricaten of eigenhandig in elkaar geknutselde explosieven.
