Het Fluitschip uit de "gouden eeuw". Hans Groenenberg

En vervolgens begonnen aan een braadspil. De draaibank maar weer eens tevoorschijn gehaald.
Na het draaien uit een stukje beuken rondhout gaatjes er in geboord.
Ik had een klein vijltje die ik vervolgens er in had geslagen met de hamer. Zo kreeg ik rechthoekige gaten.
Hier is dit al op kleur gebracht met een Kolderstok beitsie. In de uitsparing zijn kleine latjes van 1x0.5mm gelijmd alszijnde de vertanding.
Een knecht gemaakt met een pal.
En vervolgens in een matte lak gespoten.
En zo staat het aan boord nu.

 

Ik heb weer een mooi zakje gekregen van de admiraal voor het maken van roosters. Tot mijn verrassing ook nog eens uit eiken.
Al met al een kliederwerkje om die latjes gaar te roosteren.......althans! Ik heb altijd moeite dit netjes te lijmen. Volgens mij deed ik dit de vorige keer met lak. Maar dan zou ik eerst moeten beitsen. Ik vind ze net wat te licht nu.

 

Ik begrijp dat economische overwegingen ongetwijfeld meespelen (zo veel mogelijk onderdelen uit een gegeven oppervlak krijgen), maar @*Hans* zou het niet beter zijn ook de getande latjes in lengterichting te frezen, of heeft dit geen noemenswaardige invloed op de stevigheid ervan?.

 

Ik heet ook Hans maar die bedoelde je niet
Maar ik denk even mee. Als dat zo zou zijn zou het bovenste tandje weer snel breken?
Dan staan die weer in de lengte richting om snel te breken.

 

kopt, maar nu kan je de volledige lat met de hand breken. Wat zei uw illustere landgenoot al weer? "Elk nadeel heb zijn voordeel"?

 

hebben Belgen ook van dit soort woordspelingen?

 

nee, wij hebben voldoende aan die van onze geliefde noorderburen
was eigenlijk een typfoutje

 

Uiteraard is daarover nagedacht. De roosters zijn van abachi - een redelijk zachte houtsoort. Zouden de tandjes een kwartslag gedraaid zijn dan breken deze vrij snel af, terwijl het hele latje heel blijft. Dat is lastiger te repareren dan andersom (zoals het nu is) want dan kun je het afgebroken stukje (inclusief tandje) er zo weer tussen steken.

 

Aha.. Abachi! Excuses mensen want ik dacht dat het eiken was zoals ik eerder schreef

 

Maar daar valt over na te denken uiteraard. Ik moet dan wel eiken plankjes tot 1,2 mm dikte terugschaven.

 

Wel, daar ben je dan wel goed in geslaagd Hans het oogt prachtig doorleefd

 

De roosters in elkaar maken was een fluitje van een cent.. doordat je het hout kantelt ligt de gelaserde zijde boven en hoefde er niets gekleurd te worden. Wel heb ik ook de roosters weer wat verweerd gemaakt. Zoiets hoeft dan denk ik ook niet in het eiken gemaakt te worden want het verschil zou nauwelijks opvallen.
Het kader rond het rooster is gewoon koud tegen elkaar gelijmd en niet in verstek. Persoonlijke keuze hierbij omdat het nu eenmaal geen statenjacht is.. op het dek zie je nu ook wat beter dat het enigzins is verouderd.

 

Mooie roosters

 

Ondertussen vlagde onze admiraal dat de roosters op de positie van een mast lag.... Maar ik vlagde terug dat ze nog los laten... sterker nog er moet zelfs nog een rooster een dek hoger.

 

En om dan het verhaal even compleet te maken:
Ik werd ook gevlagd dat de roosters inderdaad mooi zijn, maar dat Hollandse roosters er eigenlijk niet zo uitzagen...
Deze roosters zijn veel te netjes, en kosten eigenlijk veel te veel tijd om zo uit te beitelen en in elkaar te leggen.
Witsen schrijft:
De hoofden van't groote tralie-werk breedt 9 duim, dik 5 duim, zyn in de midden wydt en breedt 7 voet, 't hooft is breedt 8 duim, dik 5½ duim: de ribben breedt 2½ duim, dik 2 duim: de latten breedt 3½ duim, dik ½ duim.
In hedendaags Nederlands: voor de luiken werden dwarsscheeps balken van 2,5 x 2 duim genomen - ongeveer 7 x 5 cm, en langsscheeps werden hierop latten/planken van 3,5 x 0,5 duim (9 x 1 cm) gespijkerd. De gaten ertussen zodanig groot dat je er net niet in bleef zitten met de hak.
De moeite van het uithakken van de balken waarin de latten kwamen nam men niet. Te veel tijd, werk, en geld.

Tja - en dan gaat het bij mij knagen... ga ik het aanpassen of niet. Ik kan relatief eenvoudig de dwarsscheepse latjes laten laseren die een kleine uitsparing hebben en waarop dan dunne latjes langsscheeps gelijmd kunnen worden. Twijfel twijfel.

 

Doen zoals Witsen schrijft, steviger en minder werk en zuiniger aan hout
Door de langsscheepse latten heb je ook meer grip op het dek bij helling ( zeer nuttig vind deze zeiler )

 

Ab vertelde het meer als een weetje - niet met de intentie dat ik het moet veranderen.
Maar dan vind ik voor mezelf dat ik het wel moet doen, zeker nu het nog eenvoudig kan. In elk geval voor alle volgende dozen.

 

Als het eenvoudig is aan te passen zou ik het doen. Zonder al te veel extra kosten, behalve de eenmalige.

 

Ik snap de gedachte dat iets met snelheid gemaakt moest worden. Vandaar ook dat Ik verbindingen simpel hield om het rooster zelf zonder verstek. Maar wat zou die tijdswinst geweest kunnen zijn? Een dag? Waar ik me meer over verbaasde is toch de uitbundigheid waarin het hakkebord dan toch werd uitgevoerd. Kijk hiervoor maar de schilderijen in die tijd. Voor een werkpaard van de zee in die tijd werd hier dan weer niet op bezuinigd. Maar ook bijvoorbeeld de veelvoorkomende hoekversieringen mochten gezien worden. En kijk bijvoorbeeld eens naar dit detail.

 

Ik ben even uitgeweken voor het in elkaar lijmen van de spantjes van één van de sloepje. Het gaat ook weer uiterst fragiel worden. Als je goed kijkt zie je langs de spantjes nog een gelaserd lijntje lopen wat op een paar puntjes nog vast zitten. Deze worden na beplanken weggebroken of gesneden waardoor er weer een open sloep ontstaat.
De beplanking ligt er opgebost naast.