Kanonneerboot Nr.2 van Kapitein J.C. Van Speyck / Cannoniera Olandese Nr.2 (MANTUA Art. 797)

Dubbele scharnieren gezocht
Nu het dek bijna volgebouwd is ben ik al aan het nadenken over het verschansing-hekwerk. Ik heb de montage hiervan tijdelijk, vanwege het invullen van het dek, achterwege gelaten. Mantua laat over de gehele lengte van de verschansing een hekwerk lopen op verschansing-stutten.
1) Model Mantua.jpg

Volgens mijn gegevens is dit geen juiste weergave van de boegverschansing. Omdat het 80 pond boegkanon op een soort draaislede op het scheepsdek stond, was het mogelijk om het kanon naar binnen te trekken en als hij dan binnenboord stond kon de vuur-richting 360 graden draaien. In de praktijk kwam het er op neer dat het kanon vanwege de eigen veiligheid niet verder kwam dan 110 graden richting bak of stuurboord t.o.v. het ‘rechtvooruit’.
Volgens het MANTUA model moest nu in deze situatie dwars door de verschansing-hekwerk heen geschoten worden en dat was in het geheel niet de juiste voorstelling. De Kanonneerboten waren na de standaardisatie rond 1821 aan de boegzijde voorzien van een sectionale neerklapbare boegverschansing.
Op onderstaand model is te zien hoe een gedeelte van de boeg-verschansing richting het schootsveld neergeklapt kon worden terwijl de overige delen ter bescherming omhoog bleven staan.
2) voorbeeld neerklapbare delen.jpg

Nu is het mijn bedoeling te onderzoeken of ik deze constructie ook op mijn model kan toepassen. Ok, ik weet dat mij een hele toestand op de hals haal maar het is mij wel de moeite waard. De volgende foto geeft even weer wat ik voor ogen heb.
3) neerklapbare luiken.JPG

Technisch gezien moet ik in staat zijn om een gebogen en gesloten sectionale verschansing te maken, maar ik stuit daarop op een probleem die ik tot heden nog niet heb opgelost. Voor ieder luik ben ik 2 complete vlakke scharnieren nodig met 2 vingers van circa 7 mm en deze worden in vlakke toestand aan de buitenkant gemonteerd. Tot nu toe heb ik wel iets soortgelijks gezien en dat zijn van die enkele scharniervingers die je dubbelvouwen moet en dan tegengesteld met een spijkertje moet verbinden.
enkele scharnieren.jpg

Ik vroeg mij af of dit de enige mogelijkheid is, of bestaan er ook betaalbare kant en klare vlakke scharnieren met 2 x een vingerlengte van ± 7mm. Tot nu toe heb ik ze nog niet kunnen vinden
 
Laatst bewerkt:
Ik heb ze nog nooit gezien A3, maar misschien kun je eens in Engeland kijken, die winkels zijn naar mijn mening wat beter voorzien van onderdelen
 
Luikgat (77)
Voor het Luikgat heb ik de 2 mm Triplex-opstand eerst gelijmd en daarna aan de buitenkant gefineerd. De omlijsting van het Luikvenster (2 x) worden gemaakt van een hardhouten balkje van 2 x 2,5 mm. Ieder raamwerk heb ik afwijkend van Mantua van 2 oogbouten van 1 mm voorzien ze kunnen hierdoor nog geopend worden.
1) Luikgat (77).JPG

De bevestigingsgaten van 1 mm voor de 9 stuks messing stijlen voor ieder raam dienen op de 2 mm zijde geboord te worden. Om dit een beetje gelijkmatig en parallel te laten lopen heb ik even een klein boormalletje gemaakt, de twee bruine vlakjes op de mal stellen de verticale stijlen voor. Deel deze tussenafstand door 9 en begin en eindig met de helft van deze uitkomst.
2) boormal horizontale stijlen.JPG
 
Nachthuis (78)
Als ik eerlijk ben wist ik eigenlijk niet wat de betekenis en/of doel van een nachthuis was. Dus maar even gegoogeld en op de site van Vereniging “de Binnenvaart” vond ik de volgende betekenis:
Nachthuis, Kompashuis:
Op een kijkopening na, geheel gesloten behuizing rondom een kompas met daarin verlichting, zodat men zonder in de rest van de stuurhut last te hebben van het schijnsel, toch het kompas kan aflezen.Bij Dekmontage van het kompas tevens een omkasting als bescherming tegen weer en wind. Het nachthuis biedt vaak de mogelijkheid de lantaarn voor de verlichting zowel links als rechts op te stellen, zodat men geen last van weerkaatsing van het licht op het kompas hoeft te hebben.
1) Nachthuis + Kompas.jpg

Het nachthuis slaat dus meer op het, meestal in koper omklede kompas met (kaars)verlichting dan om de houten beschermingskast die er omheen gebouwd is. De in 2 mm Triplex uitgevoerde beschermkast heb ik eerst rondom gefineerd en, zoals op bovenstaande voorbeeld te zien is, stevig verankerd op het dek.
Wat ik wel vreemd vind is dat Mantua in de doos geen messing nachthuis/kompas heeft meegeleverd en de rechteropening gewoonweg leeg laat. Op de site van de ‘Historische Modelbouw’ heb ik echter wel een 12 mm hoge uitvoering hiervan gevonden (Kompas messing B-162 H) en deze alsnog gemonteerd.
2) nachthuis op het dek.JPG

Hiermee is de invulling, op enkele losse onderdelen na, van het dek compleet. Ik ga nu eerst op zoek naar de messing scharnieren (zie # 141) om de verschansing naar mijn wens af te maken. Ik hoop dat ik als bezoeker a.s. zondag 6 mei op de Scheepsmodelbouwdag op de Bataviawerf in Lelystad hier een oplossing voor ga vinden. Daarna is het tijd om 2 zij-zwaarden en de mast met het staand en lopend want aan te pakken.
Hieronder nog een overzicht van de invulling van het achterdek.
3) overzicht achterdek.JPG
 
Laatst bewerkt:
Jaques zei:
vaart dit bootje a.s. zondag ook rond in de haven van Lelystad?
Klik om te vergroten...
Ik neem hem wel mee Jaques, alleen ik heb doelbewust geen standplaats want ik moet rond 16.30 uur weer in Assen zijn.
Dus ik ben nog op zoek naar een "gastouder" die hem, terwijl ik een beetje rondsnuffel, even tijdelijk onder zijn hoede wil nemen.
 
Geschutsluiken en scharnieren

Ik ben er inmiddels wel achter dat de door mij gewenste scharnieren met een vingerlengte van 10 mm niet zomaar standaard verkrijgbaar zijn, dus er blijft voor mij niets anders over dan de ‘sprong in het diepe’ maar te wagen en ze zelf proberen te gaan maken van latoenmessing van 2 mm breed en 0,2 mm dik.
Ik heb eerst een mal gemaakt om de ronding van de Hekzijde goed te kunnen volgen en na enig experimenteren kwam ik erachter dat enkele geschutsluiken maken een onbegonnen klus zou worden dus ik heb besloten om de gehele batterij van luiken (zie kruisjes) eerst aan 1 stuk te maken, daarna de dubbele scharnieren eerst aan de poorten vast te maken en dan pas op breedte af te zagen en te monteren. Het gedeelte bij de kraanbalk blijft een vaste opstelling en rechts bij de verschansings-bolder ben ik er nog niet helemaal uit

1) mal.JPG

Ik weet dat dit voor mij een monniken werk gaat worden want er moeten 28 stuks scharnieren gemaakt gaan worden en alleen al het eerste scharnier heeft mij zo’n 1½ uur gekost, maar met een beetje productietechnische aanpak kan ik het wel terugbrengen naar in het totaal van 15 uur.
Op onderstaande proefopstelling is nog even te zien hoe ik het e.e.a. voor ogen heb, met geheel rechts nog even het 7 mm scharnier. Op de foto lijkt het wel te kunnen maar in het echt is de verhouding ver te zoeken.
2) proefopstelling geschutsluiken.JPG

Voorlopig ben ik dus wel even bezig maar ik meld mij weer over geruime tijd als er meer te zien is.
 
Laatst bewerkt:
IK heb je bootje zondagmiddag even goed bekeken terwijl jij stond te praten A3, en ik vind hem heel mooi.
Succes verder.
 
Ook ik heb hem goed bekeken en de nodige uitleg van jou erbij gehad, kan niet anders zeggen dat dit een meesterwerk aan het worden is, succes verder Adrie:D
 
Tussenstand geschuts-luiken

Toch maar even ruw en dryfit een tussenstand, aan bakboordzijde heb ik nu het e.e.a. naar mijn zin uitgevogeld. De twee scharnieren hangen nog aan 1 spijkertje aan het luik en de aansluiting rechts bij de bolder heb ik dusdanig ingekort dat er nog net een pilaar naast gezet kan worden. In eerste instantie ging ik ervan uit dat alle luiken even hoog zouden worden (15 mm) echter dit gaf visueel een onwerkelijk beeld omdat de basis van het verschansing-hek richting de Apostelen t.o.v. het dek van 8 naar 15 mm oploopt.
(zie blz. 2 #34) Het geschuts-luik die nu tegen de Apostel loopt is nu 3 mm minder hoog dan het meest rechtse luik.
3) tussenstand Dry-fit.JPG


Hieronder de uit messing-latoen zelf gemaakte resterende scharniersetjes, al met al zo’n 6 uurtjes werk, en dan te bedenken dat dit aantal alleen maar voor de bakboordzijde is, aankomende week hetzelfde voor stuurboordzijde.
4) 6 setjes scharnieren - kopie.JPG
 
Laatst bewerkt:
Geschutsluiken Bakboord

Graag wil ik even uitleggen waarom ik zo nodig de geschutsluiken wil plaatsten. We moeten dan het geheel even plaatsen in de tijdslijn rond 1800-1831. Tijdens de Franse bezetting 1806-1814 had de Franse keizer Napoleon de opdracht gegeven om alle vissersschepen (bomschuiten) van Scheveningen, Zandvoort, Katwijk aan Zee, Noordwijk aan Zee en Egmond aan Zee in beslag te nemen. Hij wilde vanwege zijn geringe diepgang deze boten bewapenen en gebruiken om zijn invasie leger op de Engelse stranden af te zetten, maar zover is het nooit gekomen want hij was te druk met zijn veldtocht naar Rusland. Na zijn verbanning naar St. Helena (1815) werd deze gehele bonte vloot van vissersschepen dankbaar over genomen door de opbouwende Nederlandse Marine. Rond 1820 werd de Bomschuit door de Marine gestandaardiseerd en er werden o.a. aan de boegzijde voorzien van luiken die in delen van de verschansing konden worden neergelaten. Van dit gestandaardiseerde type zijn er in totaal 102 stuks in Dordrecht gebouwd en werden in Marine termen geclassificeerd als ‘Gaffel-Kanonneerboot’.
Kanonneerboot nr.2 werd in 1821 gebouwd en daarom kunnen we aannemen dat ook deze voorzien waren van geschutsluiken en niet zoals in de MANTUA uitvoering gemakshalve met enkel een reling.
In mijn beleving mag daarom alleen de naam “Jan Carel van Speijk” verbonden worden met Kanonneerboot nr.2 als deze voorzien zijn met de neerklapbare geschutsluiken op de boeg.
Nou dat heb ik geweten, wat een klus !! In 1e instantie ging ik er van uit dat het allemaal losse luiken moesten zijn maar na 3 dagen van experimenteren ben ik hier al snel van afgestapt omdat deze batterij van 6 losse luiken aan iedere zijden gewoonweg niet ‘uit te lijnen’ was. Ik heb daarom besloten de gehele gebogen verschansing opnieuw te maken en aan 1 stuk te laten en de luiken zowel aan de voorzijde als aan de achterzijde voor 1/3e in te zagen. Vanaf de bovenkant heb ik de scheiding voor de helft ingezaagd. De 6 luiken werden daarna ieder voorzien van 2 zelfgemaakte scharnieren en ieder scharnier werd geplaatst met 4 spijkertjes. Dus in totaal 12 luiken >> 24 scharnieren >> 96 spijkertjes. Je kunt van mij aannemen dat ik er zo af en toe even bij weggelopen ben, anders had de boot al in gruzelementen gelegen voordat hij ontploft was. Maar na een weekje buffelen ben ik aardig tevreden over het resultaat. Ook de bedieningstouwen aan de binnenkant heb ik in ‘omgekeerde’ volgorde gemaakt: Eerst de opbind lus aan het eind aan de binnenkant, daarna deze bevestigd aan een oogbout en deze weer bevestigd aan de verschansingbasis aan de binnenkant. Daarna het touw van binnen naar buiten gestoken, hier door een 3 mm ring getrokken en het touw weer door hetzelfde 1 mm gat naar binnen gestoken. Hierdoor had ik de mogelijkheid om ieder touw strak te trekken.

1) buitenkant Bakboord.JPG

2)binnenkant Bakboord.JPG

Nog even wat tips voor diegene die voor deze bouwwijze warm zijn gelopen.
Kort de 48 spijkertjes die door de luiken lopen af m.b.v. het afgezaagde stuk verschansing hierdoor loop je niet de kans dat ze te lang worden en aan de binnenkant eruit steken (wat bij mij gebeurde omdat ik “op zicht” ging afkorten). nb. bij de 48 spijkertjes aan de romp heb je gelukkig iets meer speling
3)afknippen.JPG

Boor ieder spijkergat voor met een 0,8 mm boortje voor, niet te diep want je zit zomaar aan de andere kant van het luik. Plaats het 2,5 mm lange spijkertje met een platbektang zodat hij net op zijn plaats hangt.
4) plaatsen.JPG

Omdat de luik constructie te fragiel is om de spijker er met een spijkerdrukker aan te drukken, plaats over het gehele luik een waterpomptang met aan de binnenkant op de bek een beschermingshoutje gelijmd en knijp voorzichtig het spijkertje op zijn plaats.
5) aanknijpen.JPG

Dit was dan de bakboordzijde, nu eerst maar een paar dagen even afstand nemen en van het mooie weer genieten en ergens volgende week zal ik nog moeten beginnen aan de stuurboordkant.
 
Laatst bewerkt:
You must log in or register to reply here.
Back
Top