Keuze electromotor: Project EC 135 geslaagd!

Nou, het alweer wegge-editte berichtje over een niet lopende motor... ahum.... dat bleken slechte solderingen....

euh, .... tsjonge.... het vliegt!8O
Voorlopig slaat de reactie van de gyro nog nergens op, maar dat komt ook omdat de tail motor véél te krachtig is..... Ergens toch blijkbaar een rekenfoutje gemaakt, OF die tunnel versterkt de stuwkracht van de fenestron formidabel, want er zit eigenlijk gewoon verschrikkelijk veel power in de staart

Had eerst even voorlopig een GY401 gemonteerd, en ik moet de gain tot plm 10% terug draaien. Dan slingert de staart bij het minste of geringste, maar komt wel tot rust, en er is enigszins mee te hooveren.

Denk dat het regelbereik en de beschikbare stuwkracht niet helemaal met elkaar in overeenstemming zijn, dus mogelijk maar een lagere motor achterin gebruiken, maar eerst maar eens een "lagere Gyro" (heb nog een WK 011 liggen... :D )

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
De draden richting de motor mochten toch ook niet te lang zijn?

Vermoedelijk zal je het in die hoek moeten zoeken
 
Nee, heeft niks met de draadlengte te maken, blijkt....

Om een of andere reden soldeerden de motordraden heel moeilijk. Heb de solderingen weer blank geschuurd en overnieuw gedaan, en nu loopt het.

Ben te voorzichtig geweest met het staartmotortje qua selectie, daar zit véél te veel power in, en hoewel ik wel eerst ga proberen de boel zo als het is afgeregeld te krijgen, denk ik dat ik voor een 1500 kV motortje moet gaan.... Had ik NOOIT verwacht.... alles, maar niet dit....

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
Nou....:oops: dacht ik "wetenschappelijk onderbouwd" uitgevogeld te hebben dat ik in HH zou moeten vliegen vanwege compensatie van de spanningsdaling.....

Kreeg dat niet voor elkaar, wilde hooguit sponzig reageren met 5% gain, en alles daar boven ging het ding wild slaan met de staart. Met 5% gain werd de staart na enkele heftige zwiepers even rustig (het principe werkt dus wel), maar iedere verstoring, ook gewenste stuurcommando's, leidden weer tot behoorlijke onrust (het werkt dus niet goed met de spullen die ik heb). Als je de heli met de hand verdraaide probeerde de fan keurig netjes de heli terug naar koers te drukken. Ook dat werkte. Maar stabiel vliegen.... ho maar!

Laatste restje van de laatste accu uit pure frustratie en teleurstelling de gyro op rate mode gezet.... :shock::shock::shock::shock:
Van het ene moment op het andere een min of meer strak corrigerende en goed sturende staart....
Zonder Revomixer of wat dan ook, gewoon, goed. (tenminste, zo goed als gaat met een toerengeregelde "hekrotor", heftig pitch geven word niet gewaardeerd door het apparaat). In elk geval alleszins acceptabel genoeg om er weer een leuke en uitdagende heli bij te hebben.

De totale kosten van de ombouw liggen op hetzelfde niveau als de prijs van een goede hekrotorservo, dus als je je nieuwe EC135 direkt zo uitrust blijft de uiteindelijke prijs nagenoeg gelijk.

Voor diegenen die hun 450 size EC 135 om willen bouwen naar een "semi-fenestron", hier is het recept:
Men neme een 1800 kV motor, deze: RCtechnics (of vergelijkbaar)
Men neme een simpele ESC, bijvoorbeeld deze: RCtechnics maar als je nog iets simpels hebt liggen (min. 10 A) kan dat ook natuurlijk.
Men neme een Vario koelfan best nr 67/7 voor grijs, of 67/9 voor een zwarte (kost wel 11 Euro), da's deze: http://be.vario-helicopter.biz/shop/product_info.php?products_id=33006 (let op dat je de fan zonder Aluminium konus koopt)

Draai de fan af tot een buitendiameter van 87 mm (voor de Align EC 135 is het gat 88 mm, de EC 135 van HeliArtist heb ik geen afmetingen van maar zal vergelijkbaar zijn) en maak hem passend op de buitenloper (fan word gewoon met klempassing om het motorhuis geschoven, zie foto). Laat een klein randje staan aan de binnenkant zodat de fan niet door kan schuiven over de motor heen, en aan gaat lopen tegen het frame.
full


Fabriceer uit 2.5 mm triplex een motorsteun voor in de staart, ongeveer zoals dit:
full


Let er op, dat je de "spaken" enigszins tangentiaal plaatst, dan is de constructie beter bestand tegen het continue accellereren en decellereren van de fan. LET OP: de "spaken" MOETEN ingelaten worden in de ring, je moet ze er NIET koud op lijmen: als de lijm los laat heb je onherstelbare schade! Het is verstandig, om ook de spaken in te laten in de "naaf" waar de motor tegenaan geschroefd word. Ik heb dat in elk geval wel gedaan (al is dat op de foto niet echt te zien).

EDIT: als je dit mooier wilt doen, maak je het ronde schijfje uit 2.5 mm epoxy, en 8 spaken uit 2.5 mm carbon staf, nauwelijks duurder en véél mooier. Wellicht ga ik dit nog eens aanpassen, maar voorlopig nog even niet.... :)

De fan unit zou bij bovengnoemde komponenten tussen de 55 en 60 gram moeten wegen, incl frame, ex draden.

Haal de hele tailboom van je heli, incluis servo etc. Maak het gat achterin dicht, want de fan die langs dat gat raast maakt een klere-herrie (ik heb het afgedicht met een klein stukje 0.8 mm triplex en wat UHU plus). Je kunt zo ver gaan om boomblock en tussenasje te verwijderen, iedere gram achter de mainshaft telt....

Dan krijg je iets zoals dit:

full


Als je een beetje op het gewicht gelet hebt, moet je met een 3S 2200 mAh Lipo vrij probleemloos onder de 1100 gram uit kunnen komen maar dan heb je goed kans dat hij staartlastig is. Ik gebruik 2600 mAh Lipo, en met de accu helemaal voorin ligt hij precies in balans bij 1103 gram.
De Align romp komt vrij kwetsbaar over, maar is stevig genoeg om de reactiekrachten te verwerken, daar hoeven geen extra verstevigingen in.

Gebruik een GOEDE gyro (GY 401 of beter), en zet hem in rate mode, sluit de ESC van de fenestron gewoon op de gyro aan (denk om loskoppelen van de rode draad!).
Bij mij staat de limit op minimaal, en de delay op nul.
Stel een revo curve in van 25-45-50-50-50 (is nodig om de regelaar goed op te laten starten, heb je bij het vliegen verder geen last van)
Gain zal ongeveer rond de 50~60 % moeten staan, ATV van het hekrotor kanaal naar beide kanten tegen de 100%
Je hoeft de GY 401 overigens NIET in HH mode op te starten, tenminste, ik merk niks geks....

Bij inschakelen van Idle draait de fan nog niet en moet je even handmatig met rechts rudder de heli op zijn plek houden, maar van zodra je pitch geeft, begint de fan zijn werk te doen.

En vliegen maar :D

Het stuurt niet helemaal hetzelfde als een gewone hekrotor, maar in hoover voldoet het vrij aardig, al moet je even wennen aan de licht vertraagde respons (voor ieder commando moet de fan eerst versnellen of vertragen voordat de heli kan reageren). Rondvliegen moet ik nog testen want achter huis heb ik daarvoor niet zo heel veel ruimte.

Veel tijd kost de ombouw niet: de fan had ik afgelopen week al afgedraaid en pas gemaakt (uurtje of twee werk, Doe het nauwkeurig, je wilt geen onbalans of slingering in de fan) maar de rest van de heli inclusief de fenestron bevestiging, was gister rond de middag nog een bouwdoos, een 450-kloon-in-de-doos, een losse bult electronica en een plaat triplex. 8 knutseluurtjes (exclusief droogtijd) later was het een vliegende heli....
Reken voor de ombouw van een bestaande heli op 4 uurtjes knutseltijd, inclusief afdraaien van de fan, exclusief droogtijd van de lijm. Ik heb de oven op 80 graden gebruikt en dan werkt UHU plus héél snel.

Het is waarschijnlijk ook heel goed mogelijk dezelfde ombouw bij de 500 size te doen, die koelfan is oorspronkelijk 110 mm diameter, dus groot genoeg. Alleen zul je dan zelf moeten uitzoeken welke motor en regelaar je nodig hebt. Mogelijk dat deze motor reeds voldoet (in de 450 draait hij maar op minder dan 50% van zijn nominale capaciteit) maar je zult dan toch een zwaardere ESC moeten gebruiken denk ik.

Groet, Bert

PS: oh ja, en als het niet bevalt, dan slijp je de "spaken" door aan de wortel (en wekt ze weer netjes glad af), haal je de afdekking van het gat weer weg, en zet je de gewone tailboom plus hekrotor weer in. Niets onomkeerbaars dus....
 
Laatst bewerkt door een moderator:
... Om een of andere reden soldeerden de motordraden heel moeilijk. Heb de solderingen weer blank geschuurd ...
Isolatielak verwijderen door draad met soldeerbout te verhitten op echte Aspirine. Vervelend neus-bijtend luchtje. Niet op paracetamol, het moet een acetylsalicylzuur gebaseerde pijnstiller zijn.

... Men neme een 1800 kV motor ...
Welke stroom?

... Let er op, dat je de "spaken" enigszins tangentiaal plaatst, dan is de constructie beter bestand tegen het continue accellereren en decellereren van de fan
Denk plaatsing fietsspaken. Is ook stiller, de fanbladen botsen niet over hun volle lengte ineens met de spaken. Er is slechts een contactpunt dat van binnen naar buiten schuift.
 
Thanks....

Het gebeuren met dat verschil tussen HH en rate was voor mij een complete verrassing: dat HH op zijn best matig zou werken had ik eigenlijk wel verwacht (ook al hoopte ik van niet). Maar dat het in rate mode bijna als heading hold (maar dan wel een tamelijk matige) zou functioneren, kwam écht als een totale verrassing.... Ik had niet eens een verbetering verwacht t.o.v. HH, maar zoals het nu staat hoef ik zelfs niet echt een ReVo-curve in te stellen (nou ja, het onderste stukje in verband met opstarten, daar ontkom je niet aan)

Hoe dan ook, het komt er op neer, dat dit projectje bijna op de cent af even duur is geworden, als wanneer ik er de gewone hekrotor + servo op gezet had (betaal 40 Euro voor mijn favoriete tailservo, de Futaba FS61BB Speed, en ongeveer hetzelfde bedrag voor de componenten van deze imitatie-fenestron), en dat maakt het een heel leuk en volgens mij ook voor anderen herhaalbaar project.
Het is wat lastig inschatten, maar vermoedelijk is deze Fenestron ruim krachtig genoeg om de standaard 2-blad rotor aan te kunnen, mits je rustig vliegt (je kunt niet als een dolle met de pitch omharken)

EDIT: dat laatste blijkt dus reuze mee te vallen, de fenestron "houdt" véél beter dan ik verwachtte!

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
Hallo allemaal,

Zojuist heeft de semi-fenestron haar "luchtdoop" (snelle voorwaartse vlucht) gehad, en dat viel eigenlijk absoluut niet tegen.
Op snelheid ligt de staart als op rails achter de heli, en de heli zelf vliegt ook mooi rustig en als op rails (voor een non-Estab dan, alles is relatief...).

Het stuurgevoel over alle assen is een beetje vreemd (slecht uit te leggen want op zich reageert alles scherp en direct, maar het "voelt" heel anders dan alles wat ik tot nog toe gevlogen heb) vanwege die grote gyroscoop die er opeens achter in de staart zit.
Maar waar ik bang voor was, instabiliteit van de staart bij het afvangen vlak voor de landing, bleek volledig ongegrond. De staart ving ook de "oeps-momenten" (verkeerd inschatten en de boel redden met vol pitch) absoluut keurig netjes op. Om eerlijk te zijn: dat gaat stukken beter dan met de conventionele BO 105, die bij een inschattingsfoutje gelijk alle kanten op wil....

Het enige waar je een beetje mee moet oppassen is zijwind van rechts en staart-wind, want de fan kan niet reversen zoals een normale hekrotor vaak wel enigszins kan.

Alles bij elkaar een heli die na gewenning absoluut betrouwbaar (b)lijkt te vliegen, en het leuke is: het is een heli met een volledig eigen stuurkarakter, waar nog wel wat acculadingen voor nodig zijn om het volle spectrum te verkennen.

Ik ben er absoluut blij mee in ieder geval.

Groet, Bert

EDIT: de eerste ruwe metingen geven aan dat de heli in hoover onder de 17 A stroomopname blijft, en in rondvlucht zelfs in de buurt van de 15 A (je hoort de fan in rondvlucht ook beduidend langzamer en vooral veel regelmatiger draaien).
Hele nette waarden voor een 450 rompheli op 3S
 
Laatst bewerkt:
Nou, als ik de staartfan optoer zonder de hoofdrotor op te toeren, en ik beweeg de heli, dan voel ik duidelijk het gyroscopische effect. Met een 450 met gewone hekrotor (moet ik de hoofdrotor demonteren want separaat optoeren gaat niet) voel ik dat effect niet of nauwelijks.De heli viel namelijk in beide bochten een beetje raar weg, en normaal gesproken valt een rechtsdraaiende rigid alleen maar in de linkerbocht een beetje raar weg....

Het de bocht invallen naar beide kanten is consistent met de tweede tolwet, als je bedenkt dat de fan achterwaarts draait.

Ik vlieg ook een 450 size BO 105 met vrijwel exact dezelfde hoofdrotor, en die voelt heel anders aan tijdens het vliegen. Het kan aan allerlei oorzaken liggen (de BO heeft een hooggeplaatste hekrotor) maar mijn eerste verdachte is dat gyroscopische effect: de krachten die je voelt als je zelf de heli beweegt, worden tijdens het vliegen doorgegeven aan "die grote gyroscoop" en die zal weer zijn eigen precessie vertonen denk ik zo.....

Eerlijk is eerlijk, dat het gyroscopische effect van de tail een gok is, maar het voelt gewoon domweg "anders" dan alles wat ik tot nog toe gevlogen heb (en ik heb qua heli's toch wel heel wat afwijkende apparaten in de lucht gebracht, ik hou wel van platgetreden paden, maar mag graag nét naast het pad lopen).

Maar het moet ook gezegd, dat ik er vanmiddag nog niet de volle snelheid in gehad heb, gewoon een leuk middelmatig gangetje. Echt hoogte ook nog niet: aangezien je een rigid puur op zicht stuurt, wil ik goed kunnen zien wat hij doet onder bepaalde omstandigheden. dat beperkt, totdat je de heli beter kent, de hoogte en snelheid nog wat....

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
Bert, die koelfan, 3 blads erg breeede bladen, die hebben je project gered!

Meer schaal, dus tig smalle blaadjes
(koelfan processor oid) [niet doen! veiligheidsbril !!]
hadden een veel hoger toerental nodig gehad om
dezelfde woei te kunnen maken [reynolds]

Gefelicitaterd!
 
Mischien.... wellicht had het met een 8 blads fan met lage spoed ook gewerkt, maar dat zal ik nooit weten, want hoe kom ik aan zo'n fan?
Te koop is dat niet voor zover ik weet, en zelf maken? Tsja....

Doet er niet toe, stilstaand ziet het er nog niet helemaal top uit (maar al véél beter dan de standaard hekrotor), maar in de lucht is het helemaal "echt"....

Ga alleen ooit nog eens dat motorframe van dunne carbon staafjes maken, dan ziet dat er wat beter uit. De fan is ook in zwart te krijgen, dat zal ook al een hoop schelen qua uiterlijk, denk ik.

Voor eerst, is het eerst een kwestie van vliegen en het ding goed leren kennen, en qua vliegbeeld is het echt tig keer mooier dan zo'n volkomen misplaatste hekrotor.

Je moest hem maar eens komem bewonderen binnenkort, al zal het vanmiddag geen vliegweer worden ben ik bang....

Groet, Bert
 
Weekend van 7 en 8 Juli als ik me niet vergis.

Helaas geen BBQ, te weinig animo en teveel geregel helaas.

Als ik thuis ben, is de kleine Fenestron daar ook (tussentijds crashen niet meegerekend)

Groet, Bert
 
Nou, hier ben ik wel een beetje verbaasd over: zojuist de accu's weer aan het laden, en dit keer een paar pakketten leeg gehooverd, en een paar pakketten leeg gevlogen in rondvlucht.

7.5 minuut rondvliegen met een "economisch gangetje" levert een teruglading op van 1450~1600 mAh, en dat komt neer op ongeveer 12.5~13 A gemiddeld. Erg laag, en laag genoeg om ruim 9 minuten veilig rond te tokkelen.

Hooveren lijkt uit te komen op rond de 1850 mAh gemiddeld, wat neer komt op ongeveer 15 A. Ook mooi laag voor een heli van 1100 gram

(Oh ja, momenteel zit er een KDS 3500 kV motor in met 11T pinion, en ik draai een headspeed van 2100 RPM)

Zo'n Fenestron lijkt dus (vooral in kruisvlucht) nog een stukje zuiniger met energie om te springen ook dus: de BO 105 is weliswaar 100 gram zwaarder maar verbruikt 1900 mAh in 7.5 minuut, ongeacht of ik hoover of rondvlieg

Voor de geïnteresseerden heb ik ook nog wat kunnen meten qua stuwdruk: de fan, die "in de open lucht" ongeveer 150 gram stuwkracht leverde, blijkt gemonteerd in de ring opeens moeiteloos 195 gram stuwkracht op te leveren. Zo'n ring doet dus heel wat meer dan je denkt: het levert een winst op van ruwweg 30%....

En dan ook nog maar even het frame van de Fenestron wat "gepimpt"....

full

full


Groet, Bert
 
Laatst bewerkt door een moderator:
Je zou dus naar een wat lichtere motor kunnen gaan. En mocht je wat gewicht in de neus hebben moeten toevoegen, dan kan het daar ook minder.
Wat doet 'het' qua geluid?
 
Of ik naar een lichtere motor kan gaan weet ik niet. Ik heb nog niet alle situaties getest, dus wellicht moet het toch wel deze motor zijn....
Met name als je zijdelings naar links weg "schuift" loopt het toerental van de fan behoorlijk hoog op (helemaal automatisch door de actie van de gyro), en dat doet vermoeden dat je het toerenbereik van deze motor toch wel nodig hebt.
Een 1500 kV motor pakt maar 5 gram minder, dus dan praat je over 10 gram balans in de neus minder.... Dat is de moeite niet.
Daarbij, zoals het nu is, ligt hij met een 2600 mAh LiPo (225 gram) helemaal maximaal naar voren geschoven, exact in balans zonder lood toevoeging. Dat houd in dat je, als je een lichtere staartmotor inbouwt, met 2200 mAh nét te licht bent, en met 2600 mAh de accu iets naar achteren kunt schuiven. Ofwel: het scheelt uitsluitend het gewichtverschil van de motor. Diezelfde gewichtsbesparing haal je bijvoorbeeld ook al door het onderste grote tandwiel (voor de niet meer aanwezige hekrotor-aandrijving) te verwijderen

Daarbij vliegt het nu toch al dusdanig goed, dat ik geen zinvolle verbetering haalbaar acht door de motor uit te wisselen (wat niet wil zeggen dat het geen verbetering brengt natuurlijk).
Ik durf dit "recept" eigenlijk wel aan te bevelen, in elk geval voor 4-blads kop (met of zonder E-stab) met 350 mm Spinblades, en mocht er iemand in geïnteresseerd zijn, dan kan ik eigenlijk vrij simpel testen met een standaard tweebladskop met paddelstang.
Maar dat doe ik niet eerder, dan dat er iemand aangeeft dat graag te willen.

Qua geluid is het wel een tikkie luider dan een conventionele heli, maar niet heel veel. het klinkt hooguit "anders", de fan zoemt nogal opvallend maar gilt niet echt, en de fan overstemt ook de hoofdmotor/rotor niet echt. Absoluut stukken stiller dan bijvoorbeeld een ducted-fan kistje.

Een van de dingen die heel opvallend zijn, is dat je ondanks rate mode, een Revo-curve (hekrotorcompensatie op pitch) niet echt nodig hebt, maar dat zo'n Revo-curve, mits goed afgestemd de staart wel beduidend minder beweeglijk maakt. Aangezien je een rigid-head heel erg op pitch de bochten door werkt, kan het heel goed zijn, dat hier het wat rare bochtengedrag vandaan komt. Daar ga ik zodra de wind gaat liggen vanavond, nog eens goed mee aan de slag (om goed te beoordelen wat uit de wind komt en wat uit de onzuivere afstelling, moet je de wind elimineren).

Ik begin in elk geval steeds meer overtuigd te raken dat dit systeem mits zorgvuldig afgesteld, gewoon absoluut en 100% goed kan vliegen, en een volwaardige vervanger van de conventionele hekrotor kan zijn, al is 3D uiteraard gewoon uitgesloten.....

Hopelijk kan ik binnenkort eens een filmpje uploaden.

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
Dat een fenestrom een werkende staartaandrijving is, is toch al lang aangetoond? Ook voor modelhelicopters? Vario heeft er, als ik mij niet vergis, meerdere van in het gamma zitten.
.
Dat het óók werkt op deze manier, zelfgebouwd, is natuurlijk een andere kwestie, maar het principe van een fenestrom lijkt mij ruimschoots bewezen.
 
Het ging niet om het principe "Fenestron" te bewijzen, want in feite kun je met een flapperende vissenstaart nog een dergelijk principe bewijzen, en het hoeft ook niet bewezen te worden: het bestaat allang (net ziets als nu nog bewijzen dat een stoommachine kan werken....)

Het was mij hier om te doen:
Een 450 size fenestron (mech aangedreven, verstelbare spoed) kost plm 350 Euro, is maar mondjesmaat verkrijgbaar, en halveert je vliegtijd vanwege het hoge energieverbruik.
mijn bedoeling was te kijken of het ook met simpel spul en tegen lage prijs iets te maken was, wat je EC 135 in elk geval van die lelijke hekrotor af kon helpen, op een dusdanige manier dat het niet (teveel) ten koste zou gaan van het vliegplezier, m.a.w. het moet ook nog een beetje acceptabel sturen.

Dus:
-Goedkoop
-Simpel te maken
-Acceptabel sturen
-in elk geval in de lucht er acceptabel uitzien (per slot van rekening vliegt 99% van de mensheid dit model ook met paddelstang rotor....)

Die dingen heb ik als zijnde mogelijk aangetoond, en nog simpel ook: aan de hand van de foto's zou een handige henkie binnen een paar uur deze Fenestron na kunnen maken; per slot van rekening heb ik die fan in ongeveer vier uur gefabriekt, en ik moest de boel nog voor minstens 50% gaandeweg het knutselen verzinnen....


zodra iemand het met zijn eigen EC 135 nadoet, zou ook de herhaalbaarheid aangetoond zijn.

Groet, Bert
 
Laatst bewerkt:
Back
Top