Mallen vleugels maken

[DirkSchipper]

50/50 en 100/100 is in mijn ogen precies hetzelfde.
- 50/50 is (in woorden) fifty-fifty, oftewel precies evenveel van de een als de ander ...
- 100/100 moet zijn afgekort van 100%/100% (anders snap ik het niet), en dat betekent exact het zelfde ...

Ik denk dat je voor 'Berries methode' bij de Adamas hebt gekeken. En ja, daar heeft hij idd. eerst een glas-laag (voor zijn doen) redelijk dik geïmpregneerd en late geleren voordat hij de carbon heeft aangebracht. Dat met als doel om idd. een zo gladmogelijke vleugelhuid te krijgen. Maar Berrie heeft meer gemaakt, en dan ging hij net zo te werk als jij zegt: insoppen, uitzuigen, onder vacuüm brengen, en laten uitharden.

In de industrie halen ze die waardes (60/40) misschien wel, over modelbouwers met 'amateur' methoden wordt altijd gezegd dat 40/60 een heel aardig resultaat is.

 

[GJVO]

Ja, je hebt gelijk wat 50/50 en 100/100
Zwaar getafeld.. het draadjesvlees zit nog dwars.
Ik bedoel dat als je 100 gewichtsdelen weefsel hebt je dan met 50 gewichtsdelen hars moet kunnen volstaan.
Makkelijk te halen, als amateur is nog 60 gewichtsdelen weefsel en 40 gewichtsdelen hars.

In de industrie halen ze die waardes (60/40) misschien wel, over modelbouwers met 'amateur' methoden wordt altijd gezegd dat 40/60 een heel aardig resultaat is.

In de industrie (ik ben bij Paritech geweest) halen ze 100 gewichtsdelen weefsel en 50 gewichtsdelen hars.
Met speciale hars komen ze zelfs nog lager in gewicht uit (100 gewichtsdelen weefsel en 45 gewichtsdelen hars).
Sterkte halen ze dan uit de persdruk en vacuum.
En temperen bij 80 graden in aluminium mallen.

Als "normaal" iemand kon ik met simpele technieken (koelkastcompressor, ongeregeld, in een verwarmde kamer met de hars opgewarmd in de magnetron, soms iets verdund, op 60 gewichtsdelen goed 49 grams weefsel en 40 gewichtsdelen hars prima modellen bouwen en ze delamineerden niet, ook niet bij hoge belastingen als dynamic soaring.
En ik ken nog 1 a 2 personen in Nederland die dat vrij makkelijk halen.

Helaas kan ik het niet meer laten zien omdat ik nogal wat gezondheidsproblemen heb maar ik zit toch stiekem te denken om het nog 1 keer te proberen.
Ik heb de mallen gekocht van een Long Fox Pinocchio van 4 meter.

En nog een tip voor mensen die willen leren bouwen.
Er zijn op RC Network af en toe workshops, volgens mij is er weer 1 in februari, daar kan je dan leren hoe je modellen, in dit geval F5D en F5B, moet bouwen.
Ik dacht dat Yello het dit keer deed.
En als je alles wilt leren zou je een weekendje naar Martin Webershock kunnen.
http://www.weberschock-development.de/seminare.html

GJ

 

[Berrie]

Ik bereken altijd het te verwachten gewicht uit met 50/50. Oftewel, het gewicht van het laminaat bestaat voor de helft uit hars, en voor de andere helft uit weefsel. Praktisch kom ik dan meestal een beetje lichter uit. Zeg 55% weefsel, en 45% hars.

 

[Rick NL]

Een gecrashde Pace vleugel van Lesky heeft mij het volgende geleerd.
Hij gebruikt als basis 160 grams carbon en 70 grams glas in de top.
Het is een schalenvleugel zonder sandwich en hij gebruikt bewust geen vacuüm.
Daardoor blijft zijn huid wat dikker en stijver maar dus ook meer hars.
Hij komt op 40% weefsl en 60% hars.

Rick

 

[Viperman]

@ GJ, wat een beetje tafelen niet teweer brengt .
Heb alle verhalen een paar keer moeten lezen voordat het me duidelijk werd met die 100/100 en 50/50.

Ik verwarm mijn hars een beetje, zal rond de 30 a 35 graden zijn voordat ik hem gebruik, zeker niet warmer, want dan word de potlife wel erg kort.
Tijdens het lamineren heb ik altijd een doodsimpele haarfohn in mijn ene hand(toevallig ook een tip van Heinz EMC-VEGA) en een kwastje in de andere.
Normaal lamineer ik alleen in de zomer , alle deuren open zodat het een beetje kan luchten en de buiten temperatuur toch minimaal 20 graden is, nu wil ik een beetje voort maken en het ontwerpen van het binnenwerk kost me best veel tijd, vandaar nu bij uitzondering in de winter, maar wel bij minimaal 20 graden kamertemperatuur.

Als ik hetzelfde gewicht aan hars aanmaak tov het weefsel dan heb ik nog een beetje over, dan blijft er meestal nog wel wat in de kwast zitten( beetje zoals Berrie omschrijft), dus zit ik voor mijn amateur begrippen wel goed denk ik.
Op verschillende sites zoals carbon winkel en HP geven ze het harsverbruik op, voor 80 gr glas weefsel is dat 63 gr hars.
Voor de 100 gr koolstof biaxiaal is dat 97gr hars

Ik breng zoveel hars aan dat het weefsel "verkleurd" , maar de weefselstructuur nog goed e zien is, ik probeer te vermijden dat het gaat blinken of glazig word.

Het balsa vooraf behandelen zou kunnen, maar hierdoor ga je toch niet minder hars gebruiken?, ik gebruik voor mijn doen al het minimaal aan hars, hetgeen dat er dan nog teveel in zou zitten trekt het balsa in, wat hierdoor harder/sterker word, immers zou anders de hars in het weefsel blijven zitten waar het verder weinig aan de sterkte toevoegt

Volgende keer ga ik het nog eens proberen met een plamuur rubbertje, die kende ik nog niet, al ben ik bang dat hierdoor het weefsel.

MVG

Edwin.

 

[Viperman]

Het laatst gemaakt stabilo net voor het sluiten.
Ik zoek nog een betere methode om de aangedikte hars "netter" aan te brengen om zo wat minder te hoeven gebruiken, nu doe ik het met een spuitje.

De eerste vleugel in aanbouw, eerste laag is 80 gr glasweefsel, 2e 100 gr biax koolstof daarna 2 mm balsa, scherpe hoeken heb ik eerst gevuld met aangedikte hars.
Balsa zit alleen met papiertape aan elkaar, net voordat de balsa erin gaat vouw ik hem open en ga er met een kwastje hars langs.

Schuurweefsel aangebracht, dit fixeer ik met papier tape om het een beetje op zijn plek te houden(wat het nog steeds niet doet, want de papier tape plakt er niet aan

Gaatjes folie eroverheen.

Bleeder erop, ik heb nogal problemen met het vacuümeren in de hoeken, daarom wat extra bleeder op deze plekken gelegd in de hoop dat het harder aan drukt.

Laatste laag plastic erop, en de hoeken verwarmd met een fohn en met een roller aangedrukt.

En nu laten drogen, omdat de mal te groot is voor in de "oven" de thermostaat maar wat hoger gezet en een nachtje laten drogen bij 28 graden

MVG

Edwin.

 

[Viperman]

De folie is er weer af, nu verder met de binnenkant.

Toch weer in de hoeken problemen met aandrukken, ik had hier al extra bleeder aangebracht, zelfs na verwarmen en aanrollen in de hoeken met de folie erop, wat doe ik hier fout?

Ik had hetzelfde probleem bij de stabilo's, gelukkig zag je hier niets van terug aan de buitenkant, maar vraag me af wat er nu fout gaat, aangezien dit toch een relatief simpele vorm is.

De bovenkant in progress voordat het balsa erop gaat.

MVG

Edwin.

 

[Btje]

Om een teveel aan hars op te vangen kun je het weefsel eerst insmeren en verdelen met bijvoorbeeld een oud bank pasje oid.
Daarna leg je er keuken papier op en ga je er met de roller overheen. Alternatief is dat je het even onder vacuum plaatst dan komt er nog meer epoxy uit.

Er zit nu nog voldoende epoxy in om het op bijvoorbeeld schuim of balsa te plakken onder vacuum.

 

[Berrie]

Wat voor vacuüm folie gebruik je? Ik heb hier van dat elastische spul. Mogelijk zou dat voor jou ook beter zijn om de hoeken goed aan te drukken. Maar wellicht gebruik je dat al.

 

[GJVO]

Hoeken moet je altijd wat "afronden".
Ingedikte hars met glasbubbels werkt prima.
Dus voordat je het weefsel in de mal legt spuit je een dun strookje van dat mengsel in de hoeken,
Of je moet in de hoeken de mat niet door laten lopen maar dunne strookjes 25 grams aanbrengen.
80 grams vind ik sowiezo veel te zwaar voor een gelamineerde vleugel.

Behandelen van het balsa (met stijfsel) maakt het laminaat iets lichter.
Er gaat best wel veel hars het balsa in.
En.. veel belangrijker, het geeft een betere hechting, je laag delamineert niet zo snel.

En wat Berrie zegt, dat elastische spul werkt ook lekker, ik heb nog wel iets voor je staan als je het wil proberen.

GJ

 

[Viperman]

@ Berrie, ik gebruik folie die ik ooit ergens gekregen heb, maar heb niet het gevoel dat deze elastiche is, welke folie is wel elastische?

@ GJ, voordat het weesel in de mal gaat breng ik altijd aangedikte hars aan om de hoeken af te ronden, dit is ook niet het probleem.
Aangedikte hars maak ik het micro balloons(licht), verdikkings middel(tegen het lopen) en een klein beetje katoen vlokken("gewaped"), dit geeft voor mij een goed resultaat.

Het probleem zit hem in het aandrukken van de vacuim folie, die drukt niet voldoende in de hoeken, maar zoals Berrie al aangeeft moet ik misschien andere folie gebruiken.

Ik heb 1 stabilo gemaakt(de 2e) met als eerste laag 25 gr, maar voor mijn gevoel ging daar erg veel hars in, dit was wel de hars van HP die een stuk dikker aanvoeld als die van EMC-VEGA.
Het volgende product, wat waarschijnlijk het kielvlak en rudder gaat worden wil ik gaan maken met 25 gr glas, 80 gr carbon, balsa en 25 gr glas.

Ga niet meer over naar een andere hars, werk al jaren met die van EMC-Vega, erg tevreden over, maar wilde toch eens iets anders proberen, maar dat viel tegen.

MVG

Edwin.

 

[GJVO]

De hars van HP is net zo viscoos als de Scheufler L-285. (EMC Vega koopt het ook gewoon ergens in)
Je kan hem iets verdunnen of, even een paar seconden in de magnetron zetten, dan wordt ie waterdun.
Je hars kan je ook gewoon bij Cees Maas kopen, die levert spullen van EMC Vega maar dan iets goedkoper.
http://www.aboutus.com/Mec-ModelBouw.nl
Hij kan je ook adviseren over mallenbouw, heeft daar ruime ervaring in.

Dit is de elastische folie, hoewel volgens mij je probleem ergens anders zit.
http://shop.hp-textiles.com/shop/Va...folie-1281/60g-m-Vakuumfolie-HP-VF60-260.html

GJ

 

[Viperman]

@GJ,

Het kan aan mij liggen, maar die hars van HP was moeilijker te smeren, ik had de 110l, dus de langste potlife, maar na een 20 min werd hij al dikker, nog steeds goed te verwerken, maar die van emc-vega met een kortere potlife blijft veel langer goed smeerbaar, zonder verdunnen, maar zo heeft iedereen zijn favouriten.

In het verleden heb ik wel vaker spullen bij Cees besteld/opgehaald, maar goedkoper was het niet, althans niet voor mij , zal nog eens informeren.

Waar denk jij dat bij mij het probleem zit in de hoeken als het niet aan de folie ligt?

MVG

Edwin.

 

[GJVO]

Hmm, misschien dat ze de hars dan verandert hebben, of je hebt misschien niet de L-285 van EMC.
Cees is goedkoper omdat je verzendkosten bespaard, ik neem aan dat je niet naar Recklinghausen rijdt naar EMC.
Hij vind dat ook niet zo leuk, was mijn ervaring.
Hoewel hij wel waardevolle tips gaf.

Dan je probleempje.
Ik denk toch echt dat je weefsel te dik is.
Fabrikanten gebruiken 25 of 49 grams.
Een ander ding kan zijn (had ik ook in het begin) dat je balsa bij de hoek te dik is.
Je moet je balsa naar de kanten toe dun schuren, tot het doorzichtig is.
Je hebt dan geen randje waar je luchtinsluiting krijgt.
Ik ben even creatief geweest, ik hoop dat het duidelijk is.

En zo moet ie zijn

 

[Viperman]

Hallo GJ,

Bedankt dat je de moeite neemt een plaatje te tekenen, vind ik wel tof van je .

Vroeger, een jaar of 10 geleden wel een paar keer naar Recklinghausen gereden, mijn laatste bestellingen een paar jaar geleden nam hij mee naar de beurs in Dortmunt (en op de terug weg toch nog langs hem thuis omdat er iets miste )
Ook bij Cees een paar keer langs geweest om materiaal op te halen.

Ik heb tot nu toe van hem alleen de L285 met de H285 en de H287, nu de H161.
De L385 heb ik nog niet geprobeerd, maar hij zegt dat deze erg dun is.
Begrijp ik nu goed dat deze minder slecht is voor de gezondheid of juist niet?(mijn Duits is niet zo best)

Ik schuur het balsa aan de randen wel naar nul weg, maar onder een hoek van ongeveer 45 graden.
Op jouw tekening lijkt het vloeiender te lopen.
Misschien zoals jij aangeeft bij de haakse overgangen meer wegschuren?

Ik laat het balsa ongeveer 5 mm van de randen stoppen.

Het lucht probleem doet zich alleen voor aan de wortel en de tip rip, op andere plaatsen niet.
Begrijp ik uit jouw tekening dat je hier een vleugelneusrand mee bedoeld?

Hieronder en schets van het probleem;

Ik ga met lichter weefsel proberen, maar kan me niet voortellen dat dat dit probleem veroorzaakt, de 80 gr zit namelijk aan de buitenkant, daarna de carbon.
Op de carbon wordt de gaatjes folie/bleeder/vacuüm folie niet goed in de hoek gedrukt.

MVG

Edwin.

 

[GJVO]

De L385 schijnt minder slecht voor je gezondheid te zijn, voor mij betekend dat 2 weken in het ziekenhuis ipv 3....
Ik heb inderdaad een neuslijst getekend maar het geldt voor elke afgeronde hoek.
In jouw geval zit het probleem toch niet helemaal daar.
Hoewel de vacuumfolie nu niet goed aan kan drukken.
Je moet het balsa vloeiender wegschuren en een dikkere rups ingedikte hars erin leggen zodat je weefsel niet een scherpe hoek maakt.

Ik ben bij Air C Race geweest en Paritech, daar leggen ze een flinke rups van die ingedikte hars in de hoeken.
Dus volgorde van lamineren is dan alsvolgt.
1. kleurlaag
2. rups ingedikte hars in de hoeken en even laten geleren
3. een laag weefsel in het rechtopstaande deel (de wortelrib) en dan het 49 grams weefsel op het horizontale deel erin, iets overlopend op de rib, ook de verstevigingen (carbon) inlamineren
4. Balsa in de mal leggen
5. Binnenste laag weefsel inlamineren en vacumeren.

Dan zou het volgens mij allemaal moeten werken.

Ik vond nog een tekening van hoe een fabrikant het aanraad.
Ze zeggen dat rondingen kleiner dan 3mm (dus 6mm diameter) opgevuld moeten worden.

 

[Viperman]

Zo, weer een stukje verder.
Bij HP vacuüm folie besteld en moet zeggen dat hier wel meer rek in zit, vooral als je het een beetje verwarmd en aandrukt.
Nu het kielvlak gelamineerd met 25 gr glasweefsel, 90 gr koolstof weefsel en 2 mm Balsa.

@GJVO ik durf het nog niet aan om de laatste laag 25 gr glas gelijk mee te lamineren, dit doe ik later net voor het sluiten van de mal, voordeel is dat ik een nat in nat verbinding heb tussen de 2 mal helften.
Ben bang als ik het gelijk bij de eerste stap mee lamineer er vouwen in komen, want het balsa neemt niet gelijk het profiel van de mal aan, ligt er als het waren los boven op, totdat het vacuüm erop komt

Het viel me op dat ik max maar -0,5 bar druk had, dus de vacuümpomp wat bijgeschroeft, nu zit ik op ongeveer -0,7 bar
De pomp gaat nu tot -0,8 bar en slaat af, als de druk bij -0,65 komt slaat hij weer aan.
Ik gebruik een buffer tankje, voordeel is dat de pomp om de 30 a 40 sec(afhankelijk van de lekkage) aanslaat voor een 20 sec, als de druk van -0,8 bar bereikt is draait de pomp nog 10 sec door.
De pomp word nauwelijks warm, als hij constant zou draaien kun je hem niet meer aanraken, zo warm is hij dan.
Hoop dat hij zo wat langer mee gaat.

Helaas toch nog niet voldoende aangedrukt in de hoeken, het balsa heb ik van te voren zorgvuldig weggeschuurd zoals GLVO aangaf.

Bij de andere helft heb ik de bleeder weggelaten in de hoeken, zodat ik beter kan zien wat er in de hoeken gebeurd.

Dit gaf een beter resultaat, op enkele plekken na had de folie de hoeken goed aangedrukt.
Ik ben er zo wel over tevreden, uiteindelijk zie je er aan de buitenkant niets van

Volgende stap is het ontwerpen van de spantjes e.d. en sluiten van de mal.

MVG

Edwin.

 

[GJVO]

Ahhh, het probleem zit dus in de bleeder (keukenrol?) die niet ver genoeg in de hoeken komt.
Waarschijnlijk trekt de peelply of keukenrol eerst strak op de rand van de mal en heeft dan niet meer genoeg materiaal om strak te trekken in de hoeken.
Je kan nog even proberen met in de hoeken smalle strookjes peelply te leggen met daarop een paar strookjes keukenrol zodat de malrand strak kan trekken maar je nog genoeg materiaal eronder los hebt liggen.
En ik zie eerlijk gezegd geen rups ingedikte hars met microballoos in de hoek liggen, dus de ronding is dan waarschijnlijk nog te klein.
-0,8 bar (dus zo'n 0,2 bar absolute druk) moet prima zijn, mijn systeempje ging tot -0,9 bar dus dat scheelt niet zo heel veel.

Nou was ik even aan het zoeken naar foto's en ik kwam deze leerzame video's tegen.
Hij doet sommige dingen anders dan dat ik deed maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden.
Dit soort modellen vliegen 400-500 km/u dus die moeten wel goed gelamineerd zijn.
Het zijn 3 videos, deel 4 wordt nog aan gewerkt:

GJ

 

[Viperman]

@GJ, die rups aangedikte hars zit in de hoeken onder het glas en kool weefsel, door de dondere kleur van het kool weefsel zie je hem niet zitten, maar hij zit er wel degelijk, aan de buitenzijde zijn het haakse hoeken, op de foto kun je zien dat ze nu rond zijn.
Vannacht als ik thuis ben van mijn werk de videootjes eens bekijken.

Oja, ik gebruik geen keukenpapier maar echte bleeder, is een paar mm dik en onder vacuim hooguit 1 mm.

MVG

Edwin.

 

[GJVO]

Ah.. ja, ook mijn ogen worden slechter ;-)
Ik heb ook ooit eens echte bleeder gebruikt en daar kreeg ik geen goed resultaat mee.. dat heb ik dus maar als stofdoek gebruikt.
Iedereen die ik ken gebruikt keukenpapier en die halen goede resultaten.
Veel kijkplezier vannacht.. het is totaal 45 minuten kijken maar zeker de moeite waard.

GJ