Roel van Essen
Forum veteraan
Bij zeegaande schepen is het op zich niet zo moeilijk. Zet het model op de standaard zoals ze ook in het water ligt.
Maar... Hoe doe je dat? Bijvoorbeeld met de methode die Indoorvlieger hierboven heeft beschreven: met het geballaste model (alles er in en op de juiste plaats, en geen slagzij!) in rustig water met een (zacht) potlood vlak boven de waterlijn bij boeg en achterschip een streepje zetten. Een klein stukje Tamiya-tape kan ook, waarbij de onderste rand van het tape de waterlijn is. Aan beide zijden, stuur- en bakboord!
Thuisgekomen de daadwerkelijke waterlijn aftekenen met een goede steun en een potlood erin. Zoiets als Herman Busman gebruikt:
Doe dit niet met een viltstift. Potlood kan je uitgummen, stift niet. Zeker bij lichte kleuren blijf je die stiftstreep zien.
Maar ja... Wat is die juiste waterlijn nu precies? Die vind je terug op tekeningen. Ga niet lukraak uit van de tekeningen die bij je bouwpakket worden geleverd. Ook daar worden soms (grote) fouten op gemaakt. Doe research op Internet naar het schip wat je bouwt. Vanaf (detail-)foto's is met enige moeite en wat omrekenwerk de hoogte van de juiste waterlijn te achterhalen. Voor slepers is een ideale site bijvoorbeeld: Tugspotters.com - Nieuws
Kortom: check en dubbelcheck.
Uiteindelijk heb je dan de ligging van het origineel in het water. Als "jouw" waterlijn daarmee in overeenstemming is: prima. Waterlijn definitief aftekenen, (potlood) afplakken, schilderen of spuiten.
Ligt jouw "waterlijn" te hoog of te laag, zal je moeten goochelen met ballast. Er in of juist er uit. Je zal misschien consessies moeten doen, omdat de opbouw van jouw model in verhouding tot het origineel véél zwaarder is en dus de stabiliteit in gevaar brengt. Dan zal je de waterlijn hoger op je model moeten aanbrengen. Ik geef er de voorkeur aan om met wat rankere modellen de waterlijn iets hoger te tekenen dan het origineel. Reden: dan ligt het model iets dieper in het water, en is dus stabieler. Wél zorgen dat het water dan niet via de dek-openingen alsnog naar binnen spoelt...
Een gevolg van het "exact-op-schaal" aanbrengen van de waterlijn overkwam mij een jaar of 10 geleden. Ik had de "Kormoran" gebouwd, een leuke boeienlegger van Robbe.
Het model was nét een paar weken gereed en had al een aantal keren gevaren. Tot grote tevredenheid. Toen kwam de Nationale Modelbouw Manifestatie in Soesterberg. Gloednieuwe Kormoran mee, lekker varen voor publiek. De laatste dag sloeg het noodlot toe. Het woei behoorlijk. Er werd weinig gevaren. Eén van de medewerkers van het museum kwam naar ons toe en vroeg of er niet wat schepen in het bassin konden, want het publiek begon te mopperen. Ik ook de beroerdste niet, pak de Kormoran op en ga naar buiten. Daar woei het inderdaad. Zeg maar gerust: het stormde. Boot in het water gelegd en varen. Tot het moment dat ik een bocht draaide, dwars op de wind kwam en op dat moment kwam er net een windvlaag langs. Boot kapseist, opbouw komt los, water gutst naar binnen, boot zinkt. Op zich niet zo'n probleem; het water was 30 cm diep en schoon. Schoenen en sokken uit, boot geborgen, mee naar binnen en kijken wat de schade was. Alle elektronica open- en drooggemaakt en drie dagen later voer ze alweer. Daarna de waterlijn een halve centimeter hoger op de romp gespoten en het model wat meer ballast gegeven. (Was ook prettiger tijdens het uitzetten van de boeien: dat ging via de zijkant en daarbij maakte het model wat slagzij...)
Maar... Hoe doe je dat? Bijvoorbeeld met de methode die Indoorvlieger hierboven heeft beschreven: met het geballaste model (alles er in en op de juiste plaats, en geen slagzij!) in rustig water met een (zacht) potlood vlak boven de waterlijn bij boeg en achterschip een streepje zetten. Een klein stukje Tamiya-tape kan ook, waarbij de onderste rand van het tape de waterlijn is. Aan beide zijden, stuur- en bakboord!
Thuisgekomen de daadwerkelijke waterlijn aftekenen met een goede steun en een potlood erin. Zoiets als Herman Busman gebruikt:
Doe dit niet met een viltstift. Potlood kan je uitgummen, stift niet. Zeker bij lichte kleuren blijf je die stiftstreep zien.
Maar ja... Wat is die juiste waterlijn nu precies? Die vind je terug op tekeningen. Ga niet lukraak uit van de tekeningen die bij je bouwpakket worden geleverd. Ook daar worden soms (grote) fouten op gemaakt. Doe research op Internet naar het schip wat je bouwt. Vanaf (detail-)foto's is met enige moeite en wat omrekenwerk de hoogte van de juiste waterlijn te achterhalen. Voor slepers is een ideale site bijvoorbeeld: Tugspotters.com - Nieuws
Kortom: check en dubbelcheck.
Uiteindelijk heb je dan de ligging van het origineel in het water. Als "jouw" waterlijn daarmee in overeenstemming is: prima. Waterlijn definitief aftekenen, (potlood) afplakken, schilderen of spuiten.
Ligt jouw "waterlijn" te hoog of te laag, zal je moeten goochelen met ballast. Er in of juist er uit. Je zal misschien consessies moeten doen, omdat de opbouw van jouw model in verhouding tot het origineel véél zwaarder is en dus de stabiliteit in gevaar brengt. Dan zal je de waterlijn hoger op je model moeten aanbrengen. Ik geef er de voorkeur aan om met wat rankere modellen de waterlijn iets hoger te tekenen dan het origineel. Reden: dan ligt het model iets dieper in het water, en is dus stabieler. Wél zorgen dat het water dan niet via de dek-openingen alsnog naar binnen spoelt...
Een gevolg van het "exact-op-schaal" aanbrengen van de waterlijn overkwam mij een jaar of 10 geleden. Ik had de "Kormoran" gebouwd, een leuke boeienlegger van Robbe.

Het model was nét een paar weken gereed en had al een aantal keren gevaren. Tot grote tevredenheid. Toen kwam de Nationale Modelbouw Manifestatie in Soesterberg. Gloednieuwe Kormoran mee, lekker varen voor publiek. De laatste dag sloeg het noodlot toe. Het woei behoorlijk. Er werd weinig gevaren. Eén van de medewerkers van het museum kwam naar ons toe en vroeg of er niet wat schepen in het bassin konden, want het publiek begon te mopperen. Ik ook de beroerdste niet, pak de Kormoran op en ga naar buiten. Daar woei het inderdaad. Zeg maar gerust: het stormde. Boot in het water gelegd en varen. Tot het moment dat ik een bocht draaide, dwars op de wind kwam en op dat moment kwam er net een windvlaag langs. Boot kapseist, opbouw komt los, water gutst naar binnen, boot zinkt. Op zich niet zo'n probleem; het water was 30 cm diep en schoon. Schoenen en sokken uit, boot geborgen, mee naar binnen en kijken wat de schade was. Alle elektronica open- en drooggemaakt en drie dagen later voer ze alweer. Daarna de waterlijn een halve centimeter hoger op de romp gespoten en het model wat meer ballast gegeven. (Was ook prettiger tijdens het uitzetten van de boeien: dat ging via de zijkant en daarbij maakte het model wat slagzij...)
Laatst bewerkt door een moderator: