Project Carrier!

Nadat het rompje erop gelijmd was, heb ik eens gekeken of de aandrijving en de regelarij nog hun plaatsjes kon vinden. Dan krijg je dit:

Tjonge, wat een 'drahtsalat'. Als dat maar goed komt! En voor een volgend model moet ik toch maar eens een wat meer substantieel rompje maken, waar meer van dit gedoe aan het oog kan worden onttrokken.
Toch eerst maar eens het model verder af gemaakt; onderkant romp plaatsen; wielen,

leadouts afwerken; alle verbindingen met epoxy versterken, roerhoorn plaatsen en stootstang van een stukje staaldraad met M2 schroefdraad voorzien voor de connectie met de roerhoorn; gat in de vleugel voor de stootstang optimaal op maat maken (dat betekent dus: groter maken!).

En ten slotte toch maar de stoute schoenen aangetrokken en het piepkleine sjabloontje voor de ankers op de richtingsroeren uitgesneden.

Morgen eerst maar eens de ankers met een laagje blanke lak bedekken, anders beschadigen ze later te snel.

 

Henk;

Strakke bak!
Wanneer ga je hem invliegen?
Daar wil ik bij zijn, vlieg ik ook mijn nieuwe in.

MVG

Max

 

Vandaag een aantal laatste details toegevoegd. De ankers met blanke lak (Humbrol Glosscote) overgespoten, de kielvlakkken voor zien van de obligate 30 graden strepen, en de richtingsroeren geplaatst. Vervolgens bleek dat de (naar buiten uitgeslagen) richtingsroeren in de weg van de hoogteroeren zaten, het model kon opeens niet meer UP sturen. Afijn, driehoekjes uit de hoogteroeren gesneden, en toen ging het weer. Daarna een wat groter punt, het aanbrengen van de vanghaak en het koppelen daarvan met de stootstang, zodat de haak met vol DOWN losschiet.

Ik had eerste gedacht om de vanghaak onder aan de romp te schroeven, door middel van een blikken busje met oren. Maar, spiekend op diverse ontwerpen van Carrier modellen op de Engelse site :http://carrier-deck.com/ besloot ik dat het steviger en eenvoudiger was om een 3mm gaatje in het beuken blokje achterin de romp te boren, en daar een messing busje in te plaatsen. De vanghaak heb ik gebogen uit 1,5mm pianodraad. De connectie met de stootstang is ook van 1,5mm pianodraad, wat met binddraad en epoxy aan de stootstang is bevestigd. Aan de stootstang is een messing buisje gesoldeerd. Met vol DOWN komt de vanghaak vrij. Ik moet nog besluiten hoe ik de haak onder spanning hou; met een elastiekje (kan eigenlijk best omdat er geen olie bij komt) of een balpenveer.
Dan zitten alle onderdelen er zo ongeveer op, en heb ik de aandrijving op z'n plaats gezet. Dan het spannende punt van het wegen van het geheel: rond de 910 gram!

De regelaar moet nog zijn definitieve plaatsje krijgen. En ik zou ook graag nog een donker blauwe of zwarte 50 mm spinner op de kop tikken, dat staat beter dan een rode. Gauw ook even de oude Crusader op de weegschaal gezet: 1300 gram! In ieder geval een winst van bijna 400 gram, maar ik weet niet hoeveel ballast in de vorm van tiplood en gewicht in de staart er nog bij komt bij de Aquilon. Het zwaartepunt lijkt nog wat voorlijk. En ik denk dat ik niet wil weten hoeveel olie deel uitmaakt van de 1300 gram van de Crusader....
Volgende karwei wordt om de geïsoleerde lijnen van oogjes te voorzien, ze met het model te verbinden, en een geschikt handvat te maken.
Daarna komt invliegen in zicht; maar daarvoor zal het eerst lente moeten worden.

 

Het heeft even geduurd (andere projecten hadden voorrang) maar vandaag is eindelijk de aansturing van de Aiguilon gereed gekomen. Ik heb uiteindelijk toch maar gekozen voor een handvat met een schuifpotmeter, waarbij de gasregeling met de duim is te bedienen. Dat lijkt momenteel het beste te hanteren. Mocht het niet fijn vliegen, dan kan ik altijd met de zelfde elektronica een knijphandvat maken. Zo ziet het er uit:

De voeding voor de aansturing is een 9V blokbatterij. De knop van de schuifpotmeter is met een balsa handvatje (knopje) groter gemaakt. Omhoog is gas dicht, en dat is voor de veiligheid met een elastiekje aangetrokken. De elctronika zit aan de andere kant:

Bovenaan zit een schakelaar (aan/uit), daaronder zit een door Bruno gemaakt elektronisch wondertje wat de servotester vervangt. Vraag hem maar wat dit precies is, ik ga me maar tot de gasschuif beperken.... Nu nog even de lijnen op lengte maken en een verbinding van de lijnen tot het handvat tot stand brengen, en hopelijk kan ik er in Karken mee vliegen!

 

Inmiddels heeft de Aiguillon zijn luchtdoop gehad. De eerste vlucht, in Karken, ging nog niet goed omdat de besturing hakerig verliep. Soepel sturen was er niet bij. Het bleek dat de leadout kabel langs de triplex rib waar de binnenste onderstelpoot aan bevestigd zit, schuurde. En aangezien dit vlak bij het oog zit, en daarom omwikkeld en gesoldeerd was, gleed de kabel niet soepel langs de rib. Thuis heb ik deze achterste leadout vervangen door een exemplaar van 1 mm pianodraad, wat dus wel soepel langs de rib kan glijden!
Vervolgens naar het veld in Almere voor verdere pogingen. Het model blijkt goed te vliegen, gaat redelijk snel maar was nogal gevoelig op het roer. Loopings en achtjes gingen prima! Nadat de stootstang een gat hoger op de hoorn was gezet, ging het al beter. Het 'gas' geven met de schuifknop op het handvat gaat ook prima. Het langzaam vliegen is nog niet goed gelukt, ik kreeg het model niet mooi aan de prop hangen. De lijntrek ging regelmatig verloren, maar dat blijkt met deze elektro setup geen probleem! Je geeft gewoon meer gas, en het model vliegt weer naar de rand van de cirkel en de lijnen staan weer strak.... Bij thuiskomst zag ik dat de verstelbare leadouts te ver naar voren stonden, ik had ze na de reparatie niet weer naar achter gezet.
Nu wachten op een dag met beter weer voor nieuwe pogingen.

 

Inmiddels heeft de Aiguilon meermalen gevlogen, en ben ik een aantal ervaringen rijker! Dat gas geven met slappe lijnen bleek een grote adder onder het gras te hebben. De volgende keer dat ik dit probeerde, gaf ik teveel gas. Zo'n elektromotor reageert veel sneller dan de carburateur op een glowmotor. Gevolg was dat het model een rol naar links maakte! Voor ik het wist had de kist 3 complete rols boven mijn hoofd gemaakt, totdat hij aan de andere kant van de cirkel weer door de lijnen tot de orde geroepen werd. Tot mijn verbazing geen schade, het model vloog gewoon verder. Dit was nog tijdens een training. Oorzaak is natuurlijk het erg sterke koppel van de rechts draaiende propeller, wat plotseling inkomt. Voor de zekerheid had ik voor de volgende vluchten een duwprop meegenomen, maar ik wilde toch eerst met de 9x5 normale elektro prop verder oefenen. Ik had uit voorzorg 30 gram lood aan de buitentip geplakt, in de hoop dat voldoende was om verdere onreglementaire stunts te beletten. De volgende vluchtwas tijdens het LB festijn in Herentals. In mijn wedstrijdvlucht gebeurde het zelfde, ondanks het tiplood weer een rol naar links (en dus naar binnen). Helaas vloog het model deze keer net met de neus naar beneden toen de lijnen aan de andere kant van de cirkel weer strak kwamen, dus de Aiguilon ging loodrecht met de neus op de harde aarde. Gevolg was dat de neus brak, natuurlijk net op de naad die ik bij de bouw noodgedwongen had moeten aanbrengen om de romp om de vleugel te kunnen plaatsen.

Dit had wel als gelukkig bijgevolg dat ik de neus wat naar buiten heb kunnen zetten.

Voor de volgende vlucht heb ik toch maar een duwprop gemonteerd, een Graupner 9x6, en de draden van de motor omgestekkerd. Resultaat was verbluffend! Als ik nu gas geef, wil de Aiguilon naar rechts rollen, en dan blijven de lijnen strak. Het gasgeven gaat nog steeds te abrupt, zodat de kist nogal aan de lijnen schommelt. Maar, tijdens de 2e wedstrijdvlucht vloog ik pardoes een PR! Langzamer dan ooit, en ook met een landing van 100 punten. De derde vlucht liet zien dat dit helaas ook een mate van beginnersgeluk was geweest....
Maar ik ben toch maar een nieuw rompje aan het bouwen, dit maal met een tweetal 10x4 vuren latjes erin.

Bruno heeft het handvat nu onder zijn hoede, en gaat een wat minder gevoelige gasreactie inprogrammeren.

 

Daar wordt aan gewerkt. De pulsgenerator'1.0' die nu in het handvat zit 'vertaalt' de stand van de gashandle lineair naar de motorsnelheid. Dat is in de buurt van volgas geen probleem, maar in het gebied dat tijdens het langzaam vliegen wordt gebruikt (een halve hover/prophangen - je had toch gelijk, Max! ), is de gevoeligheid te groot. Zoals Henk al opmerkte regelt alles daar te abrupt.
Gaan we dus iets aan doen.
Ben nu bezig de regeling instelbaar exponentieel te maken, waardoor de gevoeligheid richting volgas steeds verder oploopt. Omdat we dan tijdens de tests de expo waarde opnieuw willen kunnen inprogrammeren -tot we tevreden zijn-, moet er een programmeerconnector aan de Arduino.
Dat heeft tot gevolg dat we ook een -'binnenhaalprogrammaatje, de 'bootloader'- weer opnieuw aan de software moeten toevoegen. Zo'n ding vertraagt alleen wel de start (de reden dat we hem er uit gehaald hadden). Inmiddels ben ik zover dat de Arduino binnen 2 seconden met z'n normale werkzaamheden begint, wat me bruikbaar lijkt.
Eerst programmeerden we de Arduino's via de ICSP aansluitingen. Daarmee wis je de bootlaoder en start het programma meteen op. Bij een Nano -de iets grotere broer van de door ons gebruikte Pro Mini zit daarvoor een 6 polige box connector op de print:

Bij de Pro Mini zitten deze aansluitingen tussen de andere verstopt en zou je dus een extra connector met draadjes aan het ding moeten hangen. Ook introduceert het gebruik van een insteekvoetje voor de signaalverbindingen tijdens normaal gebruik een extra mogelijkheid tot storing. Vandaar dat deze verbindingen meteen aan de Pro Mini zitten gesoldeerd:

Om zonder die 6 polige connector toch de Pro Mini te kunnen programmeren zonder bootloader is het volgende gemaakt, twee stukjes montaprint met daarin de nodige -verende- 'pogopins':

Je ziet duidelijk de zes verbindingen van de ICSP connector naar de zes pinnen van de Pro Mini.

Hiermee kunnen we ook aan het begin een snelle bootloader direkt in het geheugen 'flashen'.
Maar zodra de draden zitten gesoldeerd is het contact met de 'pogopins' niet meer je dat, dus gaan we over tot het programmeren via de ISP aansluitingen die via een aparte connector bereikbaar blijven -daar moet tijdens het vliegbedrijf nog wel even een isolerende dop of zoiets overheen- .
Dit is overigens mijn favoriete layout, want alle aansluitingen zitten langs de buitenkant van de print:

De Pro Mini heeft geen, zoals de Nano, op de print gebouwde ISP chip, dus lenen we dat deel van de schakeling van een Nano waarvan de processor het loodje had gelegd ( nog zo'n reden om geen voetjes te gebruiken, een keer verkeerd om prikken, kassa! Gelukkig deed de ISP chip het nog wel:
Minus de processor en met een ISP uitgang:

En de Pro Mini aangesloten op deze combinatie (zo gaan we dus de expo waarde trimmen tot deze aan de eisen voldoet):

Als deze pulsgenerator '1.1' is geprogrammeerd, nog even de draden er aan. Ergens komende week, schat ik.

En hoe dacht je dit over de vleugel te schuiven?

 

Dat is een vraag die ik aan de oplettende lezertjes voor wil leggen. Hoe zou jij het doen? Mijn oplossing volgt later....

 

Helaas geen theorieën van de oplettende lezertjes, dus kom ik zelf maar met mijn oplossing... Wat natuurlijk voor de hand ligt, het opdelen van de romp via de middellijn!

Tegelijkertijd heb ik een aantal delen van de eerste romp gered, vanuit de redenering: er is altijd wel werk, en het leven is te kort! Dus zijn het neusje, de cockpit, het staartje en de rompcocarde klaar voor hergebruik. Het model ziet er zonder romp een beetje eigenaardig uit:

Het opdelen van de romp in een boven- en onderkant die op de middellijn worden samen gevoegd heeft als voordeel dat de beide helften vantevoren kunnen worden bekleed:

Nu is het verder een kwestie van de boel met epoxy in elkaar plakken, en dan hier en daar wat camouflerende stroken donkerblauwe folie plakken.

 

Ik zie een succesvolle testvlucht in het -nabije- verschiet.
Ook hierom:
Ik heb de pulsgenerator '1.1' afgemaakt en op het handvat gemonteerd.
De gevoeligheid neemt nu af richting volgas. Maar alles is via het programmeren instelbaar.

Hier met de programmeeradaptor aangesloten:

Alleen zitten hier van die uitstekende -breekbare- pennetjes (en vooral NIET kortsluiten):

Daarom een blokje balsa -geimpregneerd met cyano voor de stevigte en het goed klemmen op die pennen- als bescherming:

 

Bruno wil morgen proefvliegen, dus heb ik vandaag maar eens doorgewerkt. Eerst de onderste romphelft met 5 minuten epoxy aan de vleugel vastgelijmd (en nu wel goed uitgelijnd....) Daarna de bovenste helft er bovenop, gevolgd door het neusje. Nadat de lijm uitgehard was de naden wat bijgeschuurd, en 15mm brede stroken donkerblauwe folie op de naden en de romp/vleugelverbinding geplakt; je ziet er geen barst meer van! (Nou, ja, in de lucht dan). Het grootste karwei was nog om een nieuwe haak te maken en te monteren. De haak draait in een beuken blokje in de romp, dus moet in de romp in de juiste hoek ten opzichte van de hefboom waar de trekveer aan komt, haaks worden omgebogen. Maar goed dat het maar 1,5mm staaldraad is. Bij een eerder model heb ik het draaipunt van de haak onder tegen een beuken blokje geschroefd, een veel betere oplossing eigenlijk. Zo kun je de haak ook nog eens vervangen. Met mijn huidige aanpak kan dat alleen met een kniptang...
Tijdens eerdere vluchten merkte ik dat de accu ook tijdens een carrierlanding naar voren schuift, dus daar heb ik ook maar even een stokje voor gestoken.

Een M3 boutje met een stukje brandstofslag eromheen schroeft in een beuken blokje wat in de romp zit ingebouwd.
Tenslotte motor, neuspoot en regelaar weer gemonteerd, en hij kan weer de lucht in!

 

morgen 10 uur Almere? ik heb ook nog wat uit te proberen.

MVG

Max

 

Het plan was 14.00

 

ook goed, effe eerder zou mij goed uitkomen.

 

Inmiddels is pulsgever 1.1 de nieuwe standaard en werkt volgens verwachting nu helemaal goed.
Het programma is wel 4x zo groot geworden, maar het is nog steeds maar 10 regels....
Met behulp van wat exponentiel gereken, wordt de gevoeligheid richting volgas progressief groter.
Nadeel van deze methode in ongecompenseerde vorm was, dat de motor dan pas aanliep bij 1/3 schuifweg van de potmeter.
Ook daar is weer iets op verzonnen. Zodra de knop uit de hoek komt ('van de handrem af'), wordt de gasstand zover opgeschoven dat de motor aanloopt.
Nu is het regelbereik zodanig dat in het gebied voor het langzaamvliegen de regeling voldoende nauwkeurigheid heeft.

Zijn er nadelen? Uiteraard, net als bij iedere technische oplossing
Er zijn maar liefst 5 in te stellen waarden, afhankelijk van het type regelaar, motor, prop, enz.

nulwaarde (handrem): prototype 1050
aanloopwaarde regelaar prototype 1140
maximumwaarde regelaar prototype 2100
gevoeligheid potmeter 1000 = hoog 400 = laag prototype 750
expo coefficient 1.0 = lineair, >1 = expo prototype 4.0

Het instellen gebeurt door pulsgever aan de laptop te koppelen en de waarden aan te passen totdat e.e.a. naar wens is.
Dit betekent dat het nog geen plug and play systeem is en daarmee ben ik, ondanks onze inspanningen, ook niet de enige...

 

Het hangt er van af wat je analoog of digitaal wilt oplossen.

Analoog
Aanloopwaarde kan een instelbare weerstand zijn in serie met je potmeter met een schakelaartje (throttle dowwn) er overheen
nulwaarde mag ook 900 zijn, aan de bovenkant heb je al 2100.
Exponentieel kan ook met een logarithmische potmeter

Digitaal
Stukje wiskunde verpakt in een Arduino