Bouwverslag Spansk Galeon Billing Boats 463

pietsan zei:
Dit ken ik niet hoor, sterker nog ik heb er zelfs nog nooit van gehoord van zijstagen. Ook stijf zetten met een vioolblok is voor mij nieuw.. Hoe zitten deze stagen aan de bovenkant vast?
Klik om te vergroten...
Ja die hele oude zeilschepen hebben nogal enigenaardigheidjes. Ik neem aan dat ze boven net als iedere andere stag vastzitten. Ik heb het nu voor het gemak onder de wandtouwen door gestoken. Je kan nu niet eens meer zien waar ze heen gaan. Dit soort details is moeilijk terug te vinden in de documenten. Bij mij ligt er dus 1 touw over de masttop heen (niet correct natuurlijk, maar dit zie je toch niet) en die heb ik aan beide kanten van de takel voorzien.
Ik heb een spaans document, eigenlijk onleesbaar maar ik kan er toch dingetjes uithalen. Daar zie je blokken in die je in Curti niet ziet. Er is veel uit de oude tijd die nauwelijks bekent is.

Eigenlijk moet ik de talrepen van het want volgens dat document bij elkaar binden, alsof ze opgeschoten zijn. :) Maar dat laat ik ook achterwegen, zo staat het ook niet in mijn tekening van Kirsch.

IMG_0826.JPG

In de tekening zie je beide "Seitentaljen" nr. 33 in de tekening. Je ziet ook dat het kasteel een heel stuk groter is. dan dat van mijn schip.
Volgens het boek is de tekening ook niet helemaal compleet, zo gaf Herman aan dat de Pardune niet in de tekening staan maar er wel op horen. Volgens R.C. Anderson zaten in 1600 er ook pardoens op. Ook de tekening van Billing Boats geeft deze weer. Dus neem ik dat stukje over van Billing Boats. Want ja die horen er gewoon op, bij zulke grote masten en zeilen. vind ik.

Dit is trouwens niet specifiek Spaans, dit werd in het algemeen zo gedaan bij schepen van 1550 tot ca. 1680. Het zou me dan ook niet verbazen dat dit ook bij de Nederlandse linie schepen zo zit.
In een Hollandse tweemaster zag ik ook dat de blokken van de buikgordingings en nokgordings niet onder aan de mars zaten, maar ook aan de lus van de stag. Dus of Blom ook correct is in zijn tekeningen betwijfel ik hierom.
 
Laatst bewerkt:
@pietsan en @*Hans*
Ik heb wat documentatie gevonden in dit boek:
IMG_0827.JPG


op pagina 77 stond het volgende betreffende vliegende pardoens, verschil is met blokken (takels) of Juffers.
Hier met beide vioolblokken boven en onder. Dat er juffers gebruikt werden bij de pardoens heeft met de tijdsperiode te maken.

Naamloos-1.jpg


Over de zijtakels vond ik alleen deze kleine verwijzing:
ze waren wel dubbel uitgevoerd.

Naamloos-2.jpg
 
Stephan, ik ben niet overtuigd van je theorie betreffende de 'zijstagen'. Volgens mij, mede na het zien van je laatste tekening hierboven denk ik dat de term 'zijstagen' niet juist is. Volgens mij zijn dit de zijtakels, dus geen stagen. Deze zitten ook niet achter het want, maar er voor omdat ze gebruikt werden voor het takelen van goederen en andere voorwerpen die zwaar waren. Wel is het zo dat bij slecht weer de zijtakels ingezet konden worden als reserve stagen .

Hieronder een foto van mijn model van de Sovereign of the Seas, waar de zijtakels ook zijn gezet, bij de onderste pijlen zitten de onderste blokken met haak aan een ring op de rust,
JPG_5701_3112_bewerkt-2.jpg
 
Ik ben het spoor bijster. De pardoens ken ik. Deze houden de mast naar achteren als er krachten op de zeilen komen. Het verschil van vliegende pardoens en/of met juffers ook. Maar jij noemde het zijstagen die achter je want zitten. Dit is mij enkel bekend als er geen want zit? Pardoens en de positie is heel iets anders?
 
Dat een 'vliegende pardoen talies had is mij wel bekent, de vaste pardoens daarentegen worden altijd stijf gezet met juffers. Het verschil zit hem in het feit dat vliegende pardoens zoals het woord vliegend al suggereert verzet konden worden en vaste pardoens niet.
 
Hans Groenenberg zei:
Ik ben het spoor bijster. De pardoens kan ik volgen deze houden de mast naar achteren als er krachten op de zeilen komen. Het verschil van vliegende pardoens en/of met juffers ook. Maar jij noemde het zijstraten die achter je want zitten. Dit is mij enkel bekend als er geen want zit? Pardoens en positie is heel iets anders?
Klik om te vergroten...
Zijstraten...???? die achter het want zitten ?,. nu ben ik het spoor bijster...
 
Hans Groenenberg zei:
Owke ik bemoei me er al niet meer mee
Klik om te vergroten...
Geen probleem hoor Hans, ik zie het zeker niet als bemoeien. Destijds tijdens de bouw van de Sovereing is dit uitgezocht, toen was er ook sprake van of ze nu voor of achter het want zaten. Waarbij er achter simpelweg niet logisch is, want dan kun je er maar moeilijk iets mee takelen...
 
:) het komt mij net zo wonderlijk over en onze commentaren werden gelijktijdig geplaatst en dacht te zien dat de vioolblokken van de zijstagen achter het want geplaatst zitten vandaar de verwarring.
Ik kan me niet aan de indruk ontrekken Stephan dat alles wat je leest ook daadwerkelijk geplaatst en gemaakt wordt door je.
Komt dit ook niet een beetje dat je vanaf het begin verschillende boeken en raadplegingen door elkaar haalt maar niet kiest voor 1 plan?
Begrijp me goed hoor! Dit doet geen afbreuk aan het schitterende werk wat je laat zien:)
 
Geen probleem Hans, graag jouw commentaar net als Piet. We leren hier iets.
Mijn probleem is het boek van Kirsch, hij benoemd zaken anders dan normaal. Je krijgt dan andere benamingen bij vertalen.

Maar het zijn inderdaad zoals Piet zeg zijtakels.
Nu de vraag liggen ze voor of achter het wand? Er voor zou logisch zijn. Maar ze worden ook gebruikt als extra versteviging van het want bij storm of zwaar weer. Aangezien het bevestigingspunt op de rust tussen de scheepshuid en de juffers zit op de rust. Geeft dit problemen met aanspannen. Ze zouden er dan achter moeten zitten. Aan de andere kant er overheen, aan de buitenzijde is met takelen ook vreemd omdat ze dan tegen de touwen schuren.
Volgens Hoeckel (een veel geraadpleegd boek door andere schrijvers) worden de takels om de masttop gelegd en daaroverheen komen de wanttouwen. Zie bijlage.
M.a.w. ze komen achter het want te liggen, iets wat ik min of meer ook uit de tuigagetekening van Kirsch kan afleiden.
Ik denk dat ze ook alleen gebruikt werden om te takelen van uit zeeniveau tot aan de rust.
IMG_0832.JPG
 
Hans Groenenberg zei:
:) het komt mij net zo wonderlijk over en onze commentaren werden gelijktijdig geplaatst en dacht te zien dat de vioolblokken van de zijstagen achter het want geplaatst zitten vandaar de verwarring.
Ik kan me niet aan de indruk ontrekken Stephan dat alles wat je leest ook daadwerkelijk geplaatst en gemaakt wordt door je.
Komt dit ook niet een beetje dat je vanaf het begin verschillende boeken en raadplegingen door elkaar haalt maar niet kiest voor 1 plan?
Begrijp me goed hoor! Dit doet geen afbreuk aan het schitterende werk wat je laat zien:)
Klik om te vergroten...
Ik gebruik Kirsch bij de bouw. Maar niet alles is zeer gedetailleerd weergegeven en vereisd dan naslagwerk over hoe zaken horen te zitten. Voorbeelden zijn dan blokken in een tekening die niet duidelijk zijn en wat ze voorstellen. 1 of 2 gats en waarvoor dient het. Door te zoeken in andere boeken kom je erachter wat het is, je leert ook nog eens iets en samen komen we eruit. Maar ik begrijp het, soms is het verwarrend net als nu, een benaming van Kirsch "seitetalje"word in Google vertaald als zijstag. Wat dus zijtakel moet zijn. En als je dan zoekt in de boeken op zijtakel, vind je het antwoord
 
Edit 9-10: Dit heeft dus niks met de zij-takels te maken, dit omschrijft de ra-takels

@pietsan en @Hans Groenenberg Hieronder een leestukje uit R.C.Anderson Seventeenth century rigging.

Anderson.jpg


Tekst verwijdert omdat niet correct in dit verhaal.
Als je het kan vinden en begrijpen in Anderson, dan is er een antwoord overal op. Dit pocket boekje verteld veel en is schijnbaar ook een groot naslagwerk voor velen die tuigage boeken schrijven. Je ziet hem altijd in het naslagwerk staan in elk geval. En nee, het gaat niet alleen om Engelse schepen. Hij bespreek ze allemaal. Een digitale versie van zijn nieuwere boek is hier in omloop: Anderson R.C. - Rigging books\Anderson R.C. The rigging of the ships in the days of the spritsail topmast 1600-1720
 
Laatst bewerkt:
Stephan Kertész zei:
@pietsan en @Hans Groenenberg Hieronder een leestukje uit R.C.Anderson Seventeenth century rigging.



Als ik het goed begrepen heb, zijn alle manieren van montage mogelijk. En heeft iedereen gelijk Behalve dus bij vol zeil. Als stag werd hij achter het want gelegd. Om te takelen werd hij naar voren gehaald. en bij vol zeil werd hij aan de ra (yard) bevestigd.
Klik om te vergroten...
Gelukkig maar, want ik begon al aan mezelf te twijfelen, want ik heb het uiteraard ook niet allemaal zelf verzonnen, maar heb ook al heel wat boeken uitgespit is de loop der jaren. De theorie hierboven verklaart dus beide mogelijkheden.

De makers van het model van de Sovereign zetten alle zijtakels ook aan de buitenkant,
IMG_7610_bewerkt-2.jpg
 
You must log in or register to reply here.
Back
Top