Brandstof motoren

[Ed Heemskerk]

Bij de 60 ABC motor is het verklaarbaar bus en zuiger uit Australië en het huis uit Italië.
Decennia na elkaar gemaakt.
Bij de 46 zijn het originele onderdelen met een label Original parts.
Bij de 46 krijg ik de bus er tot de helft in maar ik moet te veel kracht gebruiken en warm maken om de bus er weer uit te halen.
Een plunjer maken en dan met polijst pasta pas maken.
De poorten corresponderen wel.

 

[Bruno van Hoek]

Ook bij Super Tigers passen de bussen normaal gesproken zuigend.

Mijn ervaring is als die van Ed.
Bijna ieder modeljaar is weer net even anders, alleen de laatste 5 jaar misschien niet, maar bij de 1960-2000 motoren meer dan je verwacht.
Ik ben in 1986 met Henk in de "fabriek" (hele grote werkplaats - OK, PAW is nog kleiner ) in Pianoro (Z van Bologna) geweest.
Allerhartelijkst ontvangen door Garofali Jr. en nog wat reservedelen op de kop getikt, waar we nu wel ongeveer doorheen zijn.
Maar binnenkort gaan we het weer beleven, want Henk is een nieuw model aan het bouwen voor een ST 60

 

[MicropropSport]

Plunjer of rondstaf zal ook gaan, maar het moet zeer goed uitgelijnd worden.
En je zou met fijn grit kleppenpasta kunnen werken, water of spiritus, remolie. Moet wel gesmeerd worden.
Maar indeze opletten. Proces gaat bliksem snel in de overmaat.
Matlock hoonsteentjes werken natuurlijk alleen in hydraulisch zuivere cilinders.

Met kleppenpasta ophonen kan onzuiver ruimen betekenen, door ophoping bij de randen van de poorten is debafname groter. Daar wil je geen lekkage.

Productietijd heeft bij automotive niet zo veel invloed op maatvoering gehad. Wel verandering van specificaties, bij werken in oplages. Bij ST werd er vast ook in runs gewerkt. Daarna andere instellingen.

Ik weet niet hoe het er bij ST aan toe ging. Het was een compact overzichtelijk atelier en niet Mirafiori in Turijn.

Ik zou ernstig overwegen de bus zuiver af te nemen. De eenvoudigste klap.

Wellicht kan je overleggen met #Stoompomp. Een voortreffelijk stoommachine bouwer. Al is het slechts om even om inzichten uit te wisselen.

In Veendam zit een man met een berg ST onderdelen. Helemaal verzot op het merk.

Hoe heet stook je het blok heet?

160 graad?
Bus in de vriezer -22…
Truukje bij de revisie van mijn ZF versnellingsbakken.
De assen in de vriezer, plinkten de de warme fabriekslagers er zo op.

Met een alu blok wil je eigenlijk op kamertemperatuur zuigende passing hebben, overspanning leidt tot breuk.
Zo sterk is dat spul niet.

 

[GJVO]

Vraagje aan de techneuten.
Ik heb hier een OS FX 91 waarvan de lagers niet meer helemaal lekker klinken.
Dus vervangen.
Maar wat is de nette methode?
Koudstoken en dan met de bankschroef eruit persen?
Of juist warmstoken?

GJ

 

[brutus]

Ik weet niet wat jij onder "koudstoken" verstaat? Maar lagers moet je ALTIJD, als dat enigszins mogelijk is, warm demonteren, dan is de passing het meest "los".

Zorg voor een paar oude keukenhandschoenen o.i.d.

Voor lagers verwijderen: de krukas schuift meestal gewoon koud reeds uit het huis met achterlating van beide lagers. Indien niet met de hand, éérst proberen door de motor KOUD met de as naar voren op een blok hout te tikken, lukt dat niet dan draai je de moer op de as (net niet volledig, zodat de moer de schroefdraad beschermt) en probeer je het met een licht hamertje. Beter een licht hamertje en felle tikken dan een zware hamer en voorzichtig.
Lukt dat nog steeds niet, dan voorzichtig verwarmen tot een graad of 60 a 70 in de oven (gewoon de oven op de allerlaagste stand, blokje er een half uurtje in laten liggen, daarna as voorzichtig naar achteren tikken/duwen).
Je wilt op dit punt niet te heet stoken, want dat vergroot de kans dat het achterste lager met de as meekomt, en dat wil je niet, kan namelijk nogal een gekut zijn om dat lager dan weer van die as af te krijgen. Pas als alles faalt heter stoken (maar ALTIJD in de oven en met geduld). Maar dan komt het lager mee, en heb je een lagertrekker nodig om die weer van de as te krijgen.

Krijg je de as er wel normaal uit, dan leg je het carter met de neus omhoog in de oven op 150 graden. Als na een kwartier het achterste lager er niet vanzelf uit gevallen is, het carter even met de achterkant op een blok hout kloppen, dan zou hij er gewoon uit moeten komen. Desnoods naar 200 graden gaan, maar 150 zou echt ruim genoeg moeten zijn.
Voorste lager kun je er gewoon met een stuk passend rondhout uit stoten, voor of na het hoofdlager, maar wel altijd warm/heet.

Monteren: éérst zorgen dat de krukas en carter schoon zijn op de plekken waar de lagers komen. Specifiek de hoeken van de lagerzittingen in het carter moeten goed schoon, je wilt dat de lagers helemaal op hun plek kunnen komen. Zorg voor een hoofdlager met C3 klasse, dat moet min of meer zuigend op de as passen (kan er wat lastig weer af te krijgen zijn, maar moet gewoon met de hand helemaal tot het eind te plaatsen zijn. Beetje olie kan geen kwaad). Kun je daarna gewoon op de as laten zitten als je hem er niet weer af krijgt, dat komt wel goed bij de volgende lagerwissel. Voor het neuslager is vrijwel nooit een C3 klasse te vinden, is ook niet belangrijk.

Leg krukas met lager op een koude plek, leg carter in de oven, weer gewoon die 150 graden. Wachten tot de boel doorgewarmd is. Carter uit de oven halen en neuslager plaatsen, carter 1 a 2 minuten terug in de oven om het neuslager wat op te warmen. Niet heel kritisch. Dan carter weer uit de oven, en in één beweging de krukas met lager plaatsen. Boel af laten koelen, en daarna afmonteren.

 

[GJVO]

Ik had altijd begrepen dat de lagers zo koud mogelijk moesten zijn en het huis zo heet mogelijk.
Vandaar het koudstoken.
Maar inderdaad, logisch gezien moet het huis uitzetten, dus heet stoken en het nieuwe lager dan uit de vriezer in het hete huis laten zakken.
Ik weet niet helemaal hoe de lagers er aan toe zijn, ze maken geluid zegt de man.
Andere optie is dat als ik een leuke OS FS91 of FS110 aan kan schaffen ik die erin schroef, dat klinkt ook mooier.
Dan komt de FX91 hier wel voor een koopje te staan.

GJ

 

[brutus]

Ik had altijd begrepen dat de lagers zo koud mogelijk moesten zijn en het huis zo heet mogelijk.

In principe, maar alles binnen het redelijke, veel meer dan 150 graden verschil heb niet nodig voor aluminium. En aangezien je toch niet kouder kunt gaan dan -20 voor de meesten, kun je net zo goed dat carter 20 graden heter stoken.

Bij bijvoorbeeld een krimp of pers passing zoals de bronzen bus in het drijfstang-oog zou ik inderdaad wel iets meer gebruiken voor het plaatsen, maar die operatie komt zelden voor, en is ook door de geringe massa van beide delen zéér lastig op die manier te doen. Dan pers je gewoon met een hydraulisch persje of zo.

 

[Ed Heemskerk]

Het pas maken van de ST 60 Bus met de precisie van een instrumentmaker door een instrumentmaker op de 1/100 mm nauwkeurig.
De ABC bus was bijna 42/1000 te groot. Was wel spannend. Poorten corresponderen en alle metingen geven een volledige centrering aan.

 

[Ed Heemskerk]

Als we toch bezig zijn gelijk mijn ST 3000 voorzien van een OS 7D carburateur.
Voor alle LB super tigres een universele venturi gemaakt.Met de sproeier in het midden van de venturi.
Ik heb ook nog een venturi welke alleen werk als de motor hangend wordt toegepast. Eerst maar een zien hoe de motoren lopen.
Ok een carburateur pas gemaakt voor de LB motoren.
Werkt wat gemakkelijker met proefdraaien en inlopen., met venturi loopt de motor gelijk vol gas.

 

[Bruno van Hoek]

Ja, een tamme instrumentmaker is goud waard!
V.w.b. de LB venturi, het systeem dat we sinds de jaren 80 toepasten, werkte volgens hetzelfde principe als de ST LB set up:
Een half cirkelvormig kanaal dat gevuld wordt vanuit de sproeier die dan op de plek zit van het carburateurbevestigingsboutje (17x woordwaarde )
Vanuit het kanaal zijn 6 gaatjes geboord door de venturizijwand.
6 kleine, naar het midden gerichte, straaltjes die vernevelen in de langs razende luchtstroom.
Maar de truc bij onze laatste set up was een losse sproeierringkanaalunit, waar de losse venturi doorheen gestoken wordt.
Dan is er vervolgens een setje verschillende venturi's beschikbaar met oplopende binnendiameter, belangrijk om je motorloop te tweaken bij verschillen in luchtdruk (door hoogteverschillen tussen wedstrijden op zeeniveau of ergens in een Alpendal)

 

[Ed Heemskerk]

Ja, een tamme instrumentmaker is goud waard!
V.w.b. de LB venturi, het systeem dat we sinds de jaren 80 toepasten, werkte volgens hetzelfde principe als de ST LB set up:
Een half cirkelvormig kanaal dat gevuld wordt vanuit de sproeier die dan op de plek zit van het carburateurbevestigingsboutje (17x woordwaarde )
Vanuit het kanaal zijn 6 gaatjes geboord door de venturizijwand.
6 kleine, naar het midden gerichte, straaltjes die vernevelen in de langs razende luchtstroom.
Maar de truc bij onze laatste set up was een losse sproeierringkanaalunit, waar de losse venturi doorheen gestoken wordt.
Dan is er vervolgens een setje verschillende venturi's beschikbaar met oplopende binnendiameter, belangrijk om je motorloop te tweaken bij verschillen in luchtdruk (door hoogteverschillen tussen wedstrijden op zeeniveau of ergens in een Alpendal)

Tja .
4 van de venturi s hebben gaatjes, de sproeier steekt door het onderste deel van de venturi en door de gaatjes onstaat werveling . De linkse is volgens de laatste informatie bedacht voor hangende motoren.

 

[brutus]

Ik had altijd begrepen dat de lagers zo koud mogelijk moesten zijn en het huis zo heet mogelijk.
Vandaar het koudstoken.

In principe, maar alles binnen het redelijke, veel meer dan 150 graden verschil heb niet nodig voor aluminium. En aangezien je toch niet kouder kunt gaan dan -20 voor de meesten, kun je net zo goed dat carter 20 graden heter stoken.

Voor alle duidelijkheid: Het huis moet dus heet zijn en het lager koud,
Maar het maakt weinig uit of het lager -20 is en het huis 100, of dat het lager kamertemperatuur en het huis 150 graden is.

Bij demonteren ontkom je er niet aan dat lager en huis even heet zijn, maar aangezien staal minder uitzet dan aluminium is dat geen onoverkomelijk probleem.

 

[MicropropSport]

GJ!
Blok in de oven zonder krukas.
160 graad opstoken, vaste prik.
Ikeaplank of mooi hardhouten blok om op te kunnen tappen.
Met hout miep je nimmer een deuk.
Leren handschoenen om het kreng vast te houden.

Grote lager valt er gewoon uit. Plop. Met een klap op het blok. Of zonder.
Afhankelijk van de aankoeking.
Kleine lager soms overtuigen met een doorn van binnen uit. Hamertje tik en goed mikken.


Opbouwen. Soms gaat het koud. OS 46 FSR… kamertemp. FX wat beter in de passing.

Blok op 160 graad, voorste lager inlaten, soms overtuigen met doorn op buitenring, tot ie plinkt mooi in de cup.
Of met paddende mini-dop op buitenring, verlengstuk er op… en tappend de les lezen.

Dan kan je de kruk met lager en al in de vriezer leggen tussen de biefstuk, reeruggen en kroketten.
Water damp deert niet.
Tjet motorolie achteraf. Tijdens de loop komt er meer water door dan je zou verwachten.

Voorste lager heeft metalen schild. Gasdicht kan net zo goed gemonteerd worden.

Kruklager beide kanten open en bloot, tenzij as en huis versleten zijn, helpt de gasdichting nog iets. Maar stationair is dat ook niet meer zo lekker.

As in het huis zonder lagers en even op het carb mondstuk met de mond persen.
Een goede OS is dan ook goed dicht zijn spoelpoort gesloten.
En zal je geen zucht horen…
Doet ie dat wel… dan is het uitgesteld weggooien.

 

[brutus]

Ikeaplank of mooi hardhouten blok om op te kunnen tappen.

Geen hardhout... simpel stukkie vurenhout is hard genoeg. Ik heb ooit de fout begaan om een heetgestookt carter op een blok Azobé te kloppen (pa werkte bij rijkswaterstaat, en er waren een paar remmingwerken afgebroken, hij had er een "stukkie" van meegenomen en ach, dat was een mooi stuk hout, toch?) maar ik sloeg dus wel een plat kantje aan het pakkingvlak van het carter... Toegegeven, ik was toen nog jong en had niet heel veel verstand van wat ik aan het doen was, maar gebruik toch maar liever gewoon een simpel stukkie blank timmerhout van de gamma...

 

[MicropropSport]

Enige wat je doet is tappend kloppen.
Voordeel van het hardhout is het gewicht. Inerte massa.

Dat hout is restant hout van de bouwmarkt.

Mooi voor onder de boorstand, mooi om op te solderen als je er gaatjes in boort om stuurstangetjes te maken. Dus in die zin ook een hapsnap 3e handje.

Vuren gaat dan fikken en roken. Hardhout wordt een beetje zwart.
Heb wat stukken liggen.
1 is heilig voor miepen, de ander voor boren en solderen. Beiden zijn omstreeks 2003 in dienst gesteld. Haha…

Reuze handig… en de stukken waren gratis… ook dat nog.

 

[Ed Heemskerk]

De eerste motoren zijn gereed ,een super Tigre C 35 motor met glijlagers, een Super Tigre G21 40 geheel schoongemaakt nieuwe pakkingen en nieuwe lagers.
Het topstuk uit de collectie een G21 46 met ABC loopgarnituur ( Brian Gardner) en verchroomde krukas (George Aldrich) nieuwe lagers en carter pakking.
Nieuwe kop met onderlegring ,nieuw carterdeksel en nieuwe voorring .De pistonpen heeft 2 teflon dopjes om de pen tegen de cilinder bus op te sluiten.
Met het demonteren waren deze dopjes beschadigd, Brian Gardner reageerde heel spontaan op mijn bericht en kon nieuwe sturen.
Duurt een week of 6
Wij zijn de uitdaging aangegaan en hebben de dopjes nagemaakt.

 

[Beton]

Deze kon ik natuurlijk ook niet laten staan
Een Magnum 91-S.
Niet de OS clonen maar een Engelse motor.

Met serienummer.
Ik had er wel eens eerder over gehoord maar had nooit verwacht dat er nog een op mijn pad zou komen

Jan

 

[MicropropSport]

Jaren 80 motor?
Of eind 70?

 

[Beton]

http://sceptreflight.com/Model Engine Tests/Magnum 91-S.html

Begin jaren 80 volgens dit verhaal.

Jan

 

[Ed Heemskerk]

Ter afronding van het Super Tigre project nog een collectors item aan de serie toegevoegd.
Een Super Tigre G65 R ABC nieuw in originele doos met handleiding voor de motor en een handleiding voor de carburateur, compleet met garantiebewijs.
De originele Super Tigre uitlaat maakt het plaatje compleet
Past mooi in een volgend Retro RC 1 project.